ΕΧΕΙΣ ΜΕΤΡΟΝ;

Υποθέσατε ότι έχομεν μιαν ποσότητα υφάσματος. Θέλομεν να μετρηθεί. Και ιδού παρουσιάζονται οι μετρηταί. Αλλά περίεργον! Ο καθένας κρατεί ιδικόν του μέτρο και με αυτό ζητεί να μετρήσει. Έτσι πολλοί μετρηταί, αλλά και πολλά διάφορα μέτρα. Μετρούν, αλλά δε συμφωνούν, δεν καταλήγουν εις το ίδιο αποτέλεσμα μετρήσεως. Τέλος, δια να εξέλθουν από το αδιέξοδον των διαφόρων μετρήσεων, οι μετρηταί αναγκάζονται να καθιερώσουν υποχρεωτικήν δι’ όλους μιαν μονάδα μετρήσεως, τον πύχην π.χ., και με το κοινόν αυτό μέτρον, το οποίον παραδέχονται όλοι, αγορασταί και πωληταί, γίνονται μετρήσεις, παύουν αι διαφωνίαι και κινείται το εμπόριον.
Δια τα υλικά αγαθά, δια το ζύγισμα και το μέτρημά των υπάρχουν μονάδες μετρήσεως, περί των οποίων ασχολείται η Μαθηματική Επιστήμη. Με αυτάς ζυγίζουν, μετρούν όχι μόνον τα μικρά αλλά και τα ελάχιστα, αλλά και τα μέγιστα. Μετρούν την περιφέρειαν, την έκτασην της γης, ζυγίζουν τον όγκο της, υπολογίζουν με ακρίβεια τας αποστάσεις των άστρων. Και οι άνθρωποι συμφωνούν.
Συμφωνούν γύρω από την μέτρησιν των υλικών αγαθών, διότι έχουν παραδεχθεί ένα κοινόν μέτρον αλλά δε συμφωνούν γύρω από τις ιδέες. Εδώ πλέον δημιουργείται σύγχισις, Βαβέλ, Λαβύρινθος. Οι άνθρωποι αιωνίως διαφωνούν ή συμφωνούν σήμερον, δια να διαφωνήσουν αύριον επάνω εις φλέγοντα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά ζητήματα. Και δεν πρόκειται περί δυο μόνον γνωμών, αλλά περί αναριθμήτων γνωμών και αντιλήψεων. Όποιος αμφιβάλλει, ας ηπάγει εις την Βιβλιοθήκην του Δήμου, ας ανοίξει έναν πρόχειρον οδηγόν, ένα εγχειρίδιον Κοινωνιολογίας, Φιλοσοφίας, Ιστορίας των οικονομικών θεωριών, δια να τον καταλάβει ίλιγγος εμπρός εις την ατελεύτητον σορείαν των ποικίλων αντιλήψεων. Καθένας από εκείνους που φιλοδοξούν να δημιουργήσουν νέαν κατεύθυνσιν εις τον κόσμον, περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα το παρόν, περιφρονεί το παρελθόν, υποτιμά τους άλλους, εξυψώνει το σύστημά του, και προς αυτό το ιδικόν του σύστημα ζητεί να ριμουλκήση τους πάντες και τα πάντα. Μέτρον, με το οποίον θέλει να μετρήσει τον κόσμον όλων, είναι η θεωρία του. Αυτό κάμνουν όλοι από της αρχαιοτάτης εποχής. Αλλ’ ο χρόνος, που είνε διϋλιστήριον των ιδεών, έρχεται να αποδείξει, ότι καμία θεωρία δεν παρουσιάζει το τέλειον. Όλαι αι θεωρίαι έχουν τας σκοτεινάς τους όψεις, αλλά και τα τρωτά των σημεία, περί των οποίων διεξοδικώς ομιλεί η επιστήμη της Πολιτικής Οικονομίας.
Άνθρωπε! Είσαι ελεύθερος να αποσπασθείς όποιαν θέλεις από τας θεωρίας, αλλά γνωρίζωμεν ότι δεν κατέχεις τι το τέλειον, μη προσκολλάσαι με φανατισμόν εις την ιδεολογίαν σου, μη περιφρονείς τας γνώμας των άλλων. Μελέτα, άκουγε όλα τα τέκνα της γης, και κατόπιν μέτρα και ζύγιζε. Με τι; Με το μυαλό σου; Με το μυαλό των άλλων; Με την θεωρίαν τη ιδικήν σου; Ή με τας θεωρίας των άλλων; Όχι! Ούτε ο δικός σου νους, ούτε ο νους των άλλων δύναται να γίνει το ύψιστον κριτήριον της αληθείας. Διότι και ο δικός σου νους σφάλλεται, έστω και εάν είνε νους Σωκράτους και Αϊνστάιν, και οι άλλοι σφάλλονται, και όλα είνε ασταθή και αβέβαια.
Όλα είνε ασταθή και αβέβαια. Και όμως ο άνθρωπος ζητεί μιαν σταθερότητα, μιαν μονιμότητα. Ζητεί ένα μέτρον, με το οποίο να δύναται να μετρά όλα τα εγκόσμια. Και ως τοιούτον μέτρον ημείς οι Χριστιανοί υποδεικνύομεν εις τον Κόσμον το ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.
Είνε όλα αι δικαιολογίαι από της άκρας δεξιάς μέχρι της άκρας αριστεράς συνεφώνουν και έλεγον: «Θα κρίνομεν όλοι τα συστήματά μας, χρησιμοποιούντες όλοι ανεξαιρέτως ως κοινόν μέτρον το Ευαγγέλιον. Όσα συμφωνούν με το πνεύμα του Ευαγγελίου θα τα κρατήσωμεν, όσα δεν συμφωνούν θα τα απορρίψωμεν, θα θέσομεν δε ως βάσιν των μελλοντικών σχέσεών μας προς αλλήλους το Ευαγγέλιον» εάν υπογράφετο υφ’ όλων ένα τοιούτον συμβόλαιον, τότε η δυσπιστία θα εξαλείφετο, η όξυνσις των παθών θα αμβλύνετο και θα επήρχετο βαθμιαίως η αμοιβαία κατανόησις και η σχετική γαλήνη.
Δεν είνε ουτοπία αυτό που γράφομεν. Ο Γκάντι, ο αρχηγός του Ινδικού λαού, μέσα από την φυλακήν, προ ετών εφώναζε εις όλον τον Κόσμον: «Εάν όλοι οι πολιτικοί θέσουν το Ευαγγέλιον ως βάσιν πάσης συζητήσεώς των, τότε τα έθνη θα ειρηνεύσουν και θα ευτυχίσουν».
Διότι το Ευαγγέλιον, χωρίς να υποδεικνύει ορισμένον πολιτικο-οικονομικό σύστημα αφήνει ελευθέραν την πολιτικήν επιστήμην να ανακαλύψει το τελειότερον σύστημα, δίδει όμως τας γενικάς κατευθύνσεις της ζωής, από τας οποίας δεν δύναται να απομακρυνθεί ατιμωρητί ο άνθρωπος. «ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΟΥ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ, ΟΠΩΣ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΣΕ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ». Να μια θεμελειώδης ευαγγελική αρχή, ένα γενικόν μέτρον, που πρέπει να το παραδεχθώμεν όλοι. Τοιαύτας γενικάς αρχάς έχει το Ευαγγέλιον, και δι’ αυτό αξίζει να γίνει το κριτήριον όλων.
Και εάν άλλοι δεν θέλουν, δικαίωμά των. Άτομα, οικογένειαι, κοινωνίαι και έθνη, που δεν θέλουν να υποταχθούν εις το Ευαγγέλιον, θα γίνουν θύματα της πλέον φρικτής δυστυχίας και θα μέθουν από τα παθήματά των ότι «σκληρόν προς κέντρα (οξέα) λακτίζειν». Αλλά συ, Χριστιανέ, που ζεις μέσα εις την καθημερινήν αβεβαιότητα και αστάθειαν, κράτει καλώς το Ευαγγέλιον. Αυτό είνε ο χρυσούς κανών της ζωής. Με αυτό να ζεις. Με αυτό να κρίνεις ό,τι λέγεται και γίνεται γύρω σου. Με αυτό να αποθάνεις. Διότι, ως λέγει ο Νεύτων, ένας εκ των κορυφαίων αστρονόμων του κόσμου, το ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ είνε η ΥΠΕΡΤΑΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ, το Α και το Ω. Μακάριος όποιος το εννοήσει και το ζήσει. Δεν θα χάσει τον σκοπόν της ζωής.

ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Αύριον Κυρικήν (11 Μαρτίου 1945) κατά την θείαν Λειτουργίαν (ώραν 9π.μ.) εις τον Ι. Ναόν του ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ θα ομιλήσει ο ιεροκήρυξ αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης.

«ΕΣΤΙΑ» ΚΟΖΑΝΗ 10/3/1945, αρ. φυλ. 10

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 147-148, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)