ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ
Ἐφ. 4, 1-7
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Ενοτης!

«…Σπουδάζοντες τηρεῖν τὴν ἑνότητα τοῦ
Πνεύματος ἐν τῶ συνδέσμω τῆς εἰρήνης»
(Ἐφ. 4, 3)

ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ, ἀγαπητοί μου, νὰ ἔχουμε ἑνότητα, μᾶς συμβουλεύει σήμερα ὁ Ἀπόστολος. Δηλαδή˙ ὅλοι μας νὰ ζοῦμε μονιασμένοι σὰν μιὰ οἰκογένεια ποὺ ἔχει ἕνα πατέρα, τὸ Θεό.
Ἀλλὰ δυστυχῶς πόσο μακριὰ εἶνε ὁ κόσμος ἀπʼ αὐτὴ τὴν ἑνότητα! Χίλια κομμάτια εἶνε σήμερα ὁ κόσμος. Ποῦ εἶνε ἡ ἀγάπη; Ποῦ εἶνε ἡ εἰρήνη; Ποῦ εἶνε ἡ ἑνότης; Στὸν αἰῶνα ποὺ ζοῦμε δυὸ παγκόσμιοι πόλεμοι ἔγιναν. Τὰ ἔθνη διαιρέθησαν σὲ δυὸ μεγάλες παρατάξεις. Πόλεις καταστράφηκαν. Ἑκατομμύρια νεκροὶ καὶ τραυματίες. Ἑκατομμύρια χῆρες καὶ ὀρφανά. Ποτέ τόσο αἷμα καὶ τόσα δάκρυα δὲν χύθηκαν. Νὰ εἶνε τὰ τελευταῖα; Κοντεύουν νὰ περάσουν ἀπὸ τότε 30 χρόνια(*). Ἱδρύθηκε ἕνας παγκόσμιος ὀργανισμός, ὁ Ο.Η.Ε., μὲ σκοπὸ τὰ ἔθνη νὰ λύνουν τὶς διαφορές τους ὄχι πιὰ μὲ πόλεμο, ἀλλὰ μὲ μέσα εἰρηνικά, μὲ διαλόγους, συζητήσεις καὶ δικαία κρίσι ὅλων τῶν ἐθνῶν. Ἀλλʼ ὅμως ὁ διεθνὴς αὐτὸς ὀργανισμὸς διαρκῶς σείεται. Μέσα στὰ 30 χρόνια πόσες φωτιὲς πολέμων δὲν ἄναψαν σὲ διάφορα μέρη τοῦ κόσμου; Φωτιὲς ποὺ κινδύνευσε νὰ σκορπίσουν τὶς φλόγες τους σʼ ὅλο τὸν κόσμο καὶ νὰ ἔχουμε τὸν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. Καὶ τώρα ποὺ μιλᾶμε ὑπάρχουν κράτη, ποὺ ἔχουν μεταξύ τους μῖσος μεγάλο, κρατοῦν στὰ ὅπλα στρατό, κάνουν ἐπιδρομὲς σὲ γειτονικὰ κράτη, σκοτώνουν καὶ σκοτώνονται, καὶ ὑπάρχει φόβος τὰ μίση τους νὰ γίνουν αἰτία ἄλλων πολέμων.
Δυστυχῶς ὁ Ο.Η.Ε., ποὺ ὑποσχέθηκε νὰ καταργήσῃ τὸν πόλεμο καὶ νὰ φέρῃ εἰρήνη στὸν κόσμο,, δὲν ἔχει στερεὰ θεμέλια. Εἶνε ἕνα οἰκοδόμημα ποὺ τρίζει. Ἔτσι ἦταν καὶ ἡ Κοινωνία τῶν Ἐθνῶν, ποὺ ἱδρύθηκε μετὰ τὸν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο. Κι αὐτὴ ὑποσχέθηκε, ὅτι θὰ λύνῃ τὶς διαφορὲς ἀνάμεσα στὰ διάφορα κράτη καὶ θʼ ἀπονέμῃ δικαιοσύνη, ἀλλὰ δὲν τὸ κατόρθωσε. Ἀπέτυχε στὴν προσπάθειά της. Ἐπεκράτησε τὸ δίκαιο τοῦ ἰσχυροτέρου. Ὅταν ἕνα μικρὸ κράτος τῆς Ἀφρικῆς, ἡ Ἀβησσυνία, δέχτηκε χωρὶς καμμιὰ αἰτία τὴν ἐπίθεσι τῆς Ἰταλίας καὶ οἱ Ἰταλοὶ μὲ τὰ ἀεροπλάνα τους σκότωναν παιδιὰ καὶ γυναῖκες καὶ ἔρριχναν ἀκόμη καὶ δηλητήρια, γιὰ νὰ τοὺς ἐξοντώσουν μιὰ ὥρα γρηγορώτερα, ὁ ταλαίπωρος αὐτὸς λαός, ποὺ ἐδέχετο τὴν ἄδικη αὐτὴ ἐπίθεσι, ἔστειλε τὸ βασιλιᾶ του στὴν Κοινωνία τῶν Ἐθνῶν, γιὰ νὰ ἐπεμβῆ ὁ ὀργανισμὸς αὐτὸς καὶ νὰ σταματήσῃ τὸ κακό. Πῆγε ὁ βασιλιᾶς τῆς Ἀβησσυνίας στὴν Κοινωνία τῶν Ἐθνῶν, κατήγγειλε τὴν ἄδικη ἐπίθεσι τῶν Ἰταλῶν, ζήτησε τὴν προστασία τοῦ διεθνοῦς αὐτοῦ ὀργανισμοῦ. Κι ὅταν εἶδε, πὼς δὲν γίνεται τίποτε, τότε ὁ βασιλιᾶς τῆς Ἀβησσυνίας ὕψωσε τὰ μάτια του στὸν οὐρανὸ καὶ γεμᾶτος δάκρυα εἶπε περίπου αὐτὰ τὰ λόγια˙
Κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς! Τὰ μεγάλα κράτη ἀφήνουν ἀπροστάτευτο τὸ λαό σου νὰ τὸν χτυπάῃ καὶ νὰ τὸν σταυρώνῃ ἕνα πανίσχυρο κράτος. Ἀπὸ πουθενὰ πιὰ δὲν περιμένει βοήθεια. Σὺ μένεις ὁ μόνος προστάτης του…
Καὶ ὅ,τι ἔπαθε τὸ μικρὸ αὐτὸ κράτος τῆς Ἀφρικῆς ἀπὸ τὴν Κοινωνία τῶν Ἐθνῶν, παθαίνουν καὶ σήμερα τὰ μικρὰ κράτη ἀπὸ τὰ Ἡνωμένα Ἔθνη. Τὰ παράπονά τους δὲν εἰσακούονται. Τὰ ἰσχυρὰ κράτη κάνουν ὅ,τι θέλουν. Τὰ μικρὰ κράτη ἀδικοῦνται καὶ ὑποφέρουν. Ὁ κόσμος καὶ πάλι χωρισμένος…

* * *

Κι ὄχι μόνο στὶς μεταξύ τους σχέσεις τὰ μικρὰ κράτη ἀπέτυχαν νʼ ἀποκτήσουν ἑνότητα καὶ νὰ γίνουν μιὰ παγκόσμια ἑνωμένη οἰκογένεια ἐθνῶν, ἀλλὰ καὶ μέσα σὲ καθένα κράτος δὲν ὑπάρχει ἡ ἑνότης αὐτὴ ποὺ ζητάει ὁ Θεός. Οἱ ἄνθρωποι, ποὺ ζοῦν μέσα στὸ ἔδαφος ἑνὸς κράτους, μπορεῖ νὰ μιλοῦν τὴν ἴδια γλῶσσα, μπορεῖ νὰ ἔχουν τὰ ἴδια νομίσματα, μπορεῖ νὰ ἔχουν τὰ ἴδια ἤθη καὶ ἔθιμα, ἀλλὰ τὸ σαράκι ποὺ λέγεται διχόνοια εἶνε μέσα στὴν κοινωνία καὶ τὴν καταστρέφει συνεχῶς. Σὲ μερικὰ μάλιστα κράτη τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Ἀμερικῆς, ὅπου δὲν ὑπάρχει τόσο ὁ φόβος τῆς ἐξουσίας, ἐκεῖ βλέπει κανεὶς τὰ τρομερὰ ἀποτελέσματα. Καθημερινῶς ἀκούγονται ἀπεργίες, ἐπιθέσεις, ἁρπαγές, φόνοι καὶ ἐγκλήματα. Οἱ ἄνθρωποι ἀλληλομισοῦνται, καὶ νομίζεις πῶς ὁ κόσμος κάθεται πάνω σʼ ἕνα ἡφαίστειο, ποὺ εἶνε ἕτοιμο ἀπὸ ὥρα σὲ ὥρα νὰ ἐκραγῆ καὶ μὲ τὴ φωτιὰ ποὺ βγάζει ἀπὸ μέσα του νὰ κάψῃ ὅλη τὴ γῆ.
Ἀλλὰ μήπως ἑνότης ὑπάρχει σήμερα μέσα στὴν οἰκογένεια; Τὰ πράγματα φωνάζουν, ὅτι οἰκογένειες ποὺ ζοῦν εἰρηνικὰ καὶ ἁρμονικὰ κʼ ἔχουν οἰκογενειακὴ ἑνότητα εἶνε ἕνα φαινόμενο σπάνιο. Μέσα σὲ 100 οἰκογένειες εἶνε ζήτημα νὰ βρῆς 1 οἰκογένεια ὅπως τὴ θέλει τὸ Εὐαγγέλιο. Στὰ ἄλλα σπίτια δὲν ὑπάρχει πιὰ ἑνότης καὶ εἰρήνη. Ὅ,τι θέλει κάνει ὁ καθένας χωρὶς νὰ ῥωτάῃ κανένα.
Ἑνότης, θεῖο δῶρο, ποῦ μένεις; ποῦ κατοικεῖς; Ἔψαξα νὰ σὲ βρῶ σὲ κράτη καὶ στοὺς μεγάλους διεθνεῖς ὀργανισμούς, μὰ δὲν σὲ βρῆκα. Ἀλλʼ οὔτε μέσα στὴν κοινωνία καὶ μέσα στὶς οἰκογένειες ὑπάρχεις. Ἀκαταστασία, ἀναταραχή, θόρυβος, φιλονεικίες καὶ πόλεμοι εἶνε αὐτὰ ποὺ βλέπουμε κι ἀκοῦμε. Γυναῖκες ἐναντίον τῶν ἀνδρῶν. Ἄνδρες ἐναντίον τῶν γυναικῶν. Παιδιὰ ἐναντίον γονέων. Γονεῖς ἐναντίον παιδιῶν.
Ἀλλὰ μήπως, τέλος, ἡ ἑνότης ποὺ ζητοῦμε ὑπάρχει μέσα στὴν Ἐκκλησία; Θὰ ἔπρεπε τοὐλάχιστον ἐκεῖ νὰ ὑπάρχῃ. Θὰ ἔπρεπε ὅλοι οἱ κληρικοὶ καὶ λαϊκοὶ ποὺ πιστεύουν στὸ Θεάνθρωπο νὰ εἶνε ἑνωμένοι, καὶ καμμιά δύναμι στὸν κόσμο νὰ μὴ μπορῆ νὰ τοὺς διασπάσῃ. Θὰ ἔπρεπε ὅλοι οἱ χριστιανοὶ νὰ ἔχουν πραγματοποιήσει αὐτὸ ποὺ ζήτησε ὁ Χριστὸς ἀπὸ τὸν Πατέρα του τὴ Μεγάλη Πέμπτη, ὅταν ὕστερα ἀπʼ τὸ Μυστικὸ Δεῖπνο παρακάλεσε τὸν οὐράνιο Πατέρα˙ Πατέρα, δῶσε ὅλοι ὅσοι πιστεύουν σʼ ἐμένα νὰ εἶνε ἑνωμένοι μεταξύ τους, ὅπως κʼ ἐμεῖς εἴμαστε Ἑνωμένοι πάνω στὸν οὐρανό… (βλ. Ἰωάν. 17, 11, 21-23).
Στὰ πρῶτα χρόνια ἡ Ἐκκλησία ἦταν ἑνωμένη. Ὅπως βλέπουμε στὶς Πράξεις τῶν ἀποστόλων, ὅλοι οἱ χριστιανοὶ ἦταν σὰν μιὰ ψυχὴ σὲ πολλὰ κορμιά. Ὅ,τι σκεπτόταν ὁ ἕνας σκεπτόταν κι ὁ ἄλλος˙ ὅ,τι ἔκανε ὁ ἕνας ἔκαναν καὶ οἱ ἄλλοι. Τέτοια ἑνότητα ποτέ ἄλλοτε δὲν εἶχαν οἱ ἄνθρωποι. Καὶ οἱ εἰδωλολάτρες, βλέποντας τὴν ἑνότητα τῶν πρώτων αὐτῶν χριστιανῶν, πίστευαν στὸ Χριστό. Ἡ ἑνότης ἦταν ἕνα θαῦμα, ποὺ ἔκανε μεγάλη ἐντύπωσι στὸν ἀρχαῖο κόσμο καὶ συντελοῦσε νὰ πιστεύουν οἱ ἄνθρωποι στὸ Χριστό. Ἀλλὰ δυστυχῶς ἡ ἑνότης αὐτὴ δὲν βάσταξε πολύ. Ἕνα μεγάλο μέρος τῆς χριστιανοσύνης διέσπασε τὴν ἑνότητα, ἀπομακρύνθηκε, καὶ ἀπετέλεσε τὸν παπισμό. Κι ὁ παπισμὸς πάλι δὲν ἔμεινε ἑνωμένος, ἀλλὰ διασπάστηκε, κʼ ἕνα μεγάλο μέρος ἀπετέλεσε τὸν προτεσταντισμό. Ἀλλὰ καὶ μέσα στὴν δική μας Ἐκκλησία, τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος δὲν ἔχουμε ἑνότητα˙ μιὰ μερίδα λαοῦ, ἐξ ἀφορμῆς τοῦ ἡμερολογίου, ἔφυγε καὶ ἔκανε δική της παράταξι, τὴν παράταξη τῶν παλαιοημερολογιτῶν. Ἀλλὰ καὶ οἱ παλαιοημερολογῖται δὲν ἔμειναν κι αὐτοὶ ἑνωμένοι˙ διασπάστηκαν σὲ διάφορα κομμάτια.

* * *

Νά γιατί, ἀγαπητοί μου, ὁ σημερινὸς Ἀπόστολος, βλέποντας πόσο δύσκολο πρᾶγμα εἶνε νὰ ἑνωθοῦν οἱ ἄνθρωποι, συνιστᾶ, οἱ χριστιανοὶ νὰ ἔχουν μεταξύ τους ἑνότητα. Νὰ γιατὶ ἡ Ἐκκλησία μας σὲ κάθε θεία λειτουργία παρακαλεῖ τὸ Θεό, νὰ διαλύῃ κάθε φιλονεικία καὶ διχόνοια μεταξὺ τῶν πιστῶν, κʼ οἱ χριστιανοὶ μέσα σʼ ἕνα κόσμο χωρισμένο νὰ εἶνε ἑνωμένοι καὶ νὰ δίνουν τὸ παράδειγμα τὴς ἑνότητος. Δὲν ἀκοῦτε τί δέεται ἡ Ἐκκλησία; «Ὑπὲρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου, …καὶ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως». Ἄς τὸ ξαναποῦμε˙ ὁ σατανᾶς διαιρεῖ τὸν κόσμο, ὁ Χριστὸς τὸν ἑνώνει. Κι ἄς παρακαλέσουμε θερμὰ τὸν Κύριο, νὰ δίνῃ ἑνότητα καὶ ὁμόνοια στὰ σπίτια μας, στὰ χωριά μας, στὶς πόλεις μας, στὴν πατρίδα μας, στὰ γειτονικά μας κράτη καὶ σʼ ὅλο τὸν κόσμο. Διαρκῆς ἄς εἶνε ἡ δέησί μας˙ «Ὑπὲρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου, εὐσταθείας τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ ἐκκλησιῶν καὶ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν».

Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστῖνου Ν. Καντιώτου (Μητροπολίτου πρώην Φλωρίνης) »ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ», σελ. 266-272 (ἕκδοσις Γ΄ 2001).

—————–

(*) Ὑπενθυμίζεται ὅτι ἡ ὁμιλία ἐγράφη τὸ 1972.