ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ

«Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή
παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή».
(Ρήγας Φεραίος)

Aπολαμβάνουμε όλοι την αύρα της ε­λευθερίας, το πολύτιμο τούτο αγαθό, το ο­ποίο πάντοτε εξετίμησαν και ύμνησαν οι Έλ­ληνες στη μαρτυρική αυτή γωνία της γης. Αλ­λ’ ας προσέξουμε! Διότι, με το να εκθειάζουμε κατά κόρον την ελευθερία και να υπερ­το­νί­ζου­­με συνεχώς τα δικαιώματα του φιλελευ­θέ­ρου καὶ δημοκρατικού πολίτου, υπάρ­χει κίν­δυνος να φθάσουμε στο άλλο άκρο. Ποιο ά­κρο;

Εκδηλώνονται ανατρεπτικές κινήσεις

Το γνωρίζουμε, ότι παλαιότερα ―δεν το αρ­νούμαι― το όργανο της τάξεως, σε μερικές πε­­ριπτώσεις, ήταν ο τρόμος των πολιτών. Τώ­­ρα, βαδίζοντας όλο και πιο δημοκρατική οδό, φθάσαμε – που; στο αντίθετο άκρο και σε σημείο επικίνδυνο. Τα όργανα της τάξεως, οι φρουροί της πειθαρχίας, έγιναν τώρα ανίσχυροι· πολλοί περιφρονούν το νόμο, καταφρονούν την τάξη, σημειώνονται κρούσματα απειθαρχίας, εκδηλώνονται ανατρεπτικές κινήσεις, εγκαθιδρύεται άνομο κράτος εν κράτει. Οι αρχές καταντούν συχνά σκιά εξουσί­ας, φθάνουμε σε αναρχία.
Ε, όχι δα έτσι! Διότι τι θα γίνει; Να σας πω. Λόγω της ηλικίας μου και των πολλών γεγονό­­των που έζησα, και προ παν­τός με τη βοήθεια των διδαγμάτων της ιστορίας, καταλαβαίνω ότι θα ωριμάσουν άλλα, αντίθετα φρονήματα. Το λέει ο ιστορικός Θουκυδίδης· η αναρχία είναι κακό χειρότερο από την τυραννία. Μη, για όνομα του Θεού! μην κάνουμε κα­τάχρηση του ωραίου δώρου της ελευθερίας που παρέχει η δημοκρατία. Αν κάνουμε το λάθος αυ­τό, θα επικρατήσει αναρχία, και θα καταντή­σουμε σε σημείο πολλοί να προτιμήσουν τυραννίδα, να νοσταλγήσουν ακόμη και δικτατο­ρία. Ο Θεός να φυλάξει να μη φθάσουμε εκεί.
Γι’ αυτό λοιπόν είναι ανάγκη να έχουμε σεβασμό και πειθαρχία. Ναι, ν’ αναγνωρίζωνται τα δικαιώματα του πολίτου. Αλλά ποτέ τα δικαιώματα να μην υπερβαίνουν ωρισμένο μέτρο, τα καθωρισμένα όρια· διότι τότε πλέον θα πέσουμε στο κλίμα μιας ακαταστασίας και οχλοκρατίας, η οποία, αν γενικευθεί, μπορεί να απειλήσει ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Εύχομαι ειρήνη με ελευθερία και δικαιοσύνη

Ως γέρων επίσκοπος από τα βάθη της καρδιάς μου θέλω να ευχηθώ…Την συνέχεια εδώ ειρήνη στον τόπο αυτόν, στην πόλη και στο λαό της. Ειρήνη, η ο­ποία επιτυγχάνεται δια του σεβασμού των αρχόντων, δια της υποταγής και πειθαρχίας στους νόμους εκ­κλησίας και πολιτείας.
Ειρήνη κατόπιν σε όλη την αγαπητή μας πα­τρίδα και όλο το μαρτυρικό μας έθνος. Και θα επικρατή­σει ειρήνη βαθεία στην πατρίδα μας, όταν ό­λοι υποτάξουμε τα προσωπικά οι­κονομικά, ιδεολογικά, πολιτικά και άλλα συμφέροντά μας στο γενικό συμφέρον. Το κοινό εθνικό συμφέρον απαιτεί, κατ᾿ εξοχήν στις δύσκολες αυτές ημέρες που διανύουμε, ο­μόνοια και ομοψυχία.
Ειρήνη στην πόλη μας, ειρήνη στην πατρί­δα μας. Ειρήνη να έχουμε και στην ευρύτερη περιοχή, τα Βαλκάνια και την εγγύς Ανατολή. Ειρή­νη με όλους τους γειτονικούς λαούς, και με αυτήν ακόμη την Τουρκία, τη γειτόνισσα με την οποία μας χωρίζουν ποικίλες διαφορές, (θρησκείας, πολιτισμού, τρόπου ζωής, ιστορι­κών αδικιών λόγω εισβολών, κατακτήσεων κ.λπ.). Η τιμιότης στις συνθήκες, η αμοιβαία τήρησις των συμφωνιών πρέπει να ισχύει, και όχι να δηλητηριάζεται η καλή γειτονία με καταπατήσεις και παραβιάσεις.
Eιρήνη ό­χι μόνο στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη και στην Ασία, αλλά σε ό­λη την ανθρωπότητα, σε παγκόσμιο κλίμακα. Και η ειρήνη αυτή μπορεί να βασισθεί στην εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου, και όχι στα συμφέροντα των μεγάλων και στο δίκαιο του ισχυροτέρου.
Η ειρήνη όμως, αγαπητοί μου, αυ­τή καθ’ ε­αυτήν, δεν είναι το ύψιστον αγαθόν. Αν την θεωρήσετε έτσι, θα κάνετε λάθος. Λέει ο ά­γι­ος Γρηγόριος ο Θεολόγος· «Καλύτερος είναι έ­νας επιβεβλημένος πόλεμος από μία ει­ρήνη που χωρίζει από το Θεό». Ειρήνη ευχό­μεθα· ειρήνη όμως η οποία, όπως λέει ο Αριστοφά­νης, να συνοδεύεται από δύο θυγατέ­ρες του ουρανού. Ποιες είναι αυτές· εκ δεξι­ών να έχει την ελευθερία, και εξ αριστερών να έχει την δικαιοσύνη. Ειρήνη με ελευθερία, ειρήνη με δικαιοσύνη. Διαφορετικά, χωρίς ε­λευθερία και δικαιοσύνη, χίλιες φορές προτι­μότερος ένας πόλεμος. Διότι δεν ζει ο άνθρω­πος μόνο για το ψωμί, για μικρά και ασήμαντα.

Ειρήνη! Τη νοσταλγεί η πατρίδα μας

Ειρήνη! Τη νοσταλγεί η μαρτυρική πατρίδα μας. Αλλά την ιδανική ειρήνη τη βλέπω πολύ μακριά. Διότι οι υπερδυνάμεις ―το είπα και άλ­λοτε― παίζουν στο ταμπλό της πολιτικής, της αισχράς πολιτικής, και η μικρή μας πατρί­δα έγινε ζάρι στο τάβλι των μεγάλων. Υπέ­στημεν τα πάνδεινα. Λόγω της προδοσίας των με­γάλων δυνάμεων και της διαφωνίας των αρ­χόντων μας, στη Μικρά Ασία ετάφησαν ένα ε­κατομμύριο! εσφάγησαν από τον Κεμάλ. Ύ­στε­ρα άλλες 500.000 χάθηκαν στην κατοχή. Τέλος στον εμφύλιο πόλεμο ―ή όπως θέλετε ονομάστε τον― χάσαμε άλλες 500.000.

Πληγή του έθνους

Να προσθέσω κι άλλη μία πληγή, που κινδυνεύει να θάψει το έθνος μας; Οι εκτρώσεις. Σπουδαίος καθηγητὴς έκανε έρευνα, η οποία απέδειξε, ότι μέσα σε τέσσερα χρόνια σφάξαμε ―ω Θεέ μου! δεν το αισθάνεσθε, δεν πο­νάτε; Εγώ πονώ, κλαίω, θέλω να φύγω στο Ά­γιον Όρος―, σφάξαμε 1.300.000 έμβρυα, τα ο­ποία κατά τους βιολόγους είναι παιδιά δυ­νάμει, όπως θα έλεγε ο Αριστοτέλης. Γίναμε το πιο γηρασμένο έθνος. Ρωτώ πόσα παιδιά έχουν, και βαρέθηκα ν’ ακούω· Δύο, δύο, δύο…. Πή­γα σ᾿ ένα σχολείο με διακόσα παιδιά· κανένα δεν ήταν από σπίτι με εφτά – οχτώ παιδιά.
Mε τα πάθη μας, την καλοπέραση και τις ηδονές, κινδυνεύουμε να γίνουμε ο τάφος του ιστορικού μας έθνους.

Θεέ των πατέρων μας γίνε ίλεως

Αλλ’ ω Θεέ των πατέρων μας, των ηρώων και των μαρτύρων, γίνε ίλεως στο έθνος αυτό.
Ευχόμεθα από τα βάθη της καρδιάς ει­ρήνη και πάλι ειρήνη, η οποία να συνοδεύεται με δικαιοσύνη και ελευθερία, δια πρεσβει­ών της Θεοτόκου και πάντων των αγίων· αμήν.

† επίσκοπος Αυγουστίνος

(Τέλος ομιλίας εις τον ιερό ναὸ του Αγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης την 1-1-1986 στο τέλος της δοξολογίας).