ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ
Ματθ. 4, 12-17
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ

«Ἰωάννης παρεδόθη…»(Ματθ. 4, 12)

ΥΠΑΡΧΕΙ, ἀγαπητοί μου, ὑπάρχει ἕνα ἄστρο, ποὺ ὀνομάζεται αὐγερινός. Φαίνεται τὸ πρωὶ πρὶν ἀνατείλη ὁ ἥλιος. Ἀναγγέλλει τὴν ἀνατολὴ τοῦ ἡλίου. Εἶνε ἀπʼ τὰ ὡραιότερα ἄστρα. Εἶνε ἄστρο, ποὺ μὲ χαρὰ τὸ βλέπει ὁ κόσμος περιμένοντας τὸν ἥλιο.
Μὲ τὸ ἄστρο αὐτὸ παρομοιάζεται ὁ τελευταῖος προφήτης τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος. Ὁ Ἰωάννης ὑπῆρξε ὁ αὐγερινός, ὁ προάγγελος δηλαδὴ τῆς ἀφίξεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς εἶνε ὁ ἥλιος. Ὕστερα ἀπʼ τὴ βάπτισι τοὺ Χριστοῦ ὁ Ἰωάννης ἄρχισε νὰ γέρνη πρὸς τὴ δύσι του, ἐνῶ ὁ Χριστὸς βγαίνει ἀπʼ τὴν ἀφάνεια καὶ ἐμφανίζεται στὸν κόσμο σὰν μιὰ λαμπρὴ ἀνατολὴ τοῦ ἥλιου. Ὁ Ἰωάννης, ὁ αὐγερινός, ὑποχωρεῖ μπροστὰ στὸ Χριστό, στὸν Ἥλιο.

* * *

Τὸ τέλος τοῦ Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ περιγράφει τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο. Τὸ περιγράφει μὲ δύο μόνο λέξεις˙ «Ἰωάννης παρεδόθη».
Τί θὰ πῆ «παρεδόθη»; Σημαίνει ὅτι ὁ Ἰωάννης πιάστηκε καὶ ρίχτηκε στὴ φυλακή. Στὴ φυλακὴ ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος! Τί κακὸ ἔκανε; Ὁ Ἰωάννης δὲν διέπραξε κανένα ἔγκλημα, γιὰ νὰ ριχτῆ στὴ φυλακή. Ἦταν μιὰ ὕπαρξι τόσο ἁγία, πού, ὅπως εἶπε ὁ Χριστός, ἄλλος σὰν τὸν Ἰωάννη δὲν παρουσιάστηκε στὸν ἀρχαῖο κόσμο. Ἅγιος ὁ Ἰωάννης ἀπʼ τὴν κοιλιὰ τῆς μάνας του. Γεννήθηκε μὲ θαῦμα. Ἀπὸ μικρὸς ἀφιερώθηκε στὸ Θεό. Νέος ἔφυγε μακριὰ ἀπʼ τὸν κόσμο, πέρασε τὸν Ἰορδάνη καὶ πῆγε στὴν ἔρημο, κʼ ἐκεῖ ἔζησε χρόνια πολλά. Ἔζησε μὲ νηστεία, μὲ προσευχὴ καὶ μὲ μελέτη τῶν ἔργων τοῦ Θεοῦ. Ἐνδυμασία του χειμῶνα – καλοκαίρι ἦταν μιὰ κάππα φτειαγμένη ἀπὸ τρίχες καμήλας. Τροφή του ἀκρίδες καὶ μέλι ἄγριο. Ποτό του τὸ νερὸ τοῦ Ἰορδάνη. Στρῶμα του ἡ ἀμμουδιά. Σπίτι του οἱ σπηλιὲς τῶν βράχων. Συντροφιά του τὰ ἄγρια θηρία. Ὕστερα ἀπὸ τέτοια ἄσκησι, ποὺ ἔκανε ὁ Ἰωάννης, ξεπέρασε τὰ ἀνθρώπινα μέτρα καὶ φαινόταν σὰν ἕνας ἐπίγειος ἄγγελος.
Καὶ ὅμως ὁ ἐπίγειος αὐτὸς ἄγγελος πιάστηκε καὶ ρίχτηκε στὶς φυλακές. Ρωτᾶμε καὶ πάλι˙ τί κακὸ ἔκανε ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος;
Κήρυττε μὲ θάρρος τὴν ἀλήθεια. Ἔκανε ἔλεγχο. Μὰ ἡ άλήθεια εἶνε κακό; Ἡ ἀλήθεια εἶνε ἀρετή, εἶνε τὸ πιό ἀναγκαῖο πρᾶγμα ποὺ ὑπάρχει στὸν κόσμο. Ἡ ἀλήθεια εἶνε ὁ Θεός. Τὸ ψέμα εἶνε ὁ διάβολος.
Ἀλλʼ ἐνῶ ἡ ἀλήθεια εἶνε πρᾶγμα οὐράνιο καὶ θά ʼπρεπε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νὰ τὴν ἀγαποῦν, ὅμως σὲ μιὰ ἐποχὴ ἄπιστη καὶ διεφθαρμένη, ἐὰν ὑπάρχη κάτι ποὺ οἱ ἄνθρωποι τὸ μισοῦν, τὸ ἀποστρέφονται καὶ τὸ καταδιώκουν, αὐτὸ εἶνε ἡ ἀλήθεια. Ὅπως σʼ ἕναν ποὺ ἔχει βλαμμένα τὰ μάτια του τὸ φῶς τοῦ ἥλιου, ποὺ εἶνε τόσο ποθητὸ καὶ εὐχάριστο, εἶνε ἐνοχλητικὸ καὶ θέλει νὰ ζῆ σὲ σκοτεινὰ μέρη, κάτι ποὺ συμβαίνει καὶ μὲ τοὺς ἀνθρώπους τοὺς κακοὺς καὶ διεφθαρμένους. Θέλουν νὰ ζοῦν στὴν ἁμαρτία καὶ στὴν πλάνη, ποὺ εἶνε τὸ φοβερὸ σκοτάδι τῆς ψυχῆς. Καὶ γιʼ αὐτό, ὅταν δοῦν κάποιο φῶς τῆς ἀληθείας, τρέμουν μήπως γίνουν φανερὰ τὰ ἁμαρτωλά τους ἔργα. Καὶ ὅπως οἱ νυχτερίδες καὶ οἱ κουκουβάγιες δὲν ἀγαποῦν τὸ φῶς τῆς ἡμέρας ἀλλὰ κρύβονται καὶ μόνο τὴ νύχτα πετοῦν, ἔτσι καὶ οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν διαπράξει διάφορα ἐγκλήματα˙ θέλουν νὰ ζοῦν μέσʼ στὸ σκοτάδι καὶ κανένας νὰ μὴν τοὺς παρατηρῆ καὶ νὰ μὴν τοὺς ἐλέγχη.
Λέει κάποιος τὴν ἀλήθεια; Ἐλέγχει καὶ καυτηριάζει τὸ κακό; Οἱ ἄνθρωποι τοῦ σκότους, ὅπως λένε καὶ οἱ Παροιμίες τοῦ Σολομῶντος, θὰ μισήσουν τὸν ἄνθρωπο αὐτόν. Ναί. Τίποτε ἄλλο δὲν μισεῖται στὸν ἁμαρτωλὸ κόσμο, ὅσο μισεῖται ἡ άλήθεια, ὁ δημόσιος ἔλεγχος. Ἕναν ἀρχαῖο πρόγονό μας, τὸν φιλόσοφο Σωκράτη, ἐπειδὴ ἔλεγε τὴν ἀλήθεια καὶ ἔλεγχε τοὺς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του γιὰ ὅ,τι κακὸ κάνανε, οἱ Ἀθηναῖοι τὸν μίσησαν τόσο πολύ, ὥστε τὸν καταδίκασαν σχὲ θάνατο. Ὁ Σωκράτης ἤπιε τὸ κώνειο.

* * *

Ἄς ἔρθουμε τώρα στὸν Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο. Ἦταν ἄνθρωπος ἀληθινός. Ἔλεγε τὸ φῶς φῶς καὶ τὸ σκοτάδι σκοτάδι. Δὲν κολάκευε κανένα. Κήρυττε τὴν ἀλήθεια πρὸς ὅλους, μικροὺς καὶ μεγάλους. Στὶς μέρες τους ξέσπασε ἕνα μεγάλο σκάνδαλο. Ὁ βασιλιᾶς Ἡρώδης, παιδὶ τοῦ Ἡρώδη ἐκείνου ποὺ ἔσφαξε τὰ νήπια τῆς Βηθλεέμ, εἶχε νόμιμη σύζυγο. Ἀλλὰ χωρὶς αἰτία τὴν ἔδιωξε καὶ πῆρε γιὰ γυναῖκα του ποιά; Τὴ γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ του! Τέσσερα τὰ ἁμαρτήματα. Πρῶτο, ὅτι ἔδιωξε χωρὶς αἰτία τὴ νόμιμη γυναῖκα του. Δεύτερο, ὅτι πῆρε ἄλλη γυναῖκα. Τρίτο, ὅτι πῆρε συγγενῆ του. Καὶ τέταρτο, ὅτι σὰν βασιλιᾶς θὰ ἔπρεπε νὰ δίνη τὸ καλὸ παράδειγμα στὸ λαό. Τὸ ἔβλεπαν πολλοί, ἀλλὰ δὲν διαμαρτύρονταν. Ἕνας μόνο διαμαρτυρύθηκε, ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος. Αὐτὸς τόλμησε κι ἀνέβηκε στὰ ἀνάκτορα κʼ ἔρριξε τὸν κεραυνό˙ «Οὐκ ἔξεστί σοι ἔχει τὴν γυναῖκα τοὺ ἀδελφοῦ σου» (Μάρκ. 6, 18). Ὁ Ἡρώδης, ἀντὶ νὰ μετανοήση καὶ νὰ συναισθανθῆ τὴ μεγάλη του ἁμαρτία, σκληρύνθηκε περισσότερο, ὠργίστηκε ἐναντίον τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου καὶ διέταξε νὰ συλληφθῆ καὶ νὰ ριχτῆ στὴ φυλακὴ τῆς Μαχαιροῦντος.

* * *

Ἀγαπητοί μου, απὸ τότε πέρασαν 19 καὶ πλέον αἰῶνες. Βρισκόμαστε στὸ τέλος τοῦ 20οῦ αἰῶνος. Ζοῦμε σʼ ἐποχή, ποὺ τὰ ἁμαρτήματα τῆς μοιχείας καὶ τῆς πορνείας ἔχουν πάρει τρομακτικὴ ἐξάπλωσι. Αὐτοὶ ποὺ ἔδιωξαν τὶς νόμιμες γυναῖκες τους καὶ ζοῦν μὲ παλλακίδες δὲν εἶνε λίγοι. Εἶνε πολλοί. Εἶνε χιλιάδες. Καὶ μερικοὶ ἀπʼ αὐτοὺς κατέχουν θέσεις κι ἀξιώματα. Καὶ τώρα τελευταῖα κατώρθωσαν νὰ βγάλουν νόμο, ποὺ νὰ τοὺς ἐπιτρέπη νὰ στεφανώνωνται μέσα στὶς ἐκκλησίες μὲ τὶς ἀνδροχωρίστρες. Σʼ αὐτὴ τὴν ἐποχὴ τῆς διαφθορᾶς θὰ ἔπρεπε νὰ ζῆ ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, γιὰ νὰ βροντοφωνήση ὄχι μιὰ φορά, ὅπως τότε, ἀλλὰ πολλὲς φορὲς τὸ «Οὐκ ἔξεστί σοι…».
Ἀλλʼ ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος πρέπει νὰ τὸ ποῦμε ἐμεῖς οἱ ἐπίσκοποι. Νὰ μὴν ἐκδώσουμε διαζύγια καὶ νὰ μὴ στεφανώσουμε τοὺς μοιχοὺς καὶ τὶς μοιχαλίδες.
Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ ὡς ἐπίσκοπος δήλωσα, ὅτι δὲν θὰ ὑπογράψω τέτοια διαζύγια. Δὲν εἶμαι Ἰωάννης Πρόδρομος. Δὲν εἶμαι ἄξιος νὰ λύσω τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων του. Εἶμαι ἕνας μικρός, ἀτελὴς καὶ ἁμαρτωλὸς ἐπίσκοπος. Ἀλλά, παρʼ ὅλη τὴ μικρότητα, ἀτέλεια καὶ ἁμαρτωλότητά μου, θὰ τηρήσω τὸ λόγο μου. Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ διαζύγιο τοῦ Νόμου 868/1979 δὲν θὰ ὑπογράψω.
Τὸ κράτος ἀπείλησε τὸν ἐπίσκοπο Φλωρίνης μὲ φυλακή. Στὴ φυλακή, λοιπόν, ἐμεῖς, ποὺ διαπράξαμε τὸ μεγάλο ἔγκλημα νὰ ἐλέγξουμε τὴν ἀνομία, καὶ ἐλεύθεροι οἱ νεώτεροι Ἡρῶδες, ποὺ χωρὶς αἰτία χώρισαν τὶς γυναῖκες τους. Χαρὰ μεγάλη θὰ δοκιμάσουμε, ἄν γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ φυλακισθοῦμε.
Διὰ πρεσβειῶν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου εἴθε νὰ ἐλεήση ὁ Θεὸς τὸν κόσμο.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστῖνου Ν. Καντιώτου (Μητροπολίτου πρώην Φλωρίνης) »Σταγόνες ἀπὸ τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν», σελ. 15-20 (ἕκδοσις Γ΄, »Ἀδελφότης ΣΤΑΥΡΟΣ», Ἀθῆναι 1990).