Απόσπασμα βιβλίου «ΑΥΤΟΚΤΟΝΗ Η ΕΛΛΑΣ»
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Η πατρις μας πιπτει

Ἐπιθυμία ζωηρὰ τῆς καρδίας μας, πόθος μας φλογερὸς καὶ καίων, εἶνε ἕνας· ὁ τόπος μας – ἡ πατρίδα μας νὰ γίνῃ ὑπόδειγμα λαοῦ ὀρθοδόξου. Διότι ἡ πατρίδα μας, γιὰ νὰ εἰσέλθω ἀπ᾿ εὐθείας στὸ κοινωνικὸ θέμα, ἡ πατρίδα μας πίπτει. Πέφτει χαμηλὰ συνεχῶς. Σὰν ἕνα ἀ­εροπλάνο ποὺ πετάει ἐπάνω ἀπὸ τὰ σύννεφα καὶ κατόπιν παθαίνει κάποια βλάβη στὰ μηχανήματά του καὶ τὸ βλέπεις μὲ τρόμο καὶ φόβο νὰ κατέρχεται πρὸς τὰ κάτω, γιὰ νὰ γίνῃ συντρίμμια ἐπάνω στὰ βουνὰ καὶ πάνω στὶς πέτρες, ἔτσι καὶ ἡ πατρίς μας πέφτει συνε­χῶς, στὰ μάτια ἐκείνων ποὺ ξέρουν νὰ κρίνουν· στὰ μάτια τῶν ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων, στὰ μάτια τῶν ἁγίων καὶ τῶν μαρτύρων, καὶ στὰ μάτια ἐκείνων ποὺ κρατοῦν στὰ χέρια τους τὰ κριτήρια τὰ πνευματικὰ καὶ ἠθικά.
Ἡ πατρίδα μας, ἔξω ἀπὸ λόγους πανηγυρικοὺς καὶ κολακευτικούς, ἡ πατρίδα μας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, διὰ τὴν ὁποίαν ὅλοι μας ἐχύσαμεν δάκρυα καὶ πονέσαμε, ἡ πατρίδα μας αὐτὴ πέφτει. Πέφτει ἠθικῶς, πέφτει κοινωνικῶς, πέφτει θρησκευτικῶς, πέφτει ἐκκλησιαστικῶς.

Κρατω στα χερια μου καθρεπτη

Μία πτυχὴ τῆς πτώσεως τῆς πατρίδος μου, τὴν πτυχὴ τῆς κοινωνι­κῆς πτώσεως, θὰ παρουσιάσω ἐνώπιόν σας. Καὶ ἐπειδὴ δὲν θέλω νὰ πῇ κανεὶς ποὺ εἶνε ἐδῶ μέσα ὅτι λέγω ὑπερβολικὰ καὶ ὅτι ζωγραφίζω ἀπελπιστικῶς τὴν κατάστασι τῆς πατρίδος καὶ ὅτι ψάλλω ἰερεμιάδα, ἐπειδὴ δὲν θέλω κανεὶς νὰ μὲ κατηγορήσῃ γιὰ ὑπερβολικότητα κρίσεως, γι᾿ αὐτὸ θὰ παρουσιάσω μπροστά σας ἕνα καθρέφτη. Καὶ ξέρετε πολὺ καλά, ὅτι ὁ καθρέφτης δὲν λέει ψέματα. Εἶνε ἀληθινὸς ὁ καθρέφτης. Ἐὰν εἶνε κανεὶς πτωχὸς – πτωχότατος καὶ εἶνε ὄμορφος, ὁ καθρέφτης θὰ τὸν δείξῃ ὄμορφο·

καὶ ἂν εἶνε βασιλιᾶς κ᾿ εἶνε ἄσχημος, ὁ καθρέφτης δὲν θὰ χαριστῇ στὸ βασιλιᾶ, θὰ τὸν παρουσιάσῃ ὅ­πως εἶνε. Mπορεῖ ἕνα βασιλιᾶ καὶ ἕναν ἄρχοντα καὶ ἕναν πλούσιο Óὰ τὸν κολακεύουν ὅλοι, ἀλλὰ ὁ καθρέφτης τοῦ σπιτιοῦ του δὲν τὸν κολακεύει, τὸν παρουσιάζει ὅπως εἶνε.
Ἔτσι κ᾿ ἐγὼ κρατῶ στὰ χέρια μου σήμερα ἕνα καθρέφτη. Kαὶ τὸν καθρέφτη αὐτὸ θὰ τὸν παρουσιάσω μπροστά σας. Καὶ μέσα στὸν καθρέφτη αὐτὸ θὰ ῥίξωμε μερικὲς ματιές, γιὰ νὰ δοῦμε τὴν πατρίδα μας αὐτή, τὴν γλυκειά μας πατρίδα —ποὺ δὲν τὸ λέγομε ἔτσι μὲ λόγια εὔκολα καὶ παχειά, γιατὶ γιὰ μᾶς ἡ πατρὶς κάτι ἐστοίχισε καὶ κάτι στοιχίζει—, καὶ νὰ δοῦμε τί πρέπει νὰ γίνῃ.

Δυσαρεστα τα αποτελεσματα της απογραφης

Ποιός εἶνε ὁ καθρέφτης; Καθρέφτης εἶνε ἡ στατιστική, ἡ ἀπογραφὴ ποὺ ἔγινε στὶς 19 Μαρτίου 1961(*). Aὐτὴ ἡ ἀπογρα­φὴ μᾶς παρουσιάζει δύο πίνακας. Καὶ οἱ πίνακες αὐτοὶ εἶνε χαρακτηριστικοί.
Ὁ πρῶτος πίνακας ποὺ ἐδημοσιεύθη μᾶς δείχνει ἕνα θλιβερὸ γεγονός, γιὰ τὸ ὁποῖο ὅλοι ἄρχισαν ν᾿ ἀνησυχοῦν καὶ ὅλους ἄρχισε νὰ τοὺς τσιμπάῃ ὁ σκορπιός· διότι εἶνε μεγάλο πρᾶγμα ἡ στατιστική. Παρουσιάζει, ὄχι μὲ λόγια πλέον ἀλλὰ μὲ νούμερα, ποιά εἶνε ἡ πραγματικότης. Ὅπως ἂν δὲν βάλῃς τὸ θερμόμετρο δὲν ξέρεις τί πυρετὸ ἔχεις, ἀλλὰ ἅμα τὸ βάλῃς ξέρεις τί πυρετὸ ἔχεις καὶ κανονίζεις πλέον τὴν πορεία σου, ἔτσι καὶ ἡ στατιστικὴ εἶνε ἕνα θερμόμετρον τοῦ ἔ­θνους. Λοιπόν, τὸ θερμόμετρο αὐτὸ τί δεικνύει;