Κυριακὴ ΙΔ΄ Ματθαίου (Ματθ. 22,1-14)
Toυ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΟΡΓΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

«Ἀκούσας δὲ ὁ βασιλεὺς ἐκεῖνος ὠργίσθη…» (Ματθ. 22,7)

ΑΚΟΥΣΑΤΕ, ἀγαπητοί μου, τὸ εὐαγγέλιο. Εἶνε μιὰ παραβολὴ τοῦ Θεανθρώπου ἐπίκαιρη καὶ γιὰ μᾶς. Εἶνε ἕνας καθρέφτης, μιὰ φωτογραφία τοῦ χαρακτῆρος μας. Ἐὰν προσέξουμε, κάπου θὰ δοῦμε καὶ τὸν ἑαυτό μας. Ἂς προσπαθήσουμε νὰ τὴ ζωντανέψουμε.

* * *

Ἕνας βασιλεὺς ἔκανε τοὺς γάμους τοῦ υἱοῦ του. Ἑπόμενο ἦταν νὰ δώσῃ στὸ γεγονὸς ἐξαιρετικὴ μεγαλοπρέπεια. Ἔστειλε ἀγγελιοφόρους καὶ προσκλητήρια ὅπου ἔγραφε· Τελῶ τοὺς γάμους τοῦ υἱοῦ μου, θὰ παρατεθῇ τράπεζα· ἐλᾶτε νὰ φᾶτε, νὰ πιῆτε, νὰ εὐφρανθῆτε· «δεῦτε εἰς τοὺς γάμους» (Ματθ. 22,4)… Ποιός τώρα δὲν θὰ ἀνταποκρινόταν;
Καὶ ὅμως συνέβη κάτι περίεργο· κανείς ἀπὸ τοὺς προσκεκλημένους δὲν ἦρθε! Γιατί; Ὁ ἕνας πῆγε νὰ καλλιεργήσῃ τὸ χωράφι του, ὀ ἄλλος πῆγε στὸ μαγαζί του γιὰ τὸ ἐμπόριο, καὶ ἄλλος μὲ ἄλλη πρόφασι ὅλοι ἀπέφυγαν τὴν πρόσκλησι. Κάποιοι δὲ θρασύτεροι, ἰταμὰ καὶ ὑπερήφανα πνεύματα, ἔκαναν κάτι χειρότερο· ὕβρισαν τοὺς ἀγγελιοφόρους, τοὺς χτύπησαν, καὶ τέλος τοὺς ἐφόνευσαν!
Τέτοια διαγωγὴ δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ μὴν ἐπισύρῃ κυρώσεις. «Ὁ βασιλεύς», ποὺ εἶχε τόση ἀγάπη, «ὠργίσθη, καὶ πέμψας τὰ στρατεύματα αὐτοῦ ἀπώλεσε τοὺς φονεῖς ἐκείνους καὶ τὴν πόλιν αὐτῶν ἐνέπρησε» (ἔ.ἀ. 22,7)· ἔστειλε τὸ στρατό του, ἀφάνισε τοὺς φονεῖς ἐκείνους καὶ ἔκαψε τὴν πόλι τους.
Μετὰ ἔκανε ἄλλη πρόσκλησι, ὄχι πλέον στοὺς μεγάλους καὶ ὑψηλούς. Ἔστειλε καὶ μάζεψε ἀπ᾿ τὰ σοκάκια καὶ τὶς πλατεῖες ὅποιους βρῆκε· ὅλους τοὺς κάλεσε, καὶ ἡ αἴθουσα τῶν ἀνακτόρων «ἐπλήσθη ἀνακειμένων» (ἔ.ἀ. 22,10). Read more »

Κυριακὴ ΙΓ΄ Ματθαίου (Ματθ. 21,33-42)
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

ΚΑΚΟΙ ΚΑΙ ΚΑΛΟΙ ΓΕΩΡΓΟΙ

«Κακοὺς κακῶς ἀπολέσει αὐτούς, καὶ τὸν ἀμπελῶνα ἐκδώσεται ἄλλοις γεωργοῖς, οἵτινες ἀποδώσουσιν αὐτῷ τοὺς καρποὺς ἐν τοῖς καιροῖς αὐτῶν»
ΠΕΡΙ γεωργῶν, ἀγαπητοί μου, περὶ γεωργῶν ὁμιλεῖ σήμερα τὸ εὐαγγέλιο. Οἱ γεωργοί, ποὺ ὁ Θεὸς τοὺς ἐμπιστεύθηκε τὸ ἀμπέλι του, ἀποδείχθηκαν κακοί· δὲν ἀπέδωσαν τοὺς καρποὺς ποὺ περίμενε. Γι᾿ αὐτὸ στὸ τέλος τῆς παραβολῆς λέει, ὅτι τοὺς κακοὺς γεωργοὺς θὰ τοὺς τιμωρήσῃ ὅπως τοὺς ἀξίζει, καὶ θὰ παραδώσῃ τὸ ἀμπέλι σὲ ἄλλους γεωργούς, καλοὺς γεωργούς, ποὺ θ᾿ ἀποδώσουν τοὺς καρποὺς στὸν οὐράνιο ἰδιοκτήτη.
Στὸ ἀμπέλι λοιπὸν τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ στὴν Ἐκκλησία, ἄλλοι εἶνε κακοὶ γεωργοὶ καὶ ἄλλοι καλοί. Καὶ ποιοί εἶνε οἱ γεωργοί; Γεωργοὶ εἶνε οἱ ἐργάτες τῆς Ἐκκλησίας, οἱ κληρικοί. Γι᾿ αὐτὸ κ᾿ ἐμεῖς θὰ μιλήσουμε γιὰ τοὺς κληρικούς· πρῶτα γιὰ τοὺς κακούς, καὶ ἐν συνεχείᾳ γιὰ τοὺς καλοὺς κληρικούς.

* * *

Ὑπάρχει μιὰ τρομερὰ προφητεία, ποὺ τὴν εἶπε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, καὶ στὶς μέρες μας ἐκπληρώνεται. Τὸν ρώτησαν· Ποιά εἶνε τὰ σημάδια ὅτι ἔρχεται ἡ καταστροφὴ τοῦ κόσμου; Καὶ ἀπήντησε· Ἦταν ἐποχὴ ποὺ οἱ κληρικοὶ ζοῦσαν σὰν ἄγγελοι· δὲν ἀγαποῦσαν τὰ λεφτά, δὲν ἀγαποῦσαν τὴ δόξα, δὲν εἶχαν πάθη, στέκονταν ψηλὰ μέσα στὴν κοινωνία· καὶ τότε οἱ λαϊκοὶ ζοῦσαν σὰν ἄνθρωποι. Θὰ ἔρθουν ὅμως, λέει, χρόνια κατηραμένα, ποὺ θὰ πέσῃ καὶ θὰ ἐξευτελισθῇ ὁ κλῆρος. Καὶ τότε, ὅταν οἱ παπᾶδες θὰ ζοῦν σὰν τοὺς λαϊκούς, οἱ λαϊκοὶ θὰ ζοῦν σὰν τὰ κτήνη· καὶ τότε θὰ ἔρθῃ τὸ τέλος τοῦ κόσμου.
Τί ἐννοεῖ ὅταν λέει, ὅτι οἱ παπᾶδες θὰ ζοῦν σὰν τοὺς λαϊκούς; Read more »

Κυριακὴ ΙΑ΄ Ματθαίου (Ματθ. 18,23-35)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

H MAΚΡΟΘΥΜΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

«Κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ πάντα σοι ἀποδώσω» (Ματθ. 18,26)

Ζοῦμε, ἀγαπητοί μου, σὲ ἡμέρες φοβερές. Ποιός δὲν τὸ βλέπει, ποιός δὲν τὸ ἀκούει, ποιός δὲν τὸ αἰσθάνεται; Πρέπει νά ᾽νε καν­εὶς τυφλὸς γιὰ νὰ μὴ βλέπῃ «τὰ σημεῖα τῶν και­ρῶν» (Ματθ. 16,3), πρέπει νά ᾽νε κουφὸς γιὰ νὰ μὴν ἀ­κούῃ τὴ φωνὴ τοῦ ἀγ­γέλου ὅτι εἶνε «ἐσχάτη ὥ­ρα» (Α΄ Ἰω. 2,18), πρέπει νὰ μὴν ἔχῃ καρ­­διὰ γιὰ νὰ μὴ νιώθῃ τὴ θλιβερὴ σημερινὴ κατάστα­σι. Ἡ ἀρε­τὴ καταδιώκε­ται, ἡ πίστι ὑβρίζεται, τὰ ὅσια καὶ ἱερὰ καταπατοῦνται, ἡ κακία θριαμβεύει, οἱ ἐκ­κλησιὲς ἄδειασαν, τὰ κέντρα τοῦ διαβόλου γέμισαν· ἡμέρες φοβερές, «και­ροὶ χαλεποί» (Β΄ Τιμ. 3,1). Μερικοὶ συλλογίζονται· Ποῦ εἶνε ὁ Θεός; ἂν ὑπῆρχε Θεός, δὲν θά ᾽πρεπε ἡ κακία νὰ τιμω­ρῆται καὶ ἡ ἀ­ρετὴ νὰ βραβεύεται;… Κλονι­σμὸς πίστεως, καθὼς οἱ ἄνθρωποι βλέπουν νὰ θριαμβεύῃ στὸν κόσμο τὸ κακό, ἡ ἁμαρτία.
Ἀλλὰ στὴν ἀπορία αὐτὴ μᾶς δίνει ἀπάντησι τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Τί μᾶς λέει;

* * *

Κάποιος ἦρθε, ἔπεσε στὰ πόδια ἑνὸς βασιλιᾶ καὶ ἔ­κλαιγε, γιατὶ ὁ βασιλιᾶς διέταξε καὶ ἄ­νοιξαν τὰ τεφτέρια, τὰ λογιστικὰ βιβλία, λογά­­ριασαν καὶ βρῆκαν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ὤ­φειλε ἕνα ἰλιγγιῶδες ποσό, χρωστοῦσε «μύρια τάλαντα» (Ματθ. 18,24), δηλαδὴ 60.000 λίρες.
Τέτοιο ποσὸ ἦταν ἀδύνατον νὰ τὸ ἐξοφλή­σῃ. Τὸν ἔπιασε ζάλη, τὰ πόδια του ἔ­τρεμαν, ἱ­δρώτας τὸν ἔλουσε. Ἔβλεπε ὅτι ἀπὸ ὥρα σὲ ὥ­ρα θὰ μπῇ στὴ φυλακὴ καὶ δὲν θὰ βγῇ ποτέ πλέον ἀπὸ ᾽κεῖ. Γι᾿ αὐτὸ λέει στὸ βασιλιᾶ· «Μα­κροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοί…» (ἔ.ἀ. 18,26)· σὲ παρακαλῶ, δός μου μιὰ ἀναβολή, μιὰ προ­θεσμία, καὶ θὰ κάνω τὸ πᾶν γιὰ νὰ ἐξοφλήσω τὸ χρέος μου.
Καὶ ὁ βασιλιᾶς τί ἔκανε; τοῦ ἔδωσε τὴν ἀ­ναβολή; Γεμᾶτος καλωσύνη καὶ εὐ­σπλαχνία, τοῦ ἔδωσε ὄχι ἀναβολὴ ἀλλὰ κάτι καλύτερο· λίγο ζήτησε, πολὺ τοῦ ἔδωσε. Ὅπως ὁ δάσκα­λος παίρνει σφουγγάρι καὶ σβήνει τὸν πίνακα, ἔτσι ὁ βασιλιᾶς τοῦ ἔσβησε ὅλο τὸ χρέος.
Κι αὐτὸς τί ἔκανε; Ἔκανε κάτι ἀχαρακτήριστο. Μό­λις βγῆκε ἀπ᾽ τὸ παλάτι, συνάντησε κά­ποιον ἄλ­λον, ποὺ χρωστοῦσε σ᾽ αὐτὸν ἕνα πο­λὺ μικρὸ ποσό, «ἑκατὸν δηνάρια» (ἔ.ἀ. 18,28), ἑβδο­μήν­τα περίπου φράγκα. Τὸν ἅρπαξε λοιπὸν ἀπ᾽ τὸ λαιμὸ καὶ τὸν ἔπνιγε λέγοντας· Δός μου ἀ­μέσως ἐδῶ ὅ,τι χρωστᾷς. Κ᾽ ἐπειδὴ ἐκεῖνος δὲν εἶ­χε νὰ τοῦ τὰ δώσῃ, τὸν ἔρριξε τὸ φτωχὸ μέσ᾿ στὴ φυλακὴ παρ᾽ ὅλα τὰ παρακάλια του!
Αὐτὴ ἡ παραβολή, ἀγαπητοί μου, δείχνει δυὸ πράγματα· ἀπ᾽ τὸ ἕνα μέρος τὴν εὐ­σπλα­χνία τοῦ Θεοῦ, κι ἀπὸ τὸ ἄλλο τὴν ἀ­σπλαχνία, τὴν κακία τοῦ ἀνθρώπου. Ἀλλὰ ἐγὼ τώρα δὲν πρόκειται νὰ σᾶς μιλήσω οὔτε γιὰ τὸ δοῦλο οὔτε γιὰ τὸ βασιλιᾶ, οὔτε γιὰ τὰ τάλαντα οὔ­τε γιὰ τὰ δηνάρια· θέλω, γιὰ νὰ μὴ σᾶς κουρά­σω, νὰ ἑρμηνεύσω μόνο τὸ σημεῖο ἐ­κεῖνο ποὺ ὁ δοῦλος ἔπεσε στὰ πόδια τοῦ βασιλιᾶ καὶ τοῦ ἔλεγε «Κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ πάν­τα σοι ἀποδώσω» (ἔ.ἀ. 18,26)· θέλω νὰ σᾶς πῶ λίγες λέξεις γιὰ τὴ μακροθυμία τοῦ Θεοῦ. Read more »

Κυριακὴ Ι΄ Ματθαίου (Ματθ. 17,14-23)
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Παιδικα και νεανικα δαιμονια

«Καὶ ἐξῆλθεν ἀπ᾽ αὐτοῦ τὸ δαιμόνιον καὶ ἐθεραπεύθη ὁ παῖς ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης» (Ματθ. 17,18)

ΤΗΝ Κυριακὴ στὴν ἐκκλησία, ἀ­γαπητοί μου, βλέπουμε ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἐκ­κλησιάζονται εἶνε συνήθως γέροι καὶ γριές. Οἱ νέοι δὲν ἐκ­κλησιάζονται. Ἔχουμε ὅμως ὑποχρέωσι νὰ μιλήσου­με γιὰ τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς νέους μας.
Ἕνα ἔτος (τὸ 1979) εἶχε κηρυχθῆ «ἔτος τοῦ παιδιοῦ». Ἀλλὰ ὅσα καὶ ἂν ποῦν οἱ ἄνθρωποι γιὰ τὸ παιδί, τὰ λόγια τους δὲν φτάνουν τὸ ὕ­ψος τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς εἶπε τὰ ὡραιότερα λόγια γιὰ τὸ παιδί· αὐτὸς ἀγάπησε τὸ παιδὶ ὄχι μόνο μὲ λόγια ἀλλὰ καὶ μὲ ἔργα· αὐτὸς ἀπέδειξε ὅτι εἶνε ὁ ἀληθινὸς φίλος τῶν παιδιῶν.
Ἀπόδειξις τοῦ ἐνδιαφέροντος τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὰ παιδιὰ εἶνε καὶ τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Γιὰ ποιόν ὁμιλεῖ; Γιὰ ἕνα παιδί, ποὺ παρουσιά­ζεται σὲ δυὸ φωτογραφίες· στὴ μία μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστό, καὶ στὴν ἄλλη κοντὰ στὸ Χριστό. Ἂς δοῦμε καλύτερα τὰ πράγματα.

* * *

Τὸ παιδί, γιὰ τὸ ὁποῖο ὁμιλεῖ τὸ εὐαγγέλιο ―δὲν ἀναφέρεται τ᾽ ὄνομά του―, εἶχε γονεῖς. Τὰ παιδιὰ δὲ γεννιῶνται ἀπὸ βράχο· ἀπὸ μιὰ μάνα κ᾽ ἕνα πατέρα γεννιῶνται ὅλα τὰ παιδιά. Ἔτσι καὶ τὸ παιδὶ αὐτὸ εἶχε μάνα καὶ πατέρα. Ἀλλὰ οἱ γονεῖς του ἦταν ἄνθρωποι ἀδιάφοροι γιὰ τὴ θρησκεία, ψυχροὶ γιὰ τὸ Θεό.
Καὶ ὄχι μόνο αὐτοί· ὅλη ἡ κοινωνία, μέσα στὴν ὁποία ζοῦσε τὸ παιδὶ αὐτό, ἦταν μιὰ κοινωνία ἄπιστη καὶ διεφθαρμένη. Δὲν τὸ λέω ἐ­γώ, τὸ λέει ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μὲ ἀναστενα­γμό· «Ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! ἕ­ως πότε ἔσομαι μεθ᾽ ὑμῶν; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;», ὣς πότε θά ᾽μαι μαζί σας; (Ματθ. 17,17).
Παιδὶ λοιπὸν ἀδιαφόρου οἰκογενείας, παιδὶ ἀπίστου καὶ διεστραμμένης κοινωνίας ἦταν τὸ παιδὶ τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου. Γι᾽ αὐτὸ συν­­έβη μεγάλη συμφορά. Τί ἔπαθε; Ἀρ­ρώστησε. Τί ἀρρώστια εἶχε; Ὄχι μία ἀπὸ τὶς συνηθισμέ­νες σωματικὲς ἀρρώστιες· εἶχε τὴ μεγαλύτερη ἀρρώστια, κάτι χειρότερο κι ἀπ᾽ τὸν καρκίνο ποὺ θερίζει σήμερα τὴν ἀνθρωπότητα – ὁ Θεὸς νὰ φυλάξῃ. Τί εἶχε· μπῆκε μέσα του δαιμόνιο!
―Μπᾶ, δαιμόνια τώρα στὸν αἰῶνα μας;… Μορ­φωμένοι ἐσεῖς, νὰ μιλᾶτε γιὰ δαιμόνια;…
Θὰ ἤθελα κ᾽ ἐγὼ νὰ μὴν ὑπάρχουν δαιμόνια· ὑπάρχουν ὅμως. Ὅποιος ἀμφιβάλλει, ἂς πάῃ μέχρι τὴν Κεφαλονιὰ ―ἐκεῖ στὶς 16 Αὐ­γούστου ἑορτάζει ὁ ἅγιος Γεράσιμος― καὶ θὰ δῇ τὰ δαιμόνια πῶς φωνάζουν, πῶς στριγγλί­ζουν, πῶς σπᾶνε ἁλυσίδες. Ὑπάρχουν δαιμό­νια, καὶ ἐπηρεάζουν τοὺς ἀνθρώπους. Γι᾽ αὐτὸ ὁ Χριστὸς μᾶς παρήγγειλε νὰ λέμε κα­θημερι­νῶς στὴν προσευχή μας «῾Ρῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ», σῶσε μας ἀπὸ τὸ σατανᾶ (ἔ.ἀ. 6,13). Read more »

Κυριακὴ Ι΄ Ματθαίου (Ματθ. 17,14-23)
Toῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

«Ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη…» (Ματθ. 17,17)

Ακούσατε, ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ εὐαγγέλιο. Τὸ εὐαγγέλιο αὐτὸ διαφέρει κάπως ἀ­πὸ τὰ ἄλλα· ἐνῷ στὰ εὐ­αγγέλια τῶν ἄλλων Κυριακῶν ἀκούγεται γλυκειὰ ἡ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ, σὰν τῆς μάνας ποὺ καλεῖ τὰ παιδιὰ κοντά της, ἐδῶ ἡ φωνή του γί­νεται αὐστηρή. Νομίζει κανεὶς ὅτι ὁ οὐ­ρανὸς γέμισε σύννεφα, ὁ ἥλιος σκοτεί­νια­σε, ἀ­στράφτει καὶ βροντᾷ καὶ πέφτουν ἀ­στροπελέκια, καθὼς ἀκούει· «Ὦ γε­νεὰ ἄ­πιστος καὶ διεστραμμένη! ἕως πότε ἔ­σο­μαι μεθ᾿ ὑμῶν; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;» (Ματθ. 17,17).
Αὐστηρὸς ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Χριστοῦ. Καὶ γιὰ ποιόν λέγεται; ποιά εἶνε ἡ ἄπιστη αὐ­τὴ γενεά; Εἶνε πρῶτα ὁ Ἰουδαϊκὸς λαός. Καν­ένας ἄλ­λος λαὸς στὸν κόσμο δὲν εὐεργετήθηκε τόσο ὅσο ὁ Ἰσραήλ. Ἡ ἱστορία του εἶνε μιὰ ἱ­στορία θαυμάτων. Θαύματα κατὰ τὸ παρελθὸν διὰ τοῦ Μωυσέως, τῶν κριτῶν, τῶν βα­σιλέ­ων καὶ τῶν προφητῶν, πρὸ παντὸς ὅμως ἐ­πὶ τῶν ἡμερῶν τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ ἀ­νάμεσά τους. Τότε αὐξήθηκαν καὶ πολλαπλα­σι­άσθηκαν τὰ θαύματα σὰν τὴν ἄμμο τῆς θαλάσ­σης καὶ τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ. Ἔγιναν ἀ­μέτρητα. Κι ὅπως λέει στὸ τέλος τὸ κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγέλιο, ἂν γράφονταν ἕνα πρὸς ἕνα σὲ βιβλία ὅσα ἔκανε ὁ Χριστός, δὲν θὰ χωροῦ­σε ὁ κόσμος τοὺς τόμους (βλ. Ἰω. 21,25). Διότι θαύμα­τα δὲν εἶνε μόνο αὐτὰ ποὺ ἀναφέρει τὸ Εὐαγ­γέλιο· εἶνε καὶ ἄλλα, ὅπως ὅλη ἡ δημιουργία, ἀπὸ τὸ ἄνθος, τὸ κρίνο τοῦ ἀγροῦ, τὸ φύλλο τοῦ δέντρου, τὸ μυρμήγκι, τὴ μέλισσα, μέχρι τὸν ἄνθρωπο –σὰν σῶμα μὲ τὰ κύτταρά του καὶ σὰν ψυχή–, τὸ κάθε ἄστρο καὶ τοὺς γαλαξί­ες, ποὺ ἐρευνοῦν καὶ θαυμάζουν οἱ ἐπιστήμο­νες. Ὄντως «θαυμαστὰ τὰ ἔργα Κυρίου» (Σ. Σειρ. 11,4).
Βλέποντας ὅλα αὐτὰ τί ἔπρεπε νὰ κάνουν οἱ Ἰουδαῖοι; Ἔπρεπε νὰ πιστέψουν. Πίστεψαν; Δὲν πίστεψαν, ἐκτὸς ἀπὸ μιὰ μικρὴ μειοψηφία. Μερικοὶ βοσκοί, ψαρᾶδες, χωρικοὶ καὶ λίγες γυναῖκες, ὁ κατώτερος λεγόμενος λαός, αὐτοὶ πίστεψαν. Οἱ ἄλλοι; μίσησαν τὸ Χριστὸ καὶ τέλος τὸν σταύρωσαν στὸν κρανίου τόπον. Ἔχει λοιπὸν δίκιο ὁ Χριστὸς νὰ λέῃ· «Ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! ἕως πό­τε ἔσομαι μεθ᾿ ὑμῶν; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;».

* * *

Αὐτὸ ὅμως, ἀγαπητοί μου, ποὺ λέει ὁ Χριστὸς κατ᾿ ἐξοχὴν γιὰ τὸν Ἰουδαϊκὸ λαό, ἰσχύει καὶ γιὰ μᾶς. Read more »

Κυριακὴ Θ΄ Ματθαίου (Ματθ. 14,22-34)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου

«ΚYΡΙΕ, ΣΩΣΟΝ ΜΕ»

«…ἔκραξε λέγων· Κύριε, σῶσόν με» (Ματθ. 14,30)

Ο Χριστός, ἀγαπητοί μου, δὲν ἔζησε πολὺ στὰ Ἰεροσόλυμα, ἐκεῖ ποὺ ἦταν οἱ γραμματεῖς, οἱ φαρισαῖοι καὶ οἱ ἀρχιερεῖς. Τὸν περισσότερο χρό­νο τῆς ἐπὶ γῆς ζωῆς του τὸν ἔ­ζησε κοντὰ στὴ λίμνη Γεννησαρὲτ ἢ θάλασσα τῆς Γαλιλαίας, ἐ­­κεῖ ποὺ οἱ ψαρᾶδες ἔῤῥιχναν τὰ δίχτυα τους γιὰ νὰ ζήσουν. Ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ψαρᾶδες διάλεξε καὶ τοὺς ἀποστόλους του, μὲ τοὺς ὁποίους ἀ­νεγέννησε τὸν κόσμο.
Στὴ λίμνη αὐτὴ ὁ Χριστὸς ἔκανε καὶ τὸ θαῦμα ποὺ περιγράφει τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Ποιό θαῦμα; Ἐὰν σᾶς ἔλεγαν ὅτι ἄνθρωπος περπάτησε πάνω στὴ θάλασσα, ποιός θὰ τὸ πίστευε; Καὶ ὅμως· «τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀν­θρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν» (Λουκ. 18,27).
Ἂς ἀναπαραστήσουμε τὴ σκηνὴ αὐτή.

* * *

Μιὰ νύχτα, περασμένα μεσάνυχτα, ἕνα μικρὸ καΐκι ταξίδευε στὰ νερὰ τῆς Γαλιλαίας. Μετέφερε τοὺς μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ. Εἶνε εὐχάριστο τὸ ταξίδι ὅταν ἡ θάλασσα εἶνε ἤ­ρε­μη. Σὲ λίγο ὅμως ἄρχισε νὰ φυσάῃ, ὁ ἄνεμος δυνάμωσε, ἔγινε πολὺ ἰσχυρός, καὶ τὸ κα­ΐκι ἔπεσε σὲ φοβερὰ τρικυμία. Σὰν καρυ­δότσουφλο, πότε ὑψωνόταν καὶ πότε βυθιζόταν. Οἱ ἀπόστολοι κινδύνευαν ἀπὸ στι­γμὴ σὲ στιγμὴ νὰ πνιγοῦν. Τελικῶς τί ἔγινε;
Δὲν πνίγηκαν, σώθηκαν. Πῶς; Τὴν ὥρα ποὺ αὐτοὶ κινδύνευαν, πάνω ἀπ’ τὸ βουνὸ κάποιος τοὺς παρακολουθοῦσε. Ὅλη νύχτα δὲν κοι­μήθηκε. Κοιμοῦνται τὰ πουλιά, κοιμοῦνται τὰ ζῷα, κοιμοῦνται οἱ ἄνθρωποι, τὰ νήπια καὶ οἱ γέροντες, κοιμοῦνται ὅλοι. Ἕνας δὲν κοιμᾶ­ται, εἶνε ὁ ἀκοίμητος ὀφθαλμός· ἕνας δὲ γνω­ρίζει ὕπνο. Εἶνε ὁ Χριστός! Πάνω ἐκεῖ, γονατι­σμένος, ὕψωνε τὰ χέρια στὸ οὐρανὸ καὶ προσ­ευχόταν· παρακαλοῦσε τὸν οὐράνιο Πατέρα γιὰ τοὺς μαθητάς του. Προσευχόταν ὁ Χριστός. Κι ὅταν εἶδε ὅτι κινδυνεύουν ἦρθε κοντά τους· βρέθηκε ἐκεῖ στὴ λίμνη, καὶ περπατοῦσε πά­νω στὰ κύματα. Μέσ’ στὸ σκοτάδι οἱ μαθηταὶ νόμισαν πὼς βλέπουν φάντασμα καὶ φοβισμέ­νοι ἐκραύγασαν. Εἶνε ποτὲ δυνατὸν νὰ περπα­τᾷ ἄνθρωπος πάνω στὸ νερό; Ἀμέσως ὅμως ὁ Χριστὸς τοὺς εἶπε· ―«Μὴ φοβεῖσθε» (Ματθ. 14,27), ἐγὼ εἶμαι. —Ἂν εἶσαι σύ, Κύριε, φωνά­ζει ὁ Πέ­τρος, πές μου νὰ ’ρθῶ κοντά σου περπα­τών­τας κ’ ἐγὼ πάνω στὸ νερό. ―Ἔλα, τοῦ λέει ὁ Κύριος. Καὶ πράγματι ὁ Πέτρος κατέβηκε ἀπ’ τὸ πλοῖο κι ἄρχισε νὰ βαδίζῃ πάνω στὰ κύματα. Βλέποντας ὅμως δυνατὸ τὸν ἄνεμο φοβή­θηκε, ἄρχισε νὰ βυθίζεται καὶ φώναξε «Κύριε, σῶσόν με» (ἔ.ἀ. 14,30). Ἀμέσως ὁ Χριστὸς ἅ­πλωσε τὸ σπλαχνικὸ καὶ παντοδύναμο χέρι του καὶ τὸν ἅρπαξε. Μόλις μπῆκαν μαζὶ στὸ πλοῖο, κόπασε ὁ ἄνεμος κ’ ἔγινε γαλήνη. Ὅ­σοι ἦταν στὸ καΐκι ἔπεσαν ὅλοι καὶ τὸν προσκύνησαν λέ­γον­τας· «Ὄντως εἶσαι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ».

* * *

Τί μᾶς διδάσκει, ἀγαπητοί μου, τὸ θαῦμα; Read more »

Κυριακὴ Θ΄ Ματθαίου (Ματθ. 14,22-34)
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

H ZΩΗ ΜΑΣ ΤΡΙΚΥΜΙΣΜΕΝΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

ΑΚΟΥΣΑΤΕ, ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο. Τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο ἀποδεικνύει, ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶνε ἁπλῶς ἄν­θρωπος ὅπως ἐμεῖς, ἀλλὰ εἶνε καὶ Θεός· εἶνε Θεάνθρωπος. Τὸ κηρύττει τὸ θαῦ­μα ποὺ ἀ­κούσαμε. Ἕνα θαῦμα μεγάλο, τρισ­μέγιστο, ποὺ ἔγινε ἐν συνεχείᾳ τοῦ ἄλλου ἐ­κείνου θαύ­ματος, γιὰ τὸ ὁποῖο μιλοῦσε τὸ εὐ­αγ­γέλιο τῆς προηγουμένης Κυριακῆς. Ἐκεῖ ἔλεγε, ὅτι ὁ Χριστὸς μὲ πέντε ψωμιὰ καὶ δύο ψάρια χόρτασε πέντε χιλιάδες ἀνθρώπους μέσα στὴν ἔρημο.
Μετὰ ἀ­πὸ αὐτὸ ὁ Κύριος ἀνέβηκε στὸ ὄ­ρος νὰ προσ­ευχηθῇ τὴ νύχτα μόνος. Οἱ μαθηταὶ κατ᾽ ἐντολήν του μπήκαν σ᾽ ἕ­να μι­κρὸ πλοῖο τῆς λίμνης Γεννησαρὲτ ἢ θαλάσ­σης τῆς Γαλιλαίας, γιὰ νὰ βγοῦν στὴν ἀ­πέ­ν­αν­τι ὄχθη. Ταξίδευαν μόνοι χωρὶς τὸν Κύ­ριο. Στὴν ἀρχὴ ἦταν γαλή­νη. Ἀλλ᾽ αἴφνης καὶ ἐνῷ κόν­τευε νὰ ξημερώ­σῃ, σηκώθηκε κῦμα δυνα­τό. Τὸ πλοιάριο βασα­νιζόταν καὶ κινδύνευε νὰ καταποντιστῇ. Τότε φάνηκε ἐκεῖ ὁ Χριστὸς νὰ περπατάῃ ἐπάνω στὰ νερά. Φοβερὸ θέαμα. Μόλις τὸν εἶδαν οἱ μαθηταί, ταράχτηκαν καὶ εἶπαν ὅτι εἶνε φάντα­σμα. Δὲν ἦταν ὅμως φάντασμα· ἦταν ὁ ἴδιος.
Ὁ Πέτρος πῆρε θάρρος καὶ λέει· ―Σύ, Κύριε, εἶσαι; Ἂν εἶσαι σύ, πές μου νὰ ᾽ρθῶ κον­τά σου βαδίζοντας κ᾽ ἐγὼ πάνω στὰ νερά. Ὁ Κύ­ριος τοῦ ἔκανε τὴ χάρι. ―Ἔλα, τοῦ εἶ­πε. Κι ὁ Πέτρος ἄρχισε νὰ περπατάῃ πάνω στὰ κύματα. Βλέποντας ὅμως τὸν ἄνεμο δυνατὸ δείλιασε κι ἄρ­χισε νὰ βουλιάζῃ. ―Κύ­ριε, σῶσε με, φωνά­ζει μὲ ἀγωνία. Ὁ Χριστὸς ἁπλώ­νει ἀ­μέσως τὸ χέρι καὶ τὸν πιάνει. ―«Ὀ­λιγό­πιστε», τοῦ λέει, «εἰς τί ἐδίστασας;» (Ματθ. 14,31). Καὶ μόλις μπῆ­καν στὸ πλοῖο, ἔγινε γαλήνη. Δόξασαν ὅλοι τὸ Θεὸ καὶ ἔλεγαν στὸ Χριστό· «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς εἶ», ἀληθινὰ εἶσαι Υἱὸς τοῦ Θεοῦ (ἔ.ἀ. 14,33).

* * *

Αὐτὸ εἶνε μὲ συντομία τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Τὸ θαῦμα αὐτὸ δείχνει, ὅτι ὁ Χριστὸς ἐξουσιάζει τὰ σύμπαντα· τὸν ἥλιο, τὸ φεγγάρι, τὰ ἄστρα, τὴ γῆ, τοὺς ἀνέμους, τὴ θάλασσα, τὶς λίμνες, τοὺς ποταμούς, τὰ δέντρα, τὰ ζῷα, τὰ πάντα. Εἶνε ὁ ἐξουσιαστὴς ὅλων.
Κ᾽ ἐμεῖς, ἀγαπητοί μου, μολονότι εἴμεθα πά­νω στὴν ξηρά, ἐν τούτοις ποντοποροῦμε, εἴ­μεθα μέσα σ᾽ ἕνα πλοῖο. Ποιό εἶνε τὸ πλοῖο; Ἡ ἀνθρώπινη ζωή. Ἀπ᾽ τὴν ἡμέρα ποὺ θὰ γεννηθῇ ὁ ἄνθρωπος μέχρις ὅτου τελειώσῃ τὴ ζωή του, εἶνε μέσα στὸ πλοῖο αὐτό, ποὺ κινδυνεύει ἀπὸ τὰ κύματα, τὰ ἄγρια κύματα.
Ποιά εἶνε τὰ κύματα αὐτά; Read more »

Κυρ. Πατ. Δ΄ Οἰκ. Συνόδου (Ματθ. 5,14-19)
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου

ΑΛΗΘΕΙΑ, ΕΙΜΑΣΤΕ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ;

«Ὃς δ᾽ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 5,19)

ΔΙΣΤΑΖΩ, ἀγαπητοί μου, νὰ μιλήσω, γιατὶ δὲν ἔχετε ἀνάγκη ἐσεῖς ἀπὸ κηρύγματα. Εἶμαι ὅμως ὑποχρεωμένος. Ἀλλὰ ἔχω κ᾽ ἕ­ναν ἄλλο δισταγμό· τί κήρυγμα νὰ κάνω, ἐ­ποικο­δο­μητικὸ ἢ ἐλεγ­κτι­κό; νὰ παίξω φλογέρα ἢ ν᾿ ἁρπά­ξω σφενδόνα; νὰ ἑρμηνεύσω πρακτικὰ τὸ εὐ­αγγέλιο καὶ νὰ εὐχαριστηθῆτε, ἢ νὰ κάνω ἐ­κεῖ­νο ποὺ ἔκαναν οἱ 630 πατέρες τῆς Τετάρ­της (Δ΄) Οἰκουμενικῆς Συνόδου ―ἑορτάζουν σήμερα―, ποὺ ὅταν εἶδαν νὰ πέφτουν οἱ αἱρε­τι­­κοὶ σὰν λύκοι στὸ μαντρὶ καὶ ν᾿ ἁρπάζουν τὰ πρό­βατα τοῦ Χριστοῦ, ἄφησαν τὴ φλογέρα καί, ὅπως λένε σήμερα οἱ αἶνοι, τοὺς ἔδιωξαν «τῇ σφενδόνῃ τῇ τοῦ Πνεύματος»; Ἄλλωσ­τε τὸ μῆνα αὐτὸν ἑορτάζει καὶ ὁ προφήτης Ἠλίας, ποὺ ὄχι μόνο μίλησε καυστι­κά, ἀλλὰ καὶ ἔσφα­ξε κατ᾿ ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ 450 ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης ποὺ ἔτρωγαν εἰς «τράπεζαν Ἰεζάβελ» (Γ΄ Βασ. 18,19).
Σήμερα γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας αἰωρεῖται πά­νω ἀπ᾽ τὰ κεφάλια μας κίνδυνος ὀλέθρου· ὄχι βέβαια ἀπ᾽ τὸ μαχαίρι τοῦ προφήτη Ἠλία, ἀλλὰ τώρα ἀπὸ τὴν πυρηνι­κὴ ἐνέργεια. Ἂν διαβάζε­τε Ἀποκά­λυψι, θὰ δῆτε, ὅτι τὸ ἓν τρίτον τῆς ἀνθρωπό­τητος θὰ σφαγῇ (βλ. Ἀπ. 9,15,18). Ἂς παρακαλέσουμε τὸν προφήτη Ἠλία νὰ πρεσβεύῃ στὸ Θεό, νὰ μὴν πέσῃ ἡ ὀργή του πάνω μας.
Ἂν λοιπὸν φοβούμεθα τὴ θεία ὀργὴ καὶ θέ­­λουμε ν᾽ ἀποτραπῇ ἡ μεγάλη συμφορά, ὑπάρ­χει τρόπος. Πῶς; Read more »

Κυριακὴ ΣΤ΄ Ματθαίου (Ματθ. 9,1-8)
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Ο ΙΑΤΡΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ

«Θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου» (Ματθ. 9,2)

ΑΚΟΥΣΑΤΕ, ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο. Ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος περιγράφει ἕνα θαῦμα, ἕνα ἀπὸ τὰ ἄπειρα θαύματα ποὺ ἔκανε κάνει καὶ θὰ κάνῃ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Τὸ θαῦμα αὐτὸ εἶνε ἁπλό. Ἀλλὰ ἡ διήγησί του γεννᾷ μιὰ ἀπορία.

Ἂς δοῦμε πρῶτα τὴ διήγησι.

* * *

Στοὺς ἁγίους Τόπους, στὴν ὄχθη τῆς λίμνης Τιβεριάδος ἢ Γεννησαρέτ, ἦταν χτισμένη μία ὡραία πόλις, ἡ Καπερναούμ. Ἐκεῖ ζοῦσε ἕνας δραστήριος ἄνθρωπος. Ἀπ᾿ τὸ πρωῒ μέχρι τὸ βράδυ ἐργαζόταν καὶ ἔβγαζε τὸ ψωμί του. Ἀλλὰ μιὰ μέρα μούδιασε τὸ δεξί του χέρι. Δὲν εἶνε τίποτα, εἶπε, θὰ περάσῃ. Μὰ σὲ λίγο μουδιάζει καὶ τὸ ἄλλο χέρι. Μέχρι τὸ βράδυ εἶχαν παραλύσει καὶ τὰ δυό του χέρια. Κάνει νὰ τὰ κουνήσῃ, τίποτα. Ὣς τὰ μεσάνυχτα παρέλυσαν καὶ τὰ πόδια του, παρέλυσε τὸ κορμί του ὅλο. Ἔμεινε πλέον ἀκίνητος, σὰ᾿ νεκρός. Διότι ἡ ζωὴ εἶνε κίνησις. Ὅλα κινοῦνται· τὸ σκουλήκι σαλεύει πάνω στὴν κοπριά, τὸ μυρμήγκι κινεῖται μέχρι τὰ μεσάνυχτα, ἡ μέλισσα πετᾷ συνεχῶς ἀπὸ ἄνθος σὲ ἄνθος, τὰ πουλιὰ ταξιδεύουν χιλιόμετρα σὰν ἀεροπόροι, τὰ μεγαλύτερα ζῷα ψάχνουν γιὰ τροφή· τὰ πάντα κινοῦνται, μικρὰ καὶ μεγάλα. Καὶ τὰ ἄψυχα ἀκόμη, καὶ οἱ οὐράνιες σφαῖρες, τὰ ἄστρα, οἱ κομῆτες, οἱ γαλαξίες, ὅλα κινοῦνται μὲ ἰλιγγιώδη ταχύτητα. Νά κι ὁ πλανήτης μας· φαίνεται ἀκίνητος, ἐν τούτοις αὐτὴ τὴν ὥρα τρέχει πιὸ γρήγορα κι ἀπὸ πύραυλο μέσα στὸ διάστημα.
Ζωὴ ἴσον κίνησις. Ἕνας μόνο δὲν ἐκινεῖτο· ὁ παράλυτος. Πόσο μεγάλη εὐεργεσία εἶνε ἡ κίνησις ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός! Τὰ χρόνια ἐκεῖνα τὰ εὐλογημένα, ποὺ δὲν ἤμουν ἐπίσκοπος καὶ δὲν εἶχα τὰ μεγάλα, τὰ τρομερὰ αὐτὰ βάρη, ποὺ μὲ πικραίνουν ἡμέρα καὶ νύχτα, ἀλλὰ ἤμουν ἕνας ταπεινὸς ἱεροκήρυκας μέσα στὴν Ἀθήνα, μιὰ μέρα ἐπισκέφθηκα τὸ Ἄσυλο τῶν Ἀνιάτων. Πῆγα ἀπὸ θάλαμο σὲ θάλαμο. Φρίκη!… Ἐκεῖ βρῆκα καὶ ἕναν πολὺ νέο. Μοῦ λέει ἡ νοσοκόμα· Τὸν βλέπεις; ἦταν πρῶτος ποδοσφαιριστής, νικητὴς σὲ πολλοὺς ἀγῶνες. Τώρα δὲ᾿ μπορεῖ νὰ κουνήσῃ τὰ δάχτυλά του νὰ πιάσῃ τὸ πιρούνι – τὸ κουτάλι· ἐγὼ τὸν ταΐζω… Τί συμφορά, τί μεγάλο κακό!
Μεγάλο δῶρο εἶνε ἡ κίνησις. Μοῦ τό ᾿πε ἕνας καθηγητὴς πανεπιστημίου· τὸν ἐρώτησε κάποιος ἄπιστος· ―Γιατρέ, σύ, ἐπιστήμων διεθνοῦς φήμης, πιστεύεις; ―Πιστεύω. ―Ἔχεις ἀποδείξεις; ―Ἔχω. ―Ποιά ἀπόδειξι; ―Νά, τὸ χέρι μου ποὺ κινεῖται! Τίποτα δὲν εἶνε τυχαῖο· ὅλα ἔχουν μεγαλεῖο. Καὶ μόνο τὸ ὅτι κινεῖς τὰ δάχτυλά σου καὶ κινεῖσαι ὅλος καὶ περπατᾷς φτάνει ν᾿ ἀποδείξῃ ὅτι ὑπάρχει Θεός…
Πόσο πρέπει νὰ δοξάζουμε τὸ Θεό! Πρέπει ν᾿ ἀῤῥωστήσουμε, νὰ πέσουμε παράλυτοι στὸ κρεβάτι, γιὰ νὰ αἰσθανθοῦμε τὴν εὐεργεσία του. Δόξα νά ᾿χῃ λοιπὸν ὁ Θεός. Ἀλλ᾿ ἂς ἐπανέλθουμε στὸν παράλυτο τοῦ εὐαγγελίου. Read more »

Κυριακὴ Ε΄ Ματθαίου (Ματθ. 8,28 – 9,1)
Το[υ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

H ΦΩΤΟΓΡΑΦΕΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ        

«Ὑπήντησαν αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοι ἐκ τῶν μνημείων ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λίαν»

ΑΚΟΥΣΑΤΕ, ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο. Τί εἶνε τὸ εὐαγγέλιο σήμερα; Εἶνε μία φωτογραφία τῆς συγχρόνου κοινωνίας. Ἀλλὰ πῶς εἶνε φωτογραφία τῆς κοινωνίας μας; Αὐτὸ θὰ προσπαθήσω νὰ ἐξηγήσω.
Στοὺς Ἁγίους Τόπους ὑπάρχει μία λίμνη ποὺ λέγεται Γεννησαρέτ. Σὲ ἕνα χωριὸ πρὸς τὴν ἀνατολικὴ πλευρὰ τῆς λίμνης ζούσανε δύο νέοι ἐργατικοί, ποὺ ἦταν ἡ χαρὰ τῶν γονέων τους. Ἀλλὰ αἴφνης συνέβη κάτι τρομερό. Μέσα στὴν ὕπαρξί τους μπῆκαν δαιμόνια. Ἂς μὴν τὸ πιστεύουν οἱ ἄπιστοι, ἐμεῖς τὸ πιστεύουμε. Ὅσο εἶνε βέβαιο ὅτι ὑπάρχει νύχτα, τόσο βέβαιο εἶνε καὶ ὅτι ὑπάρχουν δαίμονες καὶ δαιμονιζόμενοι. Ἀπὸ τὴν ὥρα λοιπὸν ποὺ μπῆκαν τὰ δαιμόνια, τὰ δύο αὐτὰ παιδιὰ ἄλλαξαν τελείως χαρακτῆρα. Δὲν ἐξουσίαζαν πλέον τὸν ἑαυτό τους, ἔχασαν τὸν ἔλεγχό τους. Ὅ,τι ἐσκέπτοντο, ὅ,τι αἰσθάνοντο, ὅ, τι ἐνεργοῦσαν, δὲν ἦταν δικό τους. Ἔκαναν τώρα παράξενα πράγματα. Πέταξαν ὅλα τὰ ροῦχα τους καὶ τελείως γυμνοὶ γύριζαν ἀδιάντροπα. Οἱ δικοί τους προσπαθοῦσαν νὰ τοὺς πιάσουν, νὰ τοὺς δέσουν, νὰ τοὺς ντύσουν. Ἀλλ᾿ αὐτοὶ εἶχαν ἀποκτήσει τεραστία δαιμονικὴ δύναμι καί, ἐνῷ τοὺς δένανε μὲ ἁλυσίδες, αὐτοὶ ἔσπαζαν τὶς ἁλυσίδες σὰν κλωστές. Κι ὅταν βράδιαζε καὶ βγαίνανε τὰ ἄστρα, δὲν πήγαιναν στὸ σπίτι νὰ κοιμηθοῦνε· πήγαιναν στὰ μνήματα, καὶ ὅλη νύχτα μένανε ἐκεῖ. Φόβος καὶ τρόμος εἶχαν καταντήσει· κανείς δὲν τολμοῦσε νὰ περάσῃ ἀπὸ τὸ μέρος ἐκεῖνο.
Οἱ δαιμονιζόμενοι αὐτοὶ δὲν πῆγαν στὸ Χριστό· πῆγε ὁ Χριστὸς στοὺς δαιμονιζομένους, καὶ εἶνε αὐτὸ ἄξιο παρατηρήσεως. Κι ὅταν ὁ Χριστὸς πῆγε κοντά τους, τρόμαξαν. Κατάλαβαν, ὅτι μέσα σ᾿ ἐκεῖνον κατοικεῖ μεγάλη δύναμις. Κι ὅπως τρέμουν τὰ φύλλα ὅταν φυσάει ὁ ἄνεμος, ἔτσι σείσθηκαν κι αὐτοὶ καὶ εἶπαν· «Γιατί ἦρθες νὰ μᾶς βασανίσῃς;» (Ματθ. 8,29). Τέλος ὁ Χριστὸς διέταξε καὶ ἔφυγαν τὰ δαιμόνια καὶ οἱ δύο νέοι ἀπηλλάγησαν.

* * *

Αὐτοὶ εἶνε οἱ δαιμονιζόμενοι τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου, ποὺ χωρὶς ὑπερβολὴ εἶνε μιὰ φωτογραφία τῆς σημερινῆς κοινωνίας. Read more »

Κυριακὴ Δ΄ Ματθαίου (Ματθ. 8, 5-13)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΓIATI ΔΕΝ ΠΙΣTEYETE;

Στὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο σήμερα, ἀγαπη­τοί μου, ὄχι ἕ­νας ἄνθρωπος ἀλλ᾽ αὐτὸς ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ἐπαινεῖ κάποιον. Δὲν εἶνε οὔτε Ἰουδαῖος, οὔτε ἱερεὺς ἢ ἀρχιερεὺς ἢ φαρι­σαῖος, οὔτε κανένας ἀσκητής· εἶ­νε εἰδωλολάτρης, ζῇ μέσα στὴν κοινωνία, καὶ ἀ­σκεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ πιὸ σκληρὰ ἐπαγγέλματα, εἶ­νε ῾Ρωμαῖος ἀξιωματικός, ἑκατόν­ταρχος.
Στὴν Καινὴ Διαθή­κη βλέ­πουμε κι ἄλλους σὰν αὐτόν, ὅπως τὸν κεντυρίωνα, ποὺ τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ στὸ Γολγο­θᾶ, ὅταν εἶ­δε τὰ συγ­κλονιστικὰ γεγονότα κι ἄκουσε τὰ τελευταῖα λόγια τοῦ Χριστοῦ, ὁ σκληρὸς ἐκεῖ­­νος ἄν­δρας (ποὺ τὸ ὄνομά του κατὰ τὴν παρά­δοσι ἦ­ταν Λογγῖνος) εἶπε· «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗ­τος» (Ματθ. 27,54. βλ. καὶ Μᾶρκ. 15,37-39). Στὶς Πράξεις τῶν ἀποστό­λων βλέπουμε ἐπίσης ὅτι ὁ Κορνήλιος, μιὰ ἄλ­λη ἐξαιρετικὴ φυσιογνωμία ἑκατοντάρ­χου, ἦ­ταν τόσο εὐλαβὴς ὥστε οἱ προσευχὲς κ᾽ οἱ ἐ­λε­ημοσύνες του ἀνέβηκαν στὸν οὐρανό (βλ. Πράξ. 10,1-4).
Δὲν ἐμποδίζει λοιπὸν τὸ ἐπάγγελμα νά ᾽νε κανεὶς κοντὰ στὸ Θεό. Κάθε ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ σωθῇ, ὁποιοδήποτε ἐπάγγελμα καὶ ἂν κάνῃ· αὐτὸ βλέπουμε καὶ ἐδῶ.

* * *

Πῶς εἰσακούστηκε, ἀγαπητοί μου, ὁ ἑκατόνταρχος τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου; Εἰσακούστηκε μὲ τὴν πίστι του, τὴν ὁποία συνώδευαν ἡ ταπείνωσι καὶ ἡ ἀγάπη.
⃝ Ἡ ἀγάπη του! Ἡ πίστι τοῦ ἑκατοντάρχου δὲν ἦταν νεκρή· ἦταν «πίστις δι᾽ ἀγάπης ἐν­εργουμένη», ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Γαλ. 5,6), πίστι ποὺ ἐκδηλώνεται μὲ τὴν ἀγάπη. Αὐ­τὸ ἔκανε ὁ ἑκατόνταρχος. Πίστευε στὸν Κύριο, καὶ τὴν πίστι του τὴ μετέφραζε σὲ ἔργα ἀ­γάπης. Ποῦ βλέπουμε τὴν ἀγάπη του; Ἔρχε­ται καὶ παρακαλεῖ τὸ Χριστὸ γιὰ ἕναν ἄρρωστο. Ποιός ἦταν ὁ ἄρρωστος; Δὲν ἦταν ἡ γυναίκα του ἢ τὸ παιδί του ἢ ἡ ἀδερφή του ἢ ἄλ­λο συγγενικό του πρόσωπο· ἦταν ὁ δοῦλος του. Παρακαλεῖ γιὰ τὸ δοῦλο, γιὰ τὸν ὑπηρέτη του. Read more »

Κυριακὴ Γ΄ Ματθαίου

Ἢ τον ενα ἢ τὸν ἄλλο

«Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ»
(Ματθ. 6,24)

ΕΙΝΕ, ἀγαπητοί μου, εἶνε τόσο καθαρὰ τὰ λόγια ποὺ λέει σήμερα ὁ Κύριος, ὥστε δὲν ὑπάρχει ἀνάγκη νὰ τὰ ἑρμηνεύσῃ κανείς. Μᾶς καλεῖ νὰ κάνουμε μιὰ ἐκλογή. Νὰ διαλέξουμε ἢ τὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο.
Ποιός εἶνε ὁ ἕνας; Τὸ ἀκοῦμε κάθε φορὰ στὴ θεία λειτουργία· «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός. Ἀμήν». Καὶ ὁ ἄλλος ποιός εἶνε; Ὤ τὸν βρωμερό, ὤ τὸν ἀκάθαρτο, ὤ τὸν ἀπαίσιο, ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ τὸν μισοῦμε περισσότερο ἀπὸ ὁ,τιδήποτε στὸν κόσμο!
Εἴδατε πόσο ἀγανακτοῦμε, ὅταν μιὰ γυναίκα ἔχει ἄνδρα θαυμάσιο καὶ τὸν ἀφήνῃ καὶ σμίγῃ μὲ ἄλλον, βρωμερὸ καὶ τρισάθλιο; Ἀλλὰ τὸ ἁμάρτημα τῆς γυναικὸς αὐτῆς εἶνε μικρὸ μπροστὰ σ᾿ αὐτὸ ποὺ κάνουμε ἐμεῖς, ὅταν ἀφήνουμε τὸν ὡραῖο Νυμφίο τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἐκλέγουμε – ποιόν; Τὸν διάβολο, τὸ «μαμωνᾶ», τὸν χειρότερο δηλαδὴ διάβολο, ἐκεῖνον ποὺ ἔχει …χρυσᾶ κέρατα.
Καὶ ὅμως ὁ Κύριος μᾶς τὸ λέει καθαρά· Δὲν μπορεῖτε νὰ δουλεύετε στὸ Θεὸ καὶ στὸ μαμωνᾶ. Δὲν μπορεῖτε νὰ ἔχετε δυὸ ἀφεντικά. Δὲν μπορεῖτε νὰ ἔρχεστε ἐδῶ στὴν ἐκκλησιὰ καὶ νὰ φιλᾶτε ἀράδα ὅλες τὶς εἰκόνες καὶ ν᾿ ἀνάβετε κεριά, κι ὅταν βγῆτε ἔξω νὰ προσκυνᾶτε τὸ διάβολο. Δὲν μπορεῖτε νὰ εἶστε χριστιανοὶ ἐδῶ, καὶ ἔξω εἰδωλολάτρες. «Οὐδεὶς δύναται», λέει, «δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει» (Ματθ. 6,24).
―Τότε, ἀφοῦ Θεὸς καὶ κόσμος εἶνε ἀσυμβίβαστα κι ἀφοῦ δὲν μποροῦμε νὰ ζήσουμε μέσα στὶς πολιτεῖες μὲ τὸ Θεό, πρέπει νὰ πάρουμε τὰ βουνὰ καὶ νὰ γίνουμε μοναχοί, γιὰ νὰ σώσουμε τὴν ψυχή μας.
Δὲν λέει αὐτό, ἀδελφοί μου, τὸ Εὐαγγέλιο. Ἀπόδειξις οἱ ἀπόστολοι, ποὺ δὲν πῆγαν στὰ βουνά, ἀλλὰ καὶ τόσοι καὶ τόσοι ἄλλοι. Ὅλοι αὐτοὶ ἄκουσαν τὸ «Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν».
―Μά, θὰ μοῦ πῆτε, γιατί εἶνε τόσο ἀσυμβίβαστα ὁ Θεὸς καὶ ὁ κόσμος;
Διότι δὲν ὑπάρχει τρίτος δρόμος. Ὁ ἕνας εἶνε ὁ δρόμος τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ δρόμος τοῦ Κυρίου, ποὺ ὁδηγεῖ στὸν οὐρανό. Καὶ ὁ ἄλλος εἶνε ὁ δρόμος τοῦ κόσμου καὶ τῆς ἁμαρτίας, ποὺ ὁδηγεῖ στὴν κόλασι. Μπορεῖς μιὰ σταγόνα λάδι, ὅσο κι ἂν τὴν ἀνακατέψῃς, νὰ τὴ διαλύσῃς μέσα σ᾿ ἕνα ποτήρι νερό; Ἔτσι δὲν μπορεῖς ν᾿ ἀνακατέψῃς καὶ τὴ χριστιανικὴ ζωὴ μὲ τὴν κοσμική.
Προσπαθοῦν βέβαια οἱ μοντέρνοι χριστιανοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου, οἱ χριστιανοὶ τῶν συμβιβασμῶν, ποὺ θέλουν νὰ τά ᾿χουν καλὰ καὶ μὲ τὸ Θεὸ καὶ μὲ τὸ διάβολο, προσπαθοῦν νὰ φτειάξουν ἕνα τρίτο δρόμο. Ἀλλὰ δὲν μποροῦν. Ἢ τὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο δρόμο θ᾿ ἀκολουθήσουν. Τὸ εἶπε καθαρὰ ὁ Κύριός μας.

* * *

Θὰ σᾶς ἀναφέρω μόνο δύο – τρία παραδείγματα, γιὰ νὰ δῆτε πόσο μεγάλη διαφορὰ ὑπάρχει μεταξὺ Θεοῦ καὶ κόσμου. Read more »

Κυριακὴ Β΄ Ματθαίου (Ματθ. 4,18-23)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου

ΘEIA KΛΗΣΙΣ

«Δεῦτε ὀπίσω μου καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων» (Ματθ. 4,19)

ΒΡΙΣΚΟΜΑΙ ἐδῶ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ἀ­­γαπητοί μου, καὶ ὡς ἐπίσκοπος εἶμαι ὑ­ποχρεωμένος νὰ σᾶς διδάξω. Θὰ μιλήσω μὲ γλῶσσα ἁπλῆ· θέλω νὰ μὲ καταλάβετε ὅλοι. Παίρνω ἀφορμὴ ἀπὸ τὸ ἅγιο εὐαγγέλιο.
Τὸ Εὐαγγέλιο δὲν πρέπει νὰ τ᾽ ἀκοῦμε μόνο στὴν ἐκκλησία· πρέπει νὰ εἶνε σὲ ὅλα τὰ σπίτια, νὰ μὴν ὑπάρχῃ σπίτι χωρὶς Εὐαγγέλιο. Ὅπου Εὐαγγέλιο, ἐκεῖ διάβολος δὲν μπορεῖ νὰ σταθῇ (ἱ. Χρυσ.). Κι ὄχι ἁπλῶς νὰ τό ᾿χουμε στὸ σπίτι, ἀλλὰ ὁ πατέρας νὰ τὸ ἐξηγῇ στὰ παιδιά. Ὅπως δὲν περνάει μέρα χωρὶς φαγητό, ἔτσι νὰ μὴν περνάῃ καὶ χωρὶς Εὐαγγέλιο. Εὐαγγέλιο στὴν ἐκκλησία, στὸ σπίτι, παντοῦ. Εἶνε τὸ ὡραιότερο βιβλίο. Τὰ ἄλλα βιβλία εἶνε χαλίκια, αὐτὸ εἶνε διαμάντι. Εὐτυχὴς ὅποιος τὸ ἀ­νοίγει καὶ τὸ διαβάζει, καὶ πιὸ εὐτυχὴς ὅποιος τὸ ἐφαρμόζει. Τὸ Εὐαγγέλιο πρέπει νὰ εἶνε ὁ ἀ­χώριστος σύντροφος τοῦ Χριστιανοῦ.
Τί λέει λοιπὸν σήμερα τὸ εὐαγγέλιο; Read more »

Κυριακὴ Γ΄ Ματθαίου (Ματθ. 6,22-33)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αγουστίνου Καντιώτου

ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ

Ἐάν, ἀγαπητοί μου, ὑπάρχῃ κάτι γιὰ τὸ ὁ­ποῖο μποροῦμε νὰ καυχώμεθα, αὐτὸ εἶ­νε ἡ πίστις μας. Δὲν ὑπάρχει ὡραιότερο πρᾶ­γμα στὸν κόσμο ἀπὸ τὴ θρησκεία μας. Εἶνε τὸ δια­μάντι τῆς ζωῆς. Ἡ θρησκεία μας ἔχει περι­εχό­μενο, ἔχει βάθος ὅπως ὁ ὠκεανός, ἔχει πλάτος ὅπως ὁ οὐρανός.
Θὰ χρειάζονταν πολλὰ κηρύγματα γιὰ νὰ παρουσιάσουμε ὅλο τὸ μεγαλεῖο τῆς πίστεώς μας. Ἐδῶ θὰ δοῦμε ἕνα μόνο θέμα, ποὺ εἶνε ἡ ῥίζα. Ὅπως τὸ δέντρο ἔχει ῥίζα, ἔ­τσι καὶ ἡ θρησκεία μας, καὶ δὲ μπορεῖ κανένας διάβολος νὰ τὴν ξερριζώσῃ. Ποιά εἶνε ἡ ῥίζα, ἡ ἀρχή, τὸ θεμέλιο τῆς πίστεώς μας; Τὸ ὁμολογοῦμε στὸ Σύμβολο τῆς πίστεως· «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀορά­των» (ἄρθρ. 1).

* * *

Ζοῦμε δυστυχῶς, ἀγαπητοί μου, σὲ ἐ­ποχὴ πολὺ ἄσχημη, μιὰ ἐποχὴ ἀντιχρίστου. Ποτέ ἄλ­λοτε ὁ κόσμος δὲν ἔζησε μιὰ τέτοια ἐποχὴ ὅ­πως ἡ δική μας, ποὺ βγῆκαν ὅλα τὰ δαιμόνια ἀ­πὸ τὴν κόλασι καὶ προσπαθοῦν νὰ ξερριζώσουν ἀπ᾽ τὴν καρδιὰ τοῦ ἀν­θρώπου τὸ ὡραιό­τερο ἀπ᾽ ὅλα, τὸ Θεό, γιὰ νὰ γίνῃ ὁ ἄνθρωπος ἄθεος. Καὶ δυσ­τυχῶς ὄχι μόνο στὶς μεγάλες πολιτεῖες ἀλλὰ καὶ στὰ μικρὰ χωριὰ ἔφτασαν οἱ κράχτες τῆς ἀπιστί­ας καὶ φωνάζουν ἡ­μέρα καὶ νύχτα, ὅτι δὲν ὑπάρχει Θεός. Εἶνε μεγάλο τὸ ζήτημα· ὁ Θεὸς ὑπάρχει, ἢ δὲν ὑ­πάρχει; Ἐ­ὰν δὲν ὑ­πάρ­χῃ, τότε «Φάγωμεν καὶ πίωμεν, αὔ­ριον γὰρ ἀ­πο­θνῄσκομεν» (᾿Ησ. 22,13. Α´ Κορ. 15,32)· ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ κάνῃ τὴν πιὸ μεγάλη ἀτιμία, τὸ πιὸ μεγάλο ἔγ­κλημα, χωρὶς Θεὸ ὅλα ἐπιτρέπον­ται. Ἀλλ᾽ ἂν ὑπάρχῃ ―καὶ ὑπάρχει εἰς πεῖσμα τῶν δαιμόνων―, τότε ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ ῥυ­θμίσῃ τὴ ζωή του σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Λοιπὸν ἐμεῖς λέμε ὅτι ὑπάρχει.
Θὰ μᾶς ρωτήσουν οἱ ἀντίθετοι· Ἔχετε ἀ­πο­δεί­ξεις; μπορεῖτε νὰ μᾶς πείσετε ὅτι ὑ­πάρχει Θεός; Μάλιστα. Πόσες ἀποδείξεις θέλετε; μία, δύο, τρεῖς, πέντε, δέκα; Ἐὰν μπορῆτε νὰ μετρή­σε­τε τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου, θὰ μπορέσετε νὰ μετρήσετε καὶ τὶς ἀποδείξεις ὅτι ὑπάρχει Θεός. Καμμιά ἄλλη ἀλήθεια δὲν ἔχει τόσες ἀποδείξεις ὅσες ἔχει αὐτή. Read more »

Κυριακὴ Β΄ Ματθαίου (Ματθ. 4,18-23)

Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Κριτήρια ἐκλογῆς τῶν ἀποστόλων

Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἀγαπητοί μου, ἐπρόκειτο νὰ διαλέξῃ τοὺς ἀποστό­λους του, ἐκείνους ποὺ μετὰ τὴ σταύρωσι καὶ τὴν ἀνάληψί του θὰ συνέχιζαν τὸ ἔργο του.
Τὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ δὲν ἦταν κάτι εὔκολο. Ἦταν τὸ δυσκο­λώ­τερο στὸν κόσμο. Γιατὶ ­τί ἐκαλοῦντο νὰ κά­νουν οἱ ἀπόστολοι· νὰ πάρουν ἕνα βράχο, νὰ τὸν σπάσουν, νὰ τὸν λειώ­σουν, νὰ τὸν κάνουν καστανόχω­μα, κ᾽ ἐκεῖ νὰ σπείρουν σπόρο γιὰ νὰ φυ­τρώ­σῃ ἕνα ὡραῖο λουλούδι. Τὸ ἔρ­γο τους ἦταν· νὰ πάρουν τὸ λύκο καὶ νὰ τὸν κά­νουν ἀρνί, νὰ πάρουν τὸ γεράκι ἢ τὸν κόρα­κα καὶ νὰ τὸν κάνουν περιστέρι· νὰ πάρουν δηλαδὴ ἕνα φιλάργυρο καὶ νὰ τὸν κάνουν ἐ­λεήμονα, νὰ πάρουν ἕναν ἀκρατῆ καὶ νὰ τὸν κάνουν ἐγκρατῆ, νὰ πάρουν μία πόρνη καὶ νὰ τὴν κάνουν ἄγγελο, νὰ πάρουν ἕναν ἐριστικὸ καὶ φιλέκδικο καὶ νὰ τὸν κάνουν πρᾶο καὶ συγχωρητικό.
Ὑπάρχει ἔργο πιὸ δύσκολο ἀπ᾽ αὐτό; Σ᾽ αὐ­τὸ λοιπὸν καλοῦσε συνεργάτες ὁ Χριστός, καὶ ἔπρεπε νὰ βρῇ τοὺς καλύτερους. Καὶ ποιούς βρῆκε; Πῆρε σοφούς, μεγάλους καὶ ἰ­σχυροὺς τῆς γῆς; Ὄχι. Διάλεξε ταπεινοὺς ἀν­θρώπους ποὺ δὲν τοὺς ἔδινε κανεὶς σημασία. Βλέπουμε σήμερα στὸ εὐ­αγ­γέλιο, ὅτι διάλεξε τέσσερις ψαρᾶδες· τὸν Ἀνδρέα καὶ τὸν Πέτρο, τὸν Ἰωάννη καὶ τὸν Ἰ­ά­κωβο. Αὐτοί, ὅ­πως καὶ οἱ ὑπόλοιποι ἀ­πόστολοι, δὲν εἶχαν καν­ένα κοινωνικὸ μεγαλεῖο, πλούτη, μέ­γαρα, κτήματα, σπουδές.
Γιατί ἆραγε δὲν διάλεξε σοφούς, στρατηγούς, μεγάλους καὶ τρανούς, ἀλλὰ διάλεξε τὰ πλέον περιφρονημένα στοι­­χεῖα; Read more »