Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ

«… Ὁ δὲ παράνομος Ἰούδας οὐκ ἠβουλήθη συνιέναι»

Απο το βιβλίο του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου
«ΕΚ ΤΟΥ ΑΝΕΣΠΕΡΟΥ ΦΩΤΟΣ», εκδ. 1950, σελ. 194-196

Ὁ Χριστός, ἀγπητοί μου ἀναγνῶσται, ὁ Χριστὸς εἶνε ΤΟ ΦΩΣ τοῦ κόσμου. Λαοὶ καὶ ἔθνη! Δεῦτε λάβετε φῶς ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου τούτου φωτός. Καὶ ἡ διδασκαλία Του, ἡ ὁποία ἠκούσθη τὸ πρῶτον παρὰ τὴν λίμνην τῆς Τιβεριάδος καὶ εἰς τοὺς λόφους τῆς Παλαιστίνης ὡς προβολεύς, τὶ λέγω; ὡς ἥλιος, τὶ λέγω; ὡς μύριοι ἥλιοι διέλυε τὰ σκότη τῆς πλάνης καὶ τῆς ἁμαρτίας αἰώνων ὁλοκλήρων ποὺ συνεσωρεύθησαν εἰς τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων, καὶ αἱ ταπειναὶ ψυχαὶ ἔβλεπον τὸ φῶς καὶ ηὐφραίνοντο καὶ ἐδόξαζον τὸν Θεὸν λέγουσαι:«οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος, (Ἰωάν. 7,46).
Ἐν τούτοις ἡ τόσον ἀνυπερβλήτως φωτεινὴ καὶ Θεία διδασκαλία Του, ἡ ὁποία ἀνέπαυε τὰς ψυχὰς τῶν ἁλιέων τῆς Γαλιλαίας, ἡ ἰδία διδασκαλία ἦτο λίαν ἐνοχλητικὴ εἰς ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἤθελον τὸ σκότος νὰ παραταθῇ ἐπ’ ἄπειρον, διὰ νὰ ἐργάζωνται ἀκωλύτως τὰ ἔργα τοῦ σκότους. Καὶ ὅπως τὰ νυκτόβια πτηνὰ μισοῦν τὸ λαμπρὸν φῶς τῆς ἡμέρας καὶ κρύπτονται εἰς τὰς φωλεάς των, οὕτω καὶ ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τοῦ Κυρίου ὑπῆρξαν ἄνθρωποι οἱ ὀποῖοι ἐμίσουν τὸ φῶς, τὴν ἀλήθειαν ποὺ ἐπεκάλυπτε τὰ πάντα καὶ ἠγάπων τὸ ψεῦδος, ποὺ ἐχρησιμοποίουν ὡς πέπλον διὰ νὰ σκεπάσουν τὰ διάφορα ἐγκλήματά των καὶ νὰ φαίνωνται ὡς δίκαιοι καὶ ἅγιοι. Περὶ αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων οἱ ὀποῖοι συναντῶνται εἰς ὅλας τὰς γενεὰς ὁ Κύριος εἶπε:«Αὕτη ἐστιν ἡ κρίσις, ὅτι τὸ φῶς ἐλήλυθεν εἰς τὸν κόσμον, καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τὸ σκότος ἤ τὸ φῶς· ἦν γὰρ πονηρὰ αὐτῶν τὰ ἔργα».(Ἰωάν. 3,19).
Διὰ τὰ πονηρά των ἔργα, ποὺ ἀπεκάλυπτεν ἡ διδασκαλια, οἱ ἔχθροί του ἐμίσουν τὸν Κύριον. Ἀφ’ ὅτου μάλιστα ἐξεσφενδόνισε τὰ τρομερὰ ἐκεῖνα οὐαὶ ποὺ ὑπάρχουν εἰς τὸ Εὐαγγέλιον τῆς Μ. Τρίτης (Ματθ. 22,16―23,39), τὸ μῖσος τωνἐγιγαντώθη, ἐκορυφώθη ἐναντίον Ἐκείνου, Ὅστις εἶχ τὸ θάρρος ἐνώπιον τοῦ λαοῦ ν’ ἀφαιρέσῃ τὰ προσωπεῖα τῆς ὑποκρισίας, νὰ συντρίψῃ τὰ ψευδῆ εδωλα τοῦ ἐγωϊσμοῦ των καὶ νὰ ἀποκαλύψῃ τὰς βαθείας ψυχικάς των πληγάς. Οἱ ἐχθροὶ τὸν ἐμίσησαν πλέον θανασίμως. Φαρισαῖοι, Σαδδουκαῖοι, Ἡρωδιανοί, Ἱερεῖς, Γραμματεῖς, Πρεσβύτεροι, ὅλοι ἐν γένει οἱ ἐχθροί του ἄφησαν τὰς διαφορὰς ποὺ εἶχαν ἀναμεταξύ των καὶ ἀπετέλεσαν ἐνιαῖου μέτωπον μὲ ἕνα ἀντικειμενικὸν σκοπόν, τὴν ἐξόντωσιν τοῦ ἐνοχλητικοῦ Διδασκάλου.
Ἔπρεπε νὰ τὸν συλλάβουν εἰς ὥραν καὶ τόπον κατάλληλον, νὰ τὸν δικάσουν, νὰ σκηνοθετήσουν μᾶλλον μίαν δίκην πρὸς ψυχολογικὴν παραπλάνησιν τοῦ λαοῦ, νὰ τὸν καταδικάσουν εἰς θάνατον καὶ οὕτω νὰ σιγήσῃ διὰ παντὸς τὸ Στομα ἐκεῖνο, ποὺ ἐπὶ τρία ἔτη δὲν ἔπαυσε νὰ διακηρύττῃ τὴν ἀλήθειαν. Αὐτὸ ἦτο τὸ Σατανικὸν σχέδιον ἐν πάσῃ λεπτομερείᾳ ἐπεξειργασμένον.
Ἀλλὰ διὰ τὴν ἔναρξιν τῆς πραγματοποήσεως τοῦ σχεδίου τῆς ὠργανωμένης ταύτης κακίας ἐχρειάζετο… ἕνας  προδότης. Καὶ  ὁ  προδότης εὑρέθη. Εὑρέθη μεταξὺ τοῦ στενωτάτου κύκλου τοῦ Ἰησοῦ, τοῦ κύκλου τῶν 12 μαθητῶν. Ἦτο ὁ Ἰούδας. Ὤ! Δυστυχία! Ὤ! Συμφορά! Ὤ! κακία, τῆς ὁποίας τὸν πυθμένα μόνον τὸ ὄμμα τοῦ Θεανθρώπου ἠδυνήθη καθαρῶς νὰ δῃ καὶ νὰ κλαύσηῃ. Ὁ μαθητὴς προδότης! Ποῖος θὰ τὸ περίμενε; Αὑτὸς ποὺ Read more »

_

» Η ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ » ( ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ )

_

Μ. Π Α Ρ Α Σ Κ Ε Υ Η

Ο ΑΚΑΝΘΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

«Καὶ πλέξαντες στέφανον ἐξ ἀκανθων ἐπέθηκαν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ» (Ματθ. 27,29)

Δημοσία τελετή. ῎Απειρον πλῆθος. ῾Ο σαλπιγκτής· προσοχή. ῾Ο κῆρυξ φωνάζει· κατάθεσις στεφάνων. ῎Εφθασεν ἡ ὥρα νὰ καταθέσωμεν καὶ ἡμεῖς τὸν στέφανόν μας. Ποῦ; Καὶ εἰς ποῖον; Περιμένετε ὀλίγον καὶ θὰ ἴδετε.

Κατάθεσις στεφάνων. ῾Ο στέφανος ἦτο καὶ εἶνε ἐκδήλωσις τιμῆς πρὸς ἐξέχοντας ἄνδρας, ὑπηρετήσαντας τὴν πατρίδα. ᾿Απὸ ἀρχαιοτάτης ἐποχῆς ἡ ἀνθρωπότης ἀπέδδε στεφάνους εἰς τοὺς ἥρωάς της. Τίνες οἱ λαμβάνοντες; Ποιηταί, ρήτορες, ζωγράφοι, ἀγαλματοποιοί, ἀθληταὶ τῶν διαφόρων ἀγωνισμάτων, νομοθέται, πολιτικοὶ ἄρχοντες, στρατηγοί, βασιλεῖς ἐπιστρέφοντες νικηταὶ ἐκ τῶν πεδίων τῶν μαχῶν ἐστεφανώνοντο δημοσία καὶ τὴν στιγμήν, κατὰ τὴν ὁποίαν ἐτίθετο ἐπὶ τῆς κεφαλῆς ὁ στέφανος, ὁ τόπος ἐσείετο ἀπὸ τὰς οὐρανομήκεις ζητωκραυγάς, ἐπευφημίας καὶ χειροκροτήματα.

Καὶ εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν Χριστὸν θὰ ἔπρεπε νὰ δοθῆ στέφανος. Τὶς ὁ ἀντιλέγων; ῾Ο κόσμος, ἐὰν ἦτο δίκαιος καὶ ἤμειβεν ἐκαστον κατὰ τὴν ἀξίαν αὐτοῦ, εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν, ῞Οστις ὑπερέβη τοὺς πάντας εἰς ἔργα μεγάμα, θαυμαστά, πρωτοφανῆ καὶ τοῦ ῾Οποίου ἡ ἀρετὴ ἐκάλυψε καὶ αὐτοὺς τοὺς οὐρανούς, εςς τὸν ᾿Ιησοῦν ὁ κόσμος ἔπρεπε νὰ δώση στέφανον. Τὶ λέγω; Θὰ ἔπρεπε νὰ δώση ὅλους τοὺς στεφάνους. Θὰ ἔπρεπε νὰ ἔλθουν οἱ διασημοι ποιηταὶ τῶν αἰώνων καὶ νὰ εἴπουν εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν· Κύριε! ῾Ο κόσμος μᾶς ἐβράβευσε, μᾶς ἐστεφάνωσε διὰ τὰ ἔξοχα ποιήματά μας. ᾿Αλλὰ τὰς ῳδάς, τὰ ποιήματα ὅλων μας καλύπτει μία ὠδή, ἕναποίημα, τὸ ποίημα τὸ ὑπὲρ πᾶν ποίημα, τὸ ἆσμα τῶν ἀσμάτων, τὸ ὁποῖον συνέθεσες καὶ ἐξέφρασες μὲ τὰς δύο ἐκείνας λέξεις·             ΑΓΑΠΑΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ.῾Η ἀγάπη Σου, Κύριε, εἶνε τὸ αἰώνιον ἆσμα τῆς ἀνθρωπότητος. Οὐρανὲ καὶ Γῆ ψάλλετε τὴν ἀγάπην Του. Εἰς Σὲ ἀνήκει ὁ στέφανος τῆς ποιήσεως. Εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν οἱ ποιηταί, ἀλλὰ καὶ εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν θὰ ἔπρεπε νὰ παρουσιασθοῦν οἱ δεινοὶ ῥήτορες καὶ νὰ καταθέσουν πρὸ τῶν ποδῶν Του τοὺς στεφάνους λέγοντες· Κύριε! ᾿Επὶ τῶν ἡμερῶν μας ἡ γλῶσσα μας συνεκίνισσε τὰ πλήθη, ἐξήγειρε τοὺς λαοὺς, συνετάραξε τὰ Καπιτώλια καὶ τὰς Πνύκας. ᾿Αλλὰ ἡ ἰδικὴ Σου λαλιὰ ὑπῆρξε μοναδική. Διὰ Σὲ εἶπον οἱ ὄχλοι· «οὐδέποτε ἐλάλησεν ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος. Εἰς λόγος Σου ἤρκει νὰ ἑλκύσῃ μυριάδας. ῾Ως ἰχθύες ἄφωνοι ἱστάμεθα ἐνώπιον Σου οἱ ῥήτορες τῶν αἰώνων, οἱ Δημοσθένεις καὶ οἱ Κικέρωνες. Εἰς Σὲ καταθέτομεν τοὺς στεφάνους τῆς εὐγλωτίας μας». Εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν θὰ ἔπρεπε νὰ προσέλθουν καὶ οἱ ζωγράφοι διὰ νὰ καταθέσουν τοὺς στεφάνους καὶ νὰ εἰπουν· Κύριε! Αἱ ὡραιότεραι τῶν εἰκόνων μας ποὺ κοσμοῦν τὰ καλλιτεχνικὰ μουσεῖα εἶνε φευγαλέαι σκιαὶ τοῦ ματαίου τούτου κόσμου. Σύ εἶσαι ἡ πραγματικὴ εἰκών, εἰκὼν τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου, τὸ ἀπαύγασμα τῆς δόξης τοῦ Πατρός. Σὺ εἶσαι ἡ ἀρχέτυπος, ἡ πρωτότυπος εἰκὼν τῆς ᾿Αρετῆς ἐκ τῆς ὁποίας οἱ ἅγιοι, οἱ μάρτυρες, οἱ ἥρωες τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς πίστεως ἀντιγράφουν. Εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν θὰ επρεπε νὰ προσέλθουν οἱ Φειδίαι καὶ Πραξιτέλαι, οἱ περιφημότεροι γλύπται τῆς ἀρχαιότητος, νὰ καταθήσουν τὰ γλύφανά των, ἀλλὰ καὶ νὰ Τὸν προσφωνήσουν λέγοντες· Κύριε! Τὶ μέγα ἐπράξαμεν ἡμεῖς καὶ μᾶς θαυμάζει ὁ κόσμος; ῾Ημεῖς ἐλαξεύσαμεν μάρμαρα, ἀλλὰ Σὺ εἰς τὸ Θεῖον Σου ἐργαστήριον-τὴν ἐκκλησίαν – λαξεύεις ψυχὰς καὶ τὰς πλέον ἀξέστους καὶ τὰς μεταβάλεις διά τῆς Χάριτός Σου εἰς ἔμψυχα ἀγάλματα ἀρετῆς ποὺ θαυμάζουν καὶ οἱ ἄγγελοι. Εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν, τὸν ᾿Αθλητὴν, τὸν Νικητὴν τῶν πειρασμῶν τῆς ἐρήμου θὰ ἔπρεπε νὰ προσέλθουν οἱ μικροὶ ἀθληταὶ τῶν ᾿Ολυμπιακῶν καὶ ὅλων τῶν ἄλλων ἀγώνων τῆς ᾿Αρχαιότητος, διὰ νὰ καταθέσουν τοὺς ἐκ δάφνης στεφάνους των. Τέλος, εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν θὰ ἔπρεπε νὰ προσέλθουν οἱ ἔνδοξοι στρατηγοί, νὰ κλίνουν τὰς κεφαλάς των, καὶ νὰ εἴπουν· Κύριε! Νικηταὶ ἡμεῖς; ᾿Αλλὰ ἡμεῖς ἄπαντες ἐνικήθημεν ἀπὸ ἕνα ἐχθρόν, τὸν θάνατον, τὸν ῾Οποῖον μόνον Σύ ἐπάλευσες καὶ ἐνίκησες. Τῷ ΝΙΚΗΤΗΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ἁρμόζουν ὅλοι Στέφανοι δόξης καὶ τιμῆς ἥρμοζον εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ Δεσπότου. Καὶ ὅμως εἰς Αὐτόν, τὸν Νικητὴν τοῦ θανάτου, δὲν ἐδόθη τοιοῦτος στέφανος. ῎Αλλος στέφανος ἐδόθη. Ποῖος; ῾Ο ΑΚΑΝΘΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, τὸν ὁποῖον ἔπλεξαν χεῖρες ἀγροίκων Ρωμαίων στρατιωτῶν.

Κόσμε! Κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον ἀπονέμεις δικαιοσύνην; Ρωμαῖοι στρατιῶται τὶ κάμνετε; ᾿Αφαιρέσατε γρήγορα τὸν ἀκάνθινον στέφανον καὶ πλέξατε ἄλλον στέφανον ἀπὸ τὰ πλέον εὐωδέστερα καὶ σπανιώτερα ἄνθη τῆς οἰκουμένη.

᾿Αλλ’ ὦ Θεέ μου, τὶ βλέπουν οἱ ὀφθαλμοί μου; ῾Ο ᾿Ακάνθινος στέφανος δὲν ἀφῃρέθη ἀκόμη ἀπὸ τὸν ᾿Ιησοῦν. Τοὐναντίον! ῞Οσον διέρχονται οἱ αἰῶνες καὶ ἡ ἀπιστία καὶ ἡ διαφθορὰ ἐξαπλοῦται, τοσοῦτον αἱ ἄκανθαι πληθύνονται καὶ ἐμπήγνυνται βαθύτερον εἰς τὸν Θεῖον Μέτωπον. ῎Οχι μόνον οἱ ἄπιστοι καὶ οἱ ἄθεοι, ἀλλὰ καὶ οἱ ψευδο-χριστιανοὶ τοῦ αἰῶνος μας, ἔγιναν χέρσοι ἀκανθοφόροι ἀγροί…

Κύριε! ᾿Επλήσθη ἡ γῆ ἀκανθῶν, μικρῶν καὶ μεγάλων ἀνομημάτων. Καὶ ἀπὸ τὰς ἀκάνθας αὐτὰς ὁ Σατανᾶς κόπτει συνεχῶς καὶ πλέκει τοὺς νεωτέρους στεφάνους, μὲ τοὺς ὁποῖους στεφανώνεται ἐκ νέου ὁ Θεάνθρωπος Λυτρωτής. Κύριε! Πόσον πονεῖς! Πόσον ὑποφέρεις. Τὰ σημερινὰ ἀκάνθια τοῦ κόσμου περισσότερον.

Χριστιανέ! Τὶ εἴδους εἴδους στέφανον θὰ καταθέσης εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν; Δὲν εἶσαι Ρωμαῖος στρατιώτης διὰ νὰ Τὸν ἐμπαίξῃς καὶ πλέξῃς στέφανον ἀκάνθινον. Φέρεις τὸ ὄνομά Του, ἐβσπτίσθης εἰς τὸ ὄνομά Του. ᾿Απὸ σὲ τὸν πιστὸν ὀπαδόν Του, ὁ ᾿Ιησοῦς περιμένει ὄχι ἀκάνθας ὄχι ἀτιμίαν, ἀλλὰ τιμὴν καὶ δόξαν ποὺ θὰ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀκτινοβολίαν τῆς ζωῆς σου, μιᾶς ἁγίας καὶ μαρτυρικῆς ζωῆς, ὅπως πρέπει νὰ εἶνε ἡ ζωὴ κάθε πιστοῦ. Καῦσε λοιπὸν τὰς ἀκάνθας τῶν παθῶν σου καὶ μετέβαλε τὴν καρδίαν σου εἰς ΚΗΠΟΝ ΧΡΙΣΤΟΥ.

Τοῦτο θὰ εἶνε ἡ ὠραιοτέρα δόξα καὶ τιμὴ τοῦ ᾿Εσταυρωμένου, τοῦ ὑπὲρ σοῦ φορέσαντος τὸν ἀκάνθινον στέφανον.

___________

«ΓΡΗΓΟΡΕΙΤΕ»

Κύμη 27 Απριλίου 1951, φυλλαδιο 13
Ε Κ Δ Ι Δ Ε Τ Α Ι
῾Υπὸ ἱεροκήρυκος ᾿Ι. Μητροπόλεως Καρυστίας-Σκύρου ἀρχιμανδρίτου Αὐγουστίνου Ν. Καντιώτου καὶ διανέμεται δωρεὰν πρὸς χριστιανικὸν  διαφωτισμὸν τοῦ λαοῦ.

Ἀπὸ τὸ δρᾶμα τοῦ ΓΟΛΓΟΘΑ

Εκφωνήθηκε από τον Μητροπολίτη Φλωρίνης π. Αυγουστίνο Καντιώτη από τον Ραδιοφωνικό σταθμό Λαρίσης (Ρ.Σ.Λ.) την Μεγάλη Εβδομάδα του έτους 1949 και εδημοσιεύθη εις το υπ’ αριθμ. 28, 1949 φύλλον του περιοδικού «Χριστιανός Στρατιώτης» και περιέχεται στο βιβλίου «ΕΚ ΤΟΥ ΑΝΕΣΠΕΡΟΥ ΦΩΤΟΣ», έκδοση 1950, σελ. 191-193 και είναι πολύ επίκαιρο

Ἡ ἑβδομὰς, ἀγαπητοὶ ἀναγνώσται, ἡ ἑβδομὰς ἡ ὁποία ἄρχισε ἀπὸ τὴν νύκτα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων, ὅτε μέσα εἰς ἀτμόσφαιραν βαθυτάτων θρησκευτικῶν συγκινήσεων ὁ εὐσεβής μας λαὸς ἤκουσε τὸ κατανυκτικὸν τροπάριον:«Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν  τῷ μέσῳ τῆς νυκτός…» καὶ θὰ τελειώσῃ τὴν νύκτα τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα, ὅτε ψάλλετε ὁ παιὰν τοῦ θριάμβου: «Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν…», ἡ ἐβδομάς, λέγομεν αὐτὴ ἡ ὀποία εὑρίσκεται μεταξὺ τῶν δύο τούτων Κυριακῶν τοῦ ἔτους, Βαΐων καὶ Πάσχα, ὀνομάζεται ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΣ. Καὶ ὀνομάζεται μ ε γ ά λ η  ὄχι διότι αἱ ὧραι τῶν ἡμερῶν τῆς ἑβδομάδος αὐτῆς εἶνε περισσότεραι ἀπὸ τὰς ὥρας τῶν ἡμερῶν οἱασδήποτε ἄλλης ἑβδομὰς―  ἀλλὰ διότι τὰ γεγονότα, τῶν ὁποίων ἑορτάζομεν τὴν ἐπέτειον μνήμην, εἶνε κυριολεκτικῶς κοσμοϊστορικά. Δὲν γνωρίζω ἀκριβῶς τὶ θὰ συνέβαινε εἰς τὴν ἀνθρωπότητα, ἐὰν ἔλειπον ἀπὸ τὴν Παγκόσμιον ἱστορίαν χρονολογίαι ὡρισμένων γεγονότων, ἀλλ’ ἕνα γνωρίζω ἀκριβῶς, ὅτι ἐὰν ἔλειπε ἀπὸ τὴν Παγκόσμιον ἱστορίαν ἡ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΣ ἐὰν δηλαδὴ ὁ ΧΡΙΣΤΟΣ ἀπὸ τὴν Παγκόσμιον ἱστορίαν ἡ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΣ, ἐαν δηλαδὴ ὁ ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΝ ΕΣΤΑΥΡΩΝΕΤΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΝΙΣΤΑΤΟ ΕΚ ΤΑΦΟΥ, ἡ Παγκόσμιος ἱστορία θὰ ἦτο σκότος, ζόφος, ἄλυτον αίνιγμα, ἀβυσσαλέον χάος καὶ ὁ ἄνθρωπος, ἡ κορωνὶς τῆς δημιουργίας, ἡ εἰκὼν τοῦ Θεοῦ θὰ ἦτο τὸ δυστυχέστερον τῶν πλασμάτων, ναυαγὸς χωρὶς σωσίβιον καὶ φυλακισμένος χωρὶς ἐλπίδα νὰ ἐξέλθῃ ποτὲ ἀπὸ τὴν φρικτὴν φυλακήν του.

Δόξα μυριάκις, ἀπείρως μυριάκις δόξα τῷ ὑπὲρ ἡμῶν παθόντι καὶ ἀναστάντι Κυρίῳ. Ἡ Ἱερὰ καὶ μόνον ἀναμνησις τῶν σεπτῶν Του Παθῶν καὶ τῆς ἐνδόξου Ἀναστάσεώς Του εἶνε ὁ ἥλιος ποὺ φωτίζει θερμαίνει καὶ ἀναζωογονεῖ τὸ σύμπαν. Ἰδοὺ διατὶ ἅμα τῆ ἐνάρξει τῆς Μ. ἑβδομάδος ψάλλει ἡ ἐκκλησία μας:«Τὰ πάθη τὰ σεπτά, ἡ παροῦσα ἡμέρα, ὡς φῶτα σωστικά, ἀνατέλλει τῷ κόσμῳ. Χριστὸς γὰρ ἐπείγεται, τοῦ παθεῖν ἀγαθότητι· ὁ τὰ σύμπαντα ἐν τῇ  δρακὶ περιέχων, καταδέχεται ἀναρτηθῆναι ἐν ξύλῳ, ΤΟΥ ΣΩΣΑΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟΝ».
Διὰ πᾶσαν στιγμὴν τοῦ βίου μας καὶ τὴν πλέον τρικυμιῶδη δὲν ὑπάρχει συγκινητικώτερον, διδακτικώτερον καὶ σωτηριωδέστερον ἀνάγνωσμα ἀπὸ τὴν ἱστορίαν τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου. Βιβλία ὁλόκληρα εἰς ὅλας τὰς γλώσσας καὶ διαλέκτους  ἔχουν γραφῆ γύρω ἀπὸ τὸ δρᾶμα τοῦ Γολγοθᾶ ποὺ ἀξίζει νὰ ὀνομασθῇ τὸ δρᾶμα τῶν δραμάτων.
Καὶ ἐπειδὴ τὸ ἔθνος μας ἀπὸ τὶς 28 Ὀκτωβρίου 1940 ὅτε εἶπεν εἰς τὰς σκοτεινὰς δυνάμεις τὸ ἱστορικόν της ΟΧΙ, ζῆ ἕνα συγκλονιστικὸν δρᾶμα ποὺ δὲν ἔληξεν ἀκόμη, μυστικὴν παρηγορίαν καὶ ἐλπίδα καὶ θάρρος καὶ ἀποφάσεις μεγάλας καὶ ἡρωϊκὰς ποὺ ἐκθαμβώνουν τὴν οἰκουμένην λαμβάνει ὁ εὐσεβὴς ‘Ελληνικὸς λαὸς παρακολουθῶν κατὰ τὰ ἔτη αὐτὰ τῆς δοκιμασίας μετὰ βαθυτάτης κατανύξεως τὰ σεπτὰ πάθη τοῦ Κυρίου. Διότι μέσα εἰς τὸ δρᾶμα τοῦ Γολγοθᾶ φαίνεται καθαρὰ καὶ λαμπρὰ ἡ εἰκὼν τῆς μαρτυρικῆς μας Πατρίδος, ἡ ὀποία, διὰ νὰ ὁμιλήσωμεν μὲ τὴν γλῶσσαν τοῦ κορυφαίου ἀποστόλου, τοῦ ἀποστόλου Παύλου τοῦ διαπρυσίου τούτου κήρυκος τοῦ Ἐσταυρωμένου, φέρει εἰς τὸ σῶμα της τὰ στίγματα, τὰς ἁλύσεις τοῦ Ἰησοῦ.
Ναί, ἀγαπητοί, οὐδεὶς λαὸς τῆς ὑφηλίου ὑπέφερε τόσα ὅσα ἐπὶ μίαν ἤδη 8ετίαν ὑποφέρει ὁ Ἑλληνικὸς λαός. Ἐὰν ἦτο δυνατὸν νὰ γυρισθῇ μία ἔγχρωμος καὶ ὁμιλοῦσα κινηματογραφικὴ ταινία, ἡ ὀποία νὰ παρουσιάζῃ ὅλον τὸ δρᾶμα τῆς Ἐλληνικῆς φυλῆς καὶ ἡ ταινία αὐτὴ νὰ προβληθῇ εἰς ὅλους τοὺς κινηματογράφους τοῦ κόσμου, οὐδεμία καρδια ἀνθρώπου θὰ ἔμενεν ἀσυγκίνητος, οὐδεὶς ὀφθαλμὸς ἀδάκρυτος. Ὤ! Καὶ τὶ δὲν θὰ ἔβλεπεν ὁ ξένος εἰς τὴν Ἑλληνικὴν αὐτὴν ταινίαν· Θὰ ἔβλεπε τὴν Ἑλλάδα μας νὰ Read more »

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ

Ομιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Ο ΙΟΥΔΑΣ (ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑ, ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ, ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ)

«Ὤ τῆς Ἰούδα ἀθλιότητος! Ἀφ᾿ ἧς ῥῦσαι ὁ Θεὸς τὰς ψυχὰς ἡμῶν»
(αἶνοι Μ. Τετάρτης)

          ΧΘΕΣ ἡ ἁμαρτωλὸς γυναίκα. Σήμερα παρουσιάζεται ἡ σκοτεινὴ μορφὴ τοῦ Ἰούδα, ποὺ ἡ προδοσία του ἀποτελεῖ ἕνα μυστήριο. Γι᾿ αὐτὸν θὰ ποῦμε λίγες λέξεις.

* * *

Ἀπὸ ποιούς γεννήθηκε ὁ Ἰούδας; Ποιά μάνα τὸν γέννησε; Πολλὲς εἶνε οἱ παραδόσεις. Ἂν θέλετε, ἀνοῖξτε τὶς Διδαχὲς τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ. Ἐδῶ δὲν θ᾿ ἀναφέρω λαϊκὲς παραδόσεις. Θὰ βασισθῶ στὸ Εὐαγγέλιο. Τὸ Εὐαγγέλιο δὲ᾿ λέει γιὰ τὴ μάνα καὶ τὸν πατέρα του· λέει γιὰ τὴν πατρίδα καὶ τὸν τόπο του.
Ὁ Ἰούδας ἦταν ὁ μόνος ἀπὸ τοὺς μαθητὰς ποὺ κατήγετο ἀπὸ τὴν Ἰουδαία. Οἱ ἄλλοι μαθηταὶ κατήγοντο ἀπὸ τὴ Γαλιλαία· ἄνθρωποι ταπεινοί, φτωχαδάκια, ἔπιαναν ψάρια καὶ ζοῦσαν μεροδούλι – μεροφάι. Ὁ Ἰούδας ἦταν Ἰουδαῖος. Οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖ, κοντὰ στὴν πρωτεύουσα τοῦ Ἰσραήλ, κοντὰ στοὺς ἱερεῖς καὶ ἀρχιερεῖς, εἶχαν διαμορφώσει ἄλλο χαρακτῆρα, ἐγωϊστικὸ καὶ ὑπερήφανο, σὰν τοὺς ὑποκριτὰς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους.
Ἐν τούτοις καὶ ὁ Ἰούδας ἑλκύσθηκε ἀπὸ τὴ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔγινε ἀπόστολός του. Τρία χρόνια ἔμεινε κοντά του. Ἄκουσε κι αὐτὸς τὰ λόγια του. Ἄκουσε λόγου χάριν τὸ Χριστὸ νὰ λέῃ· «Τί ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;», ὅτι ὅλο τὸ χρυσάφι τῆς γῆς δὲ᾿ φτάνει γιὰ ν᾿ ἀγοράσῃ κανεὶς μία ψυχή (Μᾶρκ. 8,36-37). Ἄκουσε, ὅτι δὲ᾿ μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ δουλεύῃ «Θεῷ καὶ μαμωνᾷ» (Ματθ. 6,24). Ἄκουσε, ὅτι ἡ ζωὴ τοῦ Χριστιανοῦ εἶνε μιὰ ζωὴ ἐμπιστοσύνης στὸ Θεό· «ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ», ποὺ «οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν…, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά» (Ματθ. 6,26).
Παρ᾿ ὅλα αὐτὰ ποὺ ἄκουγε, δὲν ἔμεινε τίποτε στὴν καρδιά του. Καὶ εἶνε αὐτὸ ἕνα δίδαγμα. Τὰ λόγια ποὺ ἀκοῦμε δὲν πρέπει νὰ μένουν στὴν ἐπιφάνεια. Πρέπει, ὅπως ὁ σπόρος, νὰ εἰσχωροῦν βαθειὰ στὴν καρδιά· καὶ νὰ παρακαλοῦμε τὸ Θεὸ νὰ καρποφορήσουν.
Ἄλλο δίδαγμα εἶνε, ὅτι ὁ Χριστὸς ἀγαποῦσε τὸν Ἰούδα ὅπως καὶ τοὺς ἄλλους μαθητάς. Ὁ Ἰούδας ἀπελάμβανε ὅλες τὶς εὐεργεσίες τοῦ Χριστοῦ. Τοῦ ἐμπιστεύθηκε μάλιστα τὸ ταμεῖο τῆς ἀδελφότητος. Διότι οἱ μαθηταί, ἀφ᾿ ὅτου πῆγαν κοντὰ στὸ Χριστό, δὲν εἶχαν πλέον δικό τους πουγγί. Κοινόβιο. Ὦ κοινόβιο, πότε θὰ ἐπικρατήσῃς στὸν κόσμο!
Κοινόβιο εἶχαν οἱ πρῶτοι Χριστιανοί. Ὅπως κοινόβιο ἔχουν τὰ μοναστήρια. Τὰ καλύτερα μοναστήρια εἶνε κοινόβια. Ἐνῷ τὰ ἄλλα, τὰ ἰδιόρρυθμα, ἔχουν πολλὲς ἐλλείψεις.
Κοινόβιο λοιπὸν οἱ μαθηταὶ μὲ κοινὸ ταμεῖο. Καὶ ταμίας ὁ Ἰούδας. Αὐτὸς εἶχε τὸ ταμεῖο.
Ἀλλὰ τὸ χρῆμα ἔχει μιὰ μαγεία. Εἶνε νὰ μὴν πιάσῃς χρῆμα στὰ χέρια σου. Ἔπιασες; εἶνε ἀσθένεια, φοβερὸ πρᾶγμα. Ἐξασκεῖ ἐπιρροή, καὶ μάλιστα τὸ χρυσὸ νόμισμα, ἡ λίρα. Ρώτησαν κάποτε τὸ φιλόσοφο Διογένη·
―Γιατί τὸ χρυσάφι ἔχει κίτρινο χρῶμα;
Κι αὐτὸς ἀπήντησε·
―Γιατὶ τὸ κυνηγοῦν πολλοί, κι ἀπὸ τὸ φόβο του κιτρίνισε.
Οἱ πάντες κυνηγοῦν τὸ χρῆμα. Αὐτὸ λοιπὸν ἐπηρέασε καὶ τὸν Ἰούδα. Σιγὰ – σιγὰ νικήθηκε ἀπὸ τὸν πειρασμό. Ἔκλεβε τὸ κοινὸ ταμεῖο καὶ δημιούργησε δικό του ταμεῖο. Ἔγινε κλέφτης. Καὶ ἔκλεβε ὅλο καὶ μεγαλύτερα ποσά. Διότι ἔτσι γίνεται. Ὅποιος κλέψῃ ἀβγό, μετὰ θὰ κλέψῃ κόττα, καὶ μετὰ θὰ κλέψῃ βόδι. Προχωρεῖ ἀπ᾿ τὸ ἕνα κακὸ στὸ ἄλλο. Εἶνε κατήφορος ἡ ἁμαρτία.
Καὶ ὁ Ἰούδας, τώρα ποὺ πῆρε τὸν κατήφορο, κατρακύλησε ἕως ὅτου ἐπούλησε τὸ διδάσκαλό του! Ἀπίστευτο, ἀλλὰ τὸ βεβαιώνει τὸ Εὐαγγέλιο. Πῆγε στοὺς ἐχθροὺς τοῦ Χριστοῦ. Διεπραγματεύθη τὸν Ἀτίμητο. Καὶ μάλιστα ἀντὶ ἐλαχίστου τιμήματος, μὲ ὅσο ἀγοράζονταν τότε οἱ δοῦλοι· ἀντὶ τριάκοντα ἀργυρίων!
Τί μᾶς διδάσκει αὐτό; Read more »

Mεγάλη Tετάρτη βράδυ

Ομιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Η ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

«Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷμά μου, τὸ τῆς καινῆς διαθήκης, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (θ. Λειτουργία)

   ΓΕΥΜΑΤΑ καὶ δεῖπνα κάνουν οἱ μεγάλοι, οἱ πλούσιοι, οἱ μεγιστᾶνες, ποὺ θέλουν νὰ ποικίλουν τὴν ἀνιαρὰ ζωή τους καὶ μ᾿ ἕνα γλέντι. Ἀλλὰ πόσοι προσκαλοῦνται σ᾿ αὐτά; Λίγοι, οἱ ἐπίσημοι· αὐτοὶ ποὺ εἶνε πάντα χορτᾶτοι. Ὁ πολὺς λαὸς μένει ἔξω ἀπὸ τὰ δεῖπνα τῶν μεγάλων. Θὰ σᾶς παρουσιάσω ὅμως ἕνα δεῖπνο, ἐμπρὸς στὸ ὁποῖο ὅλα τὰ ἄλλα δεῖπνα εἶνε μία σκιά. Σ᾿ αὐτὸ εἶνε προσκεκλημένοι ὅλοι. Εἶνε δεκτὸς ἐξ σου τόσο ὁ πλούσιος ὅσο καὶ ὁ φτωχός, ὁ ἀγράμματος ὅσο καὶ ὁ ἐγγράμματος, ἡ γυναίκα ὅσο καὶ ὁ ἄντρας. Σ᾿ αὐτὸ μπορεῖ νὰ καθήσῃ δίπλα στὸν βασιλέα καὶ ὁ λοῦστρος, κι ὅταν δειπνοῦν οἱ προσκεκλημένοι παιανίζει ἡ μουσικὴ τοῦ οὐρανοῦ. Τὸ δεῖπνο αὐτὸ εἶνε ὁ μυστικὸς δεῖπνος τοῦ Χριστοῦ μας.
Ἀδελφοί, ἐλᾶτε στὴν τράπεζα τοῦ Κυρίου. Ὁ Χριστὸς διανέμει τὰ προσκλητήρια. Εἶνε γραμμένα ὄχι μὲ μελάνι, ἀλλὰ μὲ αἷμα. Καὶ τί γράφει; Σᾶς διαβάζω τὸ προσκλητήριο· «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷμά μου, τὸ τῆς καινῆς διαθήκης, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (θ. Λειτ.). Ἐλᾶτε λοιπόν. Πῶς νὰ σᾶς παραστήσω τὴν ὡραιότητα τοῦ δείπνου; Σᾶς λέγω μόνο, ὅτι ὁ μυστικὸς δεῖπνος, ἡ θεία κοινωνία, εἶνε μυστήριο ἀγάπης, μυστήριο ταπεινώσεως, καὶ μυστήριο ζωῆς. Τὶς τρεῖς αὐτὲς ἀπόψεις τοῦ ἁγιωτάτου μυστηρίου θὰ ἐκθέσω μὲ λίγα λόγια στὴν ἀγάπη σας.

* * *

Ἡ θεία κοινωνία εἶνε μυστήριο ἀγάπης. Ἀγάπης τίνος; Τοῦ Χριστοῦ μας. Πόσο μᾶς ἀγαπᾷ ὁ Χριστὸς μᾶς τὸ ἀποδεικνύει καθημερινῶς. Παντοῦ καὶ πάντοτε δεχόμαστε τὰ δῶρα τῆς ἀγάπης του. Ὤ τὰ δῶρα τοῦ Χριστοῦ! Εἶνε πολλά, ἀναρίθμητα. Δικό του δῶρο εἶνε ἡ ζωή μας, ἡ τροφή μας, ὁ ἥλιος, ὁ ἀέρας ποὺ αὐτὴ τὴ στιγμὴ ἀναπνέουμε, καὶ τόσα ἄλλα. Ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο δῶρο του ξέρετε ποιό εἶνε; Ἡ θεία κοινωνία. Γι᾿ αὐτὸ μιλᾶμε καὶ γιὰ «τίμια δῶρα». Στὸ μυστήριο αὐτὸ σὰν ποταμὸς ξεχειλίζει ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ μας. Καμμιά μητέρα δὲν ἀγάπησε τὸ παιδί της τόσο ὅσο ὁ Χριστὸς τὸν ἄνθρωπο. Μεγάλη ἡ ἀγάπη τῆς μητέρας. Συνέβη, μιὰ μητέρα ποὺ βρέθηκε στὴν ἔρημο καὶ οἱ μαστοί της εἶχαν στειρεύσει, γιὰ νὰ μὴν πεθάνῃ τὸ παιδί της, ν᾿ ἀνοίξῃ τὴ φλέβα της καὶ νὰ τὸ ποτίσῃ μὲ τὸ αἷμα της. Αὐτὸ δείχνει τὴν ἀγάπη της. Ἀλλ᾿ αὐτὸ καὶ κάτι ἀνώτερο κάνει ὁ Χριστὸς καὶ βεβαιώνει τὴν ἀγάπη του γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Τὸν ἀγαπᾷ, καὶ γι᾿ αὐτὸ ἔδωσε τὴ θεία κοινωνία, ποὺ εἶνε ἕνα μυστήριο ἀγάπης. Μυστήριο εἶνε καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ πατέρα πρὸς τὸ παιδί, τῆς γυναίκας πρὸς τὸν ἄντρα· ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο μυστήριο εἶνε ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο, καὶ τὴ δείχνει ἰδίως διὰ τοῦ μυστηρίου τῆς θείας κοινωνίας.
Μυστήριο λοιπὸν ἀγάπης. Ἀλλὰ ἡ θεία κοινωνία εἶνε ἀκόμη καὶ μυστήριο ταπεινώσεως, ταπεινώσεως βαθυτάτης. Ταπεινώσεως τίνος; Τοῦ Χριστοῦ. Στὸ μυστήριο αὐτὸ θαυμάζουμε ὄχι μόνο τὴν ἀγάπη ἀλλὰ καὶ τὴν ταπείνωσι τοῦ Χριστοῦ. Κατὰ τὴν ἐπίγειο ζωή του πολλὲς φορὲς ταπεινώθηκε ὁ Κύριος. Ταπεινώθηκε ὅταν, βασιλεὺς αὐτὸς οὐρανοῦ καὶ γῆς, γεννήθηκε μέσα σ᾿ ἕνα σπήλαιο. Ταπεινώθηκε ὅταν καταδέχτηκε νὰ ὑποτάσσεται στὴν Παναγία μητέρα του καὶ τὸν δίκαιο Ἰωσήφ. Ταπεινώθηκε ὅταν ἐργαζόταν ὡς ἁπλὸς ἐργάτης, γιὰ νὰ ἐξοικονομῇ τὸ καθημερινό του ψωμί. Ταπεινώθηκε ὅταν καταδέχθηκε νὰ βαπτισθῇ ἀπὸ τὸν Πρόδρομο. Ταπεινώθηκε ὅταν, χωρὶς ἁμάξια καὶ ἄλογα χρυσοστολισμένα, πεζός, ἔτρεχε ἀπὸ χωριὸ σὲ χωριὸ γιὰ νὰ μεταδώσῃ τὸ φῶς τῆς ἀληθείας. Σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς περιπτώσεις, καὶ τόσες ἄλλες, ὁ Χριστὸς ταπεινώθηκε. Ἐκεῖ ὅμως ποὺ ἔδειξε καὶ δείχνει τὴ μεγαλυτέρα ταπείνωσι, εἶνε ἡ θεία κοινωνία. Γιατί; Διότι στὶς παραπάνω περιπτώσεις ταπεινώθηκε μιὰ φορά· μιὰ φορὰ γεννήθηκε στὸ σπήλαιο, μιὰ φορὰ βαπτίσθηκε, μιὰ φορὰ περπάτησε στὴ γῆ. Ἀλλὰ στὸ μυστήριο αὐτὸ «ἀεὶ σφαγιάζεται ἁγιάζων τοὺς μετέχοντας» (θ. μετάλ.). Γιά σκέψου το λίγο. Σὲ ρωτῶ καὶ τὸ ἄλλο· Εἶδες ποτέ βασιλέα ν᾿ ἀφήνῃ τὸ ἀνάκτορό του καὶ νὰ πηγαίνῃ στὸ καλύβι τοῦ ἀλήτου, τοῦ λούστρου, νὰ κάθεται μαζί του, νὰ τρώῃ μαζί του, νὰ κοιμᾶται μαζί του; Ἐγὼ δὲν τὸ εἶδα ποτέ. Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς ―ὤ τῆς ταπεινώσεώς του!― καταδέχεται νὰ τὸν κοινωνῇ καὶ ὁ φθισικὸς καὶ ὁ λεπρὸς καὶ ὁ λοῦστρος καὶ ὁ πιὸ ἄσημος ἄνθρωπος. Χριστιανέ· ἐὰν δὲν σὲ συγκινῇ ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, τοὐλάχιστον δὲν σὲ συγκινεῖ ἡ τόση ταπείνωσίς του;
Καὶ τώρα ἐπιτρέψτε μου νὰ σᾶς παρουσιάσω τὴν τελευταία ἄποψι τοῦ μυστηρίου. Διότι ἡ θεία κοινωνία εἶνε καὶ μυστήριο ζωῆς. Ζωῆς τίνος; Read more »

Μεγάλη Τρίτη βράδυ

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΠΟΥ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ

«Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή…»
(δοξ. ἀποστ. αἴν. Μ. Τετάρτης)

ΑΠΟΨΕ, εὐσεβὲς ἐκκλησίασμα, σ᾿ ὅλες τὶς ἐκκλησίες τῆς ᾿Ορθοδοξίας μας ψάλλεται τὸ τροπάριο τῆς Κασσιανῆς. Ὅλοι τρέχουν στοὺς ναοὺς νὰ τ᾽ ἀκούσουν καὶ θαυμάζουν τὸν ψάλτη ποὺ θὰ τὸ παρατείνῃ πε­ρισσότερο. Ἀλλ᾽ ἐὰν τοὺς ρωτήσῃς, τί κατάλαβαν ἀπ᾽ αὐτό, οἱ περισσότεροι δὲν ξέ­ρουν ν᾿ ἀπαντή­σουν. Σὰ νὰ εἶνε κινέζικα. Γι᾿ αὐτὸ θὰ μοῦ ἐ­πιτρέψετε νὰ πῶ λίγα λόγια γιὰ τὸ τροπάριο.

* * *

Στὰ παλιὰ εὐλογη­μένα χρόνια, τὸν 9ο μ.Χ. αἰῶνα, στὴν Κωσταντινούπολι, ποὺ εἶνε ἡ πό­λις τῶν ὀνείρων μας, βασιλεὺς τῆς Βυ­ζαντι­νῆς αὐ­τοκρατο­ρίας στέφεται ὁ νεαρὸς Θεό­φιλος (829-842). Ἦταν ἄ­γαμος. Ἡ καλὴ μητρυιά του, ἡ Εὐφροσύνη, θέλοντας νὰ τὸν παν­τρέ­ψῃ, κάλεσε ἀπ᾿ ὅλα τὰ μέρη τοῦ ἀπεράντου κράτους, σὰν μιὰ ἀνθοδέσμη ἀπὸ λουλούδια τῆς νεότητος, ἐκλεκτὲς κοπέλλες, γιὰ νὰ δια­λέξῃ ἀπ᾽ αὐτὲς τὴν σύζυγό του. Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα ἡ Εὐφροσύνη τοῦ ἔδωσε ἕνα χρυσὸ μῆ­λο, γιὰ νὰ τὸ προσ­φέρῃ σ᾿ αὐτὴν ποὺ θὰ διά­λεγε. Ὁ Θεόφιλος στάθηκε μπροστὰ στὴν Κασ­σιανὴ κ᾽ ἦταν ἕ­τοιμος νὰ τῆς τὸ προσ­φέ­ρῃ, ἀλλὰ τῆς εἶπε κά­τι, ποὺ ἡ Κασσιανὴ τὸ θεώ­ρησε προσβλητικὸ γιὰ τὶς γυναῖκες· «Ἐκ γυναικὸς ἐρρύη τὰ φαῦλα», ἀπ᾽ τὴ γυναῖκα ἀ­πέρρευσαν τὰ κακά· ἐννοοῦσε τὴν Εὔα. Ἐκείνη, εὐφυὴς καθὼς ἦταν, τοῦ ἀπήν­τησε· «Ναί, ἀλλ᾽ ἀπὸ τὴ γυναῖκα προέρχονται καὶ ὅλα τὰ καλά», καὶ ἐννοοῦσε τὴν Παναγία.
Γυναῖκες, ἀκοῦτε; Ἔχετε τεραστία δύναμι. Ἢ Εὖες θὰ γίνετε, ἢ Παναγίες. Ἢ θ᾿ ἀνεβά­σετε τοὺς ἄντρες σας στὸν οὐρανό, ἢ θὰ τοὺς ῥίξετε στὸν ᾅδη· διαλέξτε καὶ πάρτε. Πόσα ἀκούω ἀπὸ ἄντρες! Ἄχ, λένε, δὲν εἶ­σαι παν­τρεμένος, νὰ δῇς τί τρα­βᾶμε. Ἂν ἤ­σουν στὴ θέσι μας, θὰ προτιμοῦσες νὰ πεθά­νῃς παρὰ νά ’χῃς κοντά σου μιὰ κακιὰ γυναῖκα…
Ἡ ἀπάντησι τῆς Κασσιανῆς δὲν ἄρεσε στὸν Θεόφιλο. Ἡ εὐφυΐα της ἔθιξε τὸν ἐγωισμό του (ὑπάρχουν γυναῖκες εὐφυέστερες τῶν ἀν­δρῶν). Τὴν ἀπέρριψε λοιπὸν καὶ ἔδωσε τὸ μῆ­­λο στὴν Θεόδωρα, ποὺ ἦταν βέβαια καλλο­νή, ἀλλὰ δὲν εἶχε τὸ σπινθηροβόλο πνεῦμα τῆς Κασσι­ανῆς. Ἡ Κασσιανὴ ἔχασε τὸ θρόνο ἀπὸ μία ἀ­πάντησι! Ἔχασε θρόνο ἐπίγειο, ἀλλὰ κέρδισε τὸν οὐ­­ράνιο βασιλέα, τὸν Κύριο ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστό.
Κάθε ψυχὴ εἶνε Read more »

ΟΜΙΛΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ
Μεγάλη Δευτέρα ἑσπέρας του 1983

ΤΑ ΟΚΤΩ «ΟΥΑΙ»

ΠΡΙΝ, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ μιὰ μεγάλη μάχη συμβαίνει πολλὲς φορὲς τὰ δύο ἀντίπαλα στρατόπεδα νὰ ἔρχωνται μεταξύ τους σὲ μικρὲς συγκρούσεις, σὲ ἁψιμαχίες ὅπως λέγονται. Οἱ ἁψιμαχίες εἶνε προανάκρουσμα τῆς μεγάλης συγκρούσεως ποὺ θὰ ἐπακολουθήσῃ.
Κάτι παρόμοιο βλέπουμε νὰ περιγράφεται στὸ εὐαγγέλιο ποὺ διαβάστηκε πρὸ ὀλίγου. Καθὼς ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα προχωρεῖ, πλησιάζει ἡ ὥρα ποὺ θὰ γίνῃ ἡ μεγάλη σύγκρουσις, ἡ μεγαλυτέρα στὴν ἱστορία τοῦ κόσμου. Ἡ δὲ μεγαλυτέρα σύγκρουσις τῆς ἱστορίας εἶνε ἡ μάχη τοῦ Γολγοθᾶ. Ἐκεῖ τὸ φῶς θὰ συγκρουσθῇ μὲ τὸ σκότος, ἡ ἀγαθότης μὲ τὴν κακία, ὁ Θεὸς μὲ τὸν διάβολο. Πρὶν λοιπὸν ἀπὸ τὴν τελικὴ ἐκείνη ἀναμέτρησι τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, προτοῦ ὁ Χριστὸς ἀντιμετωπίσῃ τὸν ἐχθρὸ στῆθος μὲ στῆθος, προηγοῦνται, τρόπον τινὰ ὡς ἁψιμαχίες, λεκτικοὶ διαξιφισμοὶ μὲ τὰ ὄργανα τοῦ ἐχθροῦ. Ἁψιμαχίες εἶνε οἱ πονηρὲς ἐρωτήσεις τῶν Ἡρῳδιανῶν, τῶν Σαδδουκαίων καὶ τῶν Φαρισαίων, τὶς ὁποῖες ὁ Χριστὸς ἀμυνόμενος ἀντικρούει μὲ ἀποστομωτικὲς ἀπαντήσεις.
Μετὰ ὅμως τὴν ἄμυνα προχωρεῖ καὶ σὲ ἐπίθεσι. Καὶ ἐπίθεσις εἶνε ὁ ἔλεγχος τοῦ Χριστοῦ πρὸς τοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους, μέσα στὸν ὁποῖον ἀκούονται ὀκτὼ φοβερὰ «οὐαί» (βλ. Ματθ. 23,13-35).
Ἀξίζει νὰ στρέψουμε τὴν προσοχή μας εἰδικῶς σ᾿ αὐτὰ τὰ «οὐαί».

* * *

Ὕστερα ἀπὸ ὅλες τὶς συντονισμένες προσπάθειες, ποὺ κατέβαλαν οἱ σοφισταὶ καὶ δικηγόροι τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μὲ σκοπὸ νὰ μπλέξουν τὸ Χριστό, νὰ τὸν ἐξευτελίσουν ἐνώπιον τοῦ λαοῦ, νὰ δείξουν ὅτι δὲν ξέρει τίποτε, ὅτι εἶνε ἕνας γελοῖος καὶ τίποτε περισσότερο, ὁ Χριστὸς ὠργίστηκε καὶ ἄρχισε νὰ τοὺς ἀπευθύνῃ κατηγορητήριο. Ὅπως ὁ εἰσαγγελεὺς ἀπευθύνει ἀπὸ τῆς ἕδρας κατηγορῶ ἐναντίον τῶν ἐγκληματιῶν καὶ τῶν ἐνόχων, ἔτσι καὶ ὁ Χριστός. Ἀπὸ τὴ δική του σκοπιά, ποὺ εἶνε ὑπεράνω τῆς ἀτελοῦς ἀνθρωπίνης δικαιοσύνης, μὲ βάσι τὰ κριτήρια ἐκεῖνα μὲ τὰ ὁποῖα μιὰ μέρα θὰ δικάσῃ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα, ἀπηύθυνε ἕνα κατηγορῶ δριμύτατο ἐναντίον τῶν γραμματέων καὶ φαρισαίων. Τὸ κατηγορῶ αὐτὸ περιέχει τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Ὅποιος διαβάζει ἢ ἀκούει τὸ κατηγορῶ αὐτὸ τοῦ Χριστοῦ, νομίζει πὼς ἀστράφτει ὁ οὐρανὸς καὶ πέφτουν κεραυνοὶ κι ἀστροπελέκια. Εἶνε τὰ «οὐαί…» «οὐαί…» ποὺ ἀκούσαμε. «Οὐαὶ» θὰ πῇ ἀλλοίμονο, τρισαλλοίμονο σ᾿ ἐκεῖνον ποὺ ἔκανε αὐτὰ τὰ πράγματα. Αὐτὰ τὰ ἀστροπελέκια, ποὺ πέφτουν στὶς κεφαλὲς τῶν ὑποκριτῶν, εἶνε ὀκτώ. Τ᾿ ἀκούσατε;
Τὸ πρῶτο τί λέει· «Οὐαί», ἀλλοίμονο σ᾿ ἐσᾶς τοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους, διότι εἶστε «ὑποκριταί». Μπαίνετε μὲ προσποιητὴ εὐγένεια καὶ εὐλάβεια στὰ σπίτια τῶν χηρῶν, τάχα γιὰ νὰ κάνετε καλό, κι ἁρπάζετε τὸ βιός τους. Ἐνῷ εἶστε λῃσταί, λέει, καὶ κατατρώγετε τὶς περιουσίες τῶν φτωχῶν, ὑποκρίνεστε τοὺς εὐσεβεῖς ποὺ κάνουν μεγάλες προσευχές. Γι᾿ αὐτὸ θὰ κατακριθῆτε αὐστηρότερα (ἔ.ἀ. 23,13).
  «Οὐαὶ» ἀκόμη, λέει, ἀλλοίμονο σ᾿ ἐσᾶς, «γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί», ποὺ ὄχι μόνο οἱ ίδιοι δὲν πιστεύετε καὶ δὲν ἀκολουθεῖτε τὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους ἐμποδίζετε νὰ τὸν ἀκολουθήσουν. Πῶς τοὺς ἐμποδίζετε; Πρῶτα – πρῶτα σιωπηρῶς, μὲ τὸ παράδειγμα ποὺ δίνετε· διότι ὁ λαὸς μιμεῖται συνήθως τοὺς ἄρχοντάς του, καὶ μάλιστα στὰ κακά. Τοὺς ἐμποδίζετε ἀκόμη ἐνεργητικῶς, μὲ τὴν ἐπιρροὴ ποὺ ἀσκεῖτε. Καλά, ἐσεῖς δὲν πιστεύετε· γιατί ὅμως ὅταν δῆτε κάποιον ἄλλο νὰ πιστεύῃ, προσπαθεῖτε νὰ τοῦ σβήσετε τὴν πίστι; Τὸ εδαμε αὐτὸ στὶς ἡμέρες μας· δὲν πιστεύει ὁ πατέρας ἢ ἡ μάνα, καὶ μόλις δοῦν κάποιο παιδί τους νὰ πιστεύῃ, πῶς ἀντιδροῦν! Δὲν σέβονται τὴν ἐλευθερία τοῦ ἄλλου. Ἄπιστοι αὐτοί, προσπαθοῦν νὰ μεταδώσουν τὴν ἀπιστία καὶ στοὺς γύρω τους. Ὅσοι φέρονται ἔτσι, ἀνήκουν στὴν κατηγορία αὐτοῦ τοῦ δευτέρου «οὐαί». Οἱ ίδιοι ἐσεῖς, τοὺς λέει ὁ Κύριος, δὲν θέλετε νὰ μπῆτε στὴν Ἐκκλησία ποὺ εἶνε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἐπὶ τῆς γῆς· ἀλλὰ καὶ στοὺς ἄλλους, ποὺ θέλουν νὰ μποῦν, κλείνετε τὸ δρόμο. «Ὑμεῖς οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν» (ἔ.ἀ. 23,14).
«Οὐαί», λέει, «ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί», ποὺ κοπιάζετε, τρέχετε δεξιὰ κι ἀριστερά, πηγαίνετε παντοῦ, γιὰ νὰ φέρετε στὴ θρησκεία σας ἕναν ἀλλόθρησκο· κι ὅταν τὸν φέρετε, μὲ τὴν κακή σας ζωὴ τοῦ δείχνετε δρόμο στραβὸ ποὺ τὸν ὁδηγεῖ στὴν κόλασι, τὸν κάνετε «υἱὸν γεέννης» χειρότερο κι ἀπὸ σᾶς (ἔ.ἀ. 23,15).
«Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι ὑποκριταί»· ἀλλοίμονό σας, διότι, ἐνῷ εἶστε «τυφλοί», θέλετε Read more »

Mεγ. Δευτέρα βράδυ (Mατθ. 22,15–23,39)

ΑΠΟΣΤΟΜΩΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Χθές, ἀγαπητοί μου, μιλήσαμε γιὰ τὸ θαῦμα τῆς ξηρανθείσης συκῆς, ποὺ εἶνε σύμβολο τοῦ ἀνθρώπου ἢ τοῦ λαοῦ ποὺ δὲν ἔχει νὰ παρουσιάσῃ καρπούς. Συνεχίζουμε τώρα.

* * *

Ὁ Χριστὸς τὴ νύχτα τῆς Μεγάλης Δευτέρας βγῆκε πάλι ἔξω ἀπὸ τὰ Ἰεροσόλυμα, βρῆκε ἕνα τόπο ἔρημο, κ᾿ ἐκεῖ διανυκτέρευσε μὲ τοὺς μαθητάς του. Τὸ πρωῒ τῆς Τρίτης ἐπέστρεψε στὴν πόλι. Ἀνέβηκε στὸ ναὸ τοῦ Σολομῶντος καὶ στάθηκε στὸ προαύλιο. Ἐκεῖ τὸν περίμενε λαός, ποὺ διψοῦσε ν᾿ ἀκούσῃ τὰ θεϊκά του λόγια. Τὸν περίμεναν ὅμως καὶ ἐχθροί. Ἐχθροὶ τοῦ Χριστοῦ ἦταν τὰ τρία μεγάλα κόμματα ποὺ κυριαρχοῦσαν τότε στὴν δημοσία ζωή· τὸ ἕνα κόμμα ἦταν οἱ Ἡρῳδιανοί, τὸ δεύτερο οἱ Σαδδουκαῖοι, καὶ τὸ τρίτο οἱ Φαρισαῖοι. Ὅπως σήμερα ἔχουμε κόμματα ποὺ διαιροῦν τὸ λαό, ἔτσι καὶ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη· καὶ δυστυχῶς τὰ κόμματα δὲν θὰ ἐκλείψουν ὅσο διαρκεῖ αὐτὴ ἡ ζωή.
Οἱ Ἡρῳδιανοὶ ἦταν οἱ ἄνθρωποι τοῦ Ἡρῴδου, τοῦ βασιλέως τῆς Ἰουδαίας τὸν ὁποῖο εἶχε ἐγκαταστήσει ἡ ῥωμαϊκὴ ἐξουσία· ἦταν φίλοι τοῦ καίσαρος. Οἱ Σαδδουκαῖοι ἦταν τρόπον τινὰ οἱ ὑλισταὶ τῆς ἐποχῆς ἐκείνης· δὲν παρεδέχοντο ἀθανασία ψυχῆς καὶ ἀνάστασι νεκρῶν, ἔλεγαν ὅτι ὁ ἄνθρωπος ψοφάει ὅπως τὸ ζῷο. Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἐκαυχῶντο γιὰ τὶς ἀρετές τους· θεωροῦσαν τὸν ἑαυτό τους ὡς τὴν ἀφρόκρεμα τῆς κοινωνίας, καὶ περιφρονοῦσαν τοὺς ἄλλους ὡς ἁμαρτωλούς.
Τρία κόμματα. Εἶχαν διαφωνίες, μισοῦσε τὸ ἕνα τὸ ἄλλο, ἀλλὰ ―περίεργο πρᾶγμα― σ᾿ ἕνα σημεῖο συμφωνοῦσαν. Ὅπως καὶ σήμερα τὰ κόμματα διαφωνοῦν μέσα στὴ βουλή, ἀλλὰ σ᾿ ἕνα σημεῖο εἶνε ὅλα σύμφωνα, ἀπὸ τὴν ἄκρα δεξιὰ μέχρι τὴν ἄκρα ἀριστερά· συμφωνοῦν στὸ νὰ βάλλουν ἐναντίον τῆς ἁγίας μας πίστεως. Ἔτσι καὶ τότε τὰ τρία κόμματα συμφωνοῦσαν στὸ νὰ ἐξοντώσουν τὸ Χριστό. Καὶ ναὶ μὲν δὲν μποροῦσαν νὰ τὸν συλλάβουν ἀπ᾿ εὐθείας, γιατὶ ἦταν ἀγαπητὸς στὸ λαό, συμμάχησαν ὅμως αὐτὴ τὴ φορὰ κατ᾿ ἄλλο τρόπο. Προσπάθησαν νὰ τὸν συλλάβουν στὸ λόγο.
Τί ἔκαναν δηλαδή. Ἑτοίμασαν ἐρωτήσεις, στὶς ὁποῖες νόμιζαν ὅτι ὁ Χριστὸς δὲ᾿ θὰ μπορέσῃ ν᾿ ἀπαντήσῃ, θὰ τὸν μπλέξουν καὶ θὰ κλονίσουν τὸ κῦρος του ὡς διδασκάλου, ὡς ραββὶ τοῦ Ἰσραήλ. Ἔκαναν ὅ,τι κάνουν στὰ δικαστήρια οἱ δικηγόροι, ποὺ νύχτες ὁλόκληρες ἑτοιμάζουν ἐρωτήσεις, καὶ τὴν ὥρα τῆς δίκης περιπλέκουν μ᾿ αὐτὲς τὸν ἀθῷο καὶ τὸν ἐξευτελίζουν, ὅτι τάχα δὲν ἔχει τὸ δίκαιο. Ἔτσι σχεδίαζαν κι αὐτοὶ νὰ κάνουν στὸ Χριστό. Ποιοί; Οἱ νᾶνοι! Ἤθελαν οἱ νᾶνοι νὰ τὰ βάλουν μὲ τὸ γίγαντα ―τί λέω γίγαντα―, μὲ τὸ Θεό, μὲ τὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἤθελαν οἱ πυγολαμπίδες νὰ τὰ βάλουν μὲ τὸν ἥλιο, τὸν ἄδυτο ἥλιο, ποὺ εἶπε ὅτι «Ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή» (Ἰωάν. 14,6).
Ἀπ᾿ ὅλο τὸ εὐαγγέλιο ποὺ ἀκούσαμε (Ματθ. 22,15 – 23,39) ἂς στρέψουμε τὴν προσοχή μας στὶς ἐρωτήσεις τους. Θέλετε νὰ μάθετε τὶς ἐρωτήσεις; Μία, δύο, τρεῖς.

* * *

  Ἡ πρώτη ἐρώτησις εἶνε τῶν Ἡρῳδιανῶν. Τί λένε οἱ Ἡρῳδιανοί; Read more »

Κυριακὴ Βαΐων βράδυ

Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, μπήκαμε στὴν ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα.
Σύντομο θὰ εἶνε τὸ κήρυγμά μας, καὶ δὲν θὰ ἔχῃ ἕνα θέμα. Θὰ κάνουμε ἕνα ἀπάνθισμα παίρνοντας διάφορες ἀφορμὲς ἀπὸ τὰ ἱερὰ κείμενα τῶν ἀναγνωσμάτων καὶ τῶν ὕμνων.

* * *

Κατ᾿ ἀρχὴν ἂς ἀπαντήσουμε στὸ ἐρώτημα· Γιατί ἡ ἑβδομὰς αὐτὴ ὀνομάζεται Μεγάλη;
Δὲν ὠνομάστηκε Μεγάλη διότι ὑπερτερεῖ χρονικῶς. Δὲν διαφέρει στὴ χρονικὴ διάρκεια ἀπὸ τὶς ἄλλες, τὶς 52 ἑβδομάδες τοῦ ἔτους. 168 ὧρες ἔχουν καθεμιὰ ἀπὸ τὶς ἄλλες ἑβδομάδες, 168 ὧρες ἔχει καὶ αὐτή. Τότε γιατί λέγεται Μεγάλη; Διότι τὰ ἱστορικὰ γεγονότα, ποὺ ἑορτάζουμε τὴν ἑβδομάδα αὐτή, εἶνε τρισμέγιστα· εἶνε τὰ σοβαρώτερα γεγονότα στὴν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος.
Μεγάλη Ἑβδομάς! Ἐὰν μὲ ρωτήσετε, ποιά εἶνε ἡ πιὸ σημαντικὴ ὥρα τῆς ἀνθρωπότητος ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ δημιουργήθηκε ὁ κόσμος μέχρι σήμερα καὶ μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων, θὰ σᾶς ἀπαντήσω, ὅτι ἡ σπουδαιοτέρα ὥρα εἶνε ὅταν ἐπάνω στὸν πλανήτη τῆς γῆς, στὸν γυμνὸ τότε πλανήτη, ἐμφανίστηκε ὁ ἄνθρωπος. Κάποια ὥρα, μοναδικὴ καὶ ἱστορική, ἐμφανίστηκε ἐπάνω στὸν πλανήτη αὐτὸν ὁ ἄνθρωπος, τὸ θαῦμα· διότι εἶνε θαῦμα, ἀριστούργημα. Ἀλλ᾿ ἀκόμα σπουδαιοτέρα ὥρα εἶνε ἡ ὥρα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς· ἡ ὥρα ἐκείνη, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ Χριστός, περιφρονημένος, δικασμένος, ἐγκατελελειμμένος ἀπὸ ὅλους, ἅπλωσε τὰ ἅγια καὶ πανάχραντα χέρια του ἐπάνω στὸ σταυρὸ καὶ εἶπε ἐκεῖνο τὸ δυσερμήνευτο «Θεέ μου Θεέ μου, ἱνατί με ἐγκατέλιπες;» (Ματθ. 27,46), ἔχυσε τὸ τίμιό του αἷμα καὶ παρέδωσε τὴν ψυχή του. Ἐκείνη ἡ στιγμὴ εἶνε ἡ σπουδαιοτάτη στιγμὴ τῆς ἀνθρωπότητος. Γι᾿ αὐτὸ ἡ ἑβδομάδα αὐτὴ ὀνομάζεται Μεγάλη.

* * *

Μεγάλη Ἑβδομάς! Ὅ,τι ψάλλεται κατὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα εἶνε ὡραιότατο. Ἀπόψε ἡ ἀκολουθία ἀρχίζει μὲ τὸ στίχο ἐκεῖνο ποὺ λέει· «Δικαιοσύνην μάθετε, οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς» (Ἠσ. 26,9). Πόσο συγκινεῖ ὁ στίχος αὐτός! Μᾶς συγκινεῖ, διότι ποῦ δικαιοσύνη; Δὲν ὑπάρχει δικαιοσύνη. Ἡ γῆ ἀναστενάζει κάτω ἀπὸ τὸ βάρος ποικίλων ἀδικιῶν. Ὀρθῶς δὲ ἕνας φιλόσοφος εἶπε, ὅτι ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ οἱ Ἀθηναῖοι κατεδίκασαν στὸν διὰ κωνείου θάνατο τὸν φιλόσοφο Σωκράτη, καὶ ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ οἱ Ἰουδαῖοι κατεδίκασαν στὸν διὰ σταυροῦ θάνατο τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ἀπὸ τότε, λέει αὐτὸς ὁ φιλόσοφος, χαράχθηκε ἀνεξίτηλο στίγμα στὴν ἀνθρώπινη δικαιοσύνη. Ἀντὶ νὰ στεφανωθῇ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς μὲ τὸν στέφανο τῆς δόξης καὶ τῆς λατρείας, στεφανώθηκε μὲ τὸν ἀκάνθινο στέφανο.
«Δικαιοσύνην μάθετε, οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς». Τὸ αἰσθάνονται ὅλοι, ἰδιαιτέρως δὲ τὸ αἰσθανόμεθα ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες, ποὺ κρούουμε τὶς θύρες τῶν μεγάλων, κ᾿ ἐν τούτοις δὲν βρίσκουμε δικαιοσύνη, κι ἀναστενάζει ἡ Ἑλληνικὴ φυλή, ποὺ ὄχι μιὰ φορὰ ἀλλὰ κατ᾿ ἐπανάληψιν ἀδικήθηκε ἀπὸ τοὺς ἰσχυροὺς τῆς ἡμέρας.
Καὶ ὁ ἄλλος στίχος εἶνε ἐπίσης σπουδαιότατος ποὺ λέει· «Πρόσθες αὐτοῖς κακά, Κύριε, πρόσθες αὐτοῖς κακὰ τοῖς ἐνδόξοις τῆς γῆς» (Ἠσ. 26,15). Τί σημαίνει αὐτό; Σημαίνει, ὅτι δικαιοσύνη μὲν ἐδῶ στὴ γῆ δὲν ὑπάρχει, ἀλλὰ ὑπάρχει δικαιοσύνη ἀλλοῦ. Εἶνε ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία τὰ πάντα ὁρᾷ, τὰ πάντα βλέπει, καὶ τὰ πάντα δικάζει στὸν κατάλληλο καιρό. Ἀπόδειξις εἶνε οἱ Ἰουδαῖοι, ποὺ διέπραξαν τὸ μεγαλύτερο ἔγκλημα τῶν αἰώνων, σταύρωσαν τὸ Χριστό. Ποιό ἦταν τὸ τέλος τους; Ἄθλιο. Φώναζαν κάτω ἀπὸ τὸ πραιτώριο ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ. Ἐνῷ ὁ Πιλᾶτος διεβεβαίωνε, ὅτι «οὐδεμίαν αἰτίαν εὑρίσκω» «ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ» (Ἰωάν. 18,38· Λουκ. 23,14) καὶ ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε ἀθῷος, ἐκεῖνοι φώναζαν· «Σταύρωσον, σταύρωσον αὐτόν» (Λουκ. 23,21). Κι ὅταν ὁ Πιλᾶτος ἔπλυνε τὰ χέρια του λέγοντας «Ἀθῷός εἰμι ἀπὸ τοῦ αἵματος τοῦ δικαίου τούτου», ἐκεῖνοι φώναξαν· «Τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐφ᾿ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν» (Ματθ. 27,24-25). Καὶ ἦρθε πράγματι ἡ κατάρα ἐπάνω στὸ ἔθνος αὐτό. Καὶ μέχρι σήμερα εἶνε διασκορπισμένοι στὰ τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος. Καὶ τὸ κράτος τους, ποὺ ἵδρυσαν κάτω στὸν Ἰορδάνη ποταμό, βρίσκεται συνεχῶς σὲ διαμάχη. Εἶνε πάντως χαρακτηριστικὸ ὅτι, ἐνῷ καὶ τὰ μικρότερα χωριὰ στὴν πατρίδα μας χτίζουν ὡραίους ναούς, αὐτοί, ποὺ κατέχουν τὰ κεφάλαια, τὰ καπιτάλ, τὶς τράπεζες μὲ τὰ ἑκατομμύρια τῶν ἑκατομμυρίων, δὲν μποροῦν μέχρι σήμερα νὰ χτίσουν ναό.

* * *

Αὐτὰ τὰ Read more »

Κυριακὴ τῶν Βαΐων (Ἰωάν. 12,1-18)

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

«Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ» (Iωάν. 12,13)

  Σήμερον, ἀγαπητοί μου Χριστιανοί, σήμερον εἶνε ἑορτὴ μεγάλη, ἔνδοξος ἡμέρα. Εἶνε δεσποτικὴ ἑορτή· εἶνε ἡ Βαϊφόρος.
Νὰ διηγηθῶ τὸ ἱστορικὸ τῆς σημερινῆς ἡμέρας; Τὸ ξέρετε ὅλοι. Καὶ τὰ παιδιὰ ἀκόμη ποὺ πᾶνε στὸ δημοτικὸ σχολεῖο, κάποιος καλὸς δάσκαλος τοὺς διηγήθηκε τὴν ἱστορία τῆς σημερινῆς ἡμέρας.
Ὅλοι λοιπὸν γνωρίζομεν, ὅτι σὰν σήμερα στὰ Ἱεροσόλυμα μαζεύτηκαν χιλιάδες λαός. Λένε ὅτι, γιὰ νὰ ἑορτάσῃ τὸ Πάσχα εἶχε συγκεντρωθῆ στὰ Ἰεροσόλυμα τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες ἕνα ἑκατομμύριο λαός! Καὶ ὅταν ὅλος ὁ λαὸς ἄκουσε ὅτι ἔρχεται ὁ Χριστός, ἀμέσως ἔγινε κάτι τὸ πρωτοφανές. Ἄφησαν τὶς δουλειές των ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἄνδρες γυναῖκες καὶ παιδιὰ ἀκόμη. Ἄδειασαν οἱ δρόμοι καὶ πλατεῖες εἰς τὰ Ἰεροσόλυμα. Ἔγινε ἔρημος ἡ πόλις. Καὶ ὅλος αὐτὸς ὁ λαός, σὰν ποτάμι, σὰν χείμαρρος, βγῆκαν ἔξω ἀπὸ τὴν πόλιν, γιὰ νὰ ὑποδεχθοῦνε τὸ Χριστό. Κι ἄλλοι κρατοῦσαν στὰ χέρια των βάϊα, ἄλλοι κρατοῦσαν κλαδιὰ ἐλιᾶς, ἄλλοι στρώνανε χάμω στὸ δρόμο τὰ ροῦχα τους, γιὰ νὰ γίνουν τάπητας νὰ τὰ πατήσῃ ὁ Χριστός. Καὶ τὰ μικρὰ παιδιὰ ἐφώναζαν μὲ ὅλη τὴν ἁγνή τους καρδιά· «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος…» (Ἰωάν. 12,13). Ἔτσι τὴν ἡμέρα ἐκείνη ἡ πρωτεύουσα τοῦ Ἰουδαϊκοῦ λαοῦ, τὰ Ἰεροσόλυμα, ὑπεδέχθη τὸ Χριστό.
Ἡ ἱστορία ἀναφέρει πολλὰς ὑποδοχὰς βασιλέων καὶ αὐτοκρατόρων. Ἀναφέρει, ὅτι αἱ Ἀθῆναι καὶ ἡ Ῥώμη καὶ ἡ Κωνσταντινούπολις πολλὲς φορὲς ὑπεδέχθησαν βασιλεῖς καὶ αὐτοκράτορας, νικητὰς καὶ θριαμβευτάς, οἱ ὁποῖοι ἤρχοντο ὕστερα ἀπὸ ἕνα νικηφόρο πόλεμο ἐναντίον ἰσχυρῶν ἐχθρῶν. Ἐδῶ στὴν Ἀθήνα οἱ παλαιότεροι ποὺ ἔχουν ἄσπρα μαλλιὰ θὰ θυμοῦνται, ὅτι τὸ 1913 ὅλη ἡ Ἀθήνα σὲ ἕναν ἔξαλλο ἐνθουσιασμὸ ὑπεδέχθη τότε τὸν βασιλιᾶ, ποὺ ἤρχετο νικητὴς καὶ θριαμβευτής, ὕστερα ἀπὸ δύο πολέμους ποὺ ἐδιπλασίασαν τὴν μικρά μας πατρίδα.
Ὑποδοχὲς λοιπὸν θριαμβευτῶν καὶ νικητῶν ἀναφέρει ἡ ἱστορία. Ἀλλὰ ὅλες αὐτὲς οἱ ὑποδοχές, ποὺ ἔκαναν οἱ λαοὶ γιὰ τοὺς νικητὰς καὶ θριαμβευτάς των, εἶνε πολὺ μικρὲς καὶ ὠχριοῦν μπροστὰ σ᾿ αὐτὴν τὴν θριαμβευτικὴ εσοδον τοῦ παμβασιλέως Χριστοῦ στὰ Ἰεροσόλυμα.
Θά ᾿θελα νά ᾿μουν ζωγράφος. Θά ᾿θελα νά ᾿χα χρώματα ζωηρά, νὰ πάρω τὸ πινέλλο καὶ μπροστὰ στὰ μάτια σας νὰ ζωγραφίσω τὴν ὑπέροχον αὐτὴν εἰκόνα, τοῦ ἀσυλλήπτου μεγαλείου, τὴν εἰκόνα τῆς θριαμβευτικῆς εἰσόδου τοῦ Χριστοῦ στὰ Ἰεροσόλυμα. Μὰ ζωγράφος δὲν εἶμαι οὔτε ποιητής, οὔτε καὶ ῥήτορας εἶμαι. Γι᾿ αὐτὸ ἀποβλέπω σὲ κάτι ἄλλο. Πρὶν βγῆτε ἀπὸ τὴν ἐκκλησία, κάτι θὰ πρέπῃ νὰ διδαχθῆτε ἀπὸ αὐτὴν τὴν ἔνδοξο ἡμέρα, τὴν Βαϊφόρον. Ὅλες οἱ λεπτομέρειες διδάσκουν. Καὶ ἀπὸ τὶς λεπτομέρειες τῆς σημερινῆς θριαμβευτικῆς εἰσόδου θὰ ἤθελα, ἀγαπητοί μου, νὰ προσέξετε μερικὰ σημεῖα.

* * *

   Καὶ ἐν πρώτοις, ἂς ἐρωτήσωμεν· Πῶς εἰσῆλθε ὁ Χριστὸς στὰ Ἰεροσόλυμα;
Οἱ βασιλιᾶδες, ποὺ ἀναφέραμε, καὶ οἱ αὐτοκράτορες ἐκάθηντο ἐπάνω σὲ ἄλογα ὑπερήφανα, σὲ ἄλογα ἄσπρα χρυσοστολισμένα, ἢ ἐκάθηντο ἐπάνω σὲ ἅμαξες πολυτελέστατες. Λένε μάλιστα, γιὰ κάποιον τέτοιο βασιλιᾶ καὶ αὐτοκράτορα ὅτι, γιὰ νὰ τρομοκρατήσῃ τὸ λαὸ καὶ νὰ φανῇ ὅτι αὐτὸς εἶνε πιὸ μεγάλος καὶ πιὸ ἰσχυρὸς ἀπὸ κάθε ἄλλον βασιλιᾶ, διέταξε τὸ ἁμάξι του νὰ μὴ τὸ σέρνουν ἄλογα, ἀλλὰ νὰ τὸ σέρνουν λιοντάρια. Φαντασθῆτε ἕνα ἁμάξι νὰ τὸ σέρνουν λιοντάρια, τί τρόμος ἦταν στὴ Ῥώμη. Καὶ ἄλλοι ἐκάθησαν ἐπάνω σὲ ἐλέφαντας, καὶ ἄλλοι ἐπάνω σὲ ἄγρια θηρία.
Ἀλλὰ κοιτάξτε, τί διαφορὰ ἔχει ὁ Χριστός μας! Εἶνε ὁ βασιλιᾶς, εἶνε ὁ ποιητὴς τοῦ παντός. Εἶνε ἐκεῖνος ποὺ ἔφτειασε τὸν ἥλιο, τὴ σελήνη, τὰ ἄστρα· ποὺ ἐποίησε τὸν ἄνθρωπο «κατ᾿ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν» (Γέν. 1,26). Εἶνε, ὅπως ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, «ὁ τοῖς Χερουβὶμ ἐποχούμενος καὶ ὑμνούμενος ὑπὸ τῶν Σεραφίμ» (δοξ. ἑσπ. Ὑπαπαντῆς).
Αὐτός, ἐξ ἄκρας ἀγάπης καὶ συγκαταβάσεως πρὸς τὸν ἄνθρωπον, συγκαταβαίνει, ταπεινώνεται τόσο πολύ, ὥστε ἀπ᾿ ὅλα τὰ ζῷα νὰ διαλέξῃ ἕνα γαϊδουράκι, ἕνα «πῶλον ὄνου» (ἔ.ἀ. 12,15), καὶ ἐπάνω στὴ ῥάχι ἑνὸς τέτοιου ζῴου νὰ καθήσῃ ὁ Χριστός. Καὶ μᾶς διδάσκει μὲ τὸ παράδειγμά του, ἀγαπητοί μου Χριστιανοί, ὅτι πρέπει νὰ είμεθα ταπεινοὶ στὸν κόσμο αὐτόν. Μᾶς διδάσκει αὐτὸ τὸ γαϊδουράκι, ὁ «πῶλος ὄνου», ὅτι πρέπει ν᾿ ἀγαπήσωμεν τὴν ταπείνωσιν, ἂν θέλουμε νὰ είμεθα Χριστιανοί.
Ἀλλὰ αὐτὸς ὁ «πῶλος ὄνου» δὲν διδάσκει μόνο αὐτό. Διδάσκει καὶ κάτι ἄλλο. Τί μᾶς διδάσκει; Σημαίνει τὸ ἀθῷο αὐτὸ γαϊδουράκι, ὅπως λέγουν οἱ πατέρες, τὸ ἄλογον μέρος τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου. Σημαίνει τὸ ἄγριον, τὸ πεῖσμα, τὸ πεισματάρικο «γαϊδουράκι», ποὺ κάθε ἄνθρωπος ἔχει, καὶ δὲν θέλει νὰ ὑποταχθῇ στὸν Θεό. Θέλει ὁ κάθε ἄνθρωπος νὰ κάνῃ τὰ κέφια του, τὰ δικά του θελήματα, καὶ δὲν θέλει νὰ ὑποταχθῇ στὸ Χριστό.
Σημαίνει ἀκόμη ὄχι μόνον τὸ πεισματάρικο ἄτομον, ἀλλὰ καὶ τὰ ἔθνη, λέγουν οἱ πατέρες· τὰ εἰδωλολατρικὰ ἐκεῖνα ἔθνη, ποὺ ἦταν βυθισμένα μέσα στὸ πηκτὸ σκοτάδι τῆς εἰδωλολατρίας καὶ τῆς πλάνης. Τὰ ἑκατομμύρια ἐκεῖνα τῶν ἀνθρώπων, ποὺ τὰ πάθη τους τοὺς εἶχαν κάνει τέτοιους, ὥστε νὰ καταντήσουν χαμηλότερα καὶ ἀπὸ τὰ τετράποδα ἀκόμα, γιὰ τοὺς ὁποίους εἶπε καὶ ὁ Δαυΐδ, ὅτι «ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκε, παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς» (Ψαλμ. 48,13). Πρέπει νὰ τὸ ὁμολογήσωμεν· ὅτι ἄνθρωπος ποὺ φεύγει ἀπὸ τὸ Θεό, ὁ ἄνθρωπος ποὺ ὑποδουλώνεται στὰ πάθη καὶ τὶς κακίες του, ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς πέφτει σιγὰ – σιγὰ ἀπὸ τὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ καὶ γίνεται χειρότερος ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὰ τετράποδα.
Μάλιστα, ἀγαπητοί. Τὸ γαϊδουράκι αὐτό, μόλις κατάλαβε ὅτι τὸ ζητάει ὁ Χριστός, ―γιατὶ καὶ τὰ ζῷα ἔχουν κάποια διαίσθησι―, ἔτρεξε μὲ πόθο. Μὲ χαρὰ ἐδέχθη ἐπάνω στὴ ῥάχι του τὸ Χριστό. Καὶ πόσο θὰ καμάρωνε ποὺ εἶχε τὸ Χριστὸ ἐπάνω του! ὅπως εἶπα, καὶ τὰ ζῷα κάτι αἰσθάνονται.
Ἕνας φίλος μου ἱεροκήρυξ μοῦ ἔλεγε τὸ ἑξῆς. Κάποτε περιώδευε καὶ ἔφθασε κουρασμένος σ᾿ ἕνα χωριό. Ὅταν ἔφθασε, ἐπῆγε στὴν πλατεῖα νὰ μιλήσῃ. Δὲν ἔδειξαν μεγάλη προθυμία οἱ ἄνθρωποι γιὰ ν᾿ ἀκούσουν τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, μολονότι ὁ ἱεροκήρυξ περνοῦσε μιὰ φορὰ τὸ χρόνο· ἔπρεπε ν᾿ ἀφήσουν κάθε δουλειὰ καὶ νὰ πᾶνε ν᾿ ἀκούσουν τὰ ζωντανὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ. Ἐνῷ λοιπὸν ὁ ἱεροκήρυκας ἦταν στὴν πλατεῖα καὶ ἔβλεπε ὅτι ὁ λαὸς Read more »

Μ. Τεσσαρακοστὴ
Μέγας Κανὼν

ΑΥΤΟΜΕΜΨΙΑ

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, σὲ ὅλους τοὺς ναοὺς τῆς Ὀρθοδοξίας ψάλλεται ὁ Μέγας Κανών, ἕνα ὑπέροχο ποίημα ποὺ ἔγραψε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης.
Τί ἦταν ὁ ἅγιος Ἀνδρέας; Ἦταν παιδὶ μιᾶς εὐσεβοῦς οἰκογενείας. Οἱ γονεῖς του τὸν ἀνέθρεψαν μὲ πίστι, εὐλάβεια καὶ δάκρυα. Δεκατεσσάρων ἐτῶν βγῆκε στὴν ἔρημο σὰν τὸν Ἰωάννη τὸ Βαπτιστή. Ἐκεῖ ἐμόνασε, ἔζησε ζωὴν αὐστηρᾶς ἀσκήσεως μὲ προσευχὴ καὶ νηστεία. Κατόπιν ἔγινε ὑποδιάκονος, διάκονος, πρεσβύτερος. Τέλος ἀξιώθηκε νὰ γίνῃ καὶ ἐπίσκοπος, ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης. Ἔλαβε μέρος σὲ τοπικὲς καὶ οἰκουμενικὲς συνόδους, ἀγωνίστηκε ἐναντίον τῶν αἱρετικῶν.
Δικό του ἔργο εἶνε ὁ Μέγας Κανών. Καὶ ἐνῷ πέρασαν ἀπὸ τότε 1400 περίπου χρόνια, τὸ ποίημα αὐτὸ μένει ἀθάνατο. Εἶνε μιὰ συλλογή, μιὰ ἀνθοδέσμη ἀπὸ 250 ἄνθη – τροπάρια. Πόθος τοῦ ποιητοῦ εἶνε νὰ σπάσῃ τὸν πάγο τῆς ἀδιαφορίας ποὺ ἔχουμε· δὲν καίει κάτι μέσα μας γιὰ τὸ Χριστό. Θέλει λοιπὸν νὰ λύσῃ αὐτὴ τὴν ψυχρότητα, νὰ σπάσῃ τὴ λίθινη καρδιά, νὰ τὴν κάνῃ λεπτὴ εὐγενῆ καὶ εὐαίσθητη, ὥστε νὰ συναισθάνεται καὶ νὰ κλαίῃ καὶ γιὰ ἕναν ἁμαρτωλὸ λογισμό. Σκοπὸς τοῦ ποιήματος εἶνε νὰ μᾶς φέρῃ σὲ κατάνυξι, νὰ μᾶς κάνῃ «πνεῦμα συντετριμμένον», «καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην» (Ψαλμ. 50,19).
Ἂν εἶχα δύναμι κι ἂν εχατε ὄρεξι, θὰ μπορούσαμε νὰ κάνουμε 250 κηρύγματα, ἕνα γιὰ κάθε τροπάριο. Ἐδῶ ἀκροθιγῶς θὰ δοῦμε τὴν κεντρικὴ ἰδέα τοῦ ποιήματος.

* * *

Ὁ Μέγας Κανὼν συνιστᾷ κάτι ποὺ ἐκφράζεται μὲ μιὰ λέξι σπάνια ―πρώτη φορὰ θὰ τὴν ἀκοῦτε―· δὲν ὑπάρχει καὶ στὰ λεξικά. Εἶνε ἡ λέξις αὐτομεμψία. Σὰν ἔννοια τὴν ἀναφέρει καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος. Τί θὰ πῇ αὐτομεμψία; Μὲ ἁπλᾶ λόγια σημαίνει τὸ ἑξῆς.
Ὁ ἐγωϊστὴς ἄνθρωπος, ὁ ἀλαζὼν καὶ ὑπερήφανος, κάνει τὸν ἑαυτό του είδωλο. Αὐτοείδωλον τὸ λέει ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ἐδῶ· «Αὐτείδωλον ἐγενόμην…» (δ΄ ᾠδή, 26ο τροπ.). Ἔχουμε στήσει ψηλὰ στὴν καρδιά μας τὸ ἐγώ μας. Τὸ ἐπαινοῦμε μόνοι μας, καὶ εὐχαριστούμεθα νὰ μᾶς ἐπαινοῦν καὶ οἱ ἄλλοι. Κι ἅμα κάποιος, ἢ ἡ μάνα ἢ ὁ πατέρας ἢ ὁ ἱεροκήρυκας, μᾶς κάνουν κάποια παρατήρησι, τότε γινόμεθα θηρία. Τὸ ἐγὼ εἶνε τὸ είδωλο, ὁ θεός μας.
Ἐνῷ λοιπὸν ὁ ἐγωϊστὴς καὶ ὑπερήφανος ἐπαινεῖ τὸν ἑαυτό του καὶ κατηγορεῖ τοὺς ἄλλους, ὅπως ὁ φαρισαῖος, ἀντιθέτως ὁ ταπεινὸς δὲν κατηγορεῖ τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ κατηγορεῖ – ποιόν; Τὸν ἑαυτό του. Read more »

Κυριακὴ Β΄ Νηστειῶν (Μᾶρκ. 2,1-12)
16 Μαρτίου 2014

O ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

«Καὶ ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον» (Μᾶρκ. 2,2)

      Ἀκούσατε, ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο. Διηγεῖται, πῶς ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς θεράπευσε ἕνα παραλυτικό. Ἀλλ᾿ ἐκτὸς ἀπὸ τὸ θαῦμα αὐτό, τὰ ἄλλα θαύματα ποὺ ἀναφέρει τὸ Εὐαγγέλιο, καὶ ὅσα ἔ­καναν καὶ κάνουν ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος καὶ οἱ ἅγιοι, ὑπάρχουν κι ἄλλα θαύματα, θαύματα ἀ­όρατα. Καὶ ἐκεῖνα εἶνε πολὺ ἀνώτερα. Ποιά εἶν᾿ αὐτά;
    Ἀόρατα θαύματα. Ὅταν ἀκούγεται κήρυγμα καὶ κάποια ἐσωτερικὴ ἀλλοίωσι συντελῆται σὲ μιὰ καρδιά, αὐτὸ δὲν εἶνε ἕνα ἀόρατο θαῦ­μα, ποὺ γίνεται διὰ τῆς ἐνεργείας τοῦ ἁγίου Πνεύ­ματος; Ἢ ὅταν ὁ ἁμαρτωλὸς πηγαίνῃ στὸν πνευματικὸ καὶ ἐξομολογῆται τὰ ἁμαρτήματά του εἰλικρινῶς, κι ἀνοίγουν οἱ οὐρανοὶ κι ἀ­κούγεται ἡ φωνὴ «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁ­μαρτίαι σου»; (Μᾶρκ. 2,5· βλ. καὶ Ματθ. 9,2), δὲν εἶνε κι αὐτὸ ἕνα ἀόρατο θαῦμα; Ἤ, ἀκόμη μεγαλύτερο, ὅ­ταν τὴν ὥρα τῆς θείας λειτουργίας ἀκοῦμε «Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν…», καὶ πάνω στὴν ἁγία τρά­πεζα τὸ ψωμὶ γίνεται σῶμα καὶ τὸ κρασὶ γίνεται αἷμα τοῦ Χριστοῦ μας, δὲν εἶνε αὐτὸ ἕνα ἀόρατο θαῦμα; Ὥστε λοιπὸν ἐκτὸς ἀπὸ τὰ ὁρατά, ποὺ εἶνε λίγα, ὑπάρχουν κι ἄλλα πολλὰ ἀόρατα θαύματα.
Δὲν θὰ σᾶς μιλήσω γιὰ τὸ ὁρατὸ θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ. Θὰ σᾶς πῶ γιὰ τὸ ἀόρατο ἐκεῖνο θαῦμα ποὺ συντελεῖται μέσα στὶς καρδιὲς ἀπὸ τὴν ἀκρόασι τοῦ θείου λόγου. Ἄλλωστε τὸ εὐαγγέλιο μᾶς δίνει ἀ­φορμὴ καὶ γι᾽ αὐτό. Διότι ποῦ ἔκανε τὸ ὁρατὸ θαῦμα ὁ Κύριός μας; Μέσα στὸ σπίτι. Καὶ τί ἔκανε ἐκεῖ πρὶν κάνῃ τὸ θαῦμα; Ὁ εὐαγγελιστὴς Μᾶρκος λέει· «Καὶ ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον» (Μᾶρκ. 2,2), ἐκήρυττε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ.
Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου μας, ἀδελφοί μου, δὲν εἶνε ὅπως ὁ λόγος τῶν φιλοσόφων, τῶν ῥητό­ρων, τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων. Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου ἔχει χάρι καὶ ἕλξι, προκαλεῖ θεῖο ῥῖ­γος, παλμὸ αἰωνιότητος. Εἶνε μαγνήτης. Ἀπό­δειξις ὅτι, μόλις ὁ λαὸς τῆς Καπερναοὺμ ἄ­κουσε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε σὲ κάποιο σπίτι, ἀ­μέσως συγκεντρώθηκαν ἐκεῖ πλήθη. Διψοῦ­σαν γιὰ τὴν ἀλήθεια. Καὶ γέμισε, λέει, τὸ σπίτι μέχρι καὶ τὸ προαύλιο. Βελόνα νὰ ἔρριχνες, δὲν ἔπεφτε κάτω. Ὅλοι κρέμονταν ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ Θεανθρώπου.

* * *

«Καὶ ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον». Ὁ Χριστὸς εἶχε Read more »

Κυριακὴ Α΄ Νηστειῶν
9 Μαρτίου 2014 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ (Γ΄)

(μαρτύριο & εὐποιΐα)

Ἡ ἑορτὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μᾶς ἔδωσε ἀφορμὴ νὰ σκιαγραφήσουμε τὸν χαρακτῆρα της. Μερικὲς πινελλιὲς στὸ πορτραῖτο της ἦταν· ἡ ἱερὰ παράδοσις, τὸ μυστήριο θεί­ας εὐχαριστί­ας, ἡ ἐν Χριστῷ ἐλευθερία, καὶ ἡ ἁγιότης. Τί ὑ­πολείπεται τώρα γιὰ νὰ ὁλοκληρώσουμε;

* * *

5. ΜΑΡΤΥΡΙΟ. Μία ἀκόμη πινελλιά, ἀλλ᾽ αὐ­τὴ εἶνε κόκκινη· εἶνε τὸ αἷμα! Ποιό αἷμα; Ὄχι τὸ ξένο ἀλλὰ τὸ δικό μας. Ἡ Ἐκκλησία – ἡ Ὀρ­θο­δοξία μας ποτίστηκε καὶ ἔγινε δέντρο μεγάλο μὲ δύο πράγματα· δάκρυ μετανοί­ας καὶ αἷ­μα μαρτυρίου. «Τῶν ἐν ὅ­λῳ τῷ κόσμῳ μαρτύρων σου ὡς πορφύραν καὶ βύσσον τὰ αἵματα ἡ Ἐκ­κλησία σου στολισαμένη δι᾽ αὐτῶν βοᾷ σοι, Χρι­στὲ ὁ Θεός…» (ἀπολυτ. Κυρ. ἁγ. Πάντ.)· ἡ Ἐκκλησία, λέει, στολίστη­κε μὲ τὰ αἵματα τῶν μαρτύρων σὰν μὲ ἁ­λουργίδα βασιλική, καὶ λάμπει καὶ ἀστράφτει.
Καὶ ἐρωτῶ· ποιός ἄλλος ἀπὸ τοὺς χριστι­ανοὺς ἔχυσε τόσο αἷμα γιὰ τὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ; οἱ προτεστάντες, οἱ παπικοί, ποιοί; Ξέρετε τί εἶνε ἡ Ὀρθοδοξία; Δὲν ὑποτιμῶ τοὺς κό­πους τῶν παπικῶν ἢ τὰ κηρύγματα τῶν προ­τεσταν­τῶν. Ἀλλ᾽ ἐὰν ὁ Χριστιανισμὸς εἶνε ἕ­να στράτευμα, ἡ Ὀρθοδοξία εἶνε ἡ ἐμπροσθο­φυλακή. Οἱ ὀρθόδοξοι –δὲν καυχώμεθα, τὸ λέ­με ἀντικει­μενικά–, ἐδῶ στὴ γωνιὰ ποὺ σταθή­καμε, στὴν Ἀνατολὴ ποὺ μᾶς ἐφύτευσε ὁ Θεός, εἴμαστε στὴν πρώτη γραμμή. Ἐὰν σπά­σῃ ἡ Ὀρ­θοδοξία, δὲν θὰ ὑ­πάρχῃ Χριστιανισμός. Ἐμ­πρός, στρατιῶτες, σαλπίζει· προχωρεῖτε προχωρεῖ­τε! Καὶ πέφτουν καὶ συνεχῶς πέφτουν κορμιὰ καὶ ματώνει τὸ χῶμα καὶ γέ­μισε ἡ γῆ μυ­ριάδες μαρτύρων. Ποτάμια αἷμα ἔχυσε αὐ­τὴ ἡ Ὀρθοδοξία. Καὶ ἔτσι ἀποδεικνύεται ἡ γνησιότης.
Θέλετε νὰ καταλάβετε τὸν Χριστιανὸ καὶ τὸν κληρικό; θέλετε νὰ καταλάβετε τοὺς πα­πᾶ­­δες σας, τοὺς δεσποτάδες σας, τοὺς θεολόγους σας; Παρατηρῆστε ποιός εἶνε ἕτοιμος γιὰ θυσία, ποιός διώκεται. «Πάντες οἱ θέλον­τες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσον­­ται» (Β΄ Τιμ. 3,12). Ὅποιος θέλει νὰ κρατήσῃ τὸ Εὐαγγέλιο, θὰ διωχθῇ στὸν κόσμο αὐτόν. Ὁ κλῆρος τοῦ δικαίου, τοῦ τιμίου ἀνδρός, τοῦ εἰλικρινοῦς κήρυκος τοῦ εὐαγγελίου, εἶνε ὁ διω­γμός. Καὶ διώχθηκε πράγματι ἡ κατὰ ἀνατολὰς ἡ Ἐκ­κλησία. Ἔδωσε ἀγῶνα. Ποῦ; Ἐναντίον τῶν αἱ­ρετι­κῶν, π.χ. τῶν εἰ­κονο­μάχων ἐπὶ ἑκατὸ καὶ πλέον ἔτη. Ἐμπροσθοφυλακὴ δὲν εἴπαμε;
Ξέρεις πόσο αἷμα ἔχυσε ἡ Ἐκκλησία μας ν᾽ ἀναχαιτίσῃ – ποιό; τὸ Ἰσλάμ. Ἄχ! ζωντανεύει πάλι τὸ Ἰσλάμ, θηρίο ποὺ κοιμόταν – δὲν πή­ραμε χαμπάρι. Δὲν θέλω τώρα νὰ μπῶ στὴν πο­λιτική, εἶνε ἔξω ἀπὸ τὸ στόχο μου. Ξύπνησε πάλι τὸ Ἰσλὰμ μὲ κεφαλὲς πολλές… Τί κῦ­μα τῆς ἀβύσσου εἶν᾽ αὐτό! Σὰ ν᾽ ἀκούω Ἀποκάλυψι. Εἶδα νὰ βγαίνῃ θηρίο ἀπὸ τὴν ἔρημο, τὸ θηρίο τοῦ Μωάμεθ· καὶ προχώρησε, καὶ ἔφθα­σε μέχρι ποῦ; μέχρι τὴ Βιέννη. Καὶ ἀπέναντί του στάθηκε – ποιός ἐδῶ στὴν Ἀνατολή; ἡ ἐμ­­προσθοφυλακή, ἡ Ὀρθοδοξία μας.
Σήμερα ἀκοῦμε στὴν Ἐκκλησία «Αἰωνία ἡ μνήμη» τῶν πατέρων, ὅλων ἐκείνων ποὺ μᾶς παρέδωσαν τὴν Ὀρθοδοξία κ᾽ ἔφθασε μέχρι τὰ χρόνια μας. Δυὸ ἑκατομμύρια σφάχτηκαν σὰν ἀρνιὰ ἀπὸ τὸν ἀντίχριστο Κεμὰλ στὴ Μικρὰ Ἀσία. Κ᾽ ἐμεῖς φρουροῦμε γι᾽ αὐτὸν στὴ Θεσσαλονί­κη. Ὅταν περνάω καὶ τὸ βλέπω, ῥαγίζει ἡ καρδιά μου νὰ βλέπω Ἕλληνες φαν­τάρους νὰ φυλᾶνε τό μνῆμα τοῦ θηρίου αὐτοῦ τῆς Ἀποκαλύψεως. Κι ὅταν ἀκούω τὰ λόγια ἑ­νὸς ἀρχιεπισκόπου Ἀμερικῆς ὅτι «Ἐγὼ εἶμαι Τοῦρ­κος», τί νὰ πῶ; Ξέρω ὅτι πάνω ἀπὸ τὰ ἔ­θνη εἶ­νε ἡ Ὀρθοδοξία, ἀλλὰ θὰ εἴμαστε ἄδικοι ἂν πέ­σουμε νὰ προσκυνήσουμε τὸν Τοῦρκο. Ὄχι. Θὰ ἀγαπήσουμε καὶ τὸν δήμιό μας, ἀλλὰ δὲν θὰ τὸν κάνουμε ἀφέντη.
Θέλετε νὰ δῆτε τί εἶνε Ὀρθοδοξία; Σ᾽ ἕνα χωριὸ Read more »

Κυριακὴ Α΄ Νηστειῶν
9 Μαρτίου 2014

ΤΙ ΕΙΝΕ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ (Β΄)

(ἐν Χριστῷ ἐλευθερία & ἁγιότης)

    Μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῆς Ὀρθοδοξίας εἴπαμε, ἀγαπητοί μου, ὅτι τὰ πρῶτα χαρακτηριστικὰ τῆς Ἐκκλησίας μας εἶνε ἡ ἱερὰ παράδοσις καὶ ἡ θεία εὐχαριστία. Συνεχίζουμε τώρα προσθέτοντας ἄλλα δύο.

* * *

3. ΕΝ ΧΡΙΣΤ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Ἡ Ὀρθοδοξία μας κρατεῖ τὸ κήρυγμα τῆς ἐλευθερίας, τὴν διακή­ρυξι τοῦ Χριστοῦ ποὺ λέει «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν…» (Ματθ. 16,24· βλ. καὶ Μᾶρκ. 8,34. Λουκ. 9,23). Μόνο ἡ Ὀρ­θοδοξία δὲν χρησιμοποίησε βία γιὰ νὰ ὑποτά­ξῃ ἀνθρώπους. Δὲν εἶπε σὰν τὸν πάπα, ποὺ ἔ­γινε κοσμικὸς ἄρχοντας, Θὰ πέσετε νὰ μὲ προσ­κυνήσετε, νὰ φιλήσετε τὴν παντούφλα μου. Οἱ ὀρθόδοξοι κληρικοὶ δίνουμε ἁπλῶς τὸ χέρι, ὁ πάπας δίνει τὴν παντούφλα του.
Ἡ Ἐκκλησία μας δὲν ἔχει παπικό, αὐταρχικό, ὑπερήφανο χαρακτῆρα· δὲν ἔχει τὰ συνθή­ματα τῶν ἀρχόντων τῆς γῆς, δὲν λέει· Ἂν δὲ μ᾽ ἀκούσῃς, θὰ σὲ ἀφορίσω, θὰ σὲ κάψω. Ἡ Ἐκ­κλησία μας ἔχει ἐλευθερία· ἔ­χει τὸ φιλελεύθε­ρο καὶ δημοκρατικὸ ἢ ἐν ἐκ­κλησιαστικῇ γλώσσῃ τὸ συνοδικόν. Ἡ Ἐκκλησία μας δὲν δέ­χεται, ὅτι ὁ ἕνας ἔχει τὸ ἀλάθητο. Τὸ ἀλάθητο, τὸ νὰ μὴ σφάλλῃ, οἱ παπικοὶ λένε ὅτι τὸ ἔχει μόνο ὁ πάπας· ὅ,τι πεῖ αὐτὸς εἶνε ἀλάθητο, δὲν σφάλλει ποτέ. Ἀντίθετα ἐμεῖς λέμε, ὅτι τὸ ἀ­λά­θητο δὲν τὸ ἔχει ἕνας, ἔστω κι ἂν εἶνε Βασίλει­ος, Χρυ­σόστομος, Ἀντώνιος· τὸ ἀλάθητο τὸ ἔχει ἡ Ἐκκλησία σὲ Συνόδους οἰκουμενικὲς ἢ τοπικές.
Καὶ ὄχι ἁπλῶς σὲ τοπικὲς καὶ οἰκουμενικὲς συνόδους. Γιατὶ μπορεῖ νὰ μαζευτοῦν καὶ χίλιοι ἀκόμη δεσποτάδες καὶ νὰ βγάλουν μία ἀ­πόφασι. Νομίζετε ὅτι ἀρκεῖ αὐτὸ γιὰ νὰ εἶνε αὐτὴ μία ἁγία Σύνοδος; Γιὰ νὰ ὀνομασθῇ μία σύνοδος οἰκουμενικὴ ἢ τοπική, ἐκτὸς τοῦ ὅτι αὐτοὶ πρέπει προηγουμένως νὰ νηστέ­ψουν καὶ νὰ παρακα­λέ­σουν τὸ Θεὸ νὰ ἔλθῃ ἐπ᾽ αὐ­τοὺς Πνεῦμα ἅγιο, χρειάζεται καὶ κάτι ἄλλο. Μπορεῖ νὰ γίνῃ καὶ σήμερα μιὰ τοπικὴ σύνοδος, νὰ μαζευτοῦν ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι· ἀλλὰ γιὰ νὰ εἶνε ἡ συνέλευσίς τους ἁγία Σύν­οδος καὶ ὄχι σύνοδος παρανομούντων, πρέπει, μόλις βγῇ καὶ ἀκουστῇ ἡ ἀπόφασις, ν᾽ ἀναπαύσῃ τὸ λαό. Τί ὅρους ἔχει θέσει ἡ Ἐκκλησία μας! Ἔβγαλε λόγου χάριν ἡ σύνοδος μιὰ ἀπόφασι; πρέπει ὅλο τὸ πλήρωμα, μικροὶ καὶ μεγάλοι, νὰ ποῦν «Μάλιστα, ἐδῶ εἶνε ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ», νὰ ἐπι­δοκιμάσουν δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ ἀποφάσισε ἡ σύνοδος. Ἐὰν ὁ εὐσεβὴς λαὸς διαφωνήσῃ –δὲ μᾶς ἐνδιαφέρουν οἱ αἱρετικοὶ ποὺ διαφωνοῦν, ἐννοοῦμε τοὺς πιστούς, τοὺς μοναχούς, αὐ­τοὺς ποὺ πονοῦν τὴν Ἐκκλησία–, ἐὰν αὐτὸς ὁ λαὸς διαφωνήσῃ, τότε ξέρετε τί θὰ γίνῃ; Ἡ σύνοδος δὲν θὰ εἶνε ἁγία, ἀλλὰ θὰ ὀνο­μασθῇ λῃστρική. Καὶ ἔχουμε τέτοιες συνόδους στὴν ἐκκλησιαστι­κὴ ἱστορία. Ὥστε κριτή­ριο πάνω ἀπ᾿ ὅλα εἶνε ὁ λαός, αὐτὸς εἶνε ὁ φύλακας τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει τὸ φιλελεύθερο καὶ συνοδικόν. Ἀπόδειξις αὐτοῦ εἶνε ὅτι στὶς χειροτονίες λαμβάνει μέρος ἀπαραιτήτως ὁ λαός. Ὑπάρχει κανόνας! Ἄλλο τώρα ὅτι πήραμε τοὺς κανόνες καὶ τοὺς θάψαμε. Οἱ κανόνες λένε· δὲν ἐπιτρέπεται διᾶκος ἢ παπᾶς ἢ δεσπότης νὰ χειροτονηθῇ νύχτα μὲ κλειστὲς πόρτες. Ὄχι, δὲν εἶνε ὑπόθεσις οἰκογενειακή, τεσσάρων – πέντε ἀνθρώπων. Θὰ χειροτονηθῇ Κυρι­ακὴ ἢ μεγάλη ἑορτή, καὶ θὰ εἰδοποιηθῇ νὰ πα­ρίσταται ὅλος ὁ λαὸς ποὺ θὰ τὸν ἔχῃ ποιμένα. Καὶ πρὶν τὴ χειροτονία ὁ προεστὼς θὰ ρωτή­σῃ· –Εἶνε ἄξιος; Ἐὰν ἀπὸ τὸ ἐκκλησίασμα ἀκου­στῇ φωνὴ «ἀνάξι­ος», τί λένε τὰ βιβλία, οἱ κανό­νες; – ἄλλο τὸ τί γίνεται τώρα· ἡ Ὀρθοδοξία λέει· θὰ σταματήσῃ ἡ χειροτονία καὶ ὁ ἀρχιερεὺς ποὺ ἔχει συνείδησι τῆς ἀποστολῆς του θὰ πῇ· –Ποιός φωνάζει; Ἔλα ἐδῶ, παιδί μου. Τί ἔχεις νὰ πῇς γιὰ τὸν χειροτονούμενο; –Ἔ­χω αὐτὰ κι αὐτά… –Πολὺ καλά. Ἀναβάλλεται ἡ χειροτονία γιὰ δύο μῆνες· δὲν χάθηκε ὁ κόσμος. Καὶ στὸ διάστημα αὐτὸ θ᾿ ἀποδειχθῇ, ἂν οἱ κατηγορίες ἀληθεύουν ἢ εἶνε συκοφαντία. Καὶ ἂν μὲν εἶνε συκοφαντία, οὐαὶ καὶ ἀλ­λοίμονο στὸν συκοφάντη. Ἂν ὅμως γίνουν ἀ­νακρίσεις, ἐξετασθοῦν μάρτυρες καὶ ἀποδειχθῇ ὅτι οἱ καταγγελίες ἀληθεύουν, τότε ἡ χειροτονία ματαιώνεται. Δυστυχῶς τώρα, ὄχι πέντε – δέκα, ἀλλὰ ὅλη ἡ Ἑλλάδα νὰ φωνά­ξῃ «ἀνάξιος», αὐτοὶ μὲ τὴ δύναμι ποὺ διαθέτουν, μὲ βίαια μέσα, χειροτονοῦν τοὺς ἀναξί­ους. Σᾶς λέω ὑπευθύνως· χειροτονίες ποὺ γίνονται μὲ φωνὲς «ἀνάξιος», εἶνε ἀντικανονικές.
4. ΑΓΙΟΤΗΣ. Τὸ ἑπόμενο χαρακτηριστικὸ γνώ­ρισμα τῆς Ὀρθοδοξίας ποιό εἶνε; Read more »

Κυριακὴ Α΄ Νηστειῶν
Σάββατο 8 Μαρτίου 2014 ἑσπέρας

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ
π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ (Α΄)

(ἱερὰ παράδοσις & θεία εὐχαριστία)

Σήμερα ἑορτή, ἀγαπητοί μου· εἶνε μία ἀπὸ τὶς λαμπρότερες ἑορτὲς τῆς Ἐκκλησίας μας, Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας.
Τί εἶνε ἡ Ὀρθοδοξία; Θὰ προσπαθήσω νὰ σᾶς δώσω μιὰ εἰκόνα της.

* * *

   1. ΙΕΡΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΣ. Ἂν ὑπάρχῃ μιὰ λέξι ποὺ χαρακτηρίζει τὴν Ἐκκλησία μας, εἶνε ἡ λέξι παράδοσις. Ὀρθοδοξία ἴσον παράδοσις.
Τί θὰ πῇ παράδοσις; Ὑποθέστε, ὅτι ἕνας ἔ­χει ἕνα θησαυρό, ἀπὸ 100 πολύτιμα πε­­τράδια, καὶ τὰ ἐμπιστεύεται σὲ καθένα ἀ­πὸ μᾶς καὶ μᾶς λέει· Πάρτε αὐτὰ τὰ πετράδια καὶ νὰ προσέξτε νὰ τὰ φυλάξετε· θὰ ἔρ­θω πάλι νὰ τὰ παραλάβω· δὲν πρέπει νὰ λεί­πῃ οὔ­τε ἕνα· ἑκατὸ σᾶς ἔδωσα, ἑκατὸ θὰ μοῦ πα­ραδώσετε. Προσέ­­ξτε ἀκό­μη νὰ μὴ ἀντικαταστήσετε ἕνα πραγμα­τικὸ πε­τρά­δι μὲ κάποιο ψεύτικο… Παραβολι­κὸς ὁ λό­γος· θησαυρὸς ἀνεκτίμητος εἶνε ἡ Ὀρθο­δοξία. Πετράδια ποὺ ἀστράφτουν εἶ­νε ἡ διδα­σκαλία της. Καὶ φύλακας, στὸν ὁ­ποῖον ὁ Κύρι­ος ἔχει ἐμπιστευθῆ αὐτὸ τὸ θησαυρό, εἴμαστε ὅλη ἡ Ἐκκλησία, κλῆρος καὶ λαός, καὶ μάλιστα ὁ λαός· αὐτὸς εἶ­νε ὁ φύλακας τῆς Ὀρθοδοξίας. Πρέπει νὰ προσέ­ξουμε τὸ θησαυρό μας. Γι᾿ αὐ­τὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος φωνάζει· «Στήκετε, καὶ κρατεῖ­τε τὰς παραδόσεις τὰς ὁποίας ἐδιδάχθη­τε εἴ­τε διὰ λόγου εἴτε δι᾽ ἐπιστολῆς ἡμῶν» (Β΄ Θεσ. 2,15).
Νὰ φοβούμεθα κρατώντας τὸν πολύτιμο θησαυρό. Ὅπως ἕνα παιδάκι ποὺ ἡ μητέ­ρα τοῦ δίνει ἕνα χρυσὸ νόμισμα κι αὐτὸ τὸ κάνει κομ­πόδεμα, καὶ προσέχει μὴν τὸ χάσῃ, ἔτσι κ᾽ ἐμεῖς αὐτὸ ποὺ μᾶς παρέδωσαν γενεὲς γενεῶν νὰ τὸ κρατήσου­με πολὺ προσεκτικά. Νὰ ἀγρυπνοῦ­με, μήπως μία γενεὰ παραδώσῃ στὴν ἄλλη κάτι λιγώτερο ἀπ᾿ ὅ,τι παρέλαβε. Ἂν ἡ δική μας γενεὰ ἀ­πὸ τὰ 100 πετράδια παραδώσῃ στὴν ἄλ­λη 99, ἡ ἄλλη γενεὰ θὰ παραδώσῃ στὴν ἑπομένη 98, ἡ ἄλλη γενεὰ θὰ παραδώσῃ 97 κ.ο.κ.. Ξέρετε ποῦ θὰ φθάσουμε ἔτσι; Ἀφαιρώντας ἕνα – ἕ­να τὰ πετράδια ἀπ᾿ αὐτὸ τὸ στέμμα τῆς Ὀρ­θοδοξίας, θὰ φθάσουμε σὲ μία γενεὰ μακρι­­νὴ στὴν ὁ­ποία θὰ λεγώμαστε ὀρθόδοξοι ἀλλὰ δὲν θὰ εἴ­μαστε πλέον ὀρθόδοξοι. Νά ἔχουμε ἐπίσης φόβο μήπως κάποια γενεὰ παραδώσῃ στὴν ἄλλη κάτι διαφορετικὸ ἀπ᾽ ὅ,τι παρέλαβε, μήπως γίνῃ νοθεία τοῦ ἀληθινοῦ πνεύμα­τος τοῦ εὐαγγελίου τῆς Ἐκκλησίας μας.
Οἱ ὀρθόδοξοι πιστεύουμε σὲ ὅ,τι παρέλαβαν καὶ δίδαξαν οἱ ἅγιοι πατέρες· ἡ Ἐκκλησία μας εἶνε Ἐκκλησία τῶν πατέρων. Πιστεύουμε σ᾽ αὐτὰ ποὺ οἱ πατέρες παρέλαβαν ἀπὸ τοὺς ἀ­ποστόλους, σ᾿ αὐτὰ ποὺ οἱ ἀπόστολοι παρέλα­βαν ἀπὸ τὸ Χριστό, σ᾽ αὐτὰ ποὺ ὁ Χριστὸς παρέ­λαβε ἀπὸ τὸν οὐράνιο Πατέρα. Ἀ­πὸ ᾽κεῖ ἀρ­χίζει ἡ παράδοσις, ἐκεῖ εἶνε ὁ πρῶ­τος κρίκος. Ὅπως ὁ πολυέλεος –ποὺ ἔχει συμβολισμό– κρέ­μεται ἀ­πὸ μιὰ ἁλυσί­δα, τῆς ὁποί­ας ὁ πρῶτος κρί­κος εἶνε πιασμένος ἐπάνω στὸν τροῦλλο, ἔτσι καὶ ἡ παράδοσις εἶνε μία σειρὰ κρίκων, χρυσῆ ἁ­λυσίδα μὲ πολλοὺς κρίκους. Ὁ πρῶτος κρίκος εἶνε ἡ ἁγία Τριάς, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀπὸ ᾽κεῖ κατόπιν κατεβαίνουμε· ἀκολουθοῦν οἱ ἀπόστο­λοι, μετὰ οἱ πατέρες, καὶ προχωρώντας φθάνουμε ἕως ἐ­μᾶς, μέχρι τὴ γενεά μας. Χρειάζεται μεγάλη προσοχὴ νὰ μὴν ἀδυνατίση καὶ νὰ μὴ σπάσῃ κανένας κρίκος, νὰ μὴ γίνῃ ἀλ­λοίωσις τῆς διδασκαλίας ποὺ παραλάβαμε.
Ἡ Ὀρθοδοξία εἴπαμε εἶνε θησαυρός, εἶ­νε χρυσός. Καὶ ἔτσι, σὰν χρυσὸ νόμισμα, κυκλοφορεῖ στὸν κόσμο διὰ μέσου τῶν γενεῶν. Ἀλ­λὰ στὴν ἀγο­ρὰ κοντὰ στὰ γνήσια χρυσᾶ νομίσματα κυκλο­φοροῦν καὶ κίβδηλα, κάλπικα. Ἢ μπορεῖ κάποιοι ἀπατεῶνες μὲ μιὰ λίμα νὰ φθεί­ρουν ἕνα χρυσὸ νόμισμα ἀφαιρώντας κάτι ἐ­λάχιστο ἀ­πὸ τὴν ἀξία του. Γι᾽ αὐτὸ βρέθηκε μη­χά­νημα, μέσα στὸ ὁποῖο ῥίχνουν ὅλα τὰ νομίσμα­τα, κι αὐτὸ κάνει ἔλεγχο· κρατάει ὅσες λίρες εἶνε γνήσιες, καὶ ὅσες ἔχουν καὶ τὴν ἐλάχι­στη φθορὰ τὶς πετάει ἔξω. Ἔτσι καὶ ἡ Ὀρθο­δο­ξία· δοκιμάζει ποιά διδασκαλία ξεφεύγει ἀπὸ τὴν παράδοσι καὶ τὴν ἀπορρίπτει καὶ ποιά εἶνε σύμφωνη καὶ τὴν κρατάει, κατὰ τὸ λόγο τοῦ Παύ­λου «Στήκετε, καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις…».

2. ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ. Ἡ Ὀρθοδοξία, ἀγαπητοί μου, θεωρεῖ τὸν λόγο – τὸ κήρυγμα οὐσιῶ­δες στὴ ζωή της· γι᾿ αὐτὸ ἐ­πά­νω στὴν ἁγία τρά­πεζα ὑπάρχει τὸ Εὐαγγέλιο. Τὸ κέντρο ὅμως τοῦ βάρους πέφτει στὴ μυσταγωγία. Εἶνε μυσταγωγικὸς ὁ χαρακτήρας τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ καρδιὰ τῆς Ὀρθοδοξίας μας, ποὺ μεταδίδει τὸ αἷμα σὲ ὅλο τὸ σῶμα, εἶνε τὸ ἁγιώτατο καὶ ὑπερφυέστατο μυστήριο, ὁ μυστικὸς δεῖπνος· τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, τὸ «Λάβετε, φάγετε…» – «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες…» (Ματθ. 26,26-27. Μᾶρκ. 14,22-23), τὸ ποτήριον τῆς καινῆς διαθήκης (Λουκ. 22,20. Α΄ Κορ. 11,25).
Ἐν ἀντιθέσει μὲ τοὺς προτεστάντες, ποὺ Read more »