ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ[:Μάρκ.15,43-16,8]

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου, με θέμα:

«Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΤΟΛΜΗ»

[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 14-5-1989], (Β215)

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί μου, είναι μία τιμητική αναφορά στα πρόσωπα εκείνα που διηκόνησαν εις την ταφήν του Κυρίου μας. Γι’αυτό και η Κυριακή αυτή, δηλαδή η μετά του Θωμά ή η τρίτη Κυριακή από του Πάσχα, λογαριασμένου του Πάσχα ως πρώτη Κυριακή, ονομάζεται «Κυριακή των Μυροφόρων». Είναι αφιερωμένη εις τα πρόσωπα, σας είπα, τιμητικώς, εκείνα, που διηκόνησαν εις την ταφήν του Κυρίου. Και αυτά είναι ο ευσχήμων Ιωσήφ -βουλευτής ήτο από Αριμαθαίας, «εὐσχήμων» θα πει «άνθρωπος αξιοσέβαστος»- ακόμη ο πλούσιος Νικόδημος, που στάθηκε βοηθός του Ιωσήφ εις την ταφήν του Κυρίου και πολλές γυναίκες, οι οποίες είχαν φέρει μύρα, γι’αυτό ακριβώς και λέγονται Μυροφόρες. Ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή, ήταν η Μαρία, η μητέρα του Ιακώβου, η Σαλώμη, η Ιωάννα και πολλές ακόμη.

Αλλά ας δούμε πώς μας το διηγείται το γεγονός αυτό ο ευαγγελιστής Μάρκος, από την σημερινήν ευαγγελική περικοπή. Θα σας πω το ιερόν κείμενο σε μετάφραση: «Ήταν ημέρα Παρασκευή, παραμονή του Σαββάτου. Όταν σουρούπωσε, ήλθε ο Ιωσήφ, σεβαστό μέλος του Συνεδρίου και που κατήγετο από την Αριμαθαία, που κι αυτός ανέμενε την Βασιλείαν του Θεού. Αυτός ετόλμησε και πήγε στον Πιλάτο και του ζήτησε το σώμα του Ιησού. Ο Πιλάτος απόρησε για τον τόσο σύντομο θάνατο του Ιησού. Και αφού κάλεσε τον εκατόνταρχο, ερώτησε αν ο Ιησούς από ώρα είχε πεθάνει. Και όταν βεβαιώθηκε από τον εκατόνταρχον, εδώρισε στον Ιωσήφ το νεκρό σώμα του Ιησού. Κι εκείνος, αφού αγόρασε ένα σεντόνι και κατέβασε τον Ιησούν από τον Σταυρό, τον ετύλιξε με το σεντόνι και τον τοποθέτησε σε μνημείο που είχε λαξευθεί στον βράχο. Κατόπιν κύλισε μία ταφόπετρα και έκλεισε το άνοιγμα του μνημείου. Η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία, η μητέρα του Ιωσήφ, παρακολουθούσαν πού Τον ετοποθέτησαν. Και όταν πέρασε το Σάββατο, η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία, η μητέρα του Ιακώβου και η Σαλώμη αγόρασαν αρώματα για να πάνε να αλείψουν το σώμα του Ιησού. Και πολύ πρωί την Κυριακήν, μόλις ανέτειλε ο ήλιος, ήλθαν στο μνημείο» κ.λπ. κ.λπ.
Σας είπα ένα κύριο τμήμα της όλη ευαγγελικής περικοπής. Θα θέλαμε να μείνομε, απ’ αυτό που σας διάβασα, σε ένα σημείον, το οποίον εντυπωσιάζει· και το οποίον είναι πάρα πολύ χρήσιμο για μας. Σας διαβάζω το κείμενο: «Ἐλθὼν ᾿Ιωσὴφ ὁ ἀπὸ ᾿Αριμαθαίας, εὐσχήμων βουλευτής, τολμήσας εἰσῆλθε πρὸς Πιλᾶτον καὶ ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ ᾿Ιησοῦ». «Ήλθε ο Ιωσήφ, που κατήγετο από την Αριμαθαία, ευσχήμων, αξιοσέβαστος βουλευτής, και αφού ετόλμησε, πήγε στον Πιλάτο και εζήτησε το σώμα του Ιησού».
Γιατί άραγε ο ευαγγελιστής Μάρκος, αγαπητοί μου, έγραψε εκείνο το «τολμήσας», «αφού ετόλμησε»; Για να κατανοήσομε αυτό το ρήμα, ότι τόλμησε ο Ιωσήφ να πάει εις τον Πιλάτον να ζητήσει το νεκρό σώμα του Ιησού, αρκεί να δούμε το κλίμα, θα λέγαμε, των ημερών εκείνων, πόσο φορτισμένο ήτο. Μπορεί ο λαός να αγαπούσε τον Ιησούν, αλλά οι άρχοντες τον φθονούσαν και τον μισούσαν θανασίμως. Αν κάποιος έδειχνε μιαν εύνοιαν εις τον Ιησούν, ο οποίος ήδη είχε καταδικαστεί με την κατηγορίαν ότι ήτο πλάνος και βλάσφημος -δεν έλεγε, κατά τους ισχυρισμούς των αρχόντων, ότι είναι ο κατεξοχήν Υιός του Θεού; Συνεπώς προσέβαλε την πατρώαν θρησκείαν και εξομοίωνε τον εαυτόν του με τον Θεόν. Πού να εγνώριζαν οι ταλαίπωροι ότι ακριβώς Αυτός ο Θεός που τους μιλούσε στην Παλαιά Διαθήκη, Αυτός ήτο!
Αλλά και ακόμη διότι ο Ιησούς εστρέφετο κατά των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, όπως τον είχαν κατηγορήσει οι άρχοντες, με το να λέγει ότι είναι βασιλιάς. Και λέγαν οι κατήγοροί του: «Εκείνος που λέγει ότι είναι βασιλιάς, αντιλέγει εις τον Καίσαρα». Δηλαδή έρχεται με επαναστατική διάθεση εναντίον του αυτοκράτορος της Ρώμης, αφού βέβαια η Παλαιστίνη ήτο κάτω από την ρωμαϊκή κατοχή. Αυτά όλα, τα δύο εγκλήματα, κατά της πατρώας θρησκείας και κατά του αυτοκράτορος, εθεωρούντο πολύ σημαντικά και συνεπώς εκείνος ο οποίος θα ζητούσε, έστω και το νεκρό ακόμη σώμα του Ιησού, έριπτε τον εαυτό του σε έναν κίνδυνο άνευ προηγουμένου. Μάλιστα να πάει εις τον Πιλάτον και να ζητήσει ο Ιωσήφ και μάλιστα ο άνθρωπος που ήτο σημαντικής θέσεως, ήτο μέλος του Συνεδρίου, δηλαδή του ανωτάτου δικαστηρίου των Εβραίων. Δεν ήτο μικρής σημασίας αυτό. Για να καταλάβομε τι θα πει ότι ετόλμησε ο άνθρωπος αυτός, ο Ιωσήφ, να πάει να ζητήσει από τον Πιλάτο το νεκρό σώμα του Κυρίου.
Αλλά και οι γυναίκες δεν βρέθηκαν σε λιγότερο κίνδυνο, δείχνοντας την συμπάθειά τους προς τον Κύριο. Αρκεί να σας θυμίσω μια φράση του Ματθαίου, που λέει ότι όταν εσταυρώθη ο Ιησούς, «ἦσαν δὲ ἐκεῖ καὶ γυναῖκες πολλαὶ ἀπὸ μακρόθεν θεωροῦσαι». Έβλεπαν από μακριά. Κοντά εις τον Σταυρόν μόνο δύο πρόσωπα πήγαν. Η Θεοτόκος και ο Ιωάννης ο Ευαγγελιστής. Οι άλλοι μαθηταί είχαν εξαφανιστεί. Ούτε καν από μακριά δεν ήσαν. Οι δε γυναίκες αυτές ήσαν μακριά. Γιατί; Σας είπα. Ήταν τόλμη να πλησιάσεις κάποιον που ήδη ήταν στη δυσμένεια των αρχόντων και ας πούμε, για μια στιγμή, και του λαού.
Αυτές οι γυναίκες όταν απεφάσισαν να επισκεφθούν το μνημείον, βεβαίως αγνοούσαν ότι το μνημείον εφρουρείτο από Ρωμαίους στρατιώτες και είχαν πάει πολύ πρωί, ακριβώς για να αποφύγουν τα μάτια των πολλών. Να μην τις δουν. Ήθελαν, αλλά εφοβούντο για μια στιγμή, να μην τις δουν.
Κάτω, λοιπόν, από αυτές τις συνθήκες, επαναλαμβάνω, έγραψε ο Ευαγγελιστής Μάρκος το ρήμα «τολμώ». Ότι ετόλμησαν. Αυτή, όμως, η τόλμη είναι σπουδαία. Και συνεπώς είναι ζητητέα. Δηλαδή πρέπει να την αναζητήσομε και για τον εαυτόν μας.
Τι είναι η τόλμη; Τόλμη είναι το θάρρος, είναι η αφοβία, είναι το ρίψιμο εις τον κίνδυνον. Και αν μεν η τόλμη είναι επί αγαθών πραγμάτων, τότε είναι αξιοθαύμαστη και αξιέπαινη. Αν, όμως, η τόλμη αυτή είναι επί κακών πραγμάτων, τότε είναι άμυαλη και συνεπώς κατακριτέα. Πολύ θα επιθυμούσα να προσέξομε και τις δύο αυτές θέσεις της τόλμης. Την κακήν τόλμην και την καλήν τόλμην. Για να έχομε, όμως, μία καλή εικόνα και από τις δυο, ας δούμε πρώτα την ασύνετη εκείνη τόλμη, να την δούμε λίγο κοντά, όπως τουλάχιστον η Αγία Γραφή μάς την παρουσιάζει.
Άμυαλα τολμηρός, άμυαλα τολμηρός στάθηκε ο Αδάμ και η Εύα. Ήτο πραγματικά μία ανόητη τόλμη, να φύγουν από την υπακοή του Θεού και να βρεθούν εις την παράταξη του σατανά και να τηρήσουν την εντολή του σατανά και όχι την εντολή του Θεού. Αυτό βέβαια, επειδή ήταν μία τόλμη άμυαλη, ανόητη, εγκληματική, γι’αυτό και εκόστισε πάρα πολύ εις τον Αδάμ και την Εύα, τους πρωτοπλάστους, με τις γνωστές συνέπειες, προπαντός με την συνέπεια του θανάτου· και του πνευματικού και του λεγομένου «βιολογικού θανάτου». Αυτή η τόλμη τους στάθηκε, θα λέγαμε, ταυτόσημη με την θρασύτητα, την αναίδεια και την προπέτεια. Και μια απερίσκεπτη και αλόγιστη τόλμη, λογαριάζεται σαν μία αυτοκτονία. Πράγματι οι πρωτόπλαστοι σαν να ηυτοκτόνησαν. Η «Σοφία Σειράχ» μας ειδοποιεί και μας λέγει: «Μετὰ τολμηροῦ μὴ πορεύου ἐν ὁδῷ, ἵνα μὴ βαρήνηται κατά σου. Αὐτὸς γὰρ κατὰ τὸ θέλημα αὐτοῦ ποιήσει, καὶ τῇ ἀφροσύνῃ αὐτοῦ συναπολῇ». Δηλαδή: «Με απερίσκεπτα ριψοκίνδυνον άνθρωπον, μην περπατάς στον δρόμο σου, μην πολιτεύεσαι μαζί του· για να μην πέσει πάνω σου το βάρος της αλογίστου τόλμης του. Γιατί θα κάνει ό,τι θέλει και τότε θα χαθείς μαζί με την αμυαλοσύνη του και την κακοκεφαλιά του».
Και δυστυχώς, αγαπητοί μου, οι τέτοιοι τολμηροί ανήκουν σε κάθε εποχή, βέβαια και στην εποχή μας. Τέτοιον τολμηρό τον χαρακτηρίζει ο τυχοδιωκτισμός. Αυτόν που κυνηγά την τύχη του. Ζει τυχοδιωκτικά. Βλέπετε, οι τύποι αυτοί προτείνουν μεγαλεπήβολα σχέδια, επικίνδυνα σχέδια, πολλές φορές, ιδίως εις τον χώρον της οικονομίας. Σου ζητούν από σένα τα χρήματα, τα οποία κινδυνεύεις να χάσεις, γιατί έχουν σκοπούς να φτιάξουν…, να κάνουν…, αλλά είναι απερίσκεπτοι άνθρωποι, είναι άμυαλοι άνθρωποι. Δεν έχουν τόλμη που ξεκινά από την σύνεση. Έτσι, κυνηγάνε τα μεγάλα κέρδη. Όταν κυνηγάς τα μεγάλα κέρδη, δεν είσαι τυχο-διώκτης; Δεν κυνηγάς την τύχη; Όταν μάλιστα ξοδεύεις τα λεφτά σου απανωτά, για να παίρνεις λαχεία, δεν είσαι… -τι είναι το λαχείο, τύχη δεν είναι;- δεν είσαι τυχο-διώκτης; Ακόμη, για να βγάλουν χρήματα οι άνθρωποι αυτοί, δεν διακινούν παράτολμα, εννοείται πάντοτε, ναρκωτικά; Ζητάνε εύκολα να πλουτίσουν ακόμη με κρυμμένους τυχόν θησαυρούς. Έμαθαν ότι εκεί είναι θαμμένοι θησαυροί… ,εκεί δε αλληλοσκοτώνονται πολλές φορές…
Ακόμη, ο άνθρωπος ο οποίος είναι τολμηρός, αλόγιστα όμως, δεν διστάζει να κάνει και μία κλοπή και μία ληστεία. Ένας άνθρωπος ο οποίος έχει μυαλό, θα έκανε ποτέ μια κλοπή ή μία ληστεία; Ακόμη, θα τον δείτε να είναι έτοιμος, σε μία πρόταση απαγωγής, σε μία πορνεία και σε μια μοιχεία. Άνθρωπε, πώς μπαίνεις στο ξένο σπίτι; Πώς μπαίνεις μέσα στην τιμή την οικογενειακή του πλησίον σου; Τολμάς; Τολμάς; Δεν καταλαβαίνεις τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό; Αλλά είσαι τολμηρός και καυχιέσαι γι’αυτό, αλλά είσαι ασύνετα τολμηρός, άμυαλος και κακοκέφαλος. Γι΄αυτό τα κίνητρα κυρίως του τολμηρού, που έχει αυτήν την κακήν τόλμην, δεν είναι παρά η εγωπάθεια και η κενοδοξία. Έστω κι αν καμιά φορά προβάλλει και κάποιους τυχόν τυχόν αγαθούς σκοπούς.
Αυτός ο τολμηρός λέγεται «τολμητίας» και δεν έχει καμία σχέση με εκείνον που έχει μία συνετή, τολμηρή, συνετή πρωτοβουλία. Μας θυμίζει εκείνο το της παραβολής του μεγάλου Δείπνου, που κάποιος -πάνω στον εκκλησιαστικό χώρο αυτό- που μπήκε μέσα στους βασιλικούς γάμους του υιού του βασιλέως, που δεν είναι παρά ο Μυστικός Δείπνος, το Σώμα και το Αίμα του Χριστού που παρατίθεται, μπήκε μέσα «μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου», μας λέει η παραβολή. Δεν είχε ένδυμα γάμου. Και πάει ο βασιλιάς, ο πατέρας του υιού του βασιλέως, του λέει: «Ἑταῖρε(:Φίλε), πῶς εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου;». «Πώς ετόλμησες και μπήκες εδώ μέσα, μη έχων ένδυμα γάμου;». Και ξέρετε ποιο είναι το ένδυμα του γάμου. Η προετοιμασία για την Θεία Κοινωνία. Δηλαδή «πώς τόλμησες», να το πούμε με λόγια από την πράξη, «πώς τόλμησες να κοινωνήσεις; Αφού δεν είσαι έτοιμος. Πώς τόλμησες; Είσαι τολμητίας». Είναι η κακή αυτή, θα λέγαμε, τόλμη. Μάλιστα, λέγει εκεί στην παραβολή: «Ὁ δὲ ἐφιμώθη». «Το βούλωσε». «Ἐφιμώθη». Γιατί; Δεν είχε τίποτα να πει. Κι αυτό δείχνει ακριβώς την επικίνδυνη περιπέτειά του. Να μπει μέσα στο δείπνο, στο βασιλικό τραπέζι, χωρίς να έχει το ένδυμα του γάμου. Αλλά, όπως λέγει πάλι η Σοφία Σειράχ: «Καί ψυχή τολμηρά ἐξαρθήσεται». Δηλαδή: «Θα χαθεί μία τέτοια ψυχή η οποία κάνει παράτολμες πράξεις, άμυαλες και ασύνετες».
Θα ήθελα να σας θύμιζα ακόμη από τις παραβολές, δύο παραβολές είναι του Κυρίου, του οικοδόμου του πύργου. «Κάποιος», λέει, «άρχισε, έβαλε θεμέλια, να κτίσει πύργον ολόκληρον». «Μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ», «δεν είχε χρήματα να ολοκληρώσει το έργον, το άφησε μισοτελειωμένο». Τόλμησες; Δεν κάθισες να λογαριάσεις; «Δεν κάθισε», λέει, να ψηφίσει την δαπάνην». Να λογαριάσει την δαπάνη. Πού πας, άνθρωπε; Τι τολμάς; Εκείνα που είναι πάνω από τις δυνάμεις σου;
Ή του εκστρατεύοντος βασιλέως την παραβολή· ο οποίος εκστρατεύει εναντίον του άλλου βασιλέως, ενώ δεν έχει δυνάμεις. Πού πας, άνθρωπε; Τι πας να κάνεις;
Τι είναι, λοιπόν, τόλμη; Αυτή είναι η κακή, που είπαμε. Είναι όμως και η αγαθή. Λέγει ο Πίνδαρος (η τόλμη λέγεται και «τόλμα»): «Τόλμα καλόν». Είναι το θάρρος για καλές και γενναίες πράξεις. Είναι το θάρρος που παίρνει ο τολμηρός να επιχειρήσει να υπομείνει κάτι το φοβερό ή το δύσκολο. Αυτό έκανε ο Ιωσήφ. Αυτό έκανε και ο Νικόδημος. Αυτό έκαναν και οι γυναίκες αυτές οι Μυροφόρες. Τόλμη έδειξαν, αλλά επί αγαθού πράγματος. Δεν ήσαν άμυαλοι όλοι αυτοί που ξεκίνησαν γι’ αυτήν την … προσέξτε- κηδεία του Ιησού. «Κηδεία» θα πει φροντίδα για την ταφή Του. Κι αυτή η τόλμη, στάθηκε γι’ αυτούς, αυτά τα πρόσωπα που σήμερα τιμούμε στην Εκκλησία, αιώνιον μνημόσυνον. Και εδώ εις την γην αλλά και εις τον ουρανόν.
Και ότι η τόλμη αυτή, θα λέγαμε, η υπέρβαση του φόβου, ξεπερνάς τον φόβο σου, δεν είναι μόνον σε κάποια έκτακτα περιστατικά της ζωής, αλλά είναι – προσέξτε αυτό το σημείο- η ανάληψις τρόπου ζωής. Δηλαδή να αναλάβεις έναν τρόπον ζωής, που αυτός ο τρόπος της ζωής, συγκεκριμένα ο χριστιανικός τρόπος της ζωής είναι μία ειρωνεία αβάστακτη, όταν οι άλλοι σε ειρωνεύονται. Είναι, ακόμη, ένας κίνδυνος να γίνεις αποσυνάγωγος, εν ευρεία εννοία. Ίσως να μην προαχθείς στη θέση σου, ίσως να μην μπεις στους κοινωνικούς κύκλους, ακόμη να διωχθείς, ακόμη και να μαρτυρήσεις. Δεν είναι ακίνδυνο. Στην δύσκολη, ιδίως, εποχή μας, το να είσαι Χριστιανός -να είσαι όμως Χριστιανός- αυτό είναι μία τόλμη. Σήμερα, ένας νέος και μια νέα, για να επιχειρήσουν να μείνουν μέσα στην εγκράτεια και την παρθενίαν, το ακούσατε; Παρθενίαν, όχι για το κορίτσι μόνο, και για το αγόρι, ακούσατε; Είναι μία τόλμη! Είναι μία μεγάλη τόλμη, όχι γιατί θα μπορούσαν οι άλλοι να κοροϊδεύουν αλλά γιατί θα έπρεπε να αντέξουν εις τον ισχυρόν πειρασμόν της εποχής. Διότι αναλαμβάνει το βάρος, με τόλμη πάντοτε, αυτής ακριβώς της εν παρθενία, της εγκρατούς ζωής.
Γενικότερα θα λέγαμε, για να φέρεις το όνομα «Χριστιανός» με συνέπεια, χρειάζεται τόλμη. Και για να γίνεσαι ομολογητής Χριστού απαιτείται τόλμη. Σας θυμίζω από την Ιερά Ιστορία, από την Παλαιά Διαθήκη κυρίως, τους τρεις Παίδας, που τόλμησαν να μην κάμψουν γόνυ στη χρυσή εικόνα του Μαρδούχ, του πολιούχου της Βαβυλώνος. Και τότε εθύμωσε ο Ναβουχοδονόσορ, διότι αυτό ήταν μία τόλμη και τους πέταξε μέσα στα επταπλάσια πυρωμένο καμίνι. Δηλαδή φοβερά πυρωμένο καμίνι. Και ήλθε ο Κύριος και τους έσωσε. Δεν κάηκαν παρά μόνον τα σχοινιά που ήσαν δεμένα τα χέρια τους και τα πόδια τους. Ούτε η στολή τους δεν εκάηκε μέσα σε εκείνο το πυρωμένο καμίνι.
Μόνο, πρέπει να σας πω, ότι πριν από αυτό είχαν δείξει μίαν άλλην τόλμην. Ήσαν αιχμάλωτοι, ήσαν πανέξυπνοι. Είχαν καταλάβει σπουδαίες θέσεις. Είχαν εκπαιδευτεί μέσα στα ανάκτορα του Ναβουχοδονόσορος. Και κατ’ εντολή του έπρεπε να τρώγουν από το βασιλικό τραπέζι. Ό,τι έτρωγε ο βασιλιάς, έπρεπε να τρώγουν κι αυτοί. Ναι, αλλά τα παρατιθέμενα κρέατα, πρώτον ήσαν ειδωλόθυτα, θυσιασμένα στα είδωλα και δεύτερον, ήσαν και κρέατα που απηγορεύετο να φαγωθούν από τον νόμο. Όπως φερειπείν το χοιρινό κρέας. Και πηγαίνουν και λέγουν στον μάγειρα… ο οποίος μάγειρας ήτανε σύμβουλος του βασιλιά: «Σε παρακαλούμε δώσε μας όσπρια». Επί μονίμου βάσεως νηστεία. Το ακούσατε; «Α, δεν μπορώ», λέει, «διότι αν αδυνατίσετε, τι λόγο θα δώσω στον βασιλιά;». «Δοκίμασε δέκα μέρες και αν αδυνατίσουμε, τότε να μας δώσεις να φάμε». Και, αγαπητοί μου, όχι μόνον δεν αδυνάτισαν, αλλά ήσαν ακμαιότατοι. Και κάτι ακόμη. Όταν ήρθε ο καιρός των εξετάσεων, τους έδιωξε όλους τους άλλους ο Ναβουχοδονόσορ, διότι όταν έχεις ευημερία, τρως και πίνεις καλά, το μυαλό δεν είναι λεπτό. Γι’αυτό λέγαν οι αρχαίοι ότι «Γαστέρα παχιά -δηλαδή τρως, τρως, τρως…- δεν απεργάζεται νουν λεπτόν». Τους έδιωξε όλους και κράτησε αυτούς τους τρεις μόνον. Πριν, λοιπόν, κατέβη ο άγγελος και τους σώσει μέσα στο καμίνι, κι αυτός ο άγγελος ήταν ο μετέπειτα Ενανθρωπήσας Ιησούς Χριστός, ο Θεός Λόγος, και τους έσωσε, προηγουμένως είχαν τηρήσει τις εντολές του Θεού, που ομιλούσαν για το θέμα των φαγητών, τι έπρεπε να τρώνε.
Ακόμα, ο Δανιήλ απετόλμησε να κάνει προσευχή από το ανοιχτό παράθυρο του δωματίου του, κι αυτό του κόστισε να τον ρίξουν στον λάκκο των λεόντων. Και τον έσωσε και εκεί ο Θεός, αδρανοποιώντας τους λέοντας.
Ακόμη, σας θυμίζω την Εσθήρ. Προκειμένου να αποτρέψει εκείνο το βασιλικό διάταγμα του Αρταξέρξου, είπε, ως βασίλισσα που ήτο, αλλά ήταν πολύ περιορισμένες οι δικαιοδοσίες της βασιλίσσης, επρότεινε την τιμωρία του Αμάν, είναι ολόκληρη ιστορία, δεν σας την λέγω παρά μόνον έναν υπαινιγμό κάνω.
Αλλά σε τόλμη υπερέβαλε τους πάντας η Ιουδήθ. Κυκλώθηκε η πόλη της από τους Βαβυλωνίους, με στρατηγόν τον Ολοφέρνην. Κατάφερε και μπήκε μέσα εις το στρατόπεδο των εχθρών της πατρίδος της και του πήρε το κεφάλι! Τ’ ακούτε; Η ίδια λέγει, στο βιβλίο της εκεί, έφυγαν δε πανικόβλητοι οι Βαβυλώνιοι και γλύτωσαν οι Εβραίοι. Και λέγει η ίδια: «Ἔφριξαν Πέρσαι τήν τόλμαν αὐτῆς, καὶ Μῆδοι τὸ θράσος αὐτῆς ἐρράχθησαν». Δηλαδή «Έφριξαν», λέγει, «οι Πέρσες για την τόλμη της, οι δε Μήδοι, αυτοί», λέγει, συνετρίβησαν όταν έμαθαν το γεγονός». Ολόκληρος στρατηγός, που απειλούσε τους πάντας και τα πάντα, του πήρε το κεφάλι στα γρήγορα μια γυναίκα! Τόλμη φοβερή. Με την ευκαιρία, διαβάστε, σας παρακαλώ, το βιβλίο «Ἰουδήθ» στην Παλαιά Διαθήκη. Είναι ωραιότατη ιστορία.
Θέλετε να συνεχίσομε; Και ο Τωβίτ πέρασε τα πάνδεινα γιατί έθαψε τους νεκρούς, που τους τιμωρούσαν οι Ασσύριοι και τους πετούσαν έξω από το τείχος για να τους φάνε οι λύκοι και τα κοράκια. Αυτό του κόστισε. Αλλά πήρε την ευλογία του Θεού.
Τόλμη έδειξαν και τα επτά παιδιά της Σολομονής, οι επτά Μακκαβαίοι, προπαντός, όμως, η μητέρα τους. Μέχρι τους μάρτυρες όλων των αιώνων και όλων των εποχών, εκεί συναντούμε την τόλμη. Ιδιαίτερα δε σε εκείνους, οι οποίοι δέχτηκαν την μουσουλμανική περιτομή, όπως είναι ο άγιος Γεδεών ο καθ’ ημάς, όπως είναι ο άγιος Κωνσταντίνος ο Υδραίος και πήγαν και είπαν: «Αρνούμαι αυτό το οποίο σεις μου κάνατε, την περιτομή, δηλαδή, την μουσουλμανική. Εγώ πιστεύω εις τον Χριστό μου». Με αποτέλεσμα το μαρτύριο.
Αγαπητοί μου, η εχέφρων τόλμη, η μυαλωμένη τόλμη, είναι ένα χάρισμα. Είναι μια αρετή. Εκείνο που την ατσαλώνει είναι η πίστις. Όπως λέγει στην προς Εβραίους ο Απόστολος Παύλος: «Πίστει ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός». Και υπαινίσσεται εδώ τους τρεις Παίδας και τον Δανιήλ. Αλλά και η αγάπη στέκεται κίνητρον της τόλμης. Να πω… τι να πω; Ο Ιωσήφ, ο Νικόδημος, οι Μυροφόρες, αυτές, γυναίκες, από αγάπη επήγαν να κηδεύσουν το σώμα του Ιησού Χριστού, για να μην το φάνε τα κοράκια επάνω εις τον Σταυρόν. Πετούσαν τα σώματα να τα φάνε τα κοράκια και τα αγρίμια… Γιατί αγαπούσαν τον Κύριον. Και επεχείρησαν αυτό το τόλμημα. Όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος: «Ἡ ἀγάπη οὐ ζητεῖ τά ἑαυτῆς -Δεν με νοιάζει τι θα γίνω εγώ. Αρκεί να κάνω αυτό που αγαπώ-, πάντα ὑπομένει». Είναι καταπληκτικό! Και η τόλμη δεν είναι μία αρετή περιστατική. Αλλά χρειάζεται μια τόλμη στην καθημερινότητα. Για να αποδώσεις το δίκαιον θέλει τόλμη. Όταν μάλιστα το περιβάλλον σου διαστρεβλώνει το δίκαιον. Για να αποδώσεις την αλήθειαν, θέλει τόλμη. Γιατί το περιβάλλον διαστρέφει την αλήθειαν. Στην εποχή μας, μάλιστα, χρειάζεται κάθε στιγμή αυτή η τόλμη, για να ζήσεις όντως χριστιανικά, αντίθετα εις το κοινόν ρεύμα.
Τόλμη χρειάζεται,ακόμη να αποκαλύπτεις και το αληθινόν πρόσωπον της εποχής σου. Αυτό που είναι η εποχή σου. Και η τόλμη, είπαμε, είναι δώρον του Αγίου Πνεύματος. Λέει ο Απόστολος Παύλος: «Οὐ γὰρ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεὸς πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως καὶ ἀγάπης καὶ σωφρονισμοῦ». Μόνον η τόλμη πρέπει να ξεκινά, μην το ξεχνούμε, από την φρόνησιν, από την πίστη, από την αγάπη και από την αλήθεια. Όχι από τίποτε άλλο. Τότε είναι η τόλμη αρετή και επαινετή.
Αγαπητοί μου, ο Ιωσήφ ο ευσχήμων, ο Νικόδημος, οι Μυροφόρες γυναίκες, είναι τα σύμβολα αυτής της αγίας τόλμης.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
• Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
• https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_436.mp3