ΠΝΕΥΜΑ Ο ΘΕΟΣ

«Πνεῦμα ὁ Θεός καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν» (Ιωάν. 4, 24)

Ηχητικό τό τελευταῖο ἀπόσπασμα τῆς ὁμιλίας τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης,Πρεσπῶν & Ἐορδαίας
Αὐγουστίνου τήν Κυριακή τῆς Σαμαρείτιδος του 1978

Περίληψη ὁλόκληρης τῆς ἀπογευματικης ὁμιλίας τοῦ π. Αὐγουστίνου

Ἔγινε στην αἰθουσα ὁδ. Ζωοδόχου Πηγῆς 44, στην Ἀθηνα, την Κυριακή τῆς Σαμαρείτιδος, στις 28-5-1978

Στὶς 26 Μαρτίου (1978) σᾶς μίλησα μὲ θέμα: Κλεῖστε τὶς τηλεοράσεις καὶ στὸ τέλος μοιράσαμε τὴ «Σπίθα». Πόσοι τὸ ἐφαρμόσατε; Οἱ περισσότεροι δὲν τὶς κλείσατε. Ἐν τούτοις ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ ἐφαρμόζουν τὰ λόγια αὐτά. Ἔλαβα γράμμα ἀπὸ τὸ Λονδῖνο· ἕνα Ἄγγλος διάβασε τὴν εἴδησι γιὰ τὸ κήρυγμά μας, καὶ ἀποφάσισε νὰ τὴν κλείσῃ. Εἶνε μιὰ παρηγορία αὐτὸ γιὰ τοὺς κήρυκας τοῦ εὐαγγελίου, ὅτι ὁ λόγος δὲν πάει χαμένος. Τηλεοράσεις, μανία! Καὶ ἄγγελος νὰ σᾶς τὸ πῇ, δὲν τὴν κλείνετε· καὶ ὅμως νομίζετε ὅτι εἶστε Χριστιανοί. Τώρα μάλιστα πᾶνε οἱ παλιές, οἱ ἀσπρόμαυρες, στὸ ρέμα, γιὰ ν᾿ ἀγοράσουν τὶς νέες, τὶς ἔγχρωμες, ποὺ θὰ στοιχίσουν τόσα χρήματα.
Σπείραμε ἀγκάθια· δὲν θὰ περάση πολὺς χρόνος καὶ θὰ θερίσουμε τὶς συνέπειες.
Ἀλλ᾿ ἐγὼ σήμερα θ᾿ ἀνοίξω ἄλλη τηλεόρασι, τὴν ἁγία Γραφή. Τί βλέπουμε ἐκεῖ; τὸ Πρόσωπο τὸ ὑπὲρ πᾶν Πρόσωπο, ποὺ εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦς Χριστός. Εἶνε ὁ ὡραῖος κάλλει, ὁ ποθητὸς τῶν ἐκλεκτῶν. Κάποια ψυχὴ εἶπε· «Τυράννησέ με, Θεέ μου, 100 χρόνια, ἀρκεῖ νὰ δῶ 1 στιγμὴ τὸ πρόσωπό σου». Ἀνοίγουμε λοιπὸν τὸ κανάλι ποὺ λέγεται Κατὰ ᾿Ιωάννην, στὸ 4ο κεφάλαιο. Τὸ μεγαλύτερο θαῦμα εἶνε ἡ μεταβολη τῆς καρδίας μας, ἡ ἀναγέννησίς μας. Περιγράφεται ἐκεῖ πῶς ἕνα κάρβουνο ἔγινε διαμάντι, πῶς ἕνα κοράκι ἔγινε περιστέρι. Εἶνε ἡ Σαμαρεῖτις, ἡ Φωτεινή. Βλέπουμε τὸ Χριστὸ νὰ ξεκινάῃ μὲ τὰ πόδια ἀπὸ τὰ ᾿Ιεροσόλυμα.

Σήμερα καταργήσαμε τὰ πόδια, ἐντεῦθεν καὶ τὰ ἐμφράγματα. Πλησιάζει τὰ σύνορα ᾿Ιουδαίας καὶ Σαμαρείας. Οἱ κάτοικοι ἐχθρικῶς διέκειντο. Ὁ Χριστὸς πέρασε τὰ σύνορα. Τί μᾶς διδάσκει αὐτό· θὰ ἔρθῃ μέρα ποὺ τὰ σύνορα θὰ τὰ καταργήσῃ ὄχι ὁ ΟΗΕ ἢ τὰ Σοβιέτ, ἀλλὰ ὁ Χριστός. Τότε θὰ κυματίζῃ ἡ σημαία τοῦ σταυροῦ παντοῦ. Διψασμένος ὁ Χριστὸς στάθηκε κοντὰ σὲ ἕνα πηγάδι. Σὰν κυνηγὸς καὶ σὰν ψαρᾶς ἔτσι πῆγε ἐκεῖ νὰ ῥίξῃ τὸ ἄγκιστρό του, τὴ διδασκαλία του. Γιὰ μία ψυχή! Καὶ ἐμεῖς οἱ διάδοχοί του σήμερα, ἐρωτῶ, κάνουμε τέτοιο κόπο γιὰ νὰ βροῦμε τὶς ψυχές; Ὑπάρχουν χωριὰ ποὺ δὲν πῆγε δεσπότης, παπᾶς, ἱεροκήρυκας· τὰ ἐπισκέπτονται ὅμως οἱ χιλιασταὶ ἀπὸ τὸ Μπρούκλιν. Φθάνει ὁ Χριστὸς στὴ Συχέμ. Καὶ ἐκεῖ «ἐκαθέζετο οὕτως ἐπὶ τῇ πηγῇ», πολὺ ἁπλᾶ καὶ ταπεινά. Ἁπλὸς ὁ Χριστός, χωρὶς πολυθρόνες· ἐμεῖς ἔπιπλα πανάκριβα. Γέμισαν τὰ σπίτια ἀπὸ ἄχρηστα πράγματα. Ἡ πολυτέλεια εἶνε μία ἀπὸ τὰς αἰτίας ποὺ θὰ γίνῃ ὁ τρίτος παγκόσμιος πόλεμος…..
Τὰ πουλιὰ στὶς βρυσοῦλες πίνουν νερὸ καὶ μετὰ ὑψώνουν τὸ κεφαλάκι τους σὰν νὰ λένε Θεὲ σ᾿ εὐχαριστοῦμε· ὁ ἄνθρωπος ἀγνώμων.
Διψᾷ ὁ Χριστὸς καὶ λέει Δός μου νὰ πιῶ. Καὶ ἔτσι ἀρχίζει ἕνας διάλογος, στὸν ὁποῖον ἀπὸ ὰπὸ τὰ μικρὰ ὁ Χριστὸς τὴν ὁδηγεῖ τὴ Σαμαρείτιδα στὰ μεγάλα….
Τὸ ὕψιστο σημεῖο τοῦ διαλόγου εἶνε τὸ χωρίο «Πνεῦμα ὁ Θεός». Ἐπ᾿ αὐτοῦ θέλω νὰ σᾶς πῶ λίγα λόγια. Ὅπως τὸ χελιδόνι πετώντας μόλις ἀγγίζει μὲ τὰ φτερά του τὴ θάλασσα, ἔτσι κ᾿ ἐμεῖς λίγο θὰ ψαύσουμε τὰ ἱερὰ νοήματα. «Πνεῦμα ὁ Θεός». Ὁ Θεὸς εἶνε πνεῦμα· καὶ ὁ ἄνθρωπος τί εἶνε; Μῖγμα πνεύματος καὶ ὕλης. ῾Ως σῶμα εἶνε σάρξ. Ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶνε αὐτὸ ποὺ φαίνεται· εἶνε κυρίως αὐτὸ ποὺ δὲν φαίνεται. Σὰν σῶμα ἔχει σίδερο, φώσφορο, ἀσβέστη, λίπος. Φτηνὰ πράγματα, ποὺ εὔκολα βρίσκονται. Ἀλλ᾿ ἐὰν αὐτὰ τὰ πάρῃ ὁ χημικὸς νὰ τὰ ζυμώση, δὲν μπορεῖ νὰ φτειάσῃ ἕνα ἄνθρωπο. Διότι ὁ ἄνθρωπος, πέρα ἀπὸ αὐτά, εἶνε τὸ πνεῦμα! Εἶνε σκέψις, αἴσθημα, βούλησις. Ὁ ἄνθρωπος κατὰ τὸ πνεῦμα συγγενεύει μὲ τὸ Θεό, καὶ μὲ τὸ πνεῦμα του ἐπικοινωνεῖ μὲ τὸ Θεό. Τὴν ὥρα ποὺ προσεύχεσαι πῶς ἀντιλαμβάνεσαι τὸ Θεό; Ὅταν ἤμουν μικρὸς στὸ χωριό μου, πήγαινα στὰ περιβόλια· ἐκεῖ κοίταζα ἕνα λουλούδι ποὺ λέγεται ἡλιοτρόπιο καὶ ρωτοῦσα τὴ μητέρα μου, διότι ἔχει τὴν ἰδιότητα νὰ στρέφεται διαρκῶς πρὸς τὸν ἥλιο. Ἔτσι καὶ ὁ ἄνθρωπος πρέπει να στρέφεται πάντα πρὸς τὸ Θεό. Τὴν ὥρα που προσεύχεσαι πρέπει μέσα σου νὰ ὑπάρχῃ ἡ εἰκὼν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ (ὄχι ἀγάλματα ποὺ ἔχουν οἱ εἰδωλολάτραι ἢ ἄλλα πράγματα ποὺ φαντάζοτναι οἱ μωαμεθανοί κτλ.). Ὅταν λατρεύῃς τὸ Θεό, νὰ γνωρίζῃς καὶ νὰ πιστεύῃς ὅτι ὁ Θεὸς εἶνε Τριάς, Πατὴρ Υἱὸς καὶ ἅγιον Πνεῦμα. Νὰ νιώθῃς, ὅτι εἶνε πανταχοῦ παρών· ὅπου νὰ πᾶς εἶνε ὁ Θεός. «Ποῦ πορευθῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός σου;…..
Ἐὰν ἀναβῶ εἰς τὸν οὐρανόν…, ἐὰν καταβῶ εῖς τὸν ἅδην…». Καὶ τώρα ἐρωτᾶται· ἔτσι λατρεύουμε ἐμεῖς τὸ Θεό; ἢ ὑπάρχουν παράσιτα στὴν ἐπικοινωνία μαζί του; Ἔχεις λ.χ. ἀγάπη, ὅπως ἔχει ὁ Θεός; Προσεύχεσαι· ἀλλὰ ἂν ἐκείνη τὴν ὥρα ἀκούσῃς «Βοήθεια!» πρέπει ν᾿ ἀφήσῃς τὴν προσευχὴ καὶ νὰ τρέξῃς. Διότι ἀγάπη εἶνε ὁ Θεός. Τὰ ἄκουσε αὐτὰ ἡ Σαμαρεῖτις καὶ ἔμεινε κατάπληκτος. Αὐτά, λέει, θὰ μᾶς τὰ πῇ ὁ Μεσσίας ὅταν ἔλθῃ. «Ἐγώ εἰμι», τῆς λέει ὁ Χριστός. Αὐτὴ κατεπλάγη. Ἄφησε τὴ στάμνα της, ἔτρεξε καὶ φώναξε ὅλους τοὺς χωριανούς της. Ἂν θέλετε, διαβάστε τὸν βίο της στὸν Μέγα Συναξαριστὴ ἑνὸς ἁγίου ἀνθρώπου, τοῦ Βίκτωρος Ματθαίου, στὶς 26 Φεβρουαρίου. Μετὰ ἡ Σαμαρεῖτις, ἡ Φωτεινή, περιώδευσε πολλὰ μέρη. Πῆγε καὶ στὴ Σμύρνη, ὅπου ἔπειτα οἱ Χριστιανοὶ ἔχτισαν περίφημο ναό της, ἀπὸ τὸν ὁποῖο τὸ τέμπλο μόνο σώθηκε. Ἐκεῖ ὡμίλησε τελευταία φορὰ ὁ Χρυσόστομος Σμύρνης καὶ εἶπε· «Θὰ ξημερώσουν καλύτερες ἡμερες…».
Τελειώνω. Κρατῆστε τὸ ῥητὸ «Πνεῦμα ὁ Θεός». Βγαίνοντας ἀπὸ τὸ ναό, ἐὰν ρωτήσετε τί εἶπε ὁ ψάλτης, τί εἶπε ὁ ἀπόστολος, δὲν ξέρουν νὰ σοῦ ποῦν. Παρόντες τῷ σώματι ἀλλ᾿ ἀπόντες τὸ πνεύματι, γιὰ τὸ ὁποῖο κυρίως