ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ, ΚΑΤΑ ΓΕΡΜΑΝΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ. ΟΜΑΔΑ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΠΟΥ ΕΙΔΕ ΣΩΡΓΙΑΣΜΕΝΟ ΚΑΤΩ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ, ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟΝ ΦΡΟΥΡΑΡΧΟ, ΚΑΙ  THN ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΓΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ!

Διηγειται το περιστατικο η ιδια, σημερα στην ηλικια των 97 ετων, ἀκοῦστέ την
———–

———

2018: Στο βιντεο ἡ γιαγιά Ἐλισάβετ Καπλάνογλου, γένος Ἀνθοπούλου, τῶν 97 ἐτῶν, διηγεῖται ἕνα περιστατικὸ με τους Γερμανούς, που θα ἔβαζε σε περιπέτειες την οἰκογένειά της. Δίπλα της βρίσκεται ὁ ἀδελφός της Κωσταντῖνος Ἀνθόπουλος τῶν 95 ἐτῶν.
Ἡ μητέρα της ἦταν του γένους Ζωγράφου ἀπό την Ἀργυρούπολη τοῦ Πόντου, μετὰ ἀπὸ δύο ἐξορίες και ἀφοῦ πέθανε ὁ πατέρας της στην ἐξορία κατέφυγε στην Ρωσία με τα ἀδέλφια της, για να σωθη. Το 1929 ἦρθε στην Ἑλλάδα, με τα 3 παιδιά της και τὸν ἄνδρα της. Ἐγκαταστάθηκαν στην Κοζάνη. Το μικρότερο παιδί ὁ Ἰωάννης, πάτησε νάρκα τὸ 1948 στα Σέρβια Κοζάνης και σκοτώθηκε.
Ὅταν ἦρθαν οἱ Γερμανοί κατακτηταί, στρατοπέδευσαν κοντά στο σπίτι τους. Κοντά ἦταν και το σπίτι τοῦ φρούραρχου. Κατα καιροὺς πήγαιναν ρούχα ἀξιωματικῶν, γιὰ νὰ τα πλένει ἡ μητέρα της Σοφία.
Μιὰ μέρα ἕνας γερμανὸς στρατιώτης πηγε να πάρει τα ροῦχα και ὅταν εἶδε την κόρη Ἐλισάβετ πῆγε νὰ κάνει μιὰ αἰσχρὴ χειρονομία. Ἐκείνη ἀφθόρμητα ἀντέδρασε. Ἔκανε μιὰ κίνηση για νὰ προστατευθῆ καὶ τὸν ἔσπρωξε με δύναμη. Ἐκεῖνος δὲν τὸ περίμενε, ἦταν χαλαρός καὶ ἔπεσε φαρδής – πλατής κάτω στο ἔδαφος. Την συνέχεια ἀκοῦστέ την ἀπό την ἴδια.

ΟΡΤΑΚΙΟΙ ΝΙΚΟΜΗΔΕΙΑΣ (ΒΙΘΥΝΙΑΣ )
ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ (20)

Σταύρου Π. Καπλάνογλου

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ Το Ορτάκιοϊ ήταν κωμόπολη της Βιθυνίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά την περίοδο 1650 – 1920, έξι χιλιόμετρα βορειοανατολικά στην σημερινή Γκέιβε, στον ποταμό Σαγγάριο.
Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΟ1922
Είχε 10.000 περίπου κατοίκους: 7.000 Έλληνες και 3.000 Αρμένιους.
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ
Υπήρχε στην πεδιάδα τής Βιθυνίας, στο Σαγγάριο ποταμό, το 1640, η κωμόπολη Κυβέλεια. Οι κάτοικοί της ήταν Χριστιανοί και συνεχώς καταδιωκόμενοι από τούς Τούρκους. Ἡ Κυβέλεια καταστράφηκε από πλημμύρα τού ποταμού, ενώ οι κάτοικοι διασκορπίστηκαν σε διάφορα μέρη. Οι περισσότεροι, έχοντας τον τρόμο των Τούρκων, κατέφυγαν στην ενδοχώρα, αναζητώντας ασφάλεια μέσα στην πυκνή βλάστηση και τα πανύψηλα δέντρα. Απέναντι στον Όλυμπο τής Προύσας έχτισαν με υποτυπώδη υλικά τα σπίτια τους και ονόμασαν το μικρό χωριό τους Ορτάκιοϊ.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ
Τό Ορτάκιοϊ μεγάλωσε, επεκτάθηκε, προόδευσε και έφτασε σε οικονομικό επίπεδο εμπορικής και βιομηχανικής πόλης (εργοστάσια βυρσοδεψίας, μεταξουργίας, εμπορικά καταστήματα ΕΚΚΛΗΣΙΑ Υπαγόταν εκκλησιαστικώς στην επαρχία Νικαίας, κατοικείτο από αποκλειστικώς από Έλληνες και Αρμένιους. Είχε μεγάλη Χριστιανική εκκλησία τον Άγιο Γεώργιο
ΣΧΟΛΕΙΟ
Σστο θέμα της εκπαίδευσεις ήταν καλά οργανωμένοι έχοντας πολλά σχολεία (νηπηαγωγείο,αρρεναγωγείο, παρθεναγωγείο.)
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Στο Ορτάκιοϊ της Βιθυνίας (Μεσοχώρι), πριν από την αναβίωση των Ολυμπιακών του 1896 στην Αθήνα τελούνταν «Ολυμπιακοί Αγώνες», με πλούσιο αγωνιστικό πρόγραμμα (εύφημος μνεία του θεσμού γίνεται στο δελτίο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής το 1895).
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
Οι κάτοικοι ασχολούνταν με γεωργικές εργασίες και με την σηροτροφία, ενώ υπήρχαν πέντε ατμοκίνητα βιομηχανικά κλωστήρια μεταξιού με μεγάλο εμπόριο με τις Ευρωπαϊκές χώρες. Στο εμπορικό παζάρι πού γινόταν, συγκεντρώνονταν έμποροι απ΄ όλες τις γύρω περιοχές, τόσο Έλληνες όσο και Τούρκοι
Η ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 1914-1922
ΔΙΩΞΕΙΣ ΣΤΟ ΟΡΤΑΚΙΟΙ
Το Ορτάκιοϊ απέχει τρεις ώρες από το σιδηροδρομικό σταθμό του Κεϊβές (Keyveş) . Οι κάτοικοί του ήταν αποκλειστικά Έλληνες και Αρμένιοι. Οι μεν Αρμένιοι του Ορτάκιοϊ ,αλλά και των γειτονικών χωριών εκτοπίστηκαν κατά τον Ευρωπαϊκό πόλεμο και σφαγιάστηκαν στην Ανατολή. Οι ελάχιστοι που επέζησαν από τη γενοκτονία των Αρμενίων επέστρεψαν αργότερα, με την αποκατάσταση της κατάστασης και βρήκαν τα σπίτια τους έρημα από τις λεηλασίες των τσετών. Στις 1 του Απρίλη του 1920, πολυάριθμη συμμορία τσετών, αφού περικύκλωσε την κωμόπολη, διέταξε να βρει όλος ο πληθυσμός έξω από τα όρια του Ορτάκιοϊ και να μεταβεί στο Κεϊβέν Μετά την αποχώρηση των κατοίκων, οι τσέτες μπήκαν στην κωμόπολη και αφού τη λεηλάτησαν, έκαψαν τριάντα σπίτια. Μετά απ’ αυτό, επέτρεψαν στους κατοίκους να επιστρέψουν. Οι πρώτοι διωγμοί ξεκίνησαν κατά των Αρμενίων, το 1914. Το 1914 οι ηγέτες της Τουρκίας έθεσαν σε εφαρμογή ένα σχέδιο για να «εξαφανίσουν» τον πληθυσμό των Αρμενίων που ζούσε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αν και οι αριθμοί ποικίλλουν, οι περισσότερες πηγές συμφωνούν ότι υπήρχαν περίπου 2 εκατομμύρια Αρμενίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά τη στιγμή της έναρξης της σφαγής. Πέρασαν τέσσερα χρόνια με έντονη την αγωνία για το τελεσίγραφο πού θα ερχόταν και στους Έλληνες. Τον Μάρτιο του 1920 ήρθε και η σειρά των Ελλήνων . Παραμονές του Πάσχα και ήρθαν τα κακά μαντάτα για επικείμενη επίθεση στην πόλη τους. Άρχισαν, αντί να ετοιμάζονται για την γιορτή να ετοιμάζονται για την επίθεση των Τούρκων. Την 3η ημέρα του Πάσχα εμφανίσθηκαν με πυροβολισμούς δίνοντας εντολή να φύγουν από τον τόπο τους, όπως είχαν κάνει και με τους 3000 Αρμένιους που ζούσαν εκεί παλιότερα. Κάποιοι έφυγαν ,όταν μετά από κάποιες μέρες επέστρεψαν (δεν είχαν περάσει περισσότερες από 4 ημέρες ) είδαν το 1/4 του χωριού καμένο και στους δρόμους σκοτωμένους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας που δεν είχαν μπορέσει να απομακρυνθούν. Είχαν λεηλατήσει σπίτια και μαγαζιά . Υπήρχε μια γυναίκα ζωντανή που ήταν και ήταν αυτή που τους διηγήθηκε τι συνέβη ,η Βαρβάρα Π. Ελευθεριάδου που τους έδωσε την εικόνα τί συνέβη εμπρός στα μάτια της ,σφάξαν τον άνδρα της και πολλούς συμπατριώτες της,αυτή η γυναίκα αργότερα θα καταταχθεί στον Ελληνικό στρατό, για να εκδικηθεί τον άδικο χαμό του άνδρα της και όχι μόνο.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΟΡΤΑΚΙΟΙ
ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΑ ΕΤΜΕΚΤΖΟΓΛΟΥ
Από την κωμόπολη αυτή καταγόταν οι επιχειρηματίες Ετμεκτζόγλου. Το Ορτακιοϊ ήταν πατρίδα των αδελφών Γεώργιου και Αθανάσιου Ετμεκτζόγλου που συνέχισαν και στην Ελλάδα την παράδοση του μεταξιού με εργοστάσια στον Βόλο και την Αθήνα δημιουργώντας το Μεταξουργείο Ετμεκτζόγλου. Το Μεταξουργείο Ετμεκτζόγλου ιδρύθηκε στη Νέα Ιωνία Βόλου το 1924 . Η επιχείρηση αναπτύχθηκε και έφτασε να απασχολεί 150 άτομα το 1928. Αποτέλεσε μία από τις σημαντικότερες βιομηχανικές μονάδες του Βόλου. Έκτοτε η ανάπτυξης της υπήρξε αλματώδης και μέχρι την κήρυξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, επιτάχθηκε από τους Ιταλούς και λίγο μετά το τέλος του πολέμου άρχισε να ανακάμπτει. Όμως, στους σεισμούς του 1955, το κτίριο του εργοστασίου υπέστη σοβαρές ζημιές με αποτέλεσμα να σταματήσει η λειτουργία του. Σήμερα, το ανακαινισμένο κτίριο του παλιού εργοστασίου ανήκει στο Δήμο Νέας Ιωνίας και λειτουργεί ως πολυδύναμο πολιτιστικό κέντρο.
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜ ΚΟΖΑΝΗΣ
Επίσης, το Ορτακιοϊ ήταν τόπος καταγωγής του Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης (1923 -1945) Ιωακείμ Αποστολίδη, γνωστού για την πλούσια κοινωνική προσφορά του και την συμμετοχή του στην αντίσταση, κατά την γερμανική κατοχή στις γραμμές του ΕΑΜ. Την ζωή και η δράση του Ιωακείμ Αποστολίδη, έχοντας ξεχωριστό ενδιαφέρον για την Κοζανίτης θα παρουσιάσω στην επόμενη δημοσίευση
ΠΑΧΤΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΘΝΟΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΟΣ
Στο Ορτακιοϊ γεννήθηκε το 1869 ο Παχτίκος Δ. Γεώργιος
Πέθανε το 1916 στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχε εγκατασταθεί μόνιμα από το 1895.
Ήταν διακεκριμένος εθνομουσικολόγος, συνθέτης και πολύγλωσσος φιλόλογος.
Πραγματοποίησε τις βασικές του σπουδές στην Κωνσταντινούπολη και έπειτα σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μουσική στο Εθνικό Ωδείο, στο οποίο και αρίστευσε. Από πολύ νωρίς στράφηκε προς τη δημοτική μουσική και ιδιαίτερα προς το μικρασιατικό τραγούδι. Κατέγραψε και δημοσίευσε 260 δημώδη άσματα, ενώ για την συλλεκτική δραστηριότητά του βραβεύτηκε δύο φορές από το Ζωγράφειο Αγώνα του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου Κωνσταντινουπόλεως, το 1895 και το 1896 Συνθέτης Το 1888, και ενώ φοιτούσε ακόμη στο Εθνικό Πανεπιστήμιο, άρχισε να μελοποιεί χορικά αρχαίων τραγωδιών «επί ελληνικών μουσικών αρχών και βάσεων», όπως για την Ιφιγένεια εν Ταύροις του Ευριπίδη και για τον Αίαντα Μαστιγοφόρο του Σοφοκλή. Δημοσίευσε μελέτες για την αρχαία, βυζαντινή και νεότερη ελληνική μουσική σε διάφορες εφημερίδες και στο περιοδικό του Εκκλησιαστικού Μουσικού Συλλόγου, του οποίου υπήρξε από τα πρώτα μέλη. Επίσης, από το 1912 μέχρι το θάνατό του εξέδιδε στην Κωνσταντινούπολη το μηνιαίο εικονογραφημένο μουσικό φιλολογικό περιοδικό Μουσική, με παρτιτούρες σε βυζαντινή και ευρωπαϊκή παρασημαντική.Ο Παχτίκος ανέπτυξε και πλούσια κοινωνική δράση ως μέλος της ομάδας που ίδρυσε το Σύλλογο Μικράσιατών «Ανατολή».
Ενα δείγμα της δουλείας του Γ.Παχτίκου από τις συνθέσεις εκκλησιαστικής μουσικής είναι το »ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΝΑΤΑΙ ΔΟΞΑΣΤΕ ΤΟΝ» και απο την συλλογή του , των 250 δημοτικών τραγουδιών το »ΡΟΥΜΠΑΛΙΑ-ΓΑΡΟΥΦΑΛΙΑ» που σας παρουσιάζουμε ευθύς αμέσως.

»ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΝΑΤΑΙ ΔΟΞΑΣΤΕ ΤΟΝ»
https://youtu.be/hdblhKuCtoc
»ΡΟΥΜΠΑΛΙΑ-ΓΑΡΟΥΦΑΛΙΑ»
https://youtu.be/czqPpT45UD0