Αυγουστίνος Καντιώτης



O ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ, ΑΝΔΡΑΣ ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ! Φανταζεστε, αγαπητοι μου, να ερχοταν παλι αναμεσα μας; Αυτος που δεν χαριστηκε στον Ηρωδη, πολυ περισσοτερο δεν θα χαριζοταν σ᾽ εμας

date Ιαν 7th, 2020 | filed Filed under: εορτολογιο

Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΖ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2252

Σύναξις Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ
Τρίτη 7 Ἰανουαρίου 2020
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Ἄνδρας θαυμαστὸς

%ce%b8%ce%b5%ce%bf%cf%86%ce%b1%ce%bd%ce%b5%ce%b9%ce%b1Σήμερα, ἀγαπητοί μου, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾷ τὴ μνήμη τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ, ποὺ χθὲς ἀξιώθηκε νὰ βαπτίσῃ τὸν Κύριο στὸν Ἰορδάνη ποταμό. Γιὰ τὸν ἅγιο αὐ­τὸν πρέπει νὰ ποῦμε κ᾽ ἐμεῖς λίγες λέξεις.

* * *

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρο­μος εἶνε ὁ μεγα­λύτερος ἅγιος τῆς παλαι­ᾶς διαθήκης. Ὅλα σ᾽ αὐτὸν εἶνε θαυμαστά· θαῦμα ἡ γέννησί του, θαῦμα ἡ ζωή του, θαῦμα καὶ ὁ θάνατός του.
⃝ Θαῦμα ἡ γέννησί του. Ὅπως γνωρίζου­με, ἡ μητέρα τοῦ Ἰωάννου ἦταν στεῖρα· καὶ ὄ­χι μόνο στεῖρα ἀλλὰ καὶ ἡλικιωμένη, γριά. Γέρον­τας ἐπίσης καὶ ὁ πατέρας του, ὁ ἱερεὺς Ζαχα­ρίας. Ὁ Θεὸς ὅ­μως ἄκουσε τὶς προσευχές τους καὶ ἀπ᾽ αὐτὸ τὸ ἄγονο ἀνδρόγυνο γεννήθηκε παιδί, ὁ ἅγιος ποὺ ἑορτάζουμε.
Πῶς γεννήθηκε; Ὁ Ζαχαρίας ἱερουργοῦσε στὸ ναὸ τῶν Ἰερο­σολύμων καὶ ἦρθε ἡ σειρά του νὰ θυμιάσῃ. Τὴν ὥρα λοιπὸν ποὺ ἦταν μέ­σα στὰ ἅγια, τοῦ ἐμφανίστηκε ἄγγελος Κυρίου καὶ τοῦ ἀνήγγει­λε· «Ἡ γυνή σου Ἐλισάβετ γεννήσει υἱόν σοι, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰωάννην…» (Λουκ. 1,13). Ἐκεῖνος εἶπε στὸν ἄγ­γελο μὲ δυσπιστία· –Πῶς θὰ γίνῃ αὐτό; καὶ ἐ­γὼ καὶ ἡ γυναίκα μου εἴμαστε πιὰ ὑπέργηροι. –Ἐγὼ εἶμαι ὁ Γαβριήλ, τοῦ λέει ὁ ἄγγελος, καὶ μ᾽ ἔ­στειλε ὁ Θεὸς νὰ σοῦ φέρω αὐτὴ τὴν καλὴ εἴ­δησι· ἀφοῦ λοιπὸν δυσπιστεῖς στὰ λόγια μου, ποὺ θὰ ἐκπληρωθοῦν στὴν ὥρα τους, θὰ μεί­νῃς ἀπὸ τώρα κωφάλαλος. Ἔτσι καὶ ἔγινε· ὁ Ζαχαρίας ἔμεινε βουβός.
Ὅταν ἐπέστρεψε στὸ σπίτι του, παρὰ τὴν προχωρημένη ἡ­λικία τους ἡ Ἐλισάβετ ἔμεινε ἔγ­κυος· καὶ στοὺς ἐννέα μῆ­νες γέννησε. Τὴν ὀγδόη ἡμέρα ἀπὸ τὴ γέν­νησι τοῦ βρέφους, τὴν ἡμέρα δηλαδὴ τῆς περιτομῆς τοῦ παιδιοῦ, θὰ ἔδιναν κατὰ τὸ νόμο τὸ ὄ­νομα στὸ νεογέννητο· αὐτὸ ἦταν κάτι ἀντίστοιχο μὲ τὸ δικό μας βάπτισμα. Ἐνῷ λοιπὸν ἦταν ἕ­τοιμοι νὰ δώσουν στὸ παι­δὶ τὸ ὄνομα τοῦ πατέρα του, νὰ τὸ ὀνομάσουν δηλαδὴ Ζαχαρία, ἡ μητέρα τοῦ παιδιοῦ ἡ Ἐλισά­βετ τοὺς διακό­πτει· –Ὄχι, λέει, θὰ ὀνομαστῇ Ἰωάννης. –Μὰ καν­ένας ἀπὸ τοὺς συγγενεῖς σου, τῆς λένε, δὲν ἔ­χει τέτοιο ὄνομα. Ρωτοῦν μὲ νεύματα τὸν πα­τέρα τοῦ παιδιοῦ, πῶς θέλει νὰ τὸ ὀ­νομάσουν. Καὶ τότε ἐκεῖνος, ἐπειδὴ δὲν μποροῦσε νὰ μιλήσῃ, ζήτησε μιὰ μικρὴ ξύ­­λινη πλάκα κ᾽ ἐκεῖ ἐπάνω ἔγραψε τὰ λόγια· «Ἰωάννης ἐστὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ» (ἔ.ἀ. 1,63). Προσέ­ξτε· δὲν ἔγραψε «Θέλω νὰ ὀνομασθῇ Ἰωάννης». Ἀλ­λὰ τί· «Ἰωάννης εἶνε τὸ ὄνομά του»· μὴν ψάχνε­τε δηλα­δὴ γιὰ ὄνομα, ἔχει ἤδη ὄ­νο­μα τὸ παιδί, τοῦ ἔχει δοθῆ τὸ ὄνομα Ἰωάννης. Ἐν­νοοῦσε αὐτὸ ποὺ τοῦ εἶπε ὁ ἄγγελος.
Τὴ στιγμὴ ἐκείνη ἔγινε τὸ θαῦμα· λύθηκε ἡ γλῶσσα τοῦ Ζαχαρία ποὺ ἦταν δεμένη. Ἀνοίγον­­τας τώ­ρα τὸ στόμα του ὁ Ζαχαρίας καὶ μὲ φωτισμὸ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ὕμνησε τὸ Θεό. Κατόπιν ἀπευθύνθηκε στὸ βρέφος καὶ εἶ­πε προφητικά· Παιδί μου, ἐσὺ θὰ ὀ­­νομα­σθῇς προφήτης τοῦ Ὑψίστου, γιατὶ θὰ προ­­ηγη­θῇς μπροστὰ ἀπὸ τὸν Κύριο γιὰ νὰ προετοι­μάσῃς τὸ δρό­μο του· «προπορεύσῃ πρὸ προ­σώπου Κυρίου ἑ­τοιμάσαι ὁδοὺς αὐτοῦ» (ἔ.ἀ. 1,76).
⃝ Ἀλλ᾽ ἐάν, ἀδελφοί μου, ἦταν θαῦμα ἡ γέννησις τοῦ Ἰωάννου, τί νὰ ποῦμε γιὰ τὴ ζωή του; Ὄν­τως ἦταν ἕνα θαῦμα καὶ ἡ ζωή του.
Ὁ Ἰωάννης δὲν ἔζησε μέσα σὲ πόλεις, ὅ­που συνήθως ὑπάρχει ἁμαρτία καὶ διαφθορά. Νωρὶς ἔφυγε ἀπὸ τὸν κόσμο, βγῆκε στὴν ἔ­ρη­μο, κ᾽ ἐκεῖ ζοῦσε μιὰ ζωὴ ἀσκητική. Τροφή του ἦ­ταν ἀκρίδες (τὰ γνωστὰ ἔντομα) καὶ μέλι ἄ­γριο. Ἔνδυμα, ποὺ φοροῦσε χειμώνα – καλοκαίρι, ἦταν ἕνα ῥοῦ­­χο σκλη­ρό, φτεια­γμένο ὄ­χι ἀπὸ μετάξι ἢ βαμβάκι ἀλλὰ ἀ­πὸ τρίχες καμήλας, καὶ μιὰ δερμάτινη ζώνη στὴ μέση του. Σπίτι γιὰ νὰ μένῃ εἶχε ὄχι μέγαρα καὶ ἀ­­νάκτορα ἀλλὰ μιὰ φυσικὴ σπηλιά. Ἐρ­γα­σία του ἦ­ταν ἡ προσευχή, ἡ συνεχὴς συνομιλία μὲ τὸ Θεό. Σύν­τροφοί του ἦταν τὰ ἄγρια ζῷα τῆς ἐ­ρήμου, ποὺ κοντά του ἐξημερώνονταν κι αὐτά. Βιβλίο γι᾽ αὐτὸν τὸν ἐρημίτη, ποὺ τὸ μελετοῦ­­σε κάθε μέρα, ἦταν ἡ φύ­σις, ὅλα ὅσα ὡραῖα ἔχει δημιουργήσει ὁ Θεός, εἴτε ψηλὰ στὸ στε­ρέωμα τοῦ οὐρανοῦ εἴτε ἐδῶ κάτω στὴ γῆ.
Τέτοια ἦταν ἡ ζωὴ τοῦ Ἰωάννου. Ἦταν μ᾽ ἕ­να λόγο ἕνας ἐπίγειος ἄγγελος. Καὶ τὸ πρῶτο κήρυγμά του ποιό ἦταν· «Μετανοεῖτε», αὐτὸ ποὺ θὰ κήρυττε κατόπιν καὶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός (Ματθ. 3,2· 4,17). Χιλιάδες κόσμος ἔτρεχε στὴν ἔρημο, γιὰ νὰ τὸν ἀκούσουν καὶ νὰ βαπτισθοῦν.
Τότε, μαζὶ μὲ ὅλο τὸν κόσμο, ἦρθε στὸν Ἰ­ορδάνη καὶ ὁ Χριστός. Καί, ὅπως ὅλοι, βαπτίσθηκε καὶ αὐτὸς ἀπὸ τὸ χέρι του.
⃝ Θαῦμα λοιπὸν ἡ γέννησι τοῦ Ἰωάννου, θαῦ­μα ἡ ζωή του, ἀλλὰ θαῦμα καὶ ὁ θάνατός του. Ὁ Πρό­δρομος τοῦ Κυρίου, ὅπως δὲν ἔζησε μέσα σὲ σαλόνια, ἔτσι καὶ δὲν πέθανε ἐπάνω σὲ κρεβάτι. Ὁ θάνατος τὸν βρῆκε μέσα στὴ φυ­λακή· ἦταν θάνατος μαρτυρικός.
Ὁ βασιλιᾶς Ἡρῴδης εἶχε διαπράξει ἕνα ἔγ­κλημα· εἶχε πάρει σύζυγό του τὴν Ἡρῳδιάδα, τὴ γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ του. Τὸ σκάνδαλο ἦ­ταν μεγάλο. Ὅλοι τὸ ἔβλεπαν, κανένας ὅμως δὲν τολμοῦσε νὰ τὸ ἐλέγξῃ. Ποιός νὰ μιλή­σῃ; Ἕνας μόνο βρέθηκε· ὁ Ἰωάννης.
Ἄφησε τὴν ἔρημο, ἦρθε στὴν πόλι, ἀνέβηκε στὰ ἀνάκτορα καὶ ἐκεῖ ἔρριξε τὸν κεραυνό του· «Δὲν σοῦ ἐπιτρέπεται», εἶπε στὸν Ἡρῴ­δη μὲ θάρρος, «νὰ συζῇς μὲ τὴ γυναῖκα τοῦ ἀ­δελφοῦ σου» (Μᾶρκ. 6,18. Ματθ. 14,4).
Ταράχτηκε ὁ βασιλιᾶς ἀπὸ τὸν ἔλεγχο. Θυμωμένος τὸν συνέλαβε καὶ τὸν ἔκλεισε στὴ φυλακή. Καὶ μέσα ἀπὸ τὴ φυλακὴ ὅμως ἡ φω­νὴ τοῦ Προδρόμου ἔσειε τὰ ἀνάκτορα. Εἶνε γνωστὸ τὸ τέλος· ἡ Ἡρῳδιάδα τὸν ἐκδικήθηκε. Προτίμησε νὰ χάσῃ καὶ τὸ μισὸ βασίλειο, ποὺ τῆς προσεφέρετο. Συμβούλεψε τὴν κόρη της νὰ ζητήσῃ ὄχι χρήματα, ὄχι ἄλλα πλούτη, ἀλ­λὰ τὴν κεφαλὴ τοῦ Ἰωάννου! Αὐτὸ τὸν μαρτυ­ρικὸ θάνατο εἶχε ὁ Πρόδρο­μος, ποὺ τιμοῦμε σήμερα. Ἔζησε καὶ πέθανε γιὰ τὴν ἀ­λήθεια.

* * *

Φαντάζεστε, ἀγαπητοί μου, νὰ ἐρχόταν πά­λι ἀνάμεσά μας; Αὐτὸς ποὺ δὲν χαρίστηκε στὸν Ἡρῴδη, πολὺ περισσότερο δὲν θὰ χαριζόταν σ᾽ ἐμᾶς. Τί θὰ ἔλεγε σήμερα;
Θὰ εἶχε τὸ θάρρος νὰ ἐλέγξῃ ὅλους ἐκείνους ποὺ συζοῦν παρανόμως. Καὶ δὲν εἶνε λίγοι, εἶνε χιλιάδες· ἄλλος συζῇ μὲ τὴν πρώτη ἐξαδέλφη του, ἄλλος μὲ τὴν κουμπάρα του, ἄλλος μὲ τὴν ἀνηψιά του, ἄλλος μὲ τὴ βαπτιστικιά του… Φρίκη οἱ παράνομες συμβιώσεις. Θὰ χρειαζόταν καὶ σήμερα νὰ βρεθῇ ἕνας Ἰωάννης νὰ ἐπαναλάβῃ τὸ «Οὐκ ἔξεστί σοι ἔ­χειν τὴν» συγγενῆ σου (βλ. Μᾶρκ. 6,18).
Ἀλλ᾽ ἀπ᾽ ὅλα τὰ λόγια τοῦ Ἰωάννου ἐκεῖ­νο ποὺ ἔχει ἀνάγκη ν᾽ ἀκούσῃ ἰδιαιτέρως ὅλη ἡ δι­κή μας γενεὰ εἶνε τὸ «Μετανοεῖτε» (Ματθ. 3,2). Μετάνοια! «Με­τανοεῖτε», καὶ «ποιήσατε καρποὺς ἀξίους τῆς μετανοίας» (Λουκ. 3,8· βλ. Ματθ. 3,8).
Ποιό τὸ ὄφελος, ποὺ ἦρθαν τὰ Χριστούγεν­να, ἐξωμολογηθήκαμε, κοινωνήσαμε, κ᾽ ἔπειτα γυρίζουμε πάλι στὰ ἴδια ἁμαρτήματα; Ξέρε­τε πῶς μοιάζουμε; Μᾶς περιγράφει καλὰ ὁ ἀπόστολος Πέτρος (βλ. Β΄ Πέτρ. 2,22). Εἴμαστε, λέει, σὰν τὸ σκυλὶ ποὺ ἔκανε ἐμετό, καὶ με­τὰ γυρίζει καὶ τρώει ἐ­κεῖνο ποὺ ξέρασε· ἢ σὰν τὸ χοῖρο πού, ἐνῷ πλύθηκε καὶ καθαρίστηκε στὸ νερό, δὲν ἀρ­γεῖ νὰ κυλιστῇ πάλι στὴ λάσπη. Αὐτὸ κάνουμε. Ξεράσαμε τὸ δηλητήριο, ἀλ­λὰ νά ποὺ πάλι γυρίζουμε καὶ γευόμαστε ἐ­κεῖ­νο ποὺ δὲν θά ᾽πρεπε πλέον νὰ πλησιάζουμε· λουζόμαστε, καὶ νά ποὺ πάλι πέφτουμε στὸ βόρβορο, στὴ λάσπη τῶν παθῶν.
Σὲ ὅλους μας ὁ τίμιος Πρόδρομος φωνάζει· «Μετανοεῖτε» καὶ«ποιήσατε καρποὺς ἀ­ξίους τῆς μετανοίας». Καὶ ὅποιος μετανόησε εἰ­­λικρινά, δὲν ξαναπλησιάζει τὴν ἁμαρτία· δὲν ἐργάζεται πιὰ τὸ κακό, ἐργάζεται τὸ καλό.
Διαφορετικά, ὁ Ἰωάννης προειδοποιεῖ, ὅτι μᾶς περιμένει τιμωρία. «Ἡ ἀξίνη», λέει, «εἶνε ἤ­δη κον­τὰ στὴ ῥίζα τῶν δέντρων· καὶ κάθε δέντρο ποὺ δὲν κάνει καλὸ καρπὸ κόβεται καὶ ῥίχνεται στὴ φωτιά» (Ματθ. 3,10. Λουκ. 3,9). Τὸ φώναζε ὁ Πρόδρομος τότε, τὸ φωνάζει καὶ τώρα. Ἐὰν οἱ ἄνθρωποι δὲν μετανοήσουν, θὰ δουλέψῃ τὸ τσεκούρι τοῦ Θεοῦ· καὶ τὸ τσεκούρι εἶνε «ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας» (Ἐφ. 5,6. Κολ. 3,6).
Φοβερὸ τὸ τσεκούρι τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἄρχισε καὶ χτυπάῃ. Δὲν βλέπετε; Ἀλλοῦ σεισμός, ἀλ­λοῦ πλημμύρα, ἀλλοῦ καῦμα, ἀλλοῦ χαλάζι, ἀλλοῦ ἀνομβρία, ἀλλοῦ παγετός… Τί εἶνε ὅ­λα αὐτά; Φαίνεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ. Εἶνε ἡ ἀξίνη ποὺ χτυπάει τὰ ἄκαρπα δέντρα, ὅπως εἶπε ὁ Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής.
Ἐάν, ἀδελφοί μου, δὲν θέλουμε νὰ δοκιμά­σουμε τὰ πλήγματα τῆς «ὀργῆς τοῦ Θεοῦ», ἕνας τρόπος ὑπάρχει· νὰ μετανοήσουμε, ν᾽ ἀ­κολουθήσουμε δρόμο χριστιανικό· ν᾽ ἀκούσουμε καὶ νὰ ἐκτελέσουμε ὅλοι τὴν παραγγε­λία τοῦ ἁγίου ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα, δηλα­δή· «Μετανοεῖτε» καὶ «ποιήσα­τε καρποὺς ἀ­ξίους τῆς μετανοίας».

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο ὁμιλίας, ἡ ὁποία ἔγινε σὲ ἄγνωστο ἱ. ναὸ τῆς ἱ. μητροπόλεως Αἰτωλίας & Ἀκαρνανίας καὶ πιθανῶς τὴν 7-1-1938.
Ἀνάγνωσις, μεταφορὰ σὲ ἁπλῆ γλῶσσα, στοιχειοθεσία καὶ ἀναπλήρωσις 3-12-2019.

     Add A Comment

You must be logged in to post a comment.