«Ομολογιακες και Εκκλησιολογικες αποκρισεις»

(Αγ. Μαξίμου Ομολογητού – Περί Αφορισμού)

(ΜΕΡΟΣ Ζ΄)

Αναμφίβολα μέσα στην αλήθεια της Εκκλησίας αναδείχθηκε και έλαμψε ο Αγ. Μάξιμος, ως πρόσωπο Ορθόδοξης μαρτυρικής ομολογίας, αυτοθυσίας, νήψεως και ηρωισμού. Του Αγίου η μνήμη εορτάζεται στις 21 Ιανουαρίου.
Στην ακολουθία του Αγίου, διαβάζουμε:
– «Διωγμοὺς υπομείνας υπὲρ της Πίστεως, απεδίωξας Πάτερ άπασαν αίρεσιν· εκτμηθεὶς δε συν χειρὶ την γλώτταν Μάξιμε, ομολογίας ευπρεπή, εκ της χειρὸς του Ποιητού, εδέξω στέφανον μάκαρ, ον νυν απαύστως δυσώπει, ελεηθήναι τας ψυχὰς ημών».
– «Συναθλούσι σοι Μάξιμε, η των μαθητών δυὰς η πανόλβιος, σοι των άθλων κοινωνήσαντες· διὸ και επάθλων ίσων έτυχον».
Ο θεολογικός προσδιορισμός των τροπαρίων (αυτών) σχετίζεται με το μαρτύριο του Αγίου (και επιμένων τη Ορθοδόξω πίστει, την χείρα και την γλώτταν ακρωτηριάζεται), με το μαρτύριο του μοναχού – μαθητού Αναστασίου και την εξορία του νεωτέρου μοναχού – μαθητού (πάλι) Αναστασίου.

Ως απλός μοναχός, ο Αγ. Μάξιμος για περισσότερα από 25 χρόνια, με ένα μικρό πλήθος μαθητών του, ορθοτόμησε το λόγο της Αληθείας, όταν όλα τα Πατριαρχεία είχαν προσχωρήσει στην αίρεση του Μονοθελητισμού (= ότι δηλ. ο Χριστός είχε μόνο μία θέληση και μόνο μία ενέργεια), που συνιστά δόγμα βλάσφημο και ξένο με την αλήθεια της Ορθοδοξίας. Ορθόδοξα, ο Χριστός είχε δύο φύσεις, τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, με δύο θελήσεις και δύο ενέργειες, ως Θεός και ως άνθρωπος. Ενεργούσε δηλ. ως Θεός μα ενεργούσε και ως άνθρωπος.
Σαφώς στο Κοντάκιο της εορτής του, ψάλλουμε:
«Τον της Τριάδος εραστήν και Μέγαν Μάξιμον, τον εκδιδάξαντα τρανώς πίστιν την ένθεον, του δοξάζειν τον Χριστόν, φύσεσιν εν δύω, ενεργείαις τε διτταίς ως και θελήσεσιν…».
Σήμερα, όπου το δαιμονικό κύμα της παναιρέσεως του οικουμενισμού ξαπλώνεται απειλητικά και η εκκλησιολογία της διαχρονικής Ορθοδοξίας παραγκωνίζεται και συρρικνώνεται από τους οικουμενιστές Πατριάρχες – επισκόπους (Κρήτη), το μήνυμα του Αγίου Μαξίμου είναι αγιαστικό, αφυπνιστικό, υψηλής (ηγετικής) θεολογικής στάθμης περί της αληθινής Εκκλησίας του Χριστού.
Με απόλυτη κατηγορηματικότητα, τόνισε:
– Α) «Καθολική Εκκλησία (Ορθοδοξία) είναι η ορθή και σωτήριος ομολογία της εις αυτόν (Χριστόν) πίστεως», γι’ αυτό και η ζωή του ήταν μία διαρκής Αποτείχιση από το πλήθος των αιρετικών επισκόπων, ως άρνηση εκκλησιαστικής κοινωνίας.
– Β) «Δεν πρέπει να καινοτομώμεν και να χρησιμοποιώμεν λόγους άνευ ισχύος Γραφικής ή Πατερικής ή φυσικής, αλλά είναι λόγοι αλλότριοι και εφευρέσεις ανθρωπίνων διαστροφών».
Να τονίσουμε, ο Αγ. Μάξιμος, ως ισχυρό ανάχωμα στην πλημμύρα της αιρέσεως, αναθεματίσθηκε (αφορίσθηκε) από τα επίσημα εκκλησιαστικά δικαστήρια μαζί με τους δύο μαθητές του, ενώ εξορίσθηκαν όλοι (ταυτόχρονα) σε βαρύ ζυγό μη επικοινωνίας μεταξύ τους.
Έχει καίρια σημασία το γεγονός «Αφορισμός» εντός των ορίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Ο Αγ. Μάξιμος στο πλαίσιο των σχολίων του στη διδασκαλία του Αγ. Διονυσίου του Αρεοπαγίτου «περί Εκκλησιαστικής Ιεραρχίας», αναφέρεται σε σημασιολογικό άξονα «Περί των ακοινωνησιών και αφορισμών των παρά του Ιεράρχου».
Το σχετικό κείμενο του Αγ. Διονυσίου είναι καθρέφτης ή μέσο απεικόνισης της ορθής διδασκαλίας και χρήσεως του «Αφορισμού».
Κείμενο Αγ. Διονυσίου:
Ούτω και τας αφοριστικάς έχουσιν οι ιεράρχαι δυνάμεις, ως εκφαντορικοί των θείων δικαιωμάτων, ουχ ως ταις αυτών αλόγοις ορμαίς της πανσόφου θεαρχίας, εν φήμως ειπείν, υπηρετικώς επομένης, αλλ’ ως αυτών υποφητικώς υποκινούντι τω τελεταρχικώ Πνεύματι τους κεκριμένους Θεώ κατ’ αξίαν αφοριζόντων. «Λάβετε» γαρ, φησί, «το Πνεύμα το άγιον∙ αν τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται∙ αν τινών κρατήτε, κεκράτηνται».
Μετάφρασις – Ερμηνεία:
«Με τον ίδιο τρόπο οι Ιεράρχες έχουν και τις αφοριστικές αρμοδιότητες, ως εκφραστάς της Θείας δικαιοσύνης, όχι διότι, για να εκφρασθώ ευλαβώς, η πάνσοφη θεαρχία ακολουθεί τις άλογες ορμές τους, αλλά διότι αυτοί με την προφητική υποκίνηση του τελεταρχικού Πνεύματος αφορίζουν κατ΄ αξίαν τους καταδικασμένους από τον Θεό. Διότι, λέγει, «λάβετε το Άγιο Πνεύμα∙ όποιων αφήσετε τις αμαρτίες, θα αφεθούν∙ όποιων τι κρατήσετε, θα κρατηθούν» (Περί Εκκλησιαστικής Ιεραρχίας – Αγ. Διονυσίου Αρεοπαγίτου).
Σχόλιο του Αγ. Μαξίμου εις το «Αλόγοις ορμαίς»
«Σημείωσαι ότι, εάν παρά τον σκοπόν του Θεού αφορίση ο Ιεράρχης, ουχ έπεται αυτώ το θείον κρίμα∙ κατά γαρ θείαν κρίσιν και ου δια θέλημα ίδιον ταύτα οφείλει επιφέρειν» (P.G. 4, σελ. 181).
Ερμηνεία – Μετάφρασις: «Εάν χωρίς το θέλημα του Θεού αφορίζει ο Ιεράρχης, δεν ακολουθεί η κρίση του Θεού και η καταδίκη του αφορισθέντος∙ οφείλει ο Ιεράρχης να επιβάλλει τον αφορισμό σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και όχι του ιδίου».
Δηλ. δεν λογίζεται το εμπαθές – ανθρώπινο θέλημα του Ιεράρχου για την ισχύ του αφορισμού, αλλά το θέλημα του Θεού.
Σε σχόλιό του στον ΛΒ΄ Κανόνα των Αγ. Αποστόλων ο Αγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης, γράφει: «Όσοι δε δικαίως αφορισθούν, δια το όνομα του Θεού, ήτοι, ή δια την πίστιν, ή δια τας παραδόσεις της Εκκλησίας, ή και δια την εντολήν του Χριστού: ούτοι πρέπει να χαίρουν, επειδή και είναι μακαρισμού άξιοι, κατά τον λόγον του Κυρίου, όστις είπε: «Μακάριοι εστε όταν μισήσωσιν υμάς οι άνθρωποι, και όταν αφορίσωσιν υμάς, και ονειδίσωσι, και εκβάλωσι το όνομα υμών ως πονηρόν, ένεκα του Υιού του ανθρώπου» (Λουκ. στ΄, 22).
Να υπογραμμίσουμε, ότι ο Αγ. Μάξιμος αναφέρεται «περί των αλόγως αφοριζόντων και κατά πάθος».
Γράφει (σχετικά) ο άγιος Φλωρίνης Αυγουστίνος: «Κάποτε περί τον 4ο αιώνα μ.Χ. έζη εν Πηλουσίω της κάτω Αιγύπτου επίσκοπός τις λεγόμενος Ευσέβιος, όστις κακήν, κακίστην, χρήσιν της εξουσίας ποιών, αφώριζε της Εκκλησίας ποίους; τους ευσεβείς: Τούτο πληροφορηθείς ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης δεν εδίστασεν, απλούς αυτός μοναχός, εκ του ασκητηρίου του να απευθύνη προς τον βίαιον επίσκοπον επιστολάς και να ελέγξη αυτόν δριμέως και δια τον άδικον αφορισμόν τιμίων τέκνων της Εκκλησίας αλλά και δι’ άλλας αντικανονικάς πράξεις και ενεργείας αυτού (Ε.Π. Migne 78, 492) (Βλέπε βιβλίο «Δύο αδελφά ρεύματα» – Επισκόπου Αυγουστίνου Καντιώτου).
Αναφέρει δε, ο π. Αυγουστίνος, και τον άδικο αφορισμό «των μελών του διοικητικού συμβουλίου της Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητος «Η Απολύτρωσις» Θεσσαλονίκης υπό του τότε μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Κυρού Παντελεήμονος Α΄ (Παπαγεωργίου), δια τον λόγον ότι εν τη αιθούση της εν λόγω ιεραποστολικής αδελφότητος μετεδόθη από μαγνητοφώνου ημετέρα ομιλία» (Βλέπε «Χριστιανική Σπίθα (233) – Ιανουάριος 1961).
Αναμφίβολα, το οικουμενιστικό πνεύμα, που έχει εισχωρήσει στη διοίκηση της Εκκλησίας, είναι υπεύθυνο και για τον άδικο αφορισμό του Ορθοδόξου Ομολογητού (θεολόγου) Ν. Σωτηρόπουλου.
Αφορισμός ή ανάθεμα είναι (κανονικά) «ο χωρισμός από της κοινωνίας των μυστηρίων και των πιστών ένεκα βαρέων αμαρτημάτων ή αιρέσεως» (Δαμαλάς – Ερμηνεία Ευαγγελίου, τόμος 3ος, σελ. 184).

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ