Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΘ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2452

Εὐαγγελισμὸς τῆς Θεοτόκου (Λουκ. 1,24-38)
Παρασκευὴ 25 Μαρτίου 2022 πρωὶ
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Ο Χριστος ζη και βασιλευει εις τους αιωνας

«…Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος» (Λουκ. 1,33)

Ἡ σημερινὴ ἑορτή, ἀγαπητοί μου, εἶνε διπλῆ, ἐθνικὴ καὶ θρησκευτική. Ἐπιτρέψτε μου λίγες λέξεις ὅσον ἀφορᾷ στὸ θρησκευτικὸ μέρος, πρὸς ὕμνον τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου.

* * *

Τὸ μυστήριο, ἀδελφοί μου, εἶνε μέγα καὶ ἀνέκφραστο. Σήμερα ἐκπληρώνεται ἀρχαία προφητεία (βλ. Ἠσ. 7,14). Ἐκδιπλώνεται ἐμπρὸς στὰ μάτια μας σχέδιο τῆς ἁγίας Τριάδος.

Γιὰ νὰ σᾶς δώσω μία ἀμυδρὴ ἰδέα τοῦ μεγάλου τούτου μυστηρίου ποὺ σήμερα ἑορτάζουμε τὴν ἀπαρχή του, κάνω μία ὑπόθεσι. Ὑποθέστε, ὅτι σ᾽ ἕνα χωριὸ τῆς ἐπαρχίας μας, μικρὸ ἀσήμαντο περιφρονημένο, ζῇ μιὰ κοπέλλα φτωχὴ καὶ ἄγνωστη στὴν περιοχὴ Φλωρίνης πολὺ δὲ περισσότερο στὴν λοιπὴ χώρα. Δὲν ξέρει αὐτὴ οὔτε ῥάδιο οὔτε τηλεόρασι οὔτε ἐφημερίδα. Σηκώνεται πρωί, πάει στὴ βρύσι νὰ φέρῃ νερό, ἀνεβαίνει στὸ βουνὸ νὰ κόψῃ ξύλα μὲ τὸ τσεκούρι. Αὐτὴ εἶνε ἕνα διαμάντι κρυμμένο. (Ὤ τί διαμάντια ὑπάρχουν στὰ χωριά, καὶ τί κοπριὰ κρύβουν οἱ Βαβυλῶνες τῶν μεγαλουπόλεων!) Ὑποθέστε, λοιπόν, ὅτι ἔρχεται σ᾽ αὐτὴν κάποιος καὶ τῆς λέει· Κοπέλλα μου, ἐσένα σὲ ἀγάπησε ὁ Θεός, σὲ διάλεξε ἡ ἁγία Τριάδα· θὰ γεννήσῃς παιδί, ἀγόρι, χωρὶς ἄντρα! Καὶ νὰ τὸ ξέρῃς· τὸ ἀγοράκι, ποὺ θὰ γεννηθῇ, μιὰ μέρα μὲ τὸ ῥαβδί του θὰ καταλύσῃ ὅλα τὰ βασίλεια τοῦ κόσμου, θὰ γίνῃ βασιλιᾶς παγκόσμιος, θὰ ἱδρύσῃ δική του βασιλεία, καὶ ἡ βασιλεία του δὲν θά ᾽χῃ τέλος, θὰ μείνῃ γιὰ πάντα!
Δὲν εἶνε αὐτὰ ἀπίστευτα; δὲν φαίνονται ἀπραγματοποίητα; Λέγονται τέτοια πράγματα; Καὶ ὅμως αὐτὰ εἶπε ὁ ἄγγελος στὴν Παρθένο Μαρία, τὴν φτωχὴ κόρη τῆς Ναζαρέτ.
Ἡ προφητεία ἦταν· θὰ γεννήσῃς παιδὶ δίχως ἄντρα, τὸ παιδὶ αὐτὸ θὰ κυριαρχήσῃ σὲ ὁλόκληρο τὸν κόσμο «καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος», ὅπως ἀκοῦμε στὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο (Λουκ. 1,33). Δύο σκέλη ἔχει ἡ προφητεία· τὸ ἕνα εἶνε φυσικό, τὸ ἄλλο ἱστορικό.
Τὸ φυσικὸ –ἢ μᾶλλον ὑπερφυσικό– σκέλος εἶνε, ὅτι ἡ Παρθένος θὰ γεννήσῃ παιδὶ χωρὶς ἄντρα. Αὐτὸ εἶνε πρωτάκουστο· ἔρχεται σὲ σύγκρουσι μὲ τὸν φυσικὸ σταθερὸ καὶ ἀμετάβλητο νόμο, ποὺ ἰσχύει ἀνέκαθεν παντοῦ καὶ πάντοτε. Πῶς εἶνε δυνατὸν αὐτό; Ἡ ἀπάντησις εἶνε· «Τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν» (ἔ.ἀ. 18,27).
Αὐτὸ ὅμως, τὸ τόσο ἀπίστευτο, ἔρχεται καὶ τὸ ἐπιβεβαιώνει ἀδιαμφισβήτητα τὸ δεύτερο σκέλος, τὸ ἱστορικό. Καὶ ἐφ᾽ ὅσον ἔχουμε μία τέτοια τρόπον τινὰ «μαθηματική» ἀπόδειξι, τὸ δεύτερο σκέλος πιστοποιεῖ ὅτι τὸ πρῶτο ἀληθεύει. Τὸ παιδὶ αὐτὸ θὰ βασιλεύσῃ καὶ ἡ βασιλεία του θὰ εἶνε ἀτελεύτητη.
Στὸ χωρίο αὐτό, «Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος», ὑπάρχει ἕνας προφητικὸς ὠκεανός. Ὁ Χριστὸς εἶνε βασιλεύς. Ἂς ἐξετάσουμε σήμερα πρῶτον τὸν χαρακτῆρα τῆς βασιλείας του καὶ ἔπειτα τὴν αἰωνιότητά της.

* * *

⃝ Μὲ ποιά ἔννοια ὁ Χριστὸς εἶνε βασιλεύς; ποιός εἶνε ὁ χαρακτήρας τῆς βασιλείας του; Σ᾽ αὐτὸ μᾶς διαφωτίζουν τὰ ἑξῆς περιστατικά.
Ὅταν κάποτε στὴν ἔρημο ὁ Ἰησοῦς χόρτασε πέντε χιλιάδες κόσμο πολλαπλασιάζοντας θαυματουργικὰ τοὺς πέντε ἄρτους, ἐκείνη ἡ ἀνθρωποθάλασσα ἤθελαν νὰ τὸν ἁρπάξουν καὶ νὰ τὸν κάνουν βασιλέα. Μὰ ὁ Χριστὸς τί ἔκανε; Ἔφυγε στὸ βουνὸ μόνος. Γιατί; Δὲν ἤθελε νὰ γίνῃ βασιλεύς (βλ. Ἰω. 6,14-15).
Κι ὅταν τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ τὸν ἔφεραν δέσμιο ἐνώπιον τοῦ πραίτωρος, ὁ Πιλᾶτος τὸν ρώτησε «Οὐκοῦν βασιλεὺς εἶ σύ;» (Ἰω. 18, 37), εἶσαι λοιπὸν ἐσὺ βασιλιᾶς; γιατί, ἂν εἶσαι βασιλιᾶς, ποῦ εἶνε τὸ στέμμα, τὸ σπαθί, τὰ φλάμπουρα, τὰ στρατεύματα, οἱ ὑπήκοοί σου; Γυμνὸς καὶ φτωχὸς ὁ Χριστός, τοῦ ἔδωσε τὴν ἀπάντησι· «Ἡ βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου» (Ἰω. 18,36). Ἡ δική μου βασιλεία δὲν μοιάζει μὲ τὶς βασιλεῖες αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Αὐτές, ἀπὸ τὶς πιὸ δικτατορικὲς μέχρι καὶ τὶς πιὸ φιλελεύθερες, στηρίζονται ὅλες στὴν ἐπιβολὴ καὶ στὴ βία τῶν ὅπλων. Κράτος = βία· χωρὶς ἄσκησι βίας δὲν μπορεῖ νὰ σταθῇ οὔτε λεπτό. Αὐτὸ λέει ἡ Ἱστορία. Ἀφαίρεσε τὰ ὅπλα, καὶ θὰ ἐπικρατήσῃ ἀναρχία. Ἡ βασιλεία ὅμως τοῦ Χριστοῦ διαφέρει. Εἶνε ἡ «εὐλογημένη βασιλεία» ποὺ ἀκοῦμε στὸ ναό (θ. Λειτ.).
Ὡς βασιλεὺς ὁ Χριστὸς ἀπορρίπτει τὴ βία. Κατὰ τὴν σύλληψί του στὴ Γεθσημανῆ ἕνας μαθητής του πάνω στὴν ταραχὴ τράβηξε μαχαίρι καὶ χτύπησε ἕναν ἀντίπαλο. Καὶ ὁ Κύριος τὸν διώρθωσε λέγοντας· «Ἀπόστρεψόν σου τὴν μάχαιραν εἰς τὸν τόπον αὐτῆς· πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται» (Ματθ. 26,53). Αὐτὸς λοιπὸν ὁ πανίσχυρος, θέλει νὰ μένῃ ἄοπλος. Ἡ διδαχή του ἐξαπλώθηκε μὲ θυσίες· τὰ παιδιά του δὲν ἔσφαξαν ἄλλους, ἐσφάγησαν αὐτοί. Νά ἡ διαφορὰ μεταξὺ Εὐαγγελίου καὶ Κορανίου καὶ τῶν ἄλλων θρησκειῶν.
Ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ στηρίζεται στὴν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως διακηρύττει τὸ αἰώνιο διάγγελμά του· «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν,…» (Ματθ. 16,24). Ὅποιος θέλει! δὲν βιάζει κανένα, ἀφήνει τὸν ἄνθρωπο ἐλεύθερο νὰ ἐκλέξῃ, ἂν θέλῃ νὰ γίνῃ ὑπήκοος τῆς βασιλείας του. Χαῖρε, βασιλεῦ Ἰησοῦ Ναζαρηνέ, ποὺ θεμέλιωσες τὴ βασιλεία σου ἐπάνω στὴν ἐλευθερία, στὴν ἀλήθεια καὶ στὴ δικαιοσύνη!
⃝ Γι᾽ αὐτὴ τὴ βασιλεία, ἀγαπητοί μου, ὁ ἄγγελος εἶπε τότε, ὅτι «οὐκ ἔσται τέλος», ὅτι θὰ εἶνε ἀτελείωτη, αἰωνία. Ἀπὸ τότε ποὺ «ἄγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖν τῇ Θεοτόκῳ τὸ χαῖρε» (Ἀκάθ. ὕμν. Α), πέρασαν δυὸ χιλιάδες χρόνια. Τί λέει ἡ μέχρι τώρα ἱστορία, τὸ ἀποδεικνύει; Γιὰ τὴν αἰωνιότητα τῆς βασιλείας τοῦ Χριστοῦ θὰ σᾶς ἀναφέρω τρία χαρακτηριστικὰ γεγονότα ποὺ συνέβησαν.
Μεταξὺ τῶν αὐτοκρατόρων ποὺ πολέμησαν τὸν Κύριό μας εἶνε ὁ Ἰουλιανὸς ὁ παραβάτης (332-363 μ.Χ.). Γενναῖος πολέμαρχος, μορφωμένος ὅσο λίγοι βασιλεῖς, ἀλλὰ ἄφησε τὸν διάβολο νὰ τοῦ σφηνώσῃ στὸν ἐγκέφαλο τὴν ἰδέα ν᾽ ἀναστήσῃ τὴ θρησκεία τῶν θεῶν τοῦ Ὀλύμπου καὶ ν᾽ ἀνακόψῃ τὴν πρόοδο τῆς Χριστιανικῆς πίστεως. Κοπίασε καὶ μόχθησε γι᾽ αὐτό. Ποιό ἦταν τὸ τέλος του; Σὲ μία μάχη μὲ τοὺς Πέρσες δέχτηκε στὸ στῆθος βέλος καί, ἐνῷ οἱ γιατροὶ προσπαθοῦσαν νὰ τὸ ἀφαιρέσουν ἀπὸ τὸ στέρνο του, αὐτὸς συντετριμμένος πῆρε μὲ τὴν παλάμη του αἷμα ἀπὸ τὴν πληγή, τὸ σκόρπισε στὸν ἀέρα καὶ εἶπε· «Νενίκηκάς με, Ναζωραῖε», «Ναζωραῖε, μὲ νίκησες. Ὁ Ἰησοῦς πολεμήθηκε τότε μὲ κάθε μέσο· μὲ διωγμό, μὲ κρατικοὺς νόμους, μὲ τὰ ὅπλα, μὲ τὴ φιλοσοφία, ἀλλὰ ἡ πίστι σ᾽ αὐτὸν δὲν κατελύθη. «Τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος».
Θέλετε ἄλλο παράδειγμα; Τέλη τοῦ 17ου μὲ ἀρχὲς τοῦ 18ου αἰῶνος ἔδρασε στὸ Παρίσι ἕνας πατριάρχης τοῦ λεγομένου διαφωτισμοῦ (δηλαδὴ τῆς ἀπιστίας), ποὺ ἀποφεύγω ν᾽ ἀναφέρω τὸ ὄνομά του. Αὐτὸς σπέρνοντας σπόρο σατανικὸ στὴν Εὐρώπη ἔκανε καὶ μία πρόβλεψι. Περιμένετε, εἶπε, καὶ θὰ δῆτε· ὁ χριστιανισμὸς δὲν θὰ διαρκέσῃ· σὲ μερικὲς δεκαετίες θὰ σβήσῃ. Ἐπαλήθευσε ἡ «προφητεία» του; Ἀφοῦ πέρασαν τὰ χρόνια, κατόπιν τὸ σπίτι ποὺ ἔμενε ὁ ἄθεος αὐτὸς – τί ἔγινε παρακαλῶ· βιβλιοπωλεῖο τῶν ἁγίων Γραφῶν! «Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος».
Στὴ ῾Ρωσία ὁ Ἰωσὴφ Στάλιν (1878-1953) εἶπε, ὅτι ἐντὸς ὀλίγου δὲν θὰ ὑπάρχῃ Εὐαγγέλιο, δὲν θὰ ὑπάρχῃ Ἐκκλησία, ἀλλὰ οἱ ῾Ρῶσοι θὰ εἶνε πλέον ἄθεοι. Τί ἀπέγινε; Αὐτὸς μὲν πέθανε, ἀλλὰ ἡ κόρη του Σβετλάνα ἔφυγε ἀπὸ τὴ Ρωσία καὶ ἀρνήθηκε στὶς ἰδέες τοῦ πατέρα της. Ὅταν αὐτὸς κυριαρχοῦσε στὸ Κρεμλῖνο, αὐτὴ στὰ ὑπόγεια προσευχόταν καὶ διαμόρφωσε ἄλλες πεποιθήσεις. Ἡ στάσι της συνοψίζεται σὲ μία κραυγή· Λάθος, πατέρα, λάθος! δὲν ζοῦν τὰ ἔθνη μὲ τὴν ἀθεΐα· μόνο μὲ τὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ ζοῦν. Γιὰ μία ἀκόμη φορὰ ἐπαληθεύεται ὁ λόγος «Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος».
Θὰ μποροῦσα, ἀγαπητοί μου, ν᾽ ἀναφέρω καὶ ἄλλα παραδείγματα καὶ ἐκ τῆς συγχρόνου καὶ παλαιοτέρας ἐποχῆς. Τὸ συμπέρασμα ὅλων εἶνε· «Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος». Ναί, δὲν θὰ δύσῃ ποτέ ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ!
* * *
Οἱ Ἕλληνες, μὴ θέλοντας νὰ δεχτοῦν ὅτι ὁ ἔνδοξος μέγας Ἀλέξανδρος πέθανε, τὸν ἔπλασαν ἀθάνατο καὶ δημιουργήθηκε ὁ μῦθος, ὅτι ἡ ἀδερφή του ἔγινε γοργόνα στὰ πελάγη· ὅτι σταματάει τὰ καράβια, ρωτάει τὸν καπετάνιο «Ζῇ ὁ βασιλιᾶς Ἀλέξανδρος;»· κι ἂν ἀκούσῃ ὅτι ζῇ καὶ βασιλεύει, ἀφήνει νὰ ταξιδεύουν μὲ γαλήνη, ἐνῷ ἂν ἀκούσῃ ὅτι πέθανε ταράζει τὴ θάλασσα καὶ τοὺς βουλιάζει. Γοργόνα δὲν ὑπάρχει, ἀγαπητοί μου, ὁ Ἀλέξανδρος δὲν ζῇ πλέον, καίσαρες καὶ αὐτοκράτορες πέθαναν. Ἕνας βασιλεὺς ζῇ καὶ βασιλεύει αἰωνίως· καὶ ἂν ἐμεῖς σιωπήσουμε καὶ γίνουμε προδότες του, καὶ οἱ πέτρες θὰ φωνάξουν, ὅτι ὁ Χριστὸς ζῇ καὶ βασιλεύει «καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος».

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης Κυριακὴ 25-3-1973 πρωί)