Χαιρετισμοὶ τῆς Θεοτόκου
«Τῇ ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τὰ νικητήρια…»

ΕΛΛΗΝΕΣ, ΘΑΡΣΕΙΤΕ!

• «Ἕλληνες, θαρσεῖτε! Τὸ ἔθνος μας εἶνε εἰρηνικό. Ἀγαπᾷ τὴν εἰρήνη ὅσο κανένα ἄλλο ἔθνος στὸν κόσμο. Ὑποφέραμε τόσα πολλά, καὶ δὲ᾿ ζητοῦμε τίποτ᾿ ἄλλο ἀπὸ τὴν εἰρήνη. Ἀλλ᾿ ἰδού καὶ ἄλλος νεώτερος Χοσρόης ἔρχεται πάλι ἐξ ἀνατολῶν. Ἐγείρουν ἀξιώσεις γιὰ τὰ νησιά μας (Χίο, Μυτιλήνη, Σάμο), ἐποφθαλμιοῦν τὴν ὑπόλοιπη Κύπρο, στὸν ἑλληνικὸ χῶρο γίνονται κάθε τόσο παραβιάσεις. Ἐμεῖς δὲν ἀνταποδίδουμε τὰ ἴσα· διότι θ᾿ ἀρχίσῃ πόλεμος. Ἀλλὰ οἱ σχέσεις εἶνε τεταμένες.
  Ἕλληνες, θαρσεῖτε! Σᾶς ὁμιλεῖ ἕνας ἐπίσκοπος ποὺ ἔχει κάποια ἱστορία καὶ γνωρίζει τὸν Ἑλληνικὸ λαό. Λοιπόν, ἐμεῖς νὰ ἔχουμε θάρρος καὶ πεποίθησι στὴν ὑπεραγία Θεοτόκο. Ἂν ἀφαιρέσουμε λίγους ἄπιστους γραικύλους, ἡ Ἑλλὰς εἶνε ὁμόψυχη καὶ ἕτοιμη ν᾿ ἀντισταθῇ. Καὶ ἡ Παναγία εἶνε ἕτοιμη νὰ ξανακάνῃ τὸ θαῦμα της, ἀλλὰ ὑπὸ ἕνα ὅρον. Τὸν ὅρο, νὰ ζήσουμε ὅλοι ὡς Χριστιανοὶ «σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς» (Τίτ. 2,12) στὸν αἰῶνα τοῦτον· νὰ σεβώμεθα τὸ «ὄνομα τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα» τοῦ Χριστοῦ (Φιλ. 2,9) καὶ νὰ τιμοῦμε τὸ ὄνομα τῆς Παναγίας».

Παραθέτουμε τὴν ὁμιλία τοῦ 1984 ἀπομαγνητοφωνημένη, ἀπὸ τὸ φυλλάδιο «ΚΥΡΙΑΚΗ», ἀριθμ. φύλλου 1045 τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

«Τῇ ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τὰ νικητήρια…»

ΕΛΛΗΝΕΣ, ΘΑΡΣΕΙΤΕ!

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, σὲ ὅλες τὶς ἐκκλησίες τῆς πατρίδος μας, ἀπὸ τὴν Κέρκυρα μέχρι τὴν Κρήτη καὶ τὴν Κύπρο, ἀλλὰ καὶ παντοῦ ὅπου πάλλει ὀρθόδοξος καρδία (Βελιγράδι, Σόφια, Βουκουρέστι, Μόσχα κ.λπ.), ἀπόψε ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι ἑνωμένοι ψάλλουν χαρμοσύνως τὸν Ἀκάθιστο ὕμνο.
Τὸ ποιητικὸ αὐτὸ ἀριστούργημα μὲ ἄφθαστο λυρισμὸ καὶ πλῆθος εἰκόνες περιγράφει καὶ ἐξυμνεῖ τὸ μεγαλεῖο τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ. Εἶνε καὶ τὸ ποίημα αὐτὸ μία ἀπόδειξις, ὅτι ἡ θρησκεία μας εἶνε ἀπὸ τὸ Θεό, εἶνε ἀληθινή. Σήμερα, χίλιοι ποιηταί, χίλιοι θεολόγοι, χίλιοι ἐπίσκοποι νὰ μαζευτοῦμε, δὲ᾿ μποροῦμε νὰ φτειάξουμε οὔτε μία ἀπὸ τὶς ὑπέροχες στροφές του. Read more »

Δ´. Στασις τῶν χαιρετισμῶν
Παρασκευη 24 Μαρτίου 2017
Δυο ὁμιλίες τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου. Ἡ πρώτη εἶναι σὲ pdf

O MONAΔIKOΣ BAΣΙΛEYΣ

Δ´. Στασις τῶν χαιρετισμῶν
Ἀκάθιστος Ὕμνος

H MANA TOY KOΣΜΟΥ

«Ὦ πανύμνητε Μῆτερ, ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον· δεξαμένη τὴν νῦν προσφοράν, ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶ τῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας· Ἀλληλούϊα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ω οἶκ.)

Ο Ἀκάθιστος ὕμνος, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἕνα τραγούδι. Ὑπάρχουν τραγούδια τοῦ Θεοῦ καὶ τραγούδια τοῦ διαβόλου. Τραγούδια τοῦ διαβόλου εἶνε λ.χ. αὐτὰ ποὺ λέγονται στὰ νυχτερι­νὰ κέντρα, ὅπου γίνεται μεγάλη φθορά.
Ἀλλὰ δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχει καὶ πιστὸς λαός, ποὺ μαζεύεται στὶς ἐκκλησίες γιὰ τὰ τραγούδια τοῦ Θεοῦ. Τὶς ἡμέρες μάλιστα αὐτές, κάθε Παρασκευὴ τῆς μεγάλης τεσσαρακοστῆς, ὁ λαὸς τρέχει γιὰ τὸν Ἀκάθιστο ὕμνο.
Γιὰ πρώτη φορὰ ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος ἐψάλη τὸ 626 μ.Χ. στὴν Κωνσταντινούπολι, ἡ ὁ­ποία σώθηκε τότε ἀπὸ διπλῆ πολιορκία, Ἀβάρων καὶ Περσῶν, μετὰ ἀπὸ θαυμαστὴ ἐπέμβασι τῆς Πανα­γίας. Ὁ ὕμνος αὐτὸς ἀποτελεῖται ἀπὸ 24 στροφὲς ἢ οἴκους, ὅσα καὶ τὰ ψηφία τοῦ ἀλ­φαβήτου. Ἀρχίζει ἀπὸ τὸ ἄλφα, «Ἄγγελος πρωτοστάτης…», καὶ τελειώνει στὸ ὠμέγα, «Ὦ πανύμνητε Μῆτερ…».
Θὰ ποῦμε τώρα λίγα λόγια ἐπάνω στὸν τελευταῖο οἶκο, ὁ ὁποῖος λέει· «Ὦ πανύμνητε Μῆ­τερ, ἡ τεκοῦσα τὸν πάν­των ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον· δεξαμένη τὴν νῦν προσφοράν, ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαν­­τας καὶ τῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶν­τας· Ἀλληλούϊα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ω οἶκ.).

* * *

«Ὦ πανύμνητε Μῆτερ». Ὦ Μάνα τοῦ Χριστοῦ ἀλλὰ καὶ κάθε πιστοῦ! Ἡ γλυκειὰ Μάνα ὅλου τοῦ κόσμου εἶνε ἡ Παναγία μας. Εἶνε ἡ «πανύμνητος Μήτηρ», ἡ Μάνα ποὺ τὴν ὑ­μνοῦν ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, ὅλη ἡ κτῆσι. Read more »

Γ´ ΣΤΑΣΙΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ
Toῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου
Ἡ πρώτη εἶναι σὲ pdf

«ΧΑΙΡΕ, ΔΕΝΔΡΟ ΑΓΛΑΟΚΑΡΠΟΝ, ΕΞ ΟΥ ΤΡΕΦΟΝΤΑΙ ΠΙΣΤΟΙ…»

ΑΝΟΗΣΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΑΤΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

«Χαῖρε, φιλοσόφους ἀσόφους δεικνύουσα·
χαῖρε, τεχνολόγους ἀλόγους ἐλέγχουσα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ρ2

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, καθὼς βρισκόμαστε στὴν περίοδο τῆς ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, εἶνε ἡ τρίτη (Γ΄) στάσις τῶν Χαιρε­τισμῶν καὶ θὰ ἑρμηνεύσουμε τὸν χαιρετισμὸ ποὺ λέει· «Χαῖρε, φιλοσόφους ἀσόφους δεικνύ­ουσα· χαῖ­ρε, τεχνολόγους ἀλόγους ἐλέγχουσα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ρ2). Παρακαλῶ δῶστε προσοχή.

* * *

Ὁ ἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, εἶνε προικισμένος ἀπὸ τὴν ἁγία Τριάδα μὲ πολλὰ χαρίσματα. Ἕνα ἀπὸ τὰ σπουδαιότερα εἶνε ὁ νοῦς. Πές μου τί σκέπτεσαι, νὰ σοῦ πῶ ποιός εἶσαι.
Πρὸ τῆς πτώσεως τῶν πρωτοπλάστων ἡ σκέ­ψι τους ἦταν διαρκῶς στὸ Θεὸ καὶ εἶχαν τὸ προ­νόμιο νὰ συνομι­λοῦν ἀμέσως μαζί του. Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος ἔπεσε, τότε τὸ κάλλος του ἀμαυρώθηκε καὶ ἡ σκέψι σκοτίστηκε. Οἱ ἄν­θρωποι ἔγιναν «σάρκες» (Γέν. 6,3). Δὲν σκέπτον­ται πλέον τὰ μεγάλα καὶ ὑ­ψηλά· σκέπτονται τὰ χαμηλὰ καὶ εὐτελῆ, τὰ γάστρια καὶ τὰ ὑπογάστρια κατὰ τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο.
Ὑπὸ τὶς συνθῆκες αὐτὲς δημιουργήθηκε καὶ ἄρχισε νὰ λειτουργῇ ἡ ἀνθρώπινη φιλοσοφία. Ὁ ἄνθρωπος μὲ σκοτισμένο τὸ νοῦ διανο­εῖ­ται, ἐρευνᾷ, ἐξετάζει, ἐπινοεῖ πολλὰ καὶ διάφο­ρα πράγματα. Τὴν πορεία τῆς ἀνθρωπί­νης δι­ανοήσεως ἐκθέτει ἡ ἱστορία τῆς φιλοσοφί­ας, γιὰ τὴν ὁποία τόσα ἔχουν γραφῆ παγκοσμί­ως. Σωστὰ εἶπαν, ὅτι ἡ ἐξέλιξι τῆς φιλοσο­φίας εἶ­νε ἡ ἱστορία τῶν ἀνθρωπίνων πλανῶν. Θέλετε παραδείγματα; Ὁ Πυθαγόρας, ἕνας ἀπὸ τοὺς πρὸ Χριστοῦ φιλοσόφους, δίδασκε τοὺς μαθη­τάς του – τί; νὰ μὴν τρῶνε κουκιά. Γιατὶ στὰ κουκιά, λέει, στὰ ξερὰ κουκιά, ἀναπτύσσον­ται ζῳύφια, στὰ ὁποῖα κατοικοῦν ψυχές! πίστευε δηλαδὴ στὴ μετεμψύχωσι ἢ μᾶλ­λον μετενσάρκωσι. Ἄλλος δίδασκε ὅτι, ἀφοῦ οἱ μηχα­νὲς δὲν μποροῦν νὰ κινηθοῦν μόνες τους, ἄρα πρέπει νὰ ὑπάρχουν δοῦλοι! Κι ἄλλα πολλὰ ἀνόητα εἶπαν. Θὰ ἔλεγε κανείς, ὅτι δὲν ὑπάρχει βλακεία ποὺ νὰ μὴν τὴν εἶπαν οἱ φιλόσοφοι.

Ὑπάρχουν βεβαίως καὶ ἐξαιρέσεις, ὅπως λ.χ. ὁ Σωκράτης, ὁ ὁποῖος ὅταν τὸν κατεδίκασαν εἰς θάνατον εἶπε στὴν Ἀπολογία του (18[31α])· Ἐ­γὼ ὑ­πῆρξα γιὰ τὴν Ἀθήνα τὸ βούκεντρο, σᾶς κεν­τοῦ­σα γιὰ νὰ ξυπνᾶτε. Τώρα ἐκτελοῦμαι, φεύγω ἀπ᾽ τὴ ζωή, καὶ θὰ πέσετε σὲ λή­θαργο. Καὶ θὰ κοιμᾶστε, ἕως ὅτου ὁ Θεὸς σᾶς λυπηθῇ καὶ στείλῃ κάποιον ποὺ θὰ σᾶς ἀ­ποκαλύψῃ τὴν ἀ­λήθεια. Τὰ λόγια αὐτά, 400 χρό­νια πρὸ Χριστοῦ, θεωρήθηκαν προφητικά. Γι᾽ αὐ­τὸ ὁ Σωκράτης καὶ οἱ μαθηταί του, ὁ Πλάτων καὶ ὁ Ἀριστοτέλης, σὲ παλαιὲς ἐκκλησίες εἶ­νε ζωγραφισμένοι στὸ νάρθηκα. Read more »

Β΄ Στάσις Χαιρετισμῶν
Toῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου
Ἡ πρώτη εἶναι σὲ pdf

  Kαθαρσις του θρησκευτικου συναισθηματος

«Xαῖρε, ἡ τῆς Βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας· χαῖρε, ἡ τοῦ βορβόρου ρυομένη τῶν ἔργων»(Ἀκαθ. ὕμν. 1 4

Προβατα της ποιμνης του Χριστοῦ

«Χαῖρε, αὐλὴ λογικῶν προβάτων» (Ἀκάθ. ὕμν. Η1β΄)

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, λέγεται ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος, οἱ Χαιρετισμοί. Τί εἶνε οἱ Χαιρετισμοί; Ἕνα τραγούδι. Ὑπάρχουν τραγούδια τοῦ σατανᾶ, ποὺ ἐγκωμιάζουν τὸ διάβολο καὶ τοὺς αἰσχροὺς ἔρωτες κι ἀκούγονται σὲ διάφορα κέντρα ἢ μεταδίδονται ἀπὸ ῥαδιόφωνα καὶ τηλεοράσεις, καὶ τὰ τραγούδια τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ψάλλονται στοὺς ναοὺς ἀπὸ τοὺς ψάλτες καὶ τοὺς ἱερεῖς μας. Ἕνα ἀπὸ τὰ ὡραιότερα τραγούδια τῆς Ἐκκλησίας μας εἶνε οἱ Χαιρετισμοὶ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου ἢ Ἀκάθιστος ὕμνος. Αὐτὸς ὁ ὕμνος ψάλλεται σὲ ὅλη τὴν Ἑλλάδα, ἀλλὰ καὶ στὴ Σερβία καὶ στὴ Βουλγαρία καὶ στὴ Ῥουμανία καὶ στὴ Ῥωσία, καὶ παντοῦ σ᾿ ὅλη τὴ γῆ ὅπου ὑπάρχουν ὀρθόδοξοι, ἀπὸ τὴν Αὐστραλία ὣς τὴν Ἀμερική. Ψάλλονται οἱ Χαιρετισμοὶ καὶ δάκρυα τρέχουν ἀπὸ τὰ μάτια. Read more »

Α´Στάσις Χαιρετισμῶν
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστῖνος Καντιώτου

«XAIΡE, ΓEΩΡΓON ΓEΩΡΓOYΣA ΦΙΛANΘΡΩΠΟΝ

Ἀκάθιστος Ὕμνος
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

TA ΔΑΚΡΥΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

«Χαῖρε, τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις» (Ἀκάθ. ὕμν. Α2β΄)

ΕΙΝΕ μιὰ πνευματικὴ ἀπόλαυσις ν᾽ ἀκούῃ κανεὶς τὸν Ἀκάθιστο ὕμνο, ἀρκεῖ νὰ τὸν ἀ­κούῃ μὲ τὴν καρδιά. Εἶνε μιὰ εὐλογία. Νὰ εὐ­χαριστοῦ­με τὸ Θεὸ καὶ γιὰ τὸ τραγούδι αὐτό.
Τὰ τραγούδια λησμονοῦνται· ἄλλα τραγου­δοῦν οἱ γονεῖς, ἄλλα τὰ παιδιά, ἄλλα τὰ ἐγγόνια. Τὸ τραγούδι ὅμως αὐτὸ περνάει ἀπὸ γενεὰ σὲ γενεὰ καὶ γιὰ 13 αἰῶνες ἐξακολουθεῖ σὰν μαγνήτης νὰ τραβᾷ τὶς εὐ­γε­νικὲς ψυχές.
Δὲν πιστεύω νὰ σᾶς λυπήσω, ἐὰν σᾶς κάνω μιὰ ἐρώτησι. Θὰ μᾶς ἀξιώσῃ ἆραγε ὁ Θεὸς ν᾽ ἀκούσουμε καὶ τοῦ χρόνου τὸν Ἀκάθιστο ὕμνο; Πόσοι ἀπὸ μᾶς θὰ ζοῦν, καὶ πόσους θὰ μᾶς ἔχῃ καλύψει ἡ μαύρη πλάκα; Πόσοι ἀπὸ κείνους ποὺ ζοῦσαν πέρυσι καὶ τὸν ἄκουσαν, τώρα ἔχουν φύγει;… Γι᾽ αὐτό, ἀ­­­γαπητοί μου, νὰ εἴμεθα ἕτοιμοι. Ὁ Χριστὸς μᾶς λέει· «Γρηγορεῖτε, ὅτι οὐκ οἴ­δατε ποίᾳ ὥ­ρᾳ ὁ Κύριος ὑ­μῶν ἔρχεται. …Γίνε­σθε ἕτοιμοι, ὅτι ᾗ ὥρᾳ οὐ δο­κεῖτε ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται (Ματθ. 24,42,44).
Ἂν μετρήσετε τὰ «χαῖρε» τῶν οἴκων τοῦ Ἀ­­καθίστου ὕμνου, εἶνε 144. Νὰ τὰ ἐξηγήσουμε ὅλα δὲν μποροῦ­με. Οὔτε ἐγὼ ἔχω τὴ δύναμι, γιατὶ εἶ­μαι μικρὸς καὶ ἀ­δύνατος, οὔτε σεῖς τὴν ὑπομονή. Γι᾽ αὐτὸ ἀπὸ τὰ 144 διαλέγω 1, τὸ ὁποῖο θὰ ἐξηγήσω στὴν ἀγάπη σας πολὺ σύντομα, γιὰ ψυχικὴ ὠφέλεια.
Εἶνε τὸ «Χαῖρε, τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύ­­τρωσις» (Ἀκάθ. ὕμν. Α2β΄). Τί σημαίνει αὐτό; Χαῖ­ρε, Παναγία, ἐσὺ λύτρωσες τὴν Εὔα ἀπὸ τὰ δά­κρυα, ἔσβησες τὰ δάκρυα τῆς Εὔας.
Ποιά εἶνε αὐτὰ τὰ δάκρυα τῆς Εὔας; Read more »

O AKAΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ

Ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου τοῦ 1968

ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ἐκεῖνο ποὺ παραδέχεται, ἐκεῖνο ποὺ πιστεύει, ἐκεῖνο ποὺ αἰσθάνεται, δὲν εἶνε δυνατὸν νὰ τὸ κρύψῃ μέσα του, ἀλλὰ νιώθει τὴν ἀνάγκη νὰ τὸ ἐκφράσῃ.
Καὶ τὸ ἐκφράζει μὲ διαφόρους τρόπους. Πρῶτα – πρῶτα τὸ ἐκφράζει μὲ τὸ πρόσωπο. Ἀνάλογα μὲ τὴ λάμψι ἢ τὴ θλῖψι τοῦ προσώπου του μπορεῖς νὰ καταλάβῃς τὰ αἰσθήματα ποὺ ἔχει ὁ ἄλλος ἀπέναντί σου· τὸ πρόσωπο τοῦ ἀνθρώπου εἶνε ὁ καθρέπτης. Τὸ ἐκφράζει ἔπειτα μὲ τὶς κινήσεις καὶ τοὺς μορφασμούς του. Τὸ ἐκφράζει προπαντὸς μὲ τὴ γλῶσσα, μὲ τὸν προφορικὸ λόγο του. Τὸ ἐκφράζει καὶ μὲ τὸ γραπτὸ λόγο, μὲ ἐπιστολές. Τὸ ἐκφράζει μὲ τὴν εὐγένεια, μὲ τὸ ὕφος καὶ τοὺς τρόπους του.

Πές μου τί τραγουδᾷς… Read more »

Ἀκάθιστος Ὕμνος
Τοῦ Μητροπολιτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Ποιος θα εξοφλησῃ το χρεος μας;

«…Καὶ σχίσας τὸ χειρόγραφον, ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως· Ἀλληλούϊα» (Ἀκάθ.

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, σ᾿ ὅλους τοὺς ναοὺς διαβάζεται ὁλόκληρος ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος. Παίρνω ἀφορμὴ ἀπὸ τὸν οἶκο ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ τὸ γράμμα Χῖ· «Χάριν δοῦναι θελήσας, ὀφλημάτων ἀρχαίων, ὁ πάντων χρεωλύτης ἀνθρώπων, ἐπεδήμησε δι᾿ ἑαυτοῦ, πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ χάριτος· καὶ σχίσας τὸ χειρόγραφον, ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως· Ἀλληλούϊα» (Ἀκάθ. ὕμν. Χ). Τί νοήματα ἔχει αὐτό;

* * *

Ὁ ποιητὴς μᾶς καλεῖ νὰ ἐξοφλήσουμε ἕνα χρέος. Ποιό εἶνε τὸ χρέος αὐτό; Δύο εἰδῶν χρέη ὑπάρχουν, ὑλικὰ καὶ πνευματικὰ-ἠθικά.
Ὑλικὸ χρέος. Συχνὰ οἱ ἄνθρωποι βρίσκονται στὴν ἀνάγκη νὰ δανειστοῦν χρήματα ετε ἀπὸ ἄτομα ετε ἀπὸ ὀργανισμοὺς καὶ τράπεζες. Αὐτὸς ποὺ δανείζεται λέγεται ὀφειλέτης. Καὶ κάθε ὀφειλέτης αἰσθάνεται ντροπὴ ἀπὸ φιλότιμο. Ὅποιος χρωστάει δὲν κοιμᾶται· μέρα – νύχτα ὁ νοῦς του εἶνε πῶς θὰ ἐξοφλήσῃ τὰ γραμμάτια. Κι ὅταν καταφέρνῃ νὰ ἐξοφλήσῃ, ἕνα βάρος φεύγει ἀπὸ πάνω του. Ἂν μάλιστα βρεθῇ κάποιος ἄλλος καὶ ἐξοφλήσῃ τὸ χρέος του, νιώθει γιὰ ᾿κεῖνον εὐγνωμοσύνη.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ χρέος πνευματικὸ-ἠθικό. Ἂν τὸ πῶ στὴ γλῶσσα τῆς Γραφῆς, μερικοὶ θὰ γελάσουν· ἀλλ᾿ αὐτὴ ἡ γλῶσσα λέει τὴν ἀλήθεια. Τὸ πνευματικό μας χρέος λοιπὸν ὀνομάζεται ἁμαρτία. Τ᾿ ἁμαρτήματά μας, νά τὸ χρέος.
Τ᾿ ἁμαρτήματά μας, σύμφωνα μὲ τὸν οἶκο αὐτόν, εἶνε ἀρχαῖα καὶ νεώτερα· «Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων», λέει. Ποιό εἶνε τὸ ἀρχαῖο χρέος; Στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας αὐτὸ λέγεται προπατορικὸ ἁμάρτημα.
―Μὰ στὸν αἰῶνα μας ἐσὺ μιλᾷς γιὰ προπατορικὸ ἁμάρτημα; Ἀστεῖα πράγματα!…
Καθόλου ἀστεῖα. Τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα εἶνε τὸ πρῶτο ποὺ ἐμόλυνε τὴ γῆ. Εἶνε αὐτὸ ποὺ διέπραξαν οἱ προπάτορές μας Ἀδὰμ καὶ Εὔα, μέσα στὸν παράδεισο καὶ σὰν ἀκάθαρτη πηγὴ ῥέει ἔκτοτε διὰ μέσου τῶν αἰώνων καὶ φθάνει ὣς ἐμᾶς. Καθένας μας, μόλις γεννιέται, εἶνε σὰν ἕνας καρπός, ποὺ πέφτει ἀπὸ τὸ δέντρο τῆς ζωῆς κ᾿ ἔχει μέσα του σκουλήκι. Τὰ βρέφη δὲν ἔχουν δικές τους ἁμαρτίες, εἶνε ἀθῷα· ἔχουν ὅμως μέσα τους τὸ σπέρμα τοῦ θανάτου ἐκείνης τῆς πρώτης ἁμαρτίας. Γι᾿ αὐτὸ τὰ βαπτίζουμε· διαφορετικά, δὲν χρειαζόταν. Τὸ λέει αὐτὸ καὶ ὁ Δαυΐδ· «ἐν ἀνομίαις συνελήφθην, καὶ ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου» (Ψαλμ. 50,7). Μέσα ἀπὸ τὴν κοιλιὰ τῆς μάνας μου, λέει, εἶμαι ζυμωμένος μὲ τὴν ἁμαρτία.
Ἀφοῦ ὅμως αὐτὰ τὰ κοροϊδεύουν, ἀλλάζω γλῶσσα καὶ λέω, ὅτι τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα διαφορετικὰ ὀνομάζεται κληρονομικότης. Κατ᾿ οὐσίαν εἶνε τὸ ἴδιο πρᾶγμα. Τὴν κληρονομικότητα τὴν παραδέχονται καὶ οἱ ψυχολόγοι. Τὸ παιδί, λένε, δὲν εἶνε τάμπουλα ράζα, ἕνα ἄγραφο χαρτί. Φέρει μέσα του καταβολές· μαζὶ μὲ τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα ἔχει ῥοπὲς καὶ κλίσεις τῶν προγόνων του. Καὶ ἐδῶ εἶνε ἡ μεγάλη εὐθύνη τῶν γονέων. Read more »

Δ΄ Στάσις Χαιρετισμῶν
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

ΟI EXΘΡΟΙ ΘΑ ΝΙΚΗΘΟΥΝ

«Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἐγείρονται τρόπαια· χαῖρε, δι᾿ ἧς ἐχθροὶ καταπίπτουσι»(Ἀκάθ. ὕμν. Ψ 5)

ΧΑΙΡΩ, ἀγαπητοί μου, ποὺ τρέχετε καὶ συγκεντρώνεσθε στὸ ναό. Θὰ σᾶς μιλήσω ἁπλᾶ, σὰν πατέρας μὲ τὰ παιδιά.
Ζοῦμε σὲ χρόνια ἄσχημα. Μερικοὶ λένε, ὅτι πλησιάζει ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου. Ἕνα σημάδι ὅτι ἔρχεται ἡ συντέλεια εἶνε, ὅτι στὶς ἡμέρες μας παρουσιάστηκε ἀθεΐα καὶ ἀπιστία μεγάλη. Σὲ πόλεις καὶ χωριὰ ξάπλωσαν οἱ ἰδέες αὐτές. Καὶ λέγονται συχνὰ ἀπὸ στόματα ἀνθρώπων ποὺ θεωροῦνται μορφωμένοι. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια στὴ Μικρὰ Ἀσία, στὸν Πόντο, στὰ ἁγιασμένα μέρη, δὲν ὑπῆρχε ἄπιστος καὶ ἄθεος. Τώρα ἡ ἀθεΐα ἔφτασε παντοῦ.
Ἂν συναντήσετε κάποιον ἄθεο, νὰ τοῦ πῆτε μόνο τὸ ἑξῆς. Ἐὰν μὲ πείσῃς ὅτι τὸ ῥολόϊ ποὺ ἔχεις στὸ χέρι σου φύτρωσε ἔτσι, ὅτι τὸ σπίτι ποὺ κάθεσαι ἔγινε μοναχό του, ὅτι τὸ αὐτοκίνητό σου ἔγινε μόνο του, κι ὅτι οἱ πύραυλοι ποὺ ταξιδεύουν στὸ διάστημα ἔγιναν μόνοι τους, τότε κ᾿ ἐγὼ θὰ πεισθῶ ὅτι τὸ σύμπαν αὐτὸ ἔγινε χωρὶς τὸ Θεό. Τὸ ῥολόϊ κάποιος τὸ φτειάχνει, τὸ σπίτι κάποιος τὸ χτίζει, τὸ αὐτοκίνητο κάποιος τὸ κατασκευάζει, τοὺς πυραύλους κάποιος τοὺς ἐξαπολύει· καὶ αὐτὸ τὸ σύμπαν ποιός τὸ ἔκανε; Μία ἡ ἀπάντησις· Ὁ Θεός.
―Μὰ τί εἶνε ὁ Θεός; Μᾶς τὸ λέει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης· «ὁ Θεὸς εἶνε ἀγάπη» (βλ. Α΄ Ἰωάν. 4,8,16), τὸ κυριώτερο γνώρισμά του εἶνε ἀγάπη. Καὶ ἀπόδειξις ὅλα ὅσα ἀπολαμβάνουμε. Ἀλλ᾿ ἐὰν μὲ ρωτήσετε, ποιά εἶνε ἡ πιὸ μεγάλη ἀπόδειξις ὅτι ὁ Θεὸς μᾶς ἀγαπάει, θὰ σᾶς πῶ· ἡ σάρκωσις τοῦ Λόγου. Τὸ ὅτι ὁ Θεὸς λυπήθηκε τὸν ἄνθρωπο, ποὺ εἶχε φύγει μακριά του· καὶ ἐνῷ μποροῦσε νὰ τὸν τιμωρήσῃ μὲ μυρίους τρόπους, ἐν τούτοις ἔστειλε τὸν Υἱό του τὸν μονογενῆ στὸν κόσμο, καὶ ἔλαβε σάρκα ἀπὸ τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο, γιὰ νὰ μᾶς σώσῃ. Εἶνε αὐτὸ ποὺ ἑορτάζουμε τὴν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ· τότε ἄρχισε ἡ σωτηρία μας. Τότε ὁ Γαβριήλ, ποὺ ἐστάλη στὴ Ναζαρέτ, εἶπε στὴν Παναγία· «Χαῖρε, κεχαριτωμένη» (Λουκ. 1,28). Read more »

Γ΄ Στάσις Xαιρετισμῶν

ΔΕΝΤΡΟ  Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ

«Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ οὗ τρέφονται πιστοί·
χαῖρε, ξύλον εὐσκιόφυλλον, ὑφ᾽ οὗ σκέπονται πολλοί»
(Ἀκάθ. ὕμν. Ν3)

Ακάθιστος ὕμνος, ἀγαπητοί μου. Τρίτη στάσις. Ὅπως λέγαμε καὶ ἄλλοτε, ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος εἶνε ἕνα ἐξαίρετο ποίημα, ἕνα ἀ­ριστούργημα τῆς βυζαντινῆς ἐποχῆς. Ἡ βαθειὰ ἀγάπη καὶ ὁ σεβασμός, ποὺ ἔτρεφε πρὸς τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο ὁ ἀνώνυμος ποιητής, τὸν κάνουν νὰ τὴν στολίζῃ μὲ πολλὰ ὀνόματα, μὲ ποικίλες εἰκόνες καὶ λέξεις, ποὺ παίρνει ἀ­πὸ παντοῦ (ἀπὸ τὸν οὐρανό, τὴ γῆ, τὸν ἥλιο, τὴ σελήνη, τὰ φυτά, τὰ δέντρα, τὰ ἄνθη, τὰ πουλιά, ἀπ᾽ ὅλο τὸν κόσμο). Ἂν μετρήσουμε τὶς εἰκόνες ποὺ περιέχει ἡ ἀκολουθία τοῦ Ἀ­καθίστου ὕμνου, ξεπερνοῦν τὶς τριακόσες. Ὑ­πέροχη ζωγραφιά· διότι καὶ ζωγράφοι ἀσχολήθηκαν μὲ τὴν εἰκονογράφησι τοῦ ὕμνου αὐ­τοῦ ἀπὸ τὴ βυζαντινὴ περίοδο μέχρι σήμερα.
Τὰ «χαῖρε» τῆς ἀκολουθίας εἶνε 144. Ἕνα ἀ­πὸ αὐτὰ εἶνε κι αὐτὸ ποὺ ἀκούσατε· «Χαῖ­ρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ οὗ τρέφον­ται πιστοί· χαῖρε, ξύλον εὐσκιόφυλλον, ὑφ᾽ οὗ σκέπονται πολλοί» (Ἀκάθ. ὕμν. Ν3). Τί σημαίνουν τὰ λό­για αὐτά; – γιατὶ δὲν ἀρκεῖ ἁπλῶς νὰ τὰ ἀκοῦ­με· ὁ σκοπὸς εἶνε νὰ διδασκώμεθα κάτι καὶ νὰ τὸ ἐφαρμόζουμε, ἐκεῖ ἀποβλέπει ἡ Ἐκκλησία μας καὶ μὲ τὴν ψαλμῳδία.

* * *

Ἡ Παναγία, ἀγαπητοί μου, ὀνομάζεται ἐδῶ «δένδρον». Ὄχι δέντρο ἄκαρπο, ὅπως εἴμαστ᾽ ἐμεῖς, ποὺ λέει τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο ὅτι «Πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται» (Ματθ. 3,10), ἀλλὰ δέν­τρο καρποφόρο, γεμᾶτο καρποὺς «ἀγλαούς», λαμ­προὺς δηλαδὴ καὶ ὡραίους. Read more »

Β΄ Στάσις Χαιρετισμῶν
Ἀπομαγνητ. ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιωτου

Λυτρωμενοι απο τη βαρβαροτητα

«Χαῖρε, ἡ τῆς βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας» (Ἀκάθ. ὕμν. Ι 4 α΄)

Ο Ἀκάθιστος ὕμνος εἶνε ἕνα ἀριστούργημα, μὲ τὸ ὁποῖο ὑμνεῖται ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος ἢ μᾶλλον τὸ μέγα μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ. Ἀπὸ τὰ «χαῖρε» ποὺ ἀκούσαμε θὰ προσπαθήσω νὰ ἑρμηνεύσω ἐκεῖνο ποὺ λέει· «Χαῖρε, ἡ τῆς βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας» (Ἀκάθ. ὕμν. Ι 4α΄). Τί σημαίνει αὐτό; Μὲ ἁπλᾶ λόγια· Χαῖρε, ὑπεραγία Θεοτόκε· σὲ εὐγνωμονοῦμε, διότι διὰ τοῦ Υἱοῦ σου μᾶς λυτρώνεις ἀπὸ τὴν «βάρβαρο θρησκεία». Ποιά νὰ εἶνε αὐτὴ ἡ θρησκεία;

* * *

―Ἡ θρησκεία εἶνε τὸ ὄπιο τῶν λαῶν, λένε τὰ στόματα τῶν ἀθέων. Τὴ φτειάξανε οἱ παπᾶδες γιὰ νὰ κερδίζουν, λένε οἱ μαρξισταί.
Ὄχι, ἀγαπητοί μου, δὲν εἶνε ἔτσι. Ἂν θέλετε νὰ μιλήσουμε μὲ τὴ γλῶσσα τῆς ψυχολογίας, ―παρακαλῶ προσέξτε― ἡ θρησκεία δὲν εἶνε ἐπίκτητος, εἶνε ἔμφυτος. Ὑπάρχει τεραστία διαφορὰ μεταξὺ τῶν δύο αὐτῶν ἐννοιῶν. Ἐπίκτητο εἶνε κάτι ποὺ ἀποκτᾶται ἀργότερα, ἐνῷ ἔμφυτο εἶνε κάτι ποὺ ὑπάρχει ἐξ ἀρχῆς μέσα στὴ φύσι τοῦ ἀνθρώπου. Παράδειγμα ἡ ἀγάπη τῆς μάνας. Ὁπουδήποτε νὰ πᾶμε, ἡ μάνα ἀγαπάει τὸ παιδί της· καὶ ὁσεσδήποτε ἀντίθετες διαταγὲς νὰ τῆς δοθοῦν, δὲν πειθαρχεῖ. Ἡ ἀγάπη στὸ παιδί της δὲν ξεῤῥιζώνεται· εἶνε μέσα στὴ φύσι της. Μόνο ἂν ἄλλαζε ἡ φύσι της θὰ ἄλλαζε κι αὐτό. Μὰ δὲν ἀλλάζει. Μιὰ ἄλλη εἰκόνα εἶνε τὸ ἄνθος ποὺ λέγεται ἡλιοτρόπιο· ὁ δίσκος του στρέφεται πάντα πρὸς τὸν ἥλιο. Ἔτσι καὶ ἡ ψυχὴ στρέφεται ἐμφύτως πρὸς τὸ Θεό. Τὸ εἶπε καὶ ὁ Ὅμηρος· ὅτι «Θεὸν χατέουσιν ἄνθρωποι», οἱ ἄνθρωποι ποθοῦν τὸ Θεό. Read more »

Α΄ Στάσις τῶν Χαιρετισμῶν
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αύγουστίνου Καντιώτου

ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ ΧΑΡΑΣ

«Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει» (Α1α΄)

Υπάρχουν, ἀγαπητοί μου, ἐχθροὶ τῆς πίστε­ώς μας, ἄνθρωποι ποὺ τὴν κατηγοροῦν, νομί­ζοντας οἱ ἄφρονες ὅτι ἔτσι θὰ μπορέσουν νὰ σκιάσουν τὸν ἥλιο – Χριστό. Μία δὲ ἀπὸ τὶς κα­τηγορίες ποὺ ἐκτοξεύ­ουν εἶνε, ὅτι ἡ θρησκεία μας εἶνε κατὰ τῆς χα­ρᾶς, ὅτι μὲ τὶς ἀπαγορεύ­σεις τῶν ἐντολῶν της κάνει τὸν ἄνθρωπο λυπη­μένο, σκυθρωπό. Αὐτὸ ὅμως δὲν ἀληθεύει. Ἂν ὑπάρχῃ στὸν κό­σμο μιὰ θρησκεία ποὺ εἶ­νε ἥ­λιος χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως πνευματικῆς, αὐ­τὴ εἶνε ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἀπόδειξις; Ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος· καὶ μόνο αὐτὸς φτάνει.
Ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος εἶνε μία ἀν­θοδέσμη, φτειαγμένη ἀπὸ τὰ ὡραιότερα ἄν­θη τῆς ἐκ­κλησιαστικῆς ποιήσεως. Εἶνε μία ἐ­πανάληψις τοῦ πρώτου ἐκείνου χαιρετισμοῦ ποὺ ἀκούστη­κε στὴ Ναζαρέτ, ὅταν «Ἄγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖν τῇ Θεοτό­κῳ τὸ χαῖρε». Τὸ «Χαῖρε» ἐκεῖνο (Λουκ. 1,28) ἀ­κούγεται ἐ­δῶ ὄχι 1 ἀλλὰ 144 φο­ρές. Τὸ δὲ ἄξιο παρα­τη­ρήσεως εἶνε ὅτι ἡ ἀρχὴ τοῦ Ἀκαθίστου ὕμνου (Α1α΄) εἶνε ἀκριβῶς ἔκφρασι χαρᾶς, ἐμβατήριο χαρᾶς. «Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει», λέει. Χαῖρε, Παναγία, διότι διὰ σοῦ, τῆς μητέρας τοῦ Χριστοῦ, ἔλαμψε στὸν κόσμο ὁ ἥλιος τῆς χαρᾶς.
Περὶ χαρᾶς λοιπὸν θὰ ποῦμε λίγα λόγια, ἀνασκευάζον­τας τὴν κατηγορία ὅτι ἡ θρησκεία μας δημιουργεῖ σκυθρωπότητα, μελαγχολία.

* * *

Ἡ χαρά, ἀγαπητοί μου, εἶνε στοιχεῖο ἀπαραί­τητο στὸν ἄνθρωπο γιὰ τὴν εὐτυχία του. Ὅ,τι εἶνε τὸ ὀξυγόνο στὸν ἀτμοσφαιρικὸ ἀέρα, εἶνε καὶ ἡ χαρὰ γιὰ τὴ ζωή. Ὅπως ὅταν ἐ­λαττωθῇ τὸ ὀξυγόνο ὁ κόσμος ἀσφυκτιᾷ, ἔτσι καὶ ὅταν λείψῃ ἡ χαρὰ οἱ ψυχὲς πνίγονται. Ὅ­λοι ζητοῦν τὴ χαρά· κι αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει ψωμὶ νὰ φάῃ, ἀλλὰ κι αὐτὸς ποὺ εἶνε στὰ ἀνάκτορα καὶ στὰ μεγαλεῖα τοῦ κόσμου. Ὁ καθέ­νας, σὲ ὁποιοδήποτε σημεῖο τοῦ πλανήτου κι ἂν βρίσκεται καὶ ὑπὸ ὁποιεσδήποτε συνθῆ­κες κι ἂν ζῇ, ἀπ᾽ τὸ μικρὸ παιδὶ ὣς τὸν ἀσπρομάλ­λη γέροντα, ὅλοι τὴ χαρὰ ζητοῦν.
Ἀλλὰ ποῦ εἶνε ἡ χαρά; Ἐδῶ εἶνε τὸ πρόβλη­μα, τὸ φιλοσοφικό, τὸ ψυχολογικό, τὸ κοινωνι­κό. Καὶ ἐδῶ ὑπάρχει ἡ μεγάλη διαφορά· ποιό εἶνε ἐκεῖνο ποὺ θὰ μᾶς δώσῃ τὴ χαρά; Ἰδού λοιπὸν ἕνα μικρὸ δειγματολόγιο χα­ρᾶς, κ᾽ ἐ­­σεῖς διαλέξτε. Ὑπάρχει χα­ρὰ ποὺ προ­έρχεται ἀπὸ τὴν ἱκανοποίησι κατωτέρων ὁρ­μῶν τῆς ἀν­θρω­πίνης ὑπάρξεως· αὐτὴ εἶνε χα­ρὰ κτηνώδης. Ὑ­πάρχει χαρὰ ἀπὸ τὴ θε­μιτὴ ἱκανοποίησι τῶν πέντε αἰσθήσεων. Ὑπάρ­χει χαρὰ ἀπὸ τὴν ἱκανο­ποίησι τῶν διανοητικῶν ἐφέσεων τοῦ ἀν­θρώ­­που, χα­ρὰ τῆς διανοήσεως – ἀνωτέρα χαρά. Ὑ­πάρχει χαρὰ ἀπὸ τὴν ἱ­κανο­ποίησι τοῦ συν­αισθηματικοῦ κόσμου. Καὶ ὑ­πάρχει χαρὰ ἀνω­τέρα πλέον, ζενὶθ χαρᾶς, μακαρία χαρά, τὴν ὁ­ποία λίγοι ἀπολαμβάνουν στὸν κό­σμο αὐ­τόν, κι αὐτὴ εἶνε ἡ ἀγγελικὴ χαρά. Τὸ ναδὶρ εἶνε ἡ χαρὰ τῶν δαιμόνων, τὸ ζενὶθ ἡ χαρὰ τῶν ἀγγέλων – ἡ θεϊκὴ χαρά. Ἂς τὰ δοῦμε αὐτὰ σύντομα. Read more »

Γ῀ Στάσις Xαιρετισμῶν
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου

Eλεος στους αμαρτωλους! 

«Χαῖρε, Κριτοῦ δικαίου δυσώπησις· χαῖρε, πολλῶν πταιόντων συγχώρησις» (Ἀκάθ. ὕμν. Ν5)

ΟΣΟΙ, ἀγαπητοί μου, ὅσοι κατοικοῦμε σ᾿ αὐτὴ τὴ γῆ, πρέπει νὰ εμεθα εὐγνώμονες στὸ Θεὸ γιὰ τὶς πολλὲς εὐεργεσίες του, καὶ πρὸ παντὸς γιὰ τὸ μεγαλύτερο ἀπ᾿ ὅλα, γιὰ τὴν ὀρθόδοξο πίστι μας. Ἔχουμε μιὰ ἀληθινὴ – ζωντανὴ πίστι. Γιὰ νὰ τὸ αἰσθανθοῦμε, ἀρκεῖ ν᾿ ἀκούσουμε τὸν Ἀκάθιστο ὕμνο, ποὺ εἶνε μιὰ εὐχαριστία πρὸς τὸ Θεὸ καὶ ἕνα ᾆσμα γιὰ τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο. Ὁ ὕμνος αὐτὸς ἔχει ὡς θέμα τὸ μεγάλο γεγονὸς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ· ὅτι ἡ ἁγία Τριὰς ἀπεφάσισε νὰ σώσῃ τὸν κόσμο. Καὶ διέταξε ἕναν ἀπὸ τοὺς πρώτους ἀγγέλους, τὸν Γαβριήλ, νὰ κατεβῇ ἐδῶ στὴ γῆ, νὰ πάῃ σ᾿ ἕνα φτωχόσπιτο, ὅπου κατοικοῦσε ἡ Παρθένος Μαρία, καὶ νὰ τῆς πῇ τὸ «χαῖρε». Αὐτὸ τὸ «χαῖρε» ἔχει ὡς θέμα ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος. Μὲ τὴ διαφορά, ὅτι τότε ὁ ἄγγελος τὸ εἶπε μιὰ φορά, ἐνῷ ἐδῶ ἐπαναλαμβάνεται ἑκατὸν σαραντατέσσερις (144) φορές· τόσα εἶνε τὰ «χαῖρε» τοῦ Ἀκαθίστου ὕμνου. Ἀπὸ τὰ «χαῖρε» αὐτὰ σᾶς παρουσιάζω ἕνα ζεῦγος· «Χαῖρε, Κριτοῦ δικαίου δυσώπησις· χαῖρε, πολλῶν πταιόντων συγχώρησις» (Ν 5).

* * *

«Χαῖρε, Κριτοῦ δικαίου δυσώπησις». Χαῖρε, λέει, Παναγία, διότι σὺ εἶσαι ἐκείνη ποὺ μαλακώνει τὴν ὀργὴ τοῦ δικαίου Κριτοῦ. Σὺ εἶσαι ἐκείνη ποὺ ἐμεῖς οἱ ἁμαρτωλοὶ πέφτουμε στὰ γόνατα καὶ παρακαλοῦμε, κ᾿ ἐσὺ φωνάζεις στὸ Θεό· Ἔλεος στοὺς ἁμαρτωλούς!
Ξέρουμε, ὅτι ὁ Θεὸς εἶνε ἀγάπη. Ὅλα δείχνουν τὴν ἀγάπη του. Ὁ ἥλιος, τὸ νερό, ὁ ἀέρας, ὅλα εἶνε ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἂν ὑπάρχῃ ὅμως κανεὶς ποὺ ἀμφιβάλλει, ἂς ἔρθῃ στὴν ἐκκλησία τὴν Κυριακή, ποὺ εἶνε τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, νὰ δῇ τὸ σταυρό· πάνω στὸ σταυρὸ εἶνε γραμμένο μὲ αἷμα· «Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί» (Α΄ Ἰωάν. 4,16). Μᾶς ἀγάπησε τόσο πολὺ ὁ Θεός, ὥστε «τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. 3, 16). Ἀγάπη εἶνε ὁ Θεός. Καὶ ἂν καμμιὰ φορὰ ὑποφέρουμε ἀπὸ ἀσθένειες ἢ ἄλλες θλίψεις, πίσω ἀπ᾿ ὅλα αὐτὰ εἶνε τὸ στοργικό του χέρι.
Ἀγάπη ὁ Θεός. Ἀλλ᾿ εἶνε καὶ δικαιοσύνη. Καὶ ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ ἐπιβάλλει, νὰ τιμωρηθοῦν ὅσοι παρέβησαν τὸ νόμο του. Ὅπως σὲ μιὰ πολιτεία οἱ παραβάται τῶν νόμων τιμωροῦνται, διαφορετικὰ ἡ πολιτεία διαλύεται, ἔτσι καὶ στὸ κράτος τοῦ Θεοῦ οἱ παραβάται τιμωροῦνται.
Καὶ δυστυχῶς ὑπάρχουν πολλοὶ παραβάται. Τὸ νόμο τοῦ κράτους φοβᾶται ὁ ἄλλος νὰ τὸν παραβῇ, ἀλλὰ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ ὄχι. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ Read more »

Δ΄ Στάσις Χαιρετισμῶν
Ομιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΘΑ ΝΙΚΗΘΟΥΝ

«Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἐγείρονται τρόπαια· χαῖρε, δι᾿ ἧς ἐχθροὶ καταπίπτουσι»

ΧΑΙΡΩ, ἀγαπητοί μου, ποὺ τρέχετε καὶ συγκεντρώνεσθε στὸ ναό. Θὰ σᾶς μιλήσω ἁπλᾶ, σὰν πατέρας μὲ τὰ παιδιά.
Ζοῦμε σὲ χρόνια ἄσχημα. Μερικοὶ λένε, ὅτι πλησιάζει ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου. Ἕνα σημάδι ὅτι ἔρχεται ἡ συντέλεια εἶνε, ὅτι στὶς ἡμέρες μας παρουσιάστηκε ἀθεΐα καὶ ἀπιστία μεγάλη. Σὲ πόλεις καὶ χωριὰ ξάπλωσαν οἱ ἰδέες αὐτές. Καὶ λέγονται συχνὰ ἀπὸ στόματα ἀνθρώπων ποὺ θεωροῦνται μορφωμένοι. Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια στὴ Μικρὰ Ἀσία, στὸν Πόντο, στὰ ἁγιασμένα μέρη, δὲν ὑπῆρχε ἄπιστος καὶ ἄθεος. Τώρα ἡ ἀθεΐα ἔφτασε παντοῦ.
Ἂν συναντήσετε κάποιον ἄθεο, νὰ τοῦ πῆτε μόνο τὸ ἑξῆς. Ἐὰν μὲ πείσῃς ὅτι τὸ ῥολόϊ ποὺ ἔχεις στὸ χέρι σου φύτρωσε ἔτσι, ὅτι τὸ σπίτι ποὺ κάθεσαι ἔγινε μοναχό του, ὅτι τὸ αὐτοκίνητό σου ἔγινε μόνο του, κι ὅτι οἱ πύραυλοι ποὺ ταξιδεύουν στὸ διάστημα ἔγιναν μόνοι τους, τότε κ᾿ ἐγὼ θὰ πεισθῶ ὅτι τὸ σύμπαν αὐτὸ ἔγινε χωρὶς τὸ Θεό. Τὸ ῥολόϊ κάποιος τὸ φτειάχνει, τὸ σπίτι κάποιος τὸ χτίζει, τὸ αὐτοκίνητο κάποιος τὸ κατασκευάζει, τοὺς πυραύλους κάποιος τοὺς ἐξαπολύει· καὶ αὐτὸ τὸ σύμπαν ποιός τὸ ἔκανε; Μία ἡ ἀπάντησις· Ὁ Θεός.
―Μὰ τί εἶνε ὁ Θεός; Μᾶς τὸ λέει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης· «ὁ Θεὸς εἶνε ἀγάπη» (βλ. Α΄ Ἰωάν. 4,8,16), τὸ κυριώτερο γνώρισμά του εἶνε ἀγάπη. Καὶ ἀπόδειξις ὅλα ὅσα ἀπολαμβάνουμε. Ἀλλ᾿ ἐὰν μὲ ρωτήσετε, ποιά εἶνε ἡ πιὸ μεγάλη ἀπόδειξις ὅτι ὁ Θεὸς μᾶς ἀγαπάει, θὰ σᾶς πῶ· ἡ σάρκωσις τοῦ Λόγου. Τὸ ὅτι ὁ Θεὸς λυπήθηκε τὸν ἄνθρωπο, ποὺ εἶχε φύγει μακριά του· καὶ ἐνῷ μποροῦσε νὰ τὸν τιμωρήσῃ μὲ μυρίους τρόπους, ἐν τούτοις ἔστειλε τὸν Υἱό του τὸν μονογενῆ στὸν κόσμο, καὶ ἔλαβε σάρκα ἀπὸ τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο, γιὰ νὰ μᾶς σώσῃ. Εἶνε αὐτὸ ποὺ ἑορτάζουμε τὴν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ· τότε ἄρχισε ἡ σωτηρία μας. Τότε ὁ Γαβριήλ, ποὺ ἐστάλη στὴ Ναζαρέτ, εἶπε στὴν Παναγία· «Χαῖρε, κεχαριτωμένη» (Λουκ. 1,28).
Αὐτὸ τὸ «χαῖρε», ποὺ εἶπε ὁ ἀρχάγγελος, τ᾿ ἀκοῦμε στοὺς Χαιρετισμούς. Ἐπαναλαμβάνεται 144 φορές. Τὸ καθένα ἀπὸ αὐτὰ τὰ «χαῖρε» ἔχει μεγάλη σημασία. Νὰ τὰ ἑρμηνεύσουμε ὅλα δὲ᾿ μποροῦμε. Θὰ ἑρμηνεύσουμε ἕνα μόνο, αὐτὸ ποὺ λέει· «Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἐγείρονται τρόπαια· χαῖρε, δι᾿ ἧς ἐχθροὶ καταπίπτουσι» (Ἀκάθ. ὕμν. Ψ5). Μὲ ἁπλᾶ λόγια λέει· Χαῖρε, Παναγία, ποὺ μὲ τὴ βοήθειά σου νικήσαμε τοὺς ἐχθροὺς καὶ ἔγινε ἡ ὡραία ἀντίθεσις· ἐκεῖ ποὺ οἱ ἐχθροὶ πέφτουν κάτω νικημένοι, ἐκεῖ ὑψώνονται μνημεῖα τῆς νίκης ποὺ μᾶς ἐχάρισες ἐσύ.
Ποιοί ὅμως εἶνε αὐτοὶ οἱ ἐχθροί; Κατ᾿ ἐξοχὴν ἐχθρὸς εἶνε ὁ διάβολος. Καὶ μὲ τὴν προστασία τῆς Θεοτόκου νικᾶται καὶ πέφτει. Σύμβολο δὲ τῆς νίκης κατὰ τοῦ διαβόλου εἶνε ὁ τίμιος σταυρός. Κάθε σταυρὸς εἶνε κ᾿ ἕνα τρόπαιο νίκης στὴν πνευματική μας ζωή. Ἀλλὰ ἐδῶ θὰ δοῦμε τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ χαιρετισμοῦ αὐτοῦ στὴν ἐθνική μας κυρίως ζωή.

* * *

 Τὸ 626 μ.Χ. ἡ πόλις τῶν ὀνείρων μας, ἡ Κωνσταντινούπολις, πολιορκήθηκε ἀπὸ βαρβάρους, Πέρσας καὶ Ἀβάρους. Πολιορκήθηκε ἀπὸ παντοῦ, ἀπὸ ξηρὰ καὶ θάλασσα, μὲ στρατὸ καὶ στόλο. Τόσο στενὴ ἦταν ἡ πολιορκία, ὥστε ἀπὸ ὥρα σὲ ὥρα οἱ ἐχθροὶ καραδοκοῦσαν νὰ μποῦν μέσα, νὰ κάψουν, νὰ καταστρέψουν, νὰ σφάξουν, νὰ ἀτιμάσουν. Ἦταν τόσο βέβαιοι γι᾿ αὐτό, ὥστε μήνυσαν στοὺς κατοίκους· Μόνο ἂν γίνετε ἢ πουλιὰ νὰ πετάξετε ἢ ψάρια καὶ κολυμπήσετε, θὰ σωθῆτε.
Καὶ τί ἔγινε, ἔπεσε ἡ Πόλις; Read more »

H MANA TOY KOΣMOY

«Ὦ πανύμνητε Μῆτερ, ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον· δεξαμένη τὴν νῦν προσφοράν, ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶ τῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας· Ἀλληλούϊα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ω οἶκ.)

Ο Ἀκάθιστος ὕμνος, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἕνα τραγούδι. Ὑπάρχουν τραγούδια τοῦ Θεοῦ καὶ τραγούδια τοῦ διαβόλου. Τραγούδια τοῦ διαβόλου εἶνε λ.χ. αὐτὰ ποὺ λέγονται στὰ νυχτερι­νὰ κέντρα, ὅπου γίνεται μεγάλη φθορά.
Ἀλλὰ δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχει καὶ πιστὸς λαός, ποὺ μαζεύεται στὶς ἐκκλησίες γιὰ τὰ τραγούδια τοῦ Θεοῦ. Τὶς ἡμέρες μάλιστα αὐτές, κάθε Παρασκευὴ τῆς μεγάλης τεσσαρακοστῆς, ὁ λαὸς τρέχει γιὰ τὸν Ἀκάθιστο ὕμνο.
Γιὰ πρώτη φορὰ ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος ἐψάλη τὸ 626 μ.Χ. στὴν Κωνσταντινούπολι, ἡ ὁ­ποία σώθηκε τότε ἀπὸ διπλῆ πολιορκία, Ἀβάρων καὶ Περσῶν, μετὰ ἀπὸ θαυμαστὴ ἐπέμβασι τῆς Πανα­γίας. Ὁ ὕμνος αὐτὸς ἀποτελεῖται ἀπὸ 24 στροφὲς ἢ οἴκους, ὅσα καὶ τὰ ψηφία τοῦ ἀλ­φαβήτου. Ἀρχίζει ἀπὸ τὸ ἄλφα, «Ἄγγελος πρωτοστάτης…», καὶ τελειώνει στὸ ὠμέγα, «Ὦ πανύμνητε Μῆτερ…».
Θὰ ποῦμε τώρα λίγα λόγια ἐπάνω στὸν τελευταῖο οἶκο, ὁ ὁποῖος λέει· «Ὦ πανύμνητε Μῆ­τερ, ἡ τεκοῦσα τὸν πάν­των ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον· δεξαμένη τὴν νῦν προσφοράν, ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαν­­τας καὶ τῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶν­τας· Ἀλληλούϊα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ω οἶκ.).

* * *

«Ὦ πανύμνητε Μῆτερ». Ὦ Μάνα τοῦ Χριστοῦ ἀλλὰ καὶ κάθε πιστοῦ! Ἡ γλυκειὰ Μάνα ὅλου τοῦ κόσμου εἶνε ἡ Παναγία μας. Εἶνε ἡ «πανύμνητος Μήτηρ», ἡ Μάνα ποὺ τὴν ὑ­μνοῦν ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, ὅλη ἡ κτῆσι.
Γιατί; Διότι, λέει, εἶσαι «ἡ τεκοῦσα τὸν πάν­­των ἁ­γίων ἁγιώτατον Λόγον». Εἶσαι παρθένος, ἁγνὴ σὰν τὸ ἀ­πά­­τητο χιόνι, λαμπρὴ σὰν τὶς ἀ­κτῖνες τοῦ ἥλιου, ἀστραφτερὴ σὰν διαμάντι. Γι᾽ αὐτὸ ἀξιώθηκες νὰ γεννήσῃς τὸν Λόγον τοῦ Πατρός, τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, «τὸν πάντων ἁγίων ἁ­γιώτατον», τὸν ἀσυγκρίτως ἁγιώτερο ἀπὸ ὅ­λους τοὺς ἁγίους, ἀνθρώπους καὶ ἀγγέλους. Εἶσαι, Παναγία μας, ὑπεράνω τῶν ἁγί­ων, ὑπερ­άνω τῶν ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων, ὑπεράνω τῶν ἁψίδων τοῦ οὐρανοῦ. Γέννη­σες ὄχι ὅ­πως ὅλες οἱ γυναῖκες, μὲ τὸ γνωστὸ φυσικὸ νόμο, ἀλλὰ κατὰ τρόπο ὑπερφυσικό.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ οἱ ὀρθολογισταὶ προβάλλουν ἄρνησι. Ἀμφισβητοῦν τὴν ἐκ παρ­θένου γέννησι τοῦ Χριστοῦ. Ἐμεῖς τί ἀπαν­τοῦμε; Ὅ,τι εἶπε ἕνας διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὅ­πως ὁ ἥλιος περνάει τὸ τζάμι χωρὶς νὰ τὸ σπά­σῃ καὶ μπαίνει μέσα στὸ σπίτι καὶ φωτίζει καὶ θερμαίνει, ἔτσι καὶ ὁ Ἥλιος – Χριστὸς πέρασε στὰ ἁγνὰ καὶ ἀμόλυντα σπλάχνα τῆς ὑ­περ­αγίας Θεοτόκου χωρὶς νὰ φθείρῃ τὴν παρθενία της. Ἡ Παναγία εἶνε παρθένος πρὸ τοῦ τόκου, παρθένος κατὰ τὸν τόκον, καὶ παρ­θένος με­τὰ τὸν τόκον, ἀειπάρθενος. Αὐτὸ εἶνε δόγμα τῆς πίστεώς μας.
«Δεξαμένη τὴν νῦν προσφοράν». Δέξου, σὲ παρακαλοῦμε, Μητέρα μας, αὐτὴ τὴν προσ­φο­ρά, τοῦτο τὸν ὕμνο ποὺ σοῦ προσφέρουμε καὶ ποὺ ἐ­δῶ στὸ ὠμέγα ὁλοκληρώνεται.
«Ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαν­­τας», λέει. Σῶ­σε, Παναγία, ὅλους ἀπὸ κάθε συμφορά. Ποιές εἶνε συμφορές; Συμφορὰ εἶ­νε λ.χ. ἡ φτώχεια, ἡ χηρεία, ἡ ὀρφά­νια, ἡ ἀρρώστια (ὁ καρκίνος, ἡ φθίσις κ.τ.λ.)· συμφο­ρὰ εἶ­νε ὁ σεισμός, νὰ τρέμῃ ἡ γῆ· συμφορὰ εἶνε ἡ πεῖ­να – Θεὸς φυλάξοι μήπως ποῦμε πάλι «τὸ ψω­μὶ ψωμάκι»· προσέξτε το αὐτὸ ἰδιαι­τέρως ἐ­σεῖς τὰ παιδιά, ποὺ σᾶς δίνουν φαγη­τὸ οἱ γονεῖς κ᾽ ἐσεῖς τὸ σπρώχνετε πέρα.
Ἡ πιὸ μεγάλη συμφορὰ ὅ­μως εἶνε ἄλλη· εἶνε ἡ αἰωνία κόλασις. Γι᾽ αὐτὸ ὁ ὕμνος κλείνει μὲ τὴν παράκλησι· «Καὶ τῆς μελλούσης λύ­τρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας· Ἀλληλού­ϊα». Λύτρωσε ἀπὸ τὴ μέλλουσα κόλασι ὅλους τοὺς πιστοὺς ποὺ σοῦ φωνάζουν τὸ Ἀλληλούϊα.

* * *

Ὕμνος στὴν Παναγία. Σταματῶ ὅμως, ἀγαπητοί μου, στὸ σημεῖο αὐτό. Διότι τί ἀ­κούω; Ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού, Read more »

Χαιρετισμοὶ τῆς Θεοτόκου
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

EΛΛΗΝΕΣ, ΘΑΡΣΕΙΤΕ!

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, σὲ ὅλες τὶς ἐκκλησίες τῆς πατρίδος μας, ἀπὸ τὴν Κέρκυρα μέχρι τὴν Κρήτη καὶ τὴν Κύπρο, ἀλλὰ καὶ παντοῦ ὅπου πάλλει ὀρθόδοξος καρδία (Βελιγράδι, Σόφια, Βουκουρέστι, Μόσχα κ.λπ.), ἀπόψε ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι ἑνωμένοι ψάλλουν χαρμοσύνως τὸν Ἀκάθιστο ὕμνο.
Τὸ ποιητικὸ αὐτὸ ἀριστούργημα μὲ ἄφθαστο λυρισμὸ καὶ πλῆθος εἰκόνες περιγράφει καὶ ἐξυμνεῖ τὸ μεγαλεῖο τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ. Εἶνε καὶ τὸ ποίημα αὐτὸ μία ἀπόδειξις, ὅτι ἡ θρησκεία μας εἶνε ἀπὸ τὸ Θεό, εἶνε ἀληθινή. Σήμερα, χίλιοι ποιηταί, χίλιοι θεολόγοι, χίλιοι ἐπίσκοποι νὰ μαζευτοῦμε, δὲ᾿ μποροῦμε νὰ φτειάξουμε οὔτε μία ἀπὸ τὶς ὑπέροχες στροφές του.
Ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος ἔχει χαρακτῆρα καὶ ἐθνικὸ καὶ θρησκευτικό. Θρησκευτικὸ μέν, διότι μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ πρῶτο ἐκεῖνο «χαῖρε» (Λουκ. 11,28) ποὺ ἀκούστηκε πρὸς τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο ὅταν «Ἄγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη» στὴ Ναζαρέτ. Τὸ ἀγγελικὸ ἐκεῖνο «χαῖρε» ἐμεῖς οἱ θνητοὶ τὸ ἐπαναλαμβάνουμε στὸν Ἀκάθιστο ὕμνο 144 φορές.
Ἀλλὰ ἔχει, εἴπαμε, ὁ ὕμνος αὐτὸς καὶ ἐθνικὸ χαρακτῆρα. Διότι μᾶς ὑπενθυμίζει μία ἀπὸ τὶς πιὸ ἔνδοξες σελίδες τοῦ μαρτυρικοῦ μας ἔθνους. Γιὰ νὰ ψαλῇ, εἶχε μία ἀφορμὴ καθαρῶς ἐθνική. Ποιά ἡ ἀφορμή; Ἐλᾶτε νὰ ταξιδέψουμε μὲ Read more »