ιιΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[: Ματθ. 17, 14-23]

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου, με θέμα:

«ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ»

[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 8-8-1999],(Β403)

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, αγαπητοί μου, με τους τρεις μαθητάς του, Πέτρον, Ιάκωβον και Ιωάννην, είχαν κατέλθει από το όρος της Μεταμορφώσεως, το Θαβώρ. Έζησαν εκεί οι τρεις μαθηταί αληθινά βιώματα της Βασιλείας του Θεού. Γιατί ο χρόνος αυτός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ήτο μία παρένθεσις, μία χρονική παρένθεσις της Βασιλείας του Θεού. Ένα κομμάτι της Βασιλείας του Θεού.
Κάτω όμως εις την πεδιάδα τα πράγματα ήσαν διαφορετικά. Τους περίμενε η γνωστή αθλιότης των ανθρώπων. Ένας ταλαίπωρος πατέρας, γονυπετώντας μπροστά στον Κύριο, ζητά το έλεός Του για το παιδί του, που εσεληνιάζετο. Και ότι το δαιμόνιο το έσπρωχνε στην αυτοκαταστροφή. Άλλοτε στο νερό για να πνιγεί και άλλοτε στη φωτιά για να καεί. Και προσθέτει ο πατέρας: «Προσήνεγκα αὐτὸν τοῖς μαθηταῖς σου, καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν αὐτὸν θεραπεῦσαι». Και τότε ο Κύριος είπε: «Ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! Ἕως πότε ἔσομαι μεθ᾿ ὑμῶν; Ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;». «Ως πότε θα είμαι μαζί σας; Έως πότε θα σας ανέχομαι;». Και βέβαια εθεράπευσε το δαιμονισμένο, αυτό, παιδί.

Θα πρέπει όμως να μείνομε σ’ αυτούς Του τους λόγους, του Κυρίου λόγους. Απεκάλεσε την γενεά εκείνη «ἂπιστη καί διεστραμμένη». Και προσέθεσε: «Ἕως πότε», λέγει, «ἔσομαι μεθ᾿ ὑμῶν;(:έως πότε θα είμαι μαζί σας;). Ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;(:Έως πότε θα σας ανέχομαι;)».
Πρόκειται για την ανοχή του Χριστού. Γι’ αυτήν θα μιλήσομε. Τι είναι η ανοχή; Είναι το «ἀνέχεσθαι» (απαρέμφατον). Το «ὑπομένειν». Είναι η επιείκεια. Είναι η μακροθυμία. Η αναβολή, δηλαδή, μιας κυρώσεως, μιας τιμωρίας. Αυτό είναι η μακροθυμία. Αυτό είναι η ανοχή. Είναι μία ενέργεια του Θεού, άκτιστος. Και είναι φυσικά αρετή. Την ιδίαν αρετή καλείται και ο άνθρωπος προς τον άλλον άνθρωπον να επιδείξει. Δηλαδή να είναι ανεκτικός, να έχει ανοχή. Να ανέχεται.
Αλλά θα μείνομε μόνο στην ανοχή του Χριστού. Δεν θα μιλήσομε δια την μεταξύ μας ανοχήν. Μόνο δια την ανοχήν του Χριστού, που με σαφήνεια είπε: «Ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;».
Σαν άκτιστος ενέργεια του Θεού, αγαπητοί μου, είναι άπειρος, χωρίς όρια. Δεν έχει όρια. Όπως και κάθε άκτιστος ενέργεια του Θεού δεν έχει όρια. Όπως οι άλλες ενέργειες του Θεού, η αγάπη, η δικαιοσύνη του Θεού, είναι όλες άκτιστες ενέργειες του Θεού και είναι απεριόριστες, είναι άπειρες. Όμως, επειδή αυτές οι άκτιστες ενέργειες κινούνται μέσα στον χρόνον, γι’αυτό βρίσκονται κάτω από έναν περιορισμόν· χρονικόν περιορισμόν. Ένεκα του ότι κινούνται οι άπειρες, άκτιστες το ξαναλέγω, ενέργειες του Θεού μέσα στον χρόνο, γι’αυτό κινούνται, βεβαίως, περιορισμένα.
Για παράδειγμα, ο Θεός από αγάπη στέλνει τον Υιό Του για να σώσει τον κόσμο. Αν όμως η αγάπη του Θεού περιφρονηθεί, όπως περιφρονήθηκε, οι άνθρωποι εσταύρωσαν τον Υιόν, τον Ενανθρωπήσαντα, του Θεού, τότε έρχεται η δικαιοσύνη του Θεού. Χωρίς να παύσει να υπάρχει η αγάπη του Θεού, επειδή κινείται μέσα στον χρόνο, παραμερίζεται, για να εκδηλωθεί στη συνέχεια η άλλη άκτιστος ενέργεια του Θεού: η δικαιοσύνη του Θεού. Έτσι, παραμένουν μεν άπειρες, κινούμενες όμως οι άκτιστες ενέργειες – θέλω να το καταλάβομε, γι΄αυτό το επαναλαμβάνω, να με συγχωρείτε- μέσα στον χρόνο, γι’ αυτόν τον λόγο έχομε περιόδους της αγάπης του Θεού και περιόδους της δικαιοσύνης του Θεού.
Έτσι κατανοείται και η έκφρασις του Κυρίου που είπε: «Ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;». Αυτό το «Ἕως πότε;» είναι χρονικόν. Και συνεπώς η φράσις αυτομάτως που είπε ο Κύριος περιορίζει τον χρόνον. «Έως πότε θα σας ανέχομαι».
Αν κοιτάξομε την Ιστορία, αυτό εύκολα θα το κατανοήσομε. Ο Θεός ανέχεται, βέβαια, την πτώσιν των πρωτοπλάστων, με σκοπό να διορθωθεί το κακό με την Ενανθρώπηση του Υιού του Θεού, που ήταν εις τον νουν του Θεού. Ήταν στον σκοπό Του, δηλαδή, η Ενανθρώπησις.
Ανέχεται ακόμη και την αδελφοκτονία του Άβελ· που σκότωσε ο Κάιν τον Άβελ. Μπορούσε να έλθει πιο μπροστά και να εμποδίσει τον Κάιν. Ανέχεται. Όταν επιτελείται ο φόνος, μετά λέγει ο Θεός εις τον Κάιν: «Κάιν, πού είναι ο αδελφός σου, ο Άβελ;».
Ανέχεται την κακία των πρώτων ανθρώπων. Των απογόνων, δηλαδή, του Αδάμ και της Εύας, αλλά η ανοχή Του περιορίζεται στα 120 χρόνια, για να δώσει ευκαιρία μετανοίας. Τι είπε ο Θεός; «Θα πνιγούν όλοι οι άνθρωποι με Κατακλυσμό. Δεν θα μείνει κανένας. Πλην του Νώε και της οικογενείας του». Γι’αυτό λέγει στον Νώε: «Πιάσε να κατασκευάσεις μίαν Κιβωτόν». Ερωτούν οι συντοπίται του: «Νώε, τι φτιάχνεις;». Λέει: «Μία Κιβωτό». «Ο σκοπός;». «Διότι ο Θεός θα επιφέρει Κατακλυσμόν- δηλαδή θα τελειώσει η ανοχή του Θεού- και θα πνιγούν οι άνθρωποι. Θα’ ρθει η δικαιοσύνη του Θεού». Και τον περιγελούσαν τον Νώε. Εκατόν είκοσι χρόνια χρειάστηκε για να κατασκευαστεί αυτή η Κιβωτός. Ήταν πολύ μεγάλου μήκους. Σαν ένα μικρό καράβι ήταν. Τι μικρό; Σαν ένα υπερωκεάνιο ήταν. Με πολλά πατώματα. Σκεφθείτε, την εποχή εκείνη, χωρίς εργαλεία κ.τ.λ. πώς θα μπορούσε να φτιαχτεί αυτή η Κιβωτός. Με πολλά διαμερίσματα για τα ζώα κ.λπ. κ.λπ. Γιατί κράτησε 120 χρόνια; Όχι από τεχνική αδυναμία. Αλλά με την ευκαιρία της τεχνικής αδυναμίας, να περάσει ο καιρός και να μετανοήσουν οι άνθρωποι. Δηλαδή εκατόν είκοσι χρόνια! Κι όμως οι άνθρωποι δεν μετανοούν. Και όχι μόνο δεν μετανοούν, αλλά και χλευάζουν. Οπότε έρχεται η δικαιοσύνη του Θεού με τον καθολικόν, εκείνον, Κατακλυσμό.
Μετά τον Κατακλυσμό έχομε μια σειρά γεγονότων, που ο Θεός δείχνει την ανοχή Του. Φθάνομε, όμως, σε ένα πάντοτε όριον, αυτό θέλω να σας μείνει άμα φύγετε, σε ένα όριον ανοχής. Είναι η συμπεριφορά της Πενταπόλεως των Σοδόμων· οι οποίοι αμάρταναν σε απίθανον βαθμόν. Και αυτό το απίθανον, δείχνει με μία εικόνα, ότι κατεβαίνει ο Θεός να δει… «Γιατί», λέει, «ανέβηκε ‘’φάσις’’, είδησις στον ουρανό, ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι σοδομίται, δηλαδή ομοφυλόφιλοι. Από μικρού έως μεγάλου. Μπα!» Σαν να μην πιστεύει ο Θεός στα αυτιά Του. Και λέει ο Ίδιος- εικόνα είναι, ο Θεός είναι πανταχού παρών και τα ξέρει όλα, και πριν γίνουν τα ξέρει ο Θεός όλα, αλλά είναι μία εικόνα της εκπλήξεως τρόπον τινά του Θεού-: «Περίεργο… Αυτά κάνουν; Θα κατέβω, λοιπόν, να ιδώ, έτσι είναι;» Λέει εκεί στον Αβραάμ ο Θεός, που Τον φιλοξενεί ο Αβραάμ τον Θεόν, υπό την μορφή τριών ανδρών. Δηλαδή απίστευτα πράγματα· που δείχνει το μέγεθος της διαφθοράς. Και έρχεται, έρχεται αυτή η επιτόπια βεβαίωσις, που είναι έκφρασις της εξαντλήσεως του ορίου της ανοχής, σαν μεσημέρι σήμερα, ο Θεός φιλοξενείται από τον Αβραάμ, κατεβαίνει κάτω στην Πεντάπολη, οι δύο άνδρες εκ των τριών, συναντούν τον Λωτ, και την άλλη μέρα το πρωί φθάνει η καταστροφή. Δεν έμεινε ούτε ένας! Οι πόλεις, πλην μιας, να μην σας λέω πολλή ιστορία, κατεκάησαν με πυρ και θείον. Σύμβολον και εικόνα της αιωνίου κολάσεως.
Λέγουν πολλοί: «Καλά η κόλασις είναι πυρ και θείον;». Αγαπητοί μου, θα αναστηθούν οι νεκροί; Θα αναστηθούν τα σώματά τους; Ε, λοιπόν, θα είναι πυρ και θείον. Ω, μακάρι να ήταν πυρ και θείον… Διότι η φωτιά αυτή που βγάζει θειάφι, όταν καίεται το θειάφι, είναι πολύ μικροτέρας εντάσεως από την φωτιά που λέγεται «άκτιστον πυρ»· που απορρέει από την ουσία του Θεού. Αυτή, λοιπόν, η φωτιά, δεν είναι υλική φωτιά, της κολάσεως, αλλά είναι το άκτιστον πυρ που απορρέει μεν από τον Θεό, φθάνει στην κόλαση ως πυρ αφεγγές, ενώ αντίθετα φθάνει εις την Βασιλείαν του Θεού ως φως χωρίς καυστικότητα. Και είναι αυτό το φως της Βασιλείας του Θεού. Αυτό που είδαν οι μαθηταί, ένα κομματάκι για μια στιγμή, την ημέρα της Μεταμορφώσεως.
Θα μπορούσε, λοιπόν, να πει ο Θεός, ο Άγιος Τριαδικός Θεός: «Ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;». «Έως πότε θα σας ανέχομαι;». Και ήλθε αυτή, όπως σας είπα, η φοβερή καταστροφή, που αποτελεί, θα το ξαναπώ άλλη μια φορά, ιστορικό τύπο, ιστορικό τύπο της αιωνίου κολάσεως. Όπως και οι δέκα πληγές του Φαραώ θα σταθούν ιστορικός τύπος των εσχάτων επί των ημερών του Αντιχρίστου. Ο Θεός βλέπετε, βάζει αυτούς τους ιστορικούς τύπους, για να πείσει τους ανθρώπους. Όπως ο χορτασμός των Εβραίων, όχι των πεντακισχιλίων, στην έρημο 40 χρόνια, είναι, είναι ιστορικός τύπος το πώς τα 3 ½ χρόνια του Αντιχρίστου θα τρέφονται οι πιστοί εις την ερημιά. Ο Θεός παντού κατοχυρώνει τις αλήθειές Του.
Κι ερχόμεθα σε παραδείγματα εις τους χρόνους της Καινής Διαθήκης. Είναι γνωστό ότι η Καπερναούμ ήταν μία πολύ υπερήφανη πόλη. Στην υπερηφάνειά της… πλούσια ήταν, είχε συναγωγήν, ήταν εκεί έδρα του Ρωμαίου Διοικητού, στην υπερηφάνειά της, λοιπόν, δεν επρόσεξε την παρουσία του Χριστού· που την πόλη αυτή την είχε ο Χριστός σαν ένα ορμητήριο του ευαγγελισμού των γύρω περιοχών. Έδειχναν μια αδιαφορία εις τον Χριστόν οι Καπερναΐται. Μια αδιαφορία από μια απιστία προς τον Χριστόν, από μια υποτίμηση που έτρεφαν προς τον Χριστόν. Γι’αυτό ο Κύριος είπε τα εξής- μας τα σημειώνει ο Ματθαίος στο 11ον κεφάλαιον-: «Καὶ σὺ», λέγει, «Καπερναούμ, ἡ ἕως τοῦ οὐρανοῦ ὑψωθεῖσα, ἕως ᾅδου καταβιβασθήση(:μέχρι τον Άδη θα κατέβεις)· ὅτι εἰ ἐν Σοδόμοις ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν σοί, ἔμειναν ἂν μέχρι τῆς σήμερον(:διότι αν –λέγει- έγιναν τα θαύματα εις τα Σόδομα τότε -εννοεί τα θαύματα που έγιναν στην Καπερναούμ, αν είχαν γίνει στα Σόδομα-, δεν θα είχαν καταστραφεί και θα παρέμεναν μέχρι σήμερα ως πόλεις.-Πόλεις, πολλές πόλεις, σας είπα, πέντε πόλεις). Πλὴν λέγω ὑμῖν», λέγει ο Χριστός, «ὅτι γῇ Σοδόμων ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ σοί (:Σας βεβαιώνω, ότι όταν θα έρθει η ημέρα της Κρίσεως, τα Σόδομα θα είναι ανεκτότερα από την παρουσία της Καπερναούμ)». Δηλαδή το να είσαι ομοφυλόφιλος είναι φοβερή αμαρτία· το να αδιαφορείς έναντι του Θεού, είναι πιο μεγάλη αμαρτία.
Κι έρχεται κατόπιν η πόλις της Ιερουσαλήμ, που στάθηκε προφητοκτόνος και Χριστοκτόνος. Έκλαυσεν ο Κύριος, αγαπητοί μου, όταν είδε από το όρος των Ελαιών την Ιερουσαλήμ, την πόλη και είπε: «Ὃτι εἰ ἔγνως καὶ σύ (:αν εγνώριζες κι εσύ), καί γε ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτῃ, τὰ πρὸς εἰρήνην σου! Νῦν δὲ ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλμῶν σου·ὅτι ἥξουσιν ἡμέραι ἐπὶ σὲ καὶ περιβαλοῦσιν οἱ ἐχθροί σου χάρακά σοι (:θα ΄ρθουν μέρες για σένα.. θα κάνουν όρυγμα γύρω από την πόλη- ήτανε τειχισμένη πόλις) καὶ περικυκλώσουσί σε καὶ συνέξουσί σε πάντοθεν – Κλοιός φοβερός. Ξέρετε ποιος μήνας ήταν; Που έπεσε η Ιερουσαλήμ; Ήταν ο Αύγουστος. Σας το λέγω έτσι, ἐν παρόδῳ – καὶ ἐδαφιοῦσί σε καὶ τὰ τέκνα σου ἐν σοί, καὶ οὐκ ἀφήσουσιν ἐν σοὶ λίθον ἐπὶ λίθῳ, ἀνθ᾿ ὧν οὐκ ἔγνως τὸν καιρὸν τῆς ἐπισκοπῆς σου». «Δεν κατάλαβες τον καιρόν της ‘’επισκοπή’’ς σου» θα πει της επισκέψεως που σου έκανε ο Θεός. «Εγώ είμαι ο Θεός σου ο Ενανθρωπήσας. Δεν το πήρες είδηση. Δεν το αντελήφθης. Άκουσες την διδασκαλία μου. Είδες τα θαύματά μου. Περιεφρόνησες, Ιερουσαλήμ».
Και ο χρόνος αυτής της ανοχής, ξέρετε πόσο ήταν; Περίπου τρεις δεκαετίες. Ο χρόνος της ανοχής του Χριστού. Να μετανοήσει η πόλις. «Όχι». Να πιστέψει η πόλις. «Όχι». Είδε την Ανάστασιν. Άκουσε, είδε και την Πεντηκοστή. «Όχι». Δεν μετανοεί η πόλις. Το 70 μ.Χ. ήλθε η φοβερά καταστροφή της πόλεως. Έως εκεί ήταν τα όρια τα χρονικά της ανοχής του Χριστού.
Στο βιβλίον της «Αποκαλύψεως» ειδοποιεί ο Κύριος, αγαπητοί μου, τις επτά Εκκλησίες της ανθυπατικής Ασίας, δηλαδή της Μικράς Ασίας, όπως την γνωρίζομε. Ότι αν δεν μετανοήσουν οι επτά ιστορικές Εκκλησίες, Σμύρνης, Φιλαδελφείας κ.τ.λ. κ.τ.λ., αν δεν μετανοήσουν, της Εφέσου, που ήταν η πρωτεύουσα της ανθυπατικής Ασίας, τότε ο Χριστός θα μετακινήσει την λυχνία τους. Τι θα πει «θα μετακινήσει τη λυχνία τους»; Δηλαδή θα παύσει να υπάρχει η τοπική τους Εκκλησία. Εάν δεν μετανοήσουν. Εδώ έχομε κάτι το καταπληκτικό· που εγγίζει και την δική μας πραγματικότητα. Η Μικρά Ασία ήταν ελληνική δε. Το γνωρίζετε. Πέρασαν 20 αιώνες από τότε που ο Χριστός εξήγγειλε, ότι αν δεν μετανοήσουν οι πόλεις αυτές, οι Εκκλησίες αυτές, θα μετακινηθεί η λυχνία των. Δηλαδή θα χαθούν. Ιστορικά θα σβήσουν. Είκοσι αιώνες! Και ήρθε το 1922… Ναι. Ήρθε το 1922 και αυτές οι ιστορικές, τοπικές Εκκλησίες της Μικράς Ασίας ξεριζώθηκαν. Δεν υπάρχουν πια. Μετά το 1922, δεν υπάρχουν πια. Να το στερεώσουμε καλά στο μυαλό μας. Στον αιώνα μας έγινε αυτό. Η ανοχή του Χριστού κράτησε 2000 χρόνια! Εκεί σταμάτησε.
Eίναι αληθές ότι η εμφάνισις του Αντιχρίστου, θα είναι ο καρπός και η συνισταμένη της αποστασίας, της γενικής αποστασίας. Και ακόμη πρέπει να πούμε ότι ο δυτικός χριστιανικός κόσμος, δηλαδή η Ευρώπη και η Αμερική… βέβαια λέμε ότι είναι ο δυτικός κόσμος χριστιανικός· αλλά ήδη ο δυτικός Χριστιανισμός ζει την αποστασία του. Ο νεοαρειανισμός…- η Ευρώπη και η Αμερική δεν πιστεύει στη θεότητα του Ιησού Χριστού. Ο Νεοαρειανισμός έχει φθάσει σε ακρότατα σημεία. Πολλοί Χριστιανοί στρέφονται, εκ της Δύσεως Χριστιανοί, στρέφονται, θα σας καταπλήξει, εις τον Μωαμεθανισμόν! Αν στήνονται στις πρωτεύουσες της Ευρώπης, στήνονται μιναρέδες και τζαμιά, δεν είναι μόνον για τις ανάγκες των Αράβων και των Μουσουλμάνων. Αλλά δυστυχώς πολλοί Χριστιανοί προσχωρούν εις τον Μωαμεθανισμόν. Είναι περίεργο πράγμα. Αλλά και στις ποικίλες θρησκείες της Ανατολής· οι οποίες φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια. Κι εδώ στην Ελλάδα έχομε. Που η καθεμιά απ’ αυτές τις θρησκείες διεκδικεί μια μεσσιανικότητα. «Εγώ», λέει, «είμαι εκείνη που θα φέρω ό,τι θα φέρω εις τον κόσμον». Μια μεσσιανικότητα. Και ο Κύριος Ιησούς ανέχεται. Αλλά έως πότε;
Στην πατρίδα μας έχομε πολλάκις προκαλέσει τον ουρανόν, με πράξεις που δεν έχομε χρόνο αυτήν τη στιγμή να αναφέρομε. Ο Κύριος ανέχεται. Στον ορίζοντα, όμως, διακρίνονται φοβερά απειλητικά σύννεφα και απειλούν όχι μόνο την πατρίδα μας αλλά πιθανώς την υφήλιον ολόκληρον! Και μετάνοια; Πουθενά. Προσέγγιση στον Χριστόν; Πουθενά. Η μετάνοια θα παρέτεινε τον χρόνον της ανοχής του Χριστού, όπως το είπε για τα Σόδομα, έναντι της κακότητος, της υπερηφανείας των κατοίκων της Καπερναούμ που σας είπα προηγουμένως. Ζούμε όμως, κατά την βεβαίωσιν του Κυρίου, ανέφερε και την περίπτωση του Κατακλυσμού και την περίπτωση των Σοδόμων, «έτσι», λέει « ’κάναν, πριν τον Κατακλυσμό, έτσι ‘κάναν πριν την καταστροφή των Σοδόμων. Έτσι θα κάνουν», λέει ο Κύριος, «και πριν το τέλος της Ιστορίας. Θα αγοράζουν, θα πουλάνε, θα παντρεύονται, aμέριμνοι, στην αποστασία τους, στην απιστία τους και θα ‘ρθει», λέγει, «αιφνίδιος ο όλεθρος». Είναι στα ευαγγέλια γραμμένα αυτά, αγαπητοί μου. Άμα διαβάζομε την Αγία Γραφή, εκεί τα βρίσκομε.
Έτσι, λοιπόν, οι άνθρωποι σήμερα, βυθισμένοι στον υλισμό μας και στις ηδονές μας, αυτά τα δυο που χαρακτηρίζουν την εποχή μας, αδιαφορούμε για όλα, γιατί ουσιαστικά δεν πιστεύομε.
Αγαπητοί, ας αντιληφθούμε ότι η ανοχή του Χριστού έχει όρια. Και τα όρια αυτά έχουν φοβερά μικρύνει, στενέψει. Ετοιμαζόμαστε να γιορτάσομε τα 2000 χρόνια από την Γέννηση του Χριστού, με γιορτές… θέλετε; Απαράδεκτες! Δεν έχω καιρό να σας το πω. Όταν θα πλησιάζει η αλλαγή της χρονιάς και θα μπούμε στο 2000, τότε θα σας πω γιατί είναι απαράδεκτες αυτές οι γιορτές.
Ωστόσο, δεν αντιλαμβανόμεθα ότι τα 2000 χρόνια είναι ένας φοβερός έλεγχος στη χριστιανοσύνη κι ένας ισχυρός κόλαφος, ένα χαστούκι, ότι «Άνθρωποι, 20 αιώνες Χριστιανισμού, δεν αποφέρατε καρπούς αξίους της μετανοίας! Τι κάνατε είκοσι αιώνες;». Αντί να γιορτάζαμε, θα έπρεπε να πενθούμε. Αλήθεια, πέρασαν 20 αιώνες! Πού είναι οι καρποί της Εκκλησίας; Πού είναι οι καρποί του Χριστιανισμού; Πού είναι εις τον διαβόητον δυτικόν κόσμον; Πού είναι;
Τι μένει; Ο τερματισμός του χρόνου της ανοχής του Χριστού. Για μια, ακόμη, φορά, μάς ειδοποιεί ο Κύριος: «Ἓως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;». Αμήν.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
• Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
• https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_812.mp3