Τοῦ ἁγίου Ἀμβροσίου Μεδιολάνων
7 Δεκεμβρίου
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

«Ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι…»

  ΣΤΟΝ οὐρανὸ τῆς Ἐκκλησίας ἀνατέλλει, ἀγαπητοί μου, ἕνα ἀστέρι πρώτου μεγέθους· εἶνε ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος ἐπίσκοπος Μεδιολάνων, μεγάλος ἐκκλησιαστικὸς πατήρ.
Μὲ συγκινεῖ ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος γιὰ δύο λόγους. Πρῶτον, διότι αὐτὸς ὑπῆρξε ὁ πνευματικὸς πατὴρ καὶ διδάσκαλος τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου, τοῦ ὁποίου ἐγὼ ἀναξίως φέρω τὸ ὄνομα. Καὶ δεύτερον, διότι τὸ ὄνομά του ἔλαβε καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς πρώτους μαθητάς μου στὸ Μεσολόγγι, ὁ Ἐλευθερουπόλεως Ἀμβρόσιος, ἐκλεκτὸς ἱεράρχης ποὺ βρίσκεται ἤδη στὴν αἰωνιότητα. Γιὰ τὸν ἅγιο Ἀμβρόσιο Μεδιολάνων, λοιπόν, θὰ ποῦμε λίγες λέξεις.

* * *

Ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος ἔζησε τὸν τέταρτο αἰῶνα. Ἦταν σύγχρονος τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὁ ὁποῖος τοῦ ἔγραψε καὶ ἐπιστολή. Γεννήθηκε ὄχι στὴν Ἀνατολὴ ἀλλὰ στὴ Δύσι, στὴν πρωτεύουσα τῆς Ἰταλίας, τὴ Ῥώμη.
Κατήγετο ἀπὸ ὑψηλὴ οἰκογένεια. Ὡς νέος ἦταν εὐφυής, δεκτικὸς μαθήσεως. Φοίτησε σὲ σχολὲς καὶ πανεπιστήμια τοῦ καιροῦ ἐκείνου. Ἀρίστευσε καὶ εἰσῆλθε στὸ διοικητικὸ σῶμα. Ὡς χαρακτήρας ἦταν εὐθύς, δίκαιος, ἀπροσωπόληπτος. Ἔγινε συγκλητικός, καὶ ἀνῆλθε τὶς βαθμῖδες τῆς διοικήσεως. Ἀφοῦ ἔγινε ἔπαρχος, νομάρχης, ὑπουργός, οἱ εὐσεβεῖς υἱοὶ καὶ διάδοχοι τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, ὁ Κωνσταντῖνος καὶ ὁ Κώνστας, τὸν ἔκαναν τέλος διοικητὴ ὅλης τῆς Ἰταλίας. Διοικοῦσε μὲ ἄκρα δικαιοσύνη. Καὶ ἐνῷ ἦταν ἀκόμη ἐθνικὸς Ῥωμαῖος πολίτης, ζοῦσε ἤδη σὰν Χριστιανός.
Συνέβη ὅμως στὴν ἐποχή του τὸ ἑξῆς γεγονός. Πέθανε στὰ Μεδιόλανα (τὸ σημερινὸ Μιλάνο) ὁ ἐπίσκοπος, καὶ ἐπρόκειτο νὰ γίνῃ ἐκλογή. Οἱ ἐκλογὲς τῶν ἐπισκόπων δὲν ἐγίνοντο τότε ὅπως σήμερα, ποὺ μαζεύονται οἱ δεσποτάδες στὴν Ἀθήνα καὶ ἐκλέγουν. Ὄχι· δὲν εἶνε αὐτὸς ὁ ὀρθὸς τρόπος. Στὰ παλιὰ τὰ εὐλογημένα χρόνια ἡ ἐκλογὴ γινόταν ἀπὸ τὸ λαό. Ὅπως δηλαδὴ τώρα ἐκλέγουμε τὸν πρόεδρο τῆς κοινότητος, τὸ δήμαρχο, τὸ βουλευτή, ἔτσι τότε, ὅταν πέθαινε ἕνας ἐπίσκοπος, μαζευόταν ὁ κλῆρος καὶ ὁ εὐσεβὴς λαός, ἄντρες – γυναῖκες, καὶ ἔκαναν ἐκλογή. Καὶ ἐκλεγόταν ἐκεῖνος ποὺ ἤθελε ὁ Θεὸς καὶ ὁ λαός· ἦταν λαοπρόβλητος καὶ θεοπρόβλητος. Σήμερα, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, ἐκλέγονται ἄνθρωποι ποὺ δὲ᾿ γνωρίζουν τὸ λαὸ ποὺ πηγαίνουν νὰ ποιμάνουν. Μένουν στὴν Ἀθήνα συνήθως, εἶνε κοντὰ στὸν ἀρχιεπίσκοπο, τὸν κολακεύουν καὶ τὸν θυμιατίζουν· αὐτοὶ βγαίνουν. Ἐγὼ ἀγωνίζομαι νὰ ἐπανέλθῃ ὁ εὐλογημένος τρόπος ποὺ ἐξελέγη ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος.
Πῶς ἔγινε ἡ ἐκλογή του. Οἱ Χριστιανοὶ εἶχαν διαιρεθῆ κι ὁ καθένας ὑποστήριζε τὸ δικό του ὑποψήφιο. Κ᾿ ἐνῷ γινόταν ὀχλαγωγία, ξαφνικὰ ἀκούστηκε μιὰ φωνή· «Τὸν Ἀμβρόσιο ἐπίσκοπο!». Ποιός φώναξε; ἄγγελος; ἄνθρωπος; Ἕνα παιδί! Τὸ φώτισε ὁ Θεός· γιατὶ τὰ μικρὰ παιδιὰ εἶνε σὰν ἄγγελοι. Ἡ ἁγνὴ αὐτὴ φωνὴ ἀκούστηκε· κι ἀμέσως ὅλοι, γνωρίζοντας τὸ χαρακτῆρα τοῦ ἐπάρχου, συμφώνησαν. Εἶπαν «Ἀμβρόσιος»· μὲ τὴ συγκατάθεσι δὲ καὶ τοῦ βασιλέως Οὐαλεντινιανοῦ βγῆκε παμψηφεί.
Ὁ ίδιος δὲν ἤθελε. Προσπάθησε νὰ φύγῃ. Ἀντιστάθηκε, ἔφερε

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ»