Εκτροπες απο την Ορθοδοξη πιστη

Οἱ παρεκκλίσεις τῶν αἱρετικῶν ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη πίστι προκαλοῦσαν ὄχι μόνο τὴν ἄμεση ἀντίδρασι τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία δὲν ἀνεχόταν τὴν ἀφαίρεσι ἢ τὴν προσθήκη καὶ ἑνὸς ἀκόμη γιῶτα στὸ Σύμβολο τῆς πίστεως, ἀλλὰ καὶ οἱ ἐκτροπὲς ἀπὸ τὴν ἠθικὴ τάξι, οἱ φανερὲς παραβάσεις τῶν θείων ἐντολῶν. Γνωρίζοντας καλὰ οἱ πατέρες καὶ διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας ὅτι τὸ σκανδαλῶδες παράδειγμα ἀνθρώπων, καὶ μάλιστα πιστῶν, ἐμπρὸς στὰ μάτια ὅλων, ὅταν ἁμαρτάνουν ἀδιάντροπα καὶ δὲν ἐλέγχωνται, ἀνακόπτει τὸ εὐαγγελικὸ κήρυγμα καὶ ἐπιδρᾷ ὀλέθρια στὴν κοινωνία, οἱ ἀείμνηστοι ἐκεῖνοι ἄνδρες τῆς Ἐκκλησίας χτυποῦσαν μὲ ὁρμὴ τὸ κακό· κι ὅταν εἶχαν μπροστά τους μία πνευματικὴ καὶ ἠθικὴ γάγγραινα, ἔκοβαν τὸ σαπισμένο μέλος, ἀφώριζαν τὸν σκανδαλοποιό. Ἁμάρτανες δημοσίως; Τότε καὶ ἡ ἁμαρτία σου δημοσίως ἐλεγχόταν· καὶ ἂν τυχὸν ἐσὺ ἐπέμενες στὴν ἁμαρτία καὶ δὲν μετανοοῦσες, τότε ἀφωριζόσουν, ὅσο ψηλὰ κι ἂν στεκόσουν κατὰ κόσμον. Ἢ μετάνοια, ἢ ἀφορισμὸς παρατεινόμενος ὡς τὸν τάφο…· μέση κατάστασι δὲν ὑπῆρχε. Αὐτὴ ἦταν ἡ γραμμὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴ γραμμὴ αὐτὴ τὴν τηροῦσε αὐστηρά.

***

Ἡ Ἐκκλησία, ἀκούγοντας τὴ μεγαλειώδη φωνὴ τοῦ προφήτου «Δικαιοσύνην μάθετε οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς», μάθετε δικαιοσύνη ὅσοι κατοικεῖτε πάνω στὴ γῆ (Ἠσ. 26,9), πρώτη αὐτὴ ἐφήρμοζε τὴ δικαιοσύνη. Στεκόταν στὸ ὕψος της. Δὲν χαριζόταν σὲ κανένα. Κανείς δὲν μποροῦσε νὰ τὴν κατηγορήσῃ ὅτι ἔχει μὲν ἀνοιχτὰ τὰ μάτια γιὰ νὰ βλέπῃ τὰ ἁμαρτήματα τοῦ φτωχοῦ λαοῦ καὶ νὰ τὰ ἐλέγχῃ ἀκίνδυνα, ἐνῷ τὰ κλείνει γιὰ νὰ μὴ βλέπῃ καὶ τὰ μεγαλύτερα ἀκόμη δημόσια σκάνδαλα τῶν παρανομούντων καὶ ἐγκληματούντων ἀρχόν­των τῆς Πολιτείας. Ὄχι! Ἡ Ἐκκλησία σὰν πολυόμματος Ἄργος ὁ Πανόπτης, ὄχι σὲ μῦθο, ὄχι στὴ φαντασία, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα, περιέφερε τὰ βλέμματά της παντοῦ. Τὰ πάντα καὶ τοὺς πάντας ἐπώπτευαν τὰ ἀκοίμητα μάτια τῶν ποιμένων. Πολυόμματα Χερουβίμ!
Καὶ τὰ ὅπλα ἦταν ἕτοιμα γιὰ ἄμυνα καὶ ἐπίθεσι. Οἱ μάχες δίνον­ταν κάτω κι ἀπ᾽ τὶς πιὸ δύσκολες συνθῆκες. Καὶ σὲ ἐποχὲς ἀκόμη βαρβαρότητος καὶ δεσποτισμοῦ, τότε ποὺ δὲν ἀκουγόταν καμμία φωνὴ διαμαρτυρίας καὶ ἐλέγχου, ἀλλὰ ὅλοι μεταβάλλονταν σὲ εὐτελεῖς κόλακες καὶ ἔσκυβαν τὰ κεφάλια τους καὶ τρέμοντας ὑποκλίνονταν ἐμπρὸς στὰ ἐστεμμένα κεφάλια διπόδων κτηνῶν, μόνο ἡ Ἐκκλησία μὲ τὸ στόμα θαρραλέων διακόνων της ἐξασκοῦσε τὸν δημόσιο ἔλεγχο, ἐπιτιμοῦσε καὶ ἀφώριζε βασιλιᾶδες καὶ αὐτοκράτορες.

(Απόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου «Ἐλευθέρα καὶ ζῶσα Ἐκκλησία»,  Ἀθῆναι 1954-55, σσ. 173)