Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΖ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2291

Κυριακὴ τοῦ Τυφλοῦ (Πράξ. 16,16-34)
24 Μαΐου 2020
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης Αὐγουστινου Καντιώτου

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΧΑΡΑ & ΚΑΙ ΑΓΑΛΛΙΑΣΙΣ

«Ἐβαπτίσθη αὐτὸς καὶ οἱ αὐτοῦ πάντες παραχρῆμα, ἀναγαγών τε αὐτοὺς εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ παρέθηκε τράπεζαν, καὶ ἠγαλλιάσατο πανοικὶ πεπιστευκὼς τῷ Θεῷ» (Πράξ. 16,34)

 

Στὶς φυλακὲς τῶν Φιλίππων (μιᾶς ἀρχαίας πόλεως τῆς Μακεδονίας ποὺ ἐρείπιά της σῴζονται κοντὰ στὴ σημερινὴ Καβάλλα) ὑπηρετεῖ ἕνας ἀρχιφύλακας – «δεσμοφύλαξ» ὅ­πως τὸν λέει ὁ σημερινὸς ἀπόστολος (Πράξ. 16,23). Ὅλα τὰ κακοποιὰ στοιχεῖα τῆς μεγάλης αὐ­τῆς πόλεως καὶ τῆς περιοχῆς θὰ ῥίχνον­ταν σ᾽ αὐτὴ τὴ φυλακή, καὶ ὁ «δε­σμοφύλαξ» αὐτὸς εἶ­χε ἐπωμισθῆ τὴ φρούρησί τους.
Καθόλου εὔκολο τὸ ἔργο του· σκλη­ρὴ δουλειά. Ἦ­ταν ὑποχρεωμένος νὰ ἀσχολῆται μὲ δύστροπους χαρακτῆρες, νὰ βλέπῃ τὶς ἄγρι­ες μορ­φὲς ἐγκληματιῶν, ν᾿ ἀκούῃ σαπρολογί­ες καὶ βλαστήμιες τῶν καταδίκων· καὶ βέβαια νά ᾽χῃ πάντα τὰ μάτια του δεκατέσσερα καὶ τὸ νοῦ του ἄγρυπνο μήπως κάποιος ἢ κάποιοι ἀπ᾽ τοὺς κρατουμένους δραπετεύσουν, νὰ παίρνῃ ὅλα τὰ μέτρα ὥστε νὰ ἐξουδετερώ­νῃ τυχὸν ἀπόπειρες γιὰ ἀπόδρασι φυλακισμένων· νὰ ζῇ μὲ λίγα λόγια σὲ διαρκῆ ἔντασι μέσα σὲ περιβάλλον ἄγριο καὶ ἐγκληματικό.
Καὶ τί τοῦ ἔτυχε τώρα; Μέσα σ᾽ ἐκεῖ­νο τὸ κλουβὶ τῶν θηρίων, σ᾽ ἐκεῖνο τὸν ἑσμὸ τῶν ἐγ­κληματιῶν, φέρνουν καὶ ῥίχνουν ἕναν ἐπίγειο ἄγγελο· εἶ­νε ὁ ἀπόστολος Παῦ­λος! Οἱ «στρατηγοὶ» τῆς πόλεως (ἔ.ἀ. 16,20,22,35-38) τὸν εἶχαν συλλά­βει μαζὶ μὲ τὸν Σίλα τὸ συν­εργάτη του, κι ἀ­φοῦ τοὺς ῥάβδισαν γερὰ τοὺς παραδίδουν καταπληγωμένους στὸ δεσμοφύλακα μὲ αὐ­στη­ρὴ ἐντολὴ «ἀσφαλῶς τηρεῖν αὐτούς» (ἔ.ἀ. 16,23). Ὁ δεσμοφύλακας, μετὰ ἀπὸ τέτοια ἰδιαίτερη σύστασι τῶν στρατηγῶν, θὰ ὑπωπτεύ­θηκε ὅτι πρόκειται γιὰ σεσημασμένους ταρα­ξίες, καὶ γι᾽ αὐτὸ λαμβάνει ὅλα τὰ ἰδιαίτερα μέ­τρα, ὅ,τι προβλεπόταν γιὰ ἐπικίνδυνους ἐγ­­κλη­ματίες· τοὺς κλείνει κάτω βαθειὰ σὲ κελλὶ ὑψηλῆς ἀ­σφαλείας καὶ μὲ τὰ πόδια τους δε­σμευμένα σὲ εἰδικὸ ὄργανο, ξύλινη παγίδα· ὅ­πως σημειώνει τὸ βιβλίο τῶν Πράξε­ων, ὁ δεσμο­φύλακας «ἔβαλεν αὐ­τοὺς (τὸν Παῦ­λο καὶ τὸ Σίλα) εἰς τὴν ἐσωτέραν φυλα­κὴν καὶ τοὺς πόδας αὐτῶν ἠσφαλίσατο εἰς τὸ ξύλον» (ἔ.ἀ. 16,24).
Ἀλλὰ τί παράξενα πράγματα συμβαίνουν μέσα ἐκεῖ στὴ φυλακή! Ὁ Παῦλος καὶ ὁ Σίλας μεταβάλλουν τὴ φυλακὴ σὲ ἐκκλησία. Δὲν κοι­μῶν­ται, ἀλλὰ τὰ μεσάνυχτα, γεμᾶτοι ἀπὸ χαρὰ γιατὶ ἀξι­ώθηκαν νὰ ὑποφέρουν γιὰ τὸ Χριστό, ἀγρυπνοῦν, ψάλλουν ὕμνους στὸν Κύριο, καὶ τοὺς ἀκοῦνε ἀπ᾽ τ᾽ ἄλλα κελλιὰ οἱ κατάδικοι, ἐ­κεῖνα τὰ ἀγρίμια· «κατὰ δὲ τὸ μεσο­νύκτιον Παῦ­λος καὶ Σίλας προσευχόμενοι ὕ­μνουν τὸν Θεόν· ἐπηκροῶν­το δὲ αὐτῶν οἱ δέσμιοι» (ἔ.ἀ. 16,25).
Ξαφνικὰ ὅμως ἕνας δυνατὸς σεισμὸς συγ­κλονίζει τὸ κτήριο· τὰ θεμέλια τῆς φυλακῆς σαλεύονται κ᾽ οἱ πόρτες ἀ­νοίγουν· ὅλοι τώρα οἱ φυλακισμένοι εἶνε ἐλεύθεροι νὰ φύγουν. Ὁ δεσμοφύλακας πετάγεται κι αὐτὸς ἀ­νάστατος, τρέ­χει, καὶ βλέπει τὶς πόρτες ἀνοιχτές. Νομίζει πὼς οἱ κρατούμενοι δραπέτευσαν καὶ τὸν πιάνει ἀγωνία, καθὼς ἀ­ναλογίζεται τὶς εὐ­θῦνες του. Οἱ νόμοι τῆς ῾Ρώμης εἶνε ἄτεγκτοι γιὰ ὅλους· αὐστηροὶ γιὰ τὸν φυλακισμένο, μὰ αὐστηρότεροι γιὰ τὸν φύλακα. Ξέρει καλὰ τί τὸν περιμένει· θὰ χάσῃ ὄχι ἁπλῶς τὴ θέσι του ἀλλὰ καὶ τὴ ζωή του. Πάνω λοιπὸν στὴν ἀπελπισία του τραβάει τὸ σπαθὶ γιὰ ν᾿ αὐτοκτονή­σῃ. Καὶ τότε, στὴν κρίσιμη στιγμή, ἀκούει δυνατὰ τὴ φωνὴ τοῦ Παύ­λου νὰ τὸν σταματᾷ καὶ νὰ τὸν καθησυχάζῃ· «Μηδὲν πράξῃς σεαυτῷ κακόν· ἅπαντες γάρ ἐσμεν ἐνθάδε»· μὴν κάνῃς καν­­ένα κακὸ στὸν ἑαυτό του, εἴμαστε ὅλοι ἐδῶ, κανείς δὲν δραπέτευσε (ἔ.ἀ. 16,28).
Ζητάει ἔντρομος ν᾿ ἀνάψουν φῶτα γιὰ νὰ κατεβῇ στὸ κελλὶ τῶν φυλακισμένων. Μέσα του νιώθει ἀσυνήθιστα συναισθήματα· ἐνῷ τοῦ φέγγει ὁ πυρσός, τὴν ἴδια στιγμὴ στὴν ψυ­χή του ἡ Θεία Χάρις ἀνάβει τὸ φῶς τῆς πίστε­ως. Αὐτὰ ποὺ ἔγιναν αὐτὴ τὴ νύχτα (ἡ νυχτερινὴ προσευχὴ τῶν ἀποστόλων, ὁ σεισμός, ἡ ἅ­για συμπεριφορὰ αὐτῶν τῶν κρατουμένων) ἔχουν μιλήσει δυνατὰ στὴν καρδιά του· ἔ­χει πεισθῆ, ὅτι οἱ δυὸ αὐτοὶ φυλακισμένοι δὲν εἶ­νε τυχαῖοι ἄνθρωποι· εἶνε σταλμένοι ἀπ᾽ τὸ Θεὸ γιὰ νὰ σωθῇ κι αὐτὸς ὁ ἁμαρτωλός. Πέφτει λοι­πὸν στὰ πόδια τους κι ἀφοῦ τοὺς βγάζει ἔξω ἀπ᾽ τὸ μπουντρούμι λέει· –Τί πρέπει νὰ κάνω γιὰ νὰ σω­θῶ; Αὐ­τοὶ τοῦ ἀπαντοῦν· –«Πίστευσον ἐπὶ τὸν Κύρι­ον Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ σωθή­σῃ σὺ καὶ ὁ οἶ­κός σου» (ἔ.ἀ. 16,31). Ἐν συνεχείᾳ αὐ­τὸς μαζὶ μὲ ὅλη τὴ φαμίλια του ἀ­κοῦνε μὲ δίψα τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ πιστεύουν στὸ κήρυγμα τοῦ Παύ­λου. Παίρ­νει λοιπὸν τοὺς δύο ἀποστόλους αὐ­­τὴ τὴν ὥρα μέσα στὴ νύχτα, τοὺς πλένει ἀ­πὸ τὶς πληγές τους, καὶ βαπτίζονται ἀμέσως ὅλη ἡ οἰκογένεια στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Ἡ χαρά τους δὲν περιγράφεται. Στὸ τέλος ὅλα ἐπισφραγίζονται μ᾽ ἕνα τραπέ­ζι, ποὺ παραθέτει ὁ νεοφώτιστος δεσμοφύλα­κας στοὺς ἀ­ποστόλους. Τὴ νύ­χτα αὐ­τὴ ἡ οἰ­κογένειά του ἔζησε τὴ μεγαλύτερη εὐτυχία. «Καὶ ἠ­γαλλιάσατο πανοικὶ (=οἰκογενεια­κῶς) πεπιστευκὼς τῷ Θεῷ» (ἔ.ἀ. 16,34).

* * *

Ὅλα, ἀγαπητοί μου, ὅσα περιγράφει τὸ ἱε­ρὸ κείμενο εἶνε διδακτικὰ γιὰ κάθε πιστό. Ἀλ­λὰ ἀπ᾽ ὅλα τὰ περιστατικὰ ποὺ ἀκούσαμε ἐ­μεῖς τώρα ἂς προσ­έξουμε τὴν τελευταία λεπτομέρεια· ὅτι ὁλόκληρη ἡ οἰκογένεια τοῦ δε­σμοφύλακα, ὅ­ταν πίστεψε καὶ βαπτίσθηκε στὸ ὄνομα τοῦ Ἰ­ησοῦ Χριστοῦ, δοκίμασε χαρὰ καὶ ἀγαλλίασι μεγάλη. Τί μᾶς λέει τὸ γεγονὸς αὐ­τό; Ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε ἡ πηγὴ τῆς οἰκογενειακῆς χαρᾶς καὶ εὐτυχίας.
Ἄπειρα παραδείγματα, παλαιὰ καὶ νέα, φωνάζουν, ὅτι οἰκογένεια ποὺ ἀναγνωρίζει καὶ ἔ­χει κυβερνήτη της τὸ Χριστό, ἔχει χαρὰ ἐ­σωτερικὴ καὶ βαθειά, τὴν ὁποία δὲν μποροῦν νὰ ἐπισκιάσουν ἢ νὰ ἀφαιρέσουν καὶ τὰ πιὸ δυσ­άρεστα ἐξωτερικὰ γεγονότα τῆς ζω­ῆς.
Ὅταν μιὰ οἰκογένεια ἔχῃ ἐνθρονισμένο στὴν ἑστία της τὸ Χριστό, αὐ­τὸς εἶνε ὁ πιστὸς φίλος καὶ ὁ παντοδύναμος προστάτης της. Μπροστὰ σ᾽ αὐτὸν θὰ σκύβῃ καὶ θὰ γονατίζῃ καθημερινῶς ὅλο τὸ σπίτι καὶ ἀπὸ αὐ­τὸν θὰ παίρνῃ θεία δύναμι γιὰ νὰ παλέψῃ μὲ τοὺς πειρασμοὺς καὶ τὶς θλίψεις της. Οἱ σύζυγοι θὰ ἀγαποῦν ὁ ἕνας τὸν ἄλλο «καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠ­γάπησε τὴν ἐκκλησίαν» (Ἐφ. 5,25). Τὰ παιδιὰ θὰ μά­θουν νὰ ὑπακούουν στοὺς γονεῖς, ὅπως ὁ Χριστὸς ὑπήκουσε στὴν Παν­αγία Μητέρα του καὶ στὸν δίκαιο Ἰωσήφ. Ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ γιὰ πραότητα καὶ ὑπομονὴ θὰ κάνῃ ὅλα τὰ μέλη τῆς οἰκογενείας νὰ ἀνέχωνται τὰ ἐ­λαττώματα ἀλλήλων, κ᾽ ἔτσι θὰ ἀποφεύ­γων­ται πολλὲς συγκρούσεις καὶ διαμάχες ἀπὸ ἐ­κεῖνες ποὺ μεταβάλλουν τὸ οἰκογενειακὸ κοι­νόβιο σὲ δαιμονικὴ παλαίστρα. Ἡ αὔρα τοῦ Εὐ­αγγελίου θὰ δροσίζῃ τὶς καρδιὲς ὅλων τῶν μελῶν τοῦ σπιτιοῦ, καὶ καθένας θὰ προσπαθῇ πῶς νὰ φανῇ πιὸ αὐτοκυρίαρχος καὶ εὐγενὴς στοὺς ἄλλους. Σὲ μιὰ οἰκογένεια ποὺ ὅλοι ἀ­γαποῦν τὸ Χριστὸ βασιλεύει ἡ οὐράνια ἁρ­μονία καὶ γαλήνη. Καὶ πῶς νὰ μὴν ἐπικρατῇ τὸ κλῖμα αὐτό, ὅταν ὅλα τὰ μέλη, μεγάλοι καὶ μικροί, σκέπτωνται ὅπως σκέπτεται ὁ Χριστός, αἰσθάνωνται ὅπως αἰσθάνεται ὁ Χριστός, ἐν­εργοῦν –πρὸ παντός– καὶ συμπεριφέρωνται ὅπως ὁ Χριστὸς ὅταν ζοῦσε ἐπὶ τῆς γῆς; Μέσα στὴν χριστιανικὴ οἰκογένεια δὲν θὰ ὑπάρχουν πολλὲς θελήσεις, ἀλλὰ ὅλα τὰ θέλω θὰ προσπαθοῦν νὰ εὐθυγραμμίζωνται μὲ τὸ ἅγιο θέλημα τοῦ Χρι­στοῦ. Σ᾽ ἕνα τέτοιο σπίτι πῶς νὰ μὴ βασιλεύῃ χαρὰ καὶ ἀγαλλίασι;
Πρὸ παντὸς οἱ ἐπὶ κεφαλῆς τῶν οἰκογενει­ῶν, αὐτοὶ ποὺ μποροῦν νὰ κατευθύνουν καὶ τὰ ἄλλα μέλη, ἂς ἐμπεδώσουν τὸ μάθημα αὐ­τό. Μὴ ζητήσουν νὰ θεμελιώσουν τὴν εὐ­τυχία τοῦ σπιτιοῦ τους ἐπάνω σὲ μάταια στηρί­γματα τοῦ κόσμου τούτου. Ἂν θέλουν ὁ γλυ­κὸς ἥλιος τῆς εἰρήνης νὰ ῥίχνῃ πάν­τα τὶς ἀ­κτῖνες του μέσα στὴν αὐλή τους, μὴν ἀφήσουν ἄλλα «φῶτα» νὰ τοὺς θαμπώσουν. Ἂν θέλουν ἡ βαρκούλα τους νὰ ἔχῃ ἀσφάλεια, ἂς ὁδηγήσουν τὸ πλήρωμα της στὸ λιμάνι τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ἂς δίνουν πρῶτοι αὐτοὶ τὸ παράδειγμα τῆς πίστεως, ὅπως ὁ δεσμοφύλακας τῆς σημερινῆς περικοπῆς.
Μὴ λησμονήσουν ποτέ τὸ συμ­πέρασμα τοῦ­το· Ὅπου εἶνε ὁ Χριστός, ἐκεῖ ἀκόμη καὶ οἱ φυλακὲς μεταβάλλονται σὲ παράδεισο· ὅ­που λείπει ὁ Χριστός, ἐκεῖ ἀκόμη καὶ τὰ μεγα­λοπρεπέστερα ἀνάκτορα μεταβάλλονται σὲ κόλασι, ὅπως βεβαιώνουν τόσα παραδείγματα.

* * *

Οἰκογενειάρχες, μὴ διστάζετε! Καλέστε τὸ Χριστὸ στὰ σπίτια σας, ὅ­πως ἔκανε ὁ ῾Ρωμαῖ­ος δεσμοφύλακας. Τότε θὰ δῆτε μόνοι σας ὅ­τι κάτι διαφορετι­κὸ θὰ ξεκινήσῃ μέσα στὴν οἰ­­κογένειά σας· θὰ ἐγκαινιάσετε μεταξύ σας μιὰ νέα ζωή, ζωὴ εἰρήνης καὶ χαρᾶς. Θὰ αἰ­σθαν­θῆτε κ᾽ ἐσεῖς ὅ,τι αἰσθάνθηκε ὁ δεσμοφύ­λακας τῶν Φιλίππων «καὶ ἠγαλλιάσα­το πανοικὶ πεπιστευκὼς τῷ Θεῷ».

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἄρθρο ποὺ δημοσιεύθηκε μὲ ἄλλο τίτλο στὸ περιοδικὸ τῆς ἱ. μητροπόλεως Αἰτωλίας & Ἀκαρνανίας «Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» (Μεσολόγγι, φ. 243/31-5-1940, σ. 68). Μεταφορὰ σὲ ἁπλῆ γλῶσσα καὶ μικρὴ ἀνάπτυξις 21-4-2020.