Αυγουστίνος Καντιώτης



Η καταγραφη των προσφυγων στην κοινοτητα της Ναξου, απο 23 Σεπτεμβριου 1923 ως στις 31 Μαρτιου 1925, δειχνει την εξαφανιση του ανδρικου στοιχειου. Απο τις 45 προσφυγικες οικογενειες που εγκατασταθηκαν στην Ναξο, βλεπουμε μονο σε 6 οικογενειες υπαρχει συζυγος. Αποδεκατιστηκε οι ανδρες με τις εξοριες & τις σφαγες των Τουρκων.

Απο βιβλίο του Σταύρου Π. Καπλάνογλου «ΣΠΑΡΤΗ ΤΗΣ ΠΙΣΙΔΙΑΣ»
Νοτιοδυτική Μικρά Ασία, σελ. 293-295

Έρευνα για τους ανθρωπους

που εμειναν στην Ναξο, λιγα χρονια μετα

23. SPARTH PISIDIASΗ έρευνα αυτή έπεσε στην αντίληψη μας και τα συμπεράσματα της είναι συγκλονιστικά. Δείχνουν ξεκάθαρα, ποια ήταν τα εκδιωχθέντα γυναικόπαιδα από την Σπάρτη και προφανώς και από τα αλλά μέρη της Μικράς Ασίας, που θεωρήθηκαν επικίνδυνα για την κυβέρνηση της Άγκυρας και τους Γερμανούς καθοδηγητές τους. Θεωρήθηκαν επικίνδυνα και έπρεπε να εξοντωθούν, γιατί αυτό θα συνέβαινε αν εφαρμοζόταν η πρώτη διαταγή. Ήθελαν να εξοστρακισθούν από την προαιώνια πατρίδα τους (όπως τελικά συνέβη με την εκδίωξη τους).

Η καταγραφή έγινε στην κοινότητα της Νάξου, από 23 Σεπτεμβρίου 1923 ως στις 31 Μαρτίου 1925. Καταμετρήθηκαν 165 πρόσφυγες από την Σπάρτη της Μ. Ασίας.
Η έρευνα έγινε από τον δικηγόρο – ιστορικό ερευνητή Ιάκωβο Ναυπλιώτη – Σαραντηνό και δημοσιεύτηκε στον τιμητικό τόμο Νικηφόρος Μανδηλαράς στην Αθήνα το 2013 με τίτλο: ΠΙΝΑΚΕΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΞΟ.

Οι περισσότεροι εξ αυτών δεν παρέμειναν στην Νάξο.
Έχουμε όλα τα ονόματα των προσφύγων, αλλά για οικονομία χρόνου και χώρου καταγράφουμε τα ονόματα των αρχηγών των οικογενειών και από τα παιδιά τους μόνον τον αριθμό και τις ηλικίες.

Το δείγμα αυτό είναι ενδεικτικό, για δούμε την εξαφάνιση του ανδρικού στοιχείου, μέσα από τις Σπαρταλήδικες οικογένειες μετά το 1914 έως το 1922

Προφανώς αν γινόταν καταγραφή και στα αλλά νησιά ανάλογους αριθμούς ηλικιών και φύλου θα συναντούσαμε.

1. Αιβατζόγλου Πρόδρομος του Αναστάσιου 53 ετών και η σύζυγος Ευμορφία, με τα 7 παιδιά τους, από 4 χρόνων έως 26.
2. Η Αντασκούση Μαρία 71 ετών, με το εγγονη της 6 ετών.
3. Η Αταλόγλου Περσεφόνη 31 ετών, με τα 3 παιδιά της, από 6-11 ετών.
4. Η Γαβριήλογλου Στυλιανή με τα 2 παιδιά της, 9 και 11 ετών.
5. Γιουλντάν Αναστασία 46 ετών, και τα 2 παιδιά της 10 & 12.
6. Ευστρατίου Βηθλεέμ 61 ετών και τα 2 παιδιά της 13 και 26.
7. Θεμελίδου Γεσθημανή 42 ετών &τα 4 παιδιά της από 3 & 14
8. Θεοδώρου Αναστασία 34 με το ένα παιδί της 11 ετών.
9. Ιορδανάκη Αγαθονικη 26 ετών και ο γιος της 9 ετών.
10. Ιορδάνογλου Ιωάννης 28 ετών.
11 Καϊλή Μαρία 31 ετών με την κόρη της 11 ετών και την πεθερά της 61 ετών.
12 Καμπάκογλου Σοφία 61 ετών μόνη.
13 Καραγεωργίου Βασιλεία 20 ετών, με τα 2 παιδιά της 2 & 5.
14 Καρόγλου Εύρη 27 ετών και τα 3 παιδιά της από 3 έως 9.
15.Κατσίμπαλη Πολύτιμη 80 χρόνων, με την κόρη της 41.
16 Κεμερτζιάν Κουσκουι 33 χρόνων, με την αδερφή της 30.
17. Κιρλόγλου Ευστράτιος 52 ετών και η σύζυγος του Ανδρονίκη 43 ετών με τα με τα 6 παιδιά της από 7 ετών έως 27.
18. Κοτσέκογλου Θεοδοσια 48 ετών, με τα 2 παιδιά της
19. Μαισόγλου Ελένη 26 ετών με την κόρη της 3 ετών.
20. Μοναστήρογλου Παντελής 46 ετών, με την σύζυγο του Θεογνωσία 29 ετών και το τέκνο 5 ετών.
21. Ντογιάνογλου Ευαγγελία 45 ετών, με τα 4 παιδιά της από 27 ετών έως 9.
22. Ουλκέρογλου Ευδοκία 29 ετών, με το τέκνο της 5 ετών.
23. Ουλκέρογλου Αναστασία 50 ετών, με τα 2 παιδιά της 19 & 37.
24. Ουλκέρογλου Σταματια 66 ετών.
25. Παξόγλου Αικατερίνη 41 ετών, με το παιδί της 8 ετών.
26. Παπάζογλου Βηθλεέμ 29 ετών, με τα 2 παιδιά της 2 & 10.
27. Πατέρογλου Στυλιανή του Παναγιώτη 23 ετών.
28. Σεκίγιογλου Ριψεμία 57 ετών.
29. Σερακογλου Θεοδότη 36 ετών, με τα 3 παιδιά της από 7 έως 17 ετών.
30. Συμεόνογλου Χαράλαμπος 66 ετών, η γυναίκα του 56.
31. Συμεόνογλου Στυλιανή 61 ετών με τα 2 παιδιά της 15 & 18
32. Τέρζογλου Παρή 46 ετών, με τα 2 παιδιά της 9 και 12
33 Τζιτζίκογλου Γεσθημανή και τα 3 παιδιά της από 9 έως 24.
34. Τούρτογλου Βαρβάρα 66 ετών, με τα 3 παιδιά της από 9 έως 36 ετών.
35. Τσένογλου Παρίσα 41 ετών, με τα παιδιά της από 9 έως 13
36. Τσίνογλου Νικολίνα 23 ετών.
37. Τσιράκογλου Αριστήνα 46 ετών, με τα 2 παιδιά της 9 και 11 χρόνων.
38. Χαλβατζόγλου Ιωάννης 55, και η σύζυγος του Ανθούσα.
39. Χατζηβασιλείου Μαρία 61 ετων.
40. Χατζηγαβριήλ Καλλιόπη 59 ετών, και τα 3 παιδιά της από 17 έως 23 ετών.
41. Χατζηευθήμογλου Μαρία 36 ετών, & 4 παιδιά της 7 έως 15 42. Χατζηκλιμάνογλου Συμεών 43 ετών, με την γυναίκα του Στυλιανή 28 ετων και τα 3 παιδιά τους από 8 έως 12 ετών.
43. Χατζηλία Σμαράγδα 51 ετών, & 2 εγγόνια της από 3 έως 18
44. Χατζησκόρογλου Καλλιόπη 32 ετών, και τα 3 παιδιά της από 3 έως 10 ετών.
45. Ασυνόδευτα παιδιά της Τούρτογλου Ιουλίας, χωρίς την μητέρα τους 4, 6, και 7 ετών.

Παρατηρούμε ότι στις 45 καταγραφές οικογενειών μόνο στις 6 υπάρχει σύζυγος, αν λάβουμε υπόψιν ότι το 1925 που ολοκληρώθηκε η καταγραφή στην Νάξο, ήδη ίσχυε η συνθήκη της Λοζάνης και οι άνδρες είχαν επιστρέψει από την εξορία, αντιλαμβανόμαστε τι τεράστιος αποδεκατισμός του ανδρικού στοιχείου είχε γίνει στην Σπάρτη, τα τελευταία 8 χρόνια της παραμονής των Ελλήνων στην πατρίδα τους.

Επιπλέον παρατηρούμαι ότι τα κορίτσια κάτω των 18 είναι 25% περισσότερα από τα αγόρια. Αυτό δικαιολογείτε αφού στις εξορίες οι Τούρκοι έστελναν τα αγόρια από 13 χρονών και άνω. Στην απογραφή δεν υπάρχει κανένας νέος από 15 έως 23 ετών.

Επίσης αντιλαμβανόμαστε το τεράστιο έργο που επιτελέσε ο Μωυσής των Σπαρταλήδων Παπά Ιωακείμ Πεσματζόγλου, που πήρε από την Σπάρτη κάποιες χιλιάδες αδύναμων γυναικόπαιδων και μέσα από βουνά και θάλασσες τα οδήγησε μετά από 37 ήμερες (8/10/1922 έως τις 16/11/1922) στον Πειραιά. Έφτασαν όλοι στην μητέρα πατρίδα, εκτός από ένα μικρό παιδί που χάθηκε από ληστρική επίθεση, που έκαναν κατάδικοι φυλακών, στο ανυπεράσπιστο ουσιαστικό πλήθος.

Το καραβι σταματησε στη Μυκονο & συνεχισε την πορεια του στον Πειραια. Ο πλοιαρχος σκεπτεται να απαλλαγει απο τον παπα Ιωακειμ & να τον κατεβασει στη Σιφνο, αλλα δεν τον αφησε η τρυκιμία

– 15 Νοεμβρίου 1922 Μύκονος

Το καράβι συνεχίζει με τους υπολοίπους την πορεία του σταματά στις 15/11 στην Μύκονο. Με 700 γυναικόπαιδα ανάμεσα τους ο πατέρας μου Παντελής και η γιαγιά μου Ανδρονίκη. Θα μείνουν πάνω από 6 μήνες στο νησί, αναζητώντας όλο αυτό το διάστημα τον αδερφό του και την οικογένεια της αδερφής του, που ήταν παντρεμένη στο Ελμαλί, την τύχη των οποίων μέχρι τότε αγνοούσαν. Μετά 6 μῆνες παραμονή στην Μύκονο, αναχωροῦν για τον Πειραιά. Τώρα έχουν απομείνει στο καράβι μόνο 300 Σπαρταλήδες.

     Add A Comment

You must be logged in to post a comment.